سابقه و هدف: رتینوئیک اسید یکی از مشتقات ویتامین A می باشد که در درمان آکنه، پسوریازیس و همچنین برخی سرطانها استفاده می شود. رتینوئیک اسید در رشد و نمو و تمایز در طی مراحل تکوینی مهره داران نقش مهمی را بازی می کند. در این تحقیق اثر رتینوئیک اسید که یک مورفوژن موثر در رشد و نمو می باشد را بصورت اگزوژن در کشت اندام حرکتی مورد بررسی قرار دادیم.روش بررسی: در این مطالعه تجربی موشهای نر و ماده نژاد Balb/c را با هم آمیزش داده و روز مشاهده واژینال پلاک، روز صفر حاملگی در نظر گرفته شد. در روز 12حاملگی، جنین ها را از لوله های رحمی خارج کرده و جوانه اندامهای حرکتی جلویی و عقبی را از جنین جدا کرده و در محیط کشت Eagle’ s MEM به همراه 20% سرم بند ناف جنین انسان به مدت دو روز کشت دادیم. کشت ها در سه گروه کنترل، شم و تجربی تقسیم شدند. در گروه کنترل جوانه اندامهای حرکتی جنین در محیط کشت قرار داده شد و در گروه شم جوانه اندام حرکتی در محیط کشت حاوی الکل تیمار شد (الکل حلال رتینوئیک اسید می باشد). در گروه تجربی رتینوئیک اسید در سه غلظت 6-10، 5-10 و 4-10مولار به محیط کشت اضافه شد. پس از دو روز انکوباسیون، نمونه ها در فیکساتیو بوئن فیکس شده و از نظر مورفولوژی مورد بررسی قرار گرفتند، سپس مقاطع بافتی از نمونه ها تهیه شد و توسط Alcian blue رنگ آمیزی شده و اثر رتینوئیک اسید بر تعداد سلول غضروفی و طول و عرض اندامهای حرکتی بررسی شد. میزان رتینوئیک اسید جذب شده از محیط کشت با استفاده از تکنیک H.P.L.C اندازه گیری شد.یافته ها: اثر توکسیک رتینوئیک اسید اگزوژن در رشد و نمو اندام حرکتی قابل مشاهده است و این تاثیر بر اندام عقبی بیشتر از اندام جلویی است.نتیجه گیری: رتینوئیک اسید اگزوژن باعث کاهش طول محور پروکسیمال - دیستال اندامهای حرکتی و کاهش رشد انگشتان می شود. همچنین رتینوئیک اسید از کندروژنز ممانعت می کند و غلظتهای بالا کاهش چشمگیری را در تعداد سلولهای غضروفی اندامهای حرکتی سبب می شود.