مجله مطالعات علوم پزشکی
سال:1381 | دوره:13 | شماره:1 |تعداد مقالات:10

مقدمه: کروم (Cr3) به عنوان یک ماده مغذی لازم برای متابولیسم طبیعی کربوهیدرات ها و لیپیدهاست. کروم سه ظرفیت، وارد ترکیبات فعالی از فاکتور تحمل گلوکز می گردد که می تواند عمل انسولین را تقویت کند، از این رو در افراد NIDDM از مکمل کروم جهت درمان بیماری دیابت استفاده می گردد، این امر در حد غلظت های خیلی پایین (میکرومولار) موثر است ولی در غلظت های خیلی بالا کروم دارای خاصیت توکسیک و کارسینوژنیک می باشد. در مطالعات In Vivo نیمی از کل کروم تجویزی در هسته هپاتوسیت ها یافت شده است. در این بررسی اثرات دوزهای مزمن و حاد کروم کلراید بر روی بافت کبد رت مورد مطالعه قرار گرفته است.مواد و روش: در این مطالعه تجربی آزمایشگاهی، رت ها به دو گروه مورد آزمایش و کنترل تقسیم شدند. رت های مورد آزمایش تحت تزریق داخلی صفاقی دوز مزمن 2 میلی گرم کروم کلراید به ازای هر کیلوگرم وزن بدن رت در مدت 30 و 60 روز و دوز حاد 400 میلی گرم کلرم کلراید در مدت 1 روز قرار گرفتند، به رت های کنترل سرم فیزیولوژی نرمال سالین تزریق شد. بعد از پایان دوره تزریق، رت ها را بیهوش کرده و قسمتی از کبد حیوان را درآورده و از طریق تهیه برش و رنگ آمیزی و مطالعه توسط میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج: مطالعات بافتی کبد رت های مورد آزمایش نشان داد رت هایی که تحت تزریق داخلی صفاقی دوز مزمن 2 میلی گرمی کروم کلراید به ازاء هر کیلوگرم وزن بدن رت به مدت 30 روز بوده اند باعث فیبروز اطراف عروق (2+)، فیبروز متوسط بین لبولی و ارتشاح سلول های آماسی اطراف عروق گردید، دوز مزمن 60 روز باعث فیبروز شدید بین لبولی و اطراف عروقی (3+) و ارتشاح زیر کپسولی شد. هم چنین رت هایی که تحت تزریق داخلی صفاقی دوز مزمن حاد 400 میلی گرم کرم کلراید به ازای هر کیلوگرم وزن بدن رت قرار داشتند بعد از مدت 1 روز، باعث ارتشاح متوسط اطراف عروق، ارتشاح لنفوسیت های اطراف عروق و تجمع نوتروفیل زیر کپسول گردید. بحث: با توجه به نتایج حاصل از آزمایش ها به نظر می رسد که کروم در غلظت های خیلی پایین برای زندگی لازم و ضروری است ولی برای بسیاری از ارگان ها به ویژه بر روی کبد در غلظت های بالاتر توکسیک و کارسینوژنیک می باشد.

مقدمه: کاتاراکت پیری یک مشکل بهداشت عمومی در سراسر جهان است و عامل اصلی نابینایی در میان سالخوردگان می باشد. به نظر می رسد آسیب اکسیداتیو فاکتور مهمی در تشکیل کاتاراکت پیری باشد. امروزه تحقیقات در مورد سبب شناسی کاتاراکت بر نقش آنتی اکسیدان های رژیم غذایی مثل ویتامین A متمرکز می باشد، ولی در کشور ما اطلاعات کمی در مورد وضعیت این ویتامین در بیماران مبتلا به کاتاراکت پیری وجود دارد. مواد و روش: مطالعه حاضر به صورت مورد شاهدی، به منظور تعیین میزان ویتامین A در پلاسمای بیماران مبتلا به کاتاراکت پیری و مقایسه آن با گروه کنترل انجام گرفت. جامعه مورد مطالعه شامل 102 نفر بیمار کاتاراکت و 102 نفر افراد سالم (غیر مبتلا به کاتاراکت) مراجعه کننده به بیمارستان های علوی و نیکوکاری شهر تبریز بود. سن افراد شرکت کننده در این تحقیق بیشتر از 45 سال است. از افراد مورد مطالعه اطلاعات عمومی جمع آوری شده، پرسشنامه بسامد خوراکی تکمیل و نمونه خون اخذ گردید. میزان فشار خون سیستولی و دیاستولی تعیین و اندازه گیریهای تن سنجی به عمل آمد. میزان ویتامین A پلاسمایی افراد مورد مطالعه با روش HPLC تعیین گردید. نتایج: یافته های این مطالعه نشان می دهد میانگین سطح ویتامین A پلاسمایی افراد گروه بیمار به طور معنی داری (P<0.05) کمتر از افراد گروه کنترل است (به ترتیب 0.450±0.018 در مقایسه با 0.611±0.022 میکرومول در لیتر). میانگین سطح مصرف سالانه گروه های غذایی شیر، گوشت، میوه ها، سبزی ها و دانه نیز در گروه بیمار به طور معنی داری کمتر از گروه کنترل است. بحث: نتایج این مطالعه نشان می دهد که کمبود پلاسمایی ویتامین A می تواند باعث ایجاد کاتاراکت گردد. سایر عوامل خطر از قبیل پرفشاری خون، کشیدن سیگار نیز بر ایجاد کاتاراکت پیری موثر می باشد.

مقدمه: استرپتوکوکوس پنومونیه از علل مهم عفونت های تنفسی در کودکان و افراد سالخورده می باشد. ناقلان حلقی این باکتری به خصوص در مراکز شلوغ و تجمعی مانند مدارس می توانند یکی از راه های اشاعه آن و گسترش عفونت پنوموکوکسی باشند. این مطالعه به منظور تعیین فراوانی پنوموکوک در کودکان سالم شهرستان گرگان انجام شده است. مواد و روش: از بهمن 77 لغایت فروردین 78 از گلوی 1268 کودک سالم دبستانی در شهرستان گرگان به وسیله سواپ نمونه برداری انجام شد. برای هر کدام از افراد مورد مطالعه پرسشنامه ای حاوی اطلاعات فردی تنظیم و تکمیل گردید. نمونه ها در آزمایشگاه روی محیط کشت بلاد آگار کشت گردید و بعد از 48-24 ساعت از نظر وجود پنوموکوک بررسی گردید و آنتی بیوگرام با روش کربی بائر برای سویه های جدا شده انجام شد. نرم افزار آماری مورد استفاده SPSS، آزمون آماری X2 و سطح معنی داری آزمونها 0.05 بوده است. نتایج: 138 نفر (10.9 درصد) کودکان در این مطالعه ناقل پنوموکوک بودند که شیوع آن در دختران (14 درصد) بیشتر از پسران (8 درصد) بود، همچنین میزان ناقلین در دانش آموزان مدارس شهری (7.5 درصد) کمتر از کودکان ساکن روستا (14.5 درصد) برآورد گردید. گروه دوم مورد بررسی، تاثیری بر شیوع ناقلین نداشت و افزایش سن در این محدوده سنی بر میزان حالت ناقلان تاثیر نداشت. بین والدین و میزان کلونیزاسیون پنوموکوک در گلوی کودکان ارتباط معنی داری مشاهده نگردید اما کودکانی که پدران آنها بیکار بودند بالاترین میزان شیوع (16.7 درصد) و فرزندان کارمندان پایین ترین میزان شیوع (7.3 درصد) را داشتند. مقاومت به پنی سیلین در 14 درصد سویه ها مشاهده گردید. اکثریت سویه ها به سفالکسین (93 درصد) و اریترومایسین (80 درصد) حساس بودند. بحث: وجود سویه های مقاوم به پنی سیلین ضرورت توجه به درمان موارد عفونت های پنوموکوکی و آنتی بیوگرام آنها را مطرح می کند.

مقدمه: داروهای ضد پسیکوز و آرام بخش ها نظیر، دیازپام، لیتیوم و هالوپریدول دارای اثرات تراتوژنیک می باشند. با توجه به اینکه حباب های بینایی اولیه از لوله عصبی مشتق می شوند و خاصیت تراتوژنی داروی هالوپریدول عمدتا مربوط به سیستم عصبی است. در این تحقیق رابطه بین مصرف دارو و اثرات سوء ایجاد شده در تشکیل سیستم بینایی بررسی می شود. روش کار: در این تحقیق اثر این دارو بر تکامل چشم دو گروه آزمایشی (یک) و (دو) مورد بررسی قرار گرفت. در گروه آزمایشی (یک) میزان 5 میلی گرم و در گروه آزمایشی (دو) 10 میلی گرم بر کیلوگرم دارو از طریق داخل صفاقی در روز هشتم جنینی به موشهای حامله تزریق شد. در ضمن جهت مقایسه یک گروه نیز به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. جنین ها پس از خارج شدن از رحم و طی مراحل ثبوت و رنگ آمیزی با هماتوکسیلین ماترکسین وائوزین تحت بررسی میکروسکوپیک قرار گرفتند. نتایج: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که در دو گروه آزمایشی نسبت به گروه شاهد با P<0.05 ارتباط معنی داری بین تزریق این دارو و ناهنجاری چشم به صورت نقص در تشکیل عدسی، شبکیه بینایی و عصب بینایی مشاهده شد.بحث: با توجه به این که تکامل چشم در ابتدا از طریق ایجاد فرورفتگی در مغز قدامی ظاهر می شود، ناهنجاری چشم به صورت نقص در تشکیل عدسی، شبکیه بینایی و عصب بینایی مشاهده شد. به نظر می رسد که تزریق هالوپریدول در زمان شکل گیری وزیکول بینایی بر سلول های آن که در حال تقسیم هستند، اثر گذاشته و باعث مرگ سلولی در وزیکول می شود. بنابراین وزیکول رشد طبیعی نداشته و کوچک می ماند.

مقدمه: روی به عنوان یک عنصر کمیاب و ضروری بدن در ساختمان بسیاری از متالوآنزیم ها که نقش عمده کاتالیزوری دارند، وجود دارد. کمبود آن سبب ایجاد ناراحتی های پوستی، ریزش مو و تاخیر در رشد و بلوغ جنسی می شود که با مصرف فرآورده های روی به راحتی قابل درمان می باشد. افرادی که در معرض اکسید روی قرار دارند، در اثر تنفس مداوم آن با انباشتگی روی در بدن خود رو به رو می شوند که باعث بروز عوارض متعددی می گردد. در این مطالعه فاکتورهای بیوشیمیایی هماتولوژیکی که در اثر انباشتگی روی در بدن ایجاد می شوند، مورد بررسی قرار گرفته است. مواد و روش: فاکتورهای مختلف خونی از قبیل غلظت سرمی مس، روی، آهن، هموگلوبین، هماتوکریت، TIBC و CBC در 18 نفر کارگر که سال ها در معرض اکسید روی بودند و 18 فرد سالم به عنوان کنترل مورد اندازه گیری قرار گرفت. غلظت مس و روی به کمک اتمیک ابزوربشن اندازه گیری شد و مقادیر CBC، هموگلوبین و هماتوکریت با استفاده از دستگاه کولترکانتر تعیین گردید. انواع چربی ها، آهن و TIBC نیز با استفاده از انواع کیت های موجود در بازار اندازه گیری شد. نتایج: میزان روی در کارگرانی که در معرض اکسید روی بودند (144±17 MG/DL) نسبت به گروه کنترل (144±15 MG/DL) افزایش چشم گیری را نشان داد. میزان آهن سرم، TIBC و Hb به ترتیب 10.6، 12.6 و 10.1 درصد کاهش نشان داد. تغییر مقادیر مس و انواع چربی قابل ملاحظه نبود. بحث: اگر چه میزان افزایش روی از نظر آماری تغییر قابل ملاحظه ای نسبت به گروه کنترل داشته است (p<0.05) لیکن از نظر درمانی این افزایش در دامنه نرمال می باشد که به احتمال بیانگر علت عدم تغییر قابل ملاحظه ای در میزان مس سرم، TIBC و هموگلوبین، انواع چربی ها و سایر فاکتورهای خونی می باشد.

مقدمه: آب های زیرزمینی از مهمترین منابع آبی برای تامین آب شرب شهرها و روستاها محسوب می شوند. آب تهیه شده از این منابع باید از نظر بهداشتی کاملا خالص و مواد محلول آن کم و عاری از هر گونه میکروارگانیسم و بیماریزا باشد. هدف از این بررسی تعیین کیفیت شیمیایی میکروبی منابع آب زیرزمینی قابل شرب شهر ارومیه و مقایسه آن با استاندارهای بین المللی می باشد.مواد و روش: روش مطالعه توصیفی – مقطعی می باشد. در تابستان 1379 از تعداد 37 حلقه چاه عمیق که در نقاط مختلف شهر ارومیه به منظور تامین آب قابل شرب حفر شده اند تعداد 74 نمونه آب برای آزمایش های شیمیایی و میکروبی جمع آوری گردید. برای نمونه برداری میکروبی از شیشه های درب دار 250 میلی لیتری (که در کاغذ آلومینیومی پیچیده و استریل شده بودند) استفاده گردید. نمونه ها که در حدود 4+ درجه سانتی گراد نگهداری می شدند در مدت کمتر از 6 ساعت به آزمایشگاه حمل و بلافاصله مورد آزمایش قرار گرفتند. از نظر کیفیت میکروبی شاخص MPN (کلیفرمهای احتمالی موجود در یک صد میلی لیتر آب) تعیین و حضور کلیفرم ها از طریق تست چند لوله ای روی نمونه ها انجام گرفت. نمونه های شیمیایی در ظروف پلاستیکی 2 لیتری جمع آوری و سپس پارامترهای آنیون ها، کاتیون ها، قلیائیت، هدایت الکتریکی، سختی آب و ترکیبات ازت (نیتریت، نیترات و آمونیاک) تعیین مقدار گردید. کلیه آزمایش ها بر اساس کتاب استاندارد متد چاپ 1998 انجام گرفت.نتایج حاصل از آزمایش های شیمیایی نمونه های آب، نشان می دهد که میانگین هدایت الکتریکی آب چاه ها کمتر از 1000 میکروموز بر سانتیمتر و بر اساس دیاگرام شولر رسم شده آب های آشامیدنی، آب چاه های مورد آزمایش در گروه های خوب قابل شرب قرار می گیرد. در بین پارامترهای شیمیایی غلظت نیترات فقط در دو چاه کمی بیشتر از حد مجاز بود. غلظت متوسط فلوئور در آب این چاه ها برابر با 0.04 میلی گرم در لیتر تعیین گردید و از حداقل مورد نیاز استاندارد (0.5 میلی گرم در لیتر) خیلی پایین تر می باشد. میانگین غلظت بقیه پارامترهای شیمیایی از حد استاندارد پایین تر می باشد. نتایج آزمایش های میکروبی بر روی نمونه های برداشتی نشان داد که آب چاه ها عاری از آلودگی میکروبی می باشد و در هیچیک از نمونه ها کلیفرم، مشاهده نگردید.بحث: با توجه به یافته های این مطالعه می توان نتیجه گرفت که به طور کلی کیفیت شیمیایی و میکروبی آب چاه های موجود که برای تامین آب قابل شرب شهر ارومیه به کار می رود با مقایسه در استانداردها در حد مطلوب می باشد ولی به علت گسترش روزافزون جمعیت و نیاز بیشتر جمعیت به آب ممکن است در آینده تغییراتی در پارامترهای شیمیایی و میکروبی مشاهده شود. بنابراین کیفیت مزبور باید به طور مستمر تحت بررسی قرار گیرد.

مقدمه و هدف: شواهد زیادی وجود دارد که نشان می دهد واکنش اکسیداسیون لیپوپروتیین با چگالی کم (LDL) نقش مهمی در آتروژنز دارد. وقتی LDL اکسید می شود، تمایل آن به رسپتورش کاهش می یابد. جمع شدن LDL اکسیده در ماکروفاژها، منجر به پیدایش سلولهای کف آلود و تشکیل شدن آرترواسکلروز می گردد. سالهاست که توجه محققان بر روی یافتن ترکیبات آنتی اکسیدانی که مانع از اکسیداسیون LDL شوند. بدون اینکه اثرات مخربی داشته باشند قرار گرفته است. اخیرا، فلاونوییدها به عنوان ترکیبات آنتی اکسیدان مورد توجه قرار گرفته اند. هدف از این تحقیق، احتمال استفاده از این ترکیبات در پیشگیری یا درمان آرترواسکلروز است. مواد و روش: در این مطالعه اثرات چهار ترکیب فلاونوییدی به نام های: ژینستین، کولرستین، مورین و نارینجین بر روی تمایل LDL طبیعی و اکسیده (با یونهای Cu+2) به رسپتورش در سطح سلول های بافت آدرنال گوسفند و در حضور LDL نشاندار شده با فلورستین ایزوتیوسیانات (FITC)، مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور، پس از جداسازی محلول LDL از سرم نرمال وانکوباسیون آن فلاونوییدهای فوق، واکنش اکسیداسیون بر روی آن انجام گرفت و مقداری از محلول LDL با FITC، نشاندار گردید و سپس همه محلول های فوق به محیط شامل سلولهای بافت آدرنال (که حاوی رسپتور LDL هستند) اضافه شد و شدت فلورسانس مایع رویی مخلوط آزمایش پس از سانتریفوژ، در اسپکتروفلوریمتر خوانده شد. نتایج: نتایج حاصل نشان داد که میان 4 فلاونوئید مورد مطالعه، «کوئرستین» دارای بیشترین اثر بر روی افزایش تمایل LDL به رسیتور مربوطه می باشد (برای LDL طبیعی 30 درصد و برای LDL اکسیده 75 درصد). ترتیب اثرات این ترکیبات به صورت زیر است: نارینجین< ژینستین< مورین< کوئرستین. اثرات این ترکیبات وابسته به دوز است و بهترین غلظت به دست آمده در این بررسی برابر 200 میکرومولار است. بحث: این یافته ها بیانگر این است که به احتمال، برخی فلاونوییدها با اثر بر روی تمایل LDL به رسپتورش می تواند از ایجاد آرترواسکلروز پیشگیری نماید.

مقدمه: به منظور مطالعه عوامل موثر در مرگ و میر بیماران مبتلا به خونریزی مغزی بستری شده در بخش اعصاب بیمارستان امام خمینی تبریز این بررسی در مورد علائم بالینی و عوامل موثر در مرگ و میر و علائم سی تی اسکن، در بیماران فوت شده از خونریزی مغزی انجام شده است. مواد و روش: در این مطالعه گذشته نگر، از پرونده 358 بیمار بستری شده به علت خونریزی مغزی، که تعداد 149 نفر از آنان منجر به فوت شده و در یکصد بیمار تشخیص خونریزی داخل مغزی به طور قطعی و با سی تی اسکن مسجل گردیده، از نظر علائم بالینی، علائم سی تی اسکن و عوامل خطرزا موثر در مرگ و میر بیماران در 30 روز اول، بررسی شده و با یکصد بیمار مبتلا به خونریزی مغزی که در یک ماه اول منجر به فوت نشده و از بیمارستان ترخیص گردیده مقایسه شده است. نتایج: از 358 بیمار مبتلا به خونریزی مغزی، 175 مرد و 183 نفر زن بودند و از تعداد 149 بیمار فوت شده، 92 مرد و 57 نفر زن بودند. 49 نفر آنان به علت مرگ قبل از انجام سی تی اسکن از بررسی کنار گذاشته شدند. میانگین سنی بیماران 60.8 سال و 62% بیماران را مرد و 38% آنان را زنان تشکیل داده اند. کلا 90% بیماران سابقه هیپرتانسیون، 28% سابقه C.V.A (cerebrovascular Accident) قبلی، 15% سابقه مصرف سیگار و 12% سابقه دیابت داشتند. شایعترین محل خونریزی در عقده های قاعده ای مغز و در درجه بعدی خونریزی لوبر بوده است. در مقایسه با یکصد بیمار مبتلا به خونریزی مغزی فوت نشده که مهمترین عامل در گروه کنترل برای خونریزی هیپرتانسیون و سطح هوشیاری بالا در موقع مراجعه و محل خونریزی و حجم خونریزی در زنده ماندن این گروه دخیل بوده است. در گروه زنده مانده، 54 نفر (54%) از بیماران را مردان و 46 نفر (46%) از بیماران را زنان تشکیل می دادند. بحث: این مطالعه نشان می دهد که پرفشاری خون مهمترین عامل موثر در خونریزی مغزی است و کنترل به موقع و دقیق و درمان آن می تواند در پیشگیری از خونریزی مغزی و کاهش مرگ و میر موثر باشد. همچنین حجم هماتوم داخل مغزی و سطح هوشیاری با (Glasgow Coma scale) G.C.S مهمترین عوامل موثر در مرگ و میر بیماران مبتلا به خونریزی مغزی در 30 روز اول می باشد.

اسید فولیک به دلیل نقشی که در ساخت DNA و تقسیم یاخته ای دارد. از ویتامین های مهم در دوره بارداری به شمار می آید. یاخته هایی که رشد و تکثیر بسیار سریعی دارند. مانند، یاخته های جنینی، پوششی روده ها و سرطانی، به این ویتامین نیازمندند. به همین دلایل نیاز به اسیدفولیک در دوره بارداری دو چندان می گردد پژوهش های فراوان نشان می دهد که رشد و تکامل مغز و دستگاه عصبی جنین به وضعیت تغذیه ای اسید فولیک در دوره بارداری بستگی دارد. پژوهش های نوین به این پرسش که چگونه می توان میزان مورد نیاز این ویتامین را در دوره بارداری یا پیش از آن برآورده کرد پاسخ می دهند.

سندرم کوتارد و سندرم های سوء تعبیر جزو سندرم های نادر در روانپزشکی می باشند. شاخص ترین علامت در سندرم کوتارد، هذیان و پوچ گرایی می باشد. سندرم های سوء تعبیر شامل چهار سندرم اصلی، کاپگراس، فرگولی، تغییر شکل و داشتن همزاد است. در این مقاله سه مورد بیمار مبتلا به اسکیزوفرنیای پارانویید معرفی می گردند که علاوه بر علایم سندرم کوتارد، هذیان های سوء تعبیر را نیز داشتند هذیان فرگولی و داشتن همزاد در دو نفر بیمار مرد و هذیان کاپگراس در بیمار زن وجود داشت. پیدایش توام علایم سندرم کوتارد و سندرم های سوء تعبیر می تواند نشان دهنده زمینه پاتوفیزیولوژی مشابه باشد. وجود علایم مشابه دیگر نظیر واژه سازی و سستی تداعی ها در این بیماران می توان نشان دهنده یک زیر مجموعه به خصوص از بیماری اسکیزوفرنیا باشد.