مجله دانشکده دندانپزشکی مشهد
سال:1393 | دوره:38 | شماره:1 |تعداد مقالات:13

مقدمه: کاربرد روزافزون وسایل نقلیه موتوری و سایر حوادث غیرمترقبه، بشر را در معرض صدمات ناشی از تروماهای مختلف قرار داده است. شکستگی های ناحیه فک و صورت به سبب ایجاد ناهنجاری در رشد بعضی استخوان ها و دفورمیتی می تواند تاثیر دائمی در زندگی افراد داشته باشد. هدف این مطالعه بررسی شیوع شکستگی های فک و صورت، اتیولوژی، سن و جنس مراجعین کلینیک رادیولوژی دانشکده دندانپزشکی مشهد در یک دوره دو ساله بود.مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی– توصیفی رادیوگرافی های کانونشنال 127 مراجعه کننده به بخش رادیولوژی دانشکده دندانپزشکی مشهد با شکایت تروما در ناحیه فک و صورت در سال های 1387 تا 1389 به عنوان جامعه پژوهش بررسی شد. تعداد، انواع شکستگی ها، علت، جنس، سن و میزان تحصیلات بیمار ثبت شد (a=0.05).یافته ها: از 127 بیمار ترومایی، 93 بیمار دارای شکستگی بودند. حداقل سن بیماران 2 و حداکثر سن 83 سال بود. 75 نفر از این بیماران، مرد با متوسط سنی 25.83±13.8 سال و 18 نفر زن با میانگین سنی 20.33±10.7 سال بودند. شیوع شکستگی در مردان (80.6 درصد) بیشتر از زنان (19.4 درصد) بود. مکان های شکستگی در هر دو جنس به ترتیب شیوع، فک پایین (35.5 درصد)، دنتوآلوئول (31.2 درصد) و فک پایین توام با ناحیه دنتوالوئول (21.5 درصد) بودند. شایع ترین علل شکستگی فک و صورت تصادفات وسایل نقلیه (55.9 درصد) بود. سقوط (26.9 درصد) و ضرب و جرح (10.8 درصد) در مراتب بعدی قرار گرفتند. شیوع شکستگی متعدد 2.7 برابر شکستگی منفرد بود. بیشترین میزان شکستگی در افراد بیسواد و زیر دیپلم مشاهده شد.نتیجه گیری: در مطالعه حاضر، شکستگی در مردان بیشتر از زنان بود. شایع ترین محل شکستگی استخوان فک پایین بود. تصادف با وسایل نقلیه موتوری عمده ترین علت شکستگی ها محسوب گردید. با توجه به شیوع شکستگی در افراد جوان، ارتقای آگاهی در زمینه رعایت اصول ایمنی و بکارگیری وسایل ایمنی شخصی توصیه می گردد.

مقدمه: امروزه توجه به کنترل ترس دردندانپزشکی کودکان افزایش یافته است. این پژوهش جهت بررسی تغییرات ترس متعاقب درمان های دندانپزشکی سرپایی و تحت بیهوشی عمومی کودکان طراحی شد.مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی توصیفی، دو گروه 50 تایی کودک 6-3 ساله انتخاب شدند. یکی از این گروه ها تحت درمان سرپایی و گروه دیگر تحت بیهوشی عمومی قرار گرفت. پرسشنامه CFSS-DS (Children’s Fear Survey Schedule- Dental Subscale) برای ارزیابی ترس کودکان استفاده شد و قبل از درمان و پس از آن توسط والدین تکمیل گردید. جهت تحلیل داده ها از آزمون های آماری t مستقل،t زوجی و مجذور کای و نرم افزار SPSS با ویرایش 16 استفاده شد. سطح معنی داری 0.05 در نظر گرفته شد.یافته ها: میانگین نمره ترس قبل از شروع درمان سرپایی 26.3±19.2 و 5-4 هفته پس از درمان 28.4±24.2 به دست آمد، که این تفاوت معنی دار نبود. میانگین نمره ترس قبل از شروع درمان بیهوشی عمومی 37.9±24.8 و 5-4 هفته پس از درمان 40.6±28.7 به دست آمد که این تفاوت معنی دار نبود. تفاوت میانگین نمره ترس قبل از درمان سرپایی و قبل از بیهوشی عمومی معنی دار بود (p=0.01). همچنین این تفاوت میانگین بعد از درمان سرپایی و بعد از بیهوشی عمومی معنی دار بود (p=0.02).نتیجه گیری: استفاده از بیهوشی عمومی به عنوان یک روش درمانی، باعث افزایش ترس در افراد مورد مطالعه حاضر نشد.

مقدمه: لیکن پلان دهانی (OLP) به عنوان ضایعه ای با قابلیت تبدیل شدن به کارسینوم سلول سنگفرشی دهان (OSCC) پیشنهاد گردیده است. اما پتانسیل بدخیمی این ضایعه و ارتباط آن با OSCC مورد اختلاف نظر می باشد. از آنجا که تکثیر کنترل نشده سلولی شاخص وقوع تغییر بدخیمی به شمار می رود، هدف از مطالعه حاضر مقایسه بروز سیکلین D1 در ضایعات OLP و OSCC بود.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی با استفاده از رنگ آمیزی ایمونوهیستوشیمی به دو شیوه کمی و نیمه کمی بروزسیکلین D1 در سه گروه هیپرپلازی اپی تلیالی،OLP و OSCC هر یک با 21 نمونه بررسی گردید. در تحلیل داده ها از آزمون های آنالیز واریانس، کروسکال والیس، من ویتنی و کای دو استفاده شد (a=0.05).یافته ها: در روش کمی بروز سیکلین D1 در هیپرپلازی اپی تلیالی،OLP و OSCC به ترتیب برابر 13.69±6.00، 28.38±3.53 و 66.94±14.49 درصد بود. در روش نیمه کمی تعداد سلول های رنگ گرفته در هیپرپلازی اپی تلیالی و OLP کمتر از 35% و در OSCC بیشتر از 35% بود. مقایسه کمی و نیمه کمی بروز سیکلین D1 بین سه گروه و به صورت دو به دو بین گروه ها دارای تفاوت معنی دار بود (p<0.05).نتیجه گیری: نتایج نشان داد تکثیر سلولی در OLP به طور معنی داری کمتر از OSCC می باشد و ارتباطی بین این دو وجود ندارد، گرچه پیش بدخیم بودن OLP را نیز به صورت قطعی رد نمی کند. به نظر می رسد افزایش تکثیر سلولی ممکن است با وقوع تغییر بدخیمی در OLP مرتبط باشد. از این رو پیگیری مستمر ضایعه را می طلبد.

مقدمه: شکستگی های ناحیه سمفیز و پاراسمفیز فک پایین از شکستگی های شایع به دنبال ترومای فک و صورت می باشد. درمان باز یا بسته شکستگی با توجه به نوع شکستگی، تجربه جراح و امکانات در اختیار وی و نیاز شرایط پزشکی بیمار قابل انجام می باشد. هر روش درمانی به همراه مشکلات و عوارضی است. هدف از این مطالعه ارزیابی شیوع عوارض و مشکلات به دنبال درمان باز شکستگی ناحیه سمفیز و پارا سمفیز با فیکساسیون داخلی بود.مواد و روش ها: در این مطالعه گذشته نگر که در مرکز آموزشی- درمانی شهید کامیاب مشهد انجام شد، تعداد 208 بیمار دارای شکستگی ناحیه سمفیز و پاراسمفیز که تحت درمان باز شکستگی به همراه فیکساسیون داخلی قرار گرفتند، مورد ارزیابی قرار گرفتند. یک دوره پیگیری حداقل 8 هفته ای از تمام بیماران صورت گرفت و عوارض و مشکلات مرتبط با درمان در آنها ثبت گردید. در تحلیل داده ها از آزمون های کای دو و دقیق فیشر استفاده شد (a=0.05).یافته ها: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد شیوع مشکلات درمان باز شکستگی قدام فک پایین در حد قابل قبولی است و در صورتی که درمان تا قبل از 10 روز بعد از شکستگی انجام شود ریسک شیوع مشکلات کاهش می یابد.نتیجه گیری: با توجه به یافته های این مطالعه انجام هر چه سریع تر درمان باز شکستگی فک تحتانی با توجه به احتمال کاهش شیوع مشکلات پس از جراحی توصیه می شود.

مقدمه: علیرغم استفاده از فرموکروزول در پالپوتومی دندان های شیری در گذشته، به خاطر معایب آن، جایگزین هایی برای آن مطرح شده است. یکی از این مواد هیپوکلریت سدیم است که علیرغم مطالعات کمی که در مورد آن انجام شده، نتایج قابل قبولی داشته است. هدف از این مطالعه، مقایسه میزان موفقیت کلینیکی و رادیوگرافی پالپوتومی هیپوکلریت سدیم 5% با فریک سولفات 15.5% بود.مواد و روش ها: 60 دندان مولر دوم شیری فک پایین که دارای معیارهای لازم برای پالپوتومی بودند، مورد مطالعه قرار گرفتند. در هر بیمار به طور تصادفی یک دندان در گروه پالپوتومی با هیپوکلریت سدیم و یک دندان در گروه پالپوتومی با فریک سولفات قرار گرفت. پالپ چمبر دندان ها با زینک اکساید اوژنول پر شد. سپس با روکش استیل ترمیم شدند. نتایج کلینیکی و رادیوگرافی پس از 6 و 12 ماه ثبت شد. نتایج با تست مک نمار ارزیابی شد (a=0.05).یافته ها: موفقیت کلینیکی 6 ماهه پالپوتومی در هر دو گروه 100% (30) بود. موفقیت رادیوگرافی 6 ماهه گروه هیپوکلریت سدیم 96.7% (29) و گروه فریک سولفات 100% (30) بود (P=0.67). موفقیت کلینیکی 12 ماهه گروه هیپوکلریت سدیم و گروه فریک سولفات به ترتیب 100% (30) و 93.3% (28) بود (P=0.22). موفقیت رادیوگرافی 12 ماهه گروه هیپوکلریت سدیم و فریک سولفات به ترتیب 93.3% (28) و 96.7% (29) بود (P=0.67). از نظر کلینیکی و رادیوگرافی تفاوت معنی داری بین دو گروه در فراخوانی 6 و 12 ماهه وجود نداشت.نتیجه گیری: هیپوکلریت سدیم موفقیت کلینیکی و رادیوگرافی قابل مقایسه ای با فریک سولفات در درمان پالپوتومی دندان های مولر شیری نشان داد.

مقدمه: هدف این مطالعه بررسی میزان بیان اینترلوکین-1 بتا (IL-1β)، فاکتور نکروزدهنده توموری (TNF-α) و مایلوپراکسیداز (MPO) بعد از استفاده از Mineral Trioxide Aggregate (MTA) و Calcium- Enriched Mixture (CEM) به عنوان پالپ کپ در رت های دیابتی بود.مواد و روش ها: از مدل حیوانی با القای دیابت با استفاده از Streptozotocin (تزریق داخل صفاقی به صورت 65 mg/kg) استفاده شد. 34 رت به دو گروه دیابتی و سالم تقسیم شدند. بعد از اکسپوز پالپ مولر اول مگزیلا ، MTA یا CEM به عنوان ماده پالپ کپ استفاده شد و حفرات با سمان گلاس آینومر ترمیم شدند. 30 روز بعد، رت ها قربانی شدند. اندازه گیری مدیاتورهای التهابی در سرم و مایع پالپ با استفاده از روش ELISA انجام شد. داده ها با استفاده از آزمون کای دو، همبستگی پیرسون و آنالیز واریانس یک طرفه آنالیز شدند (a=0.05).یافته ها: اختلاف آماری معنی داری بین میزان TNF-a، IL-1b و MPO در کانال ریشه رت های سالم و دیابتی گروه MTA، مشاهده نشد (به ترتیب p=0.827، p=0.948 و p=0.365). اختلاف آماری معنی داری در مدیاتورهای TNF-a و IL-1b بین دو گروه سالم و دیابتی که در آن ها از CEM استفاده شده بود مشاهده نشد (به ترتیب p=0.652 و p=0.932) میزان MPO در رت های سالم و دیابتی گروه CEM اختلاف معنی داری نشان داد (p=0.033).نتیجه گیری: بر اساس یافته های مطالعه حاضر، در استفاده از MTA در هر دو گروه سالم و دیابتی تفاوتی در میزان متغیرهای TNF-a، IL-1b و MPO مشاهده نشد، همچنین در استفاده از CEM نیز تفاوتی بین TNF-α، IL-1b مشاهده نشد، اما میزان مایلوپراکسیداز (MPO) زمانی که از CEM استفاده شد افزایش یافت.

مقدمه: هدف از انجام این مطالعه بررسی میزان انحراف از مسیر کانال در دندان های درمان ریشه شده توسط دانشجویان دندانپزشکی مشهد در سال تحصیلی 1391 بود.مواد و روش ها: 400 پرونده از 895 پرونده بایگانی شده در بخش درمان ریشه دانشکده دندانپزشکی مشهد در سال 1391 توسط دو نفر از اساتید بخش مورد ارزیابی قرار گرفتند. رادیوگرافی ها از لحاظ وجود لج و جابه جایی آپیکال فورامن با بزرگنمایی ×2 و نگاتوسکوپ بررسی شدند. سپس داده ها گردآوری شده و با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون Chi-Square بررسی گردیدند (a=0.05).یافته ها: در 25.1% دندان های فک بالا و 23.3 درصد دندان های فک پایین لج دیده شد که از لحاظ آماری تفاوت معنی داری نداشتند (P=0.674). همچنین تفاوتی در توزیع لج بین دندان های قدامی، پرمولر، و مولر وجود نداشت (P=0.996). جابه جایی آپیکال فورامن در 12.6 درصد دندان های فک بالا و 23.8 درصد دندان های فک پایین مشاهده شد که تفاوت معنی دار بود (P=0.003). جابه جایی آپیکال فورامن در 7.3 درصد دندان های قدامی، 9.6 درصد دندان های پرمولر و 29 درصد مولرها رخ داد که به طور معنی داری در دندان های مولر بیشتر بود (P=0.001). جابه جایی آپیکال فورامن در دندان های درمان ریشه شده توسط دانشجویان سال پنجم به طور معنی داری بیشتر بود (P=0.019).نتیجه گیری: میزان انحراف از مسیر کانال در دندان های درمان ریشه شده توسط دانشجویان، 42.3 درصد بود، که می توان با افزایش انجام درمان ریشه روی دندان های کشیده شده و تاکید بیشتر بر روش فایلینگ کران داون و Modified passive step back، این میزان را به حداقل رساند.

مقدمه: تـجربه بالینی با شواهد پژوهشی جهت ارتقای هرچه بیشتر کیفیت مراقبت های بالینی بیماران در سال های اخیر، تـرکیب شـده است. اهمیت آشنایی با دندانپزشکی مبتنی بر شواهد، جهت دهی برای انتخاب و استفاده از اطلاعات معتبر در میان تعداد زیاد مقالات، کتب و مراجع منتشر شده می باشد. این مطالعه به منظور تعیین میزان آگاهی و استفاده دستیاران بالینی، به عنوان یکی از مهمترین گروه های آموزش دهنده و آموزش گیرنده، از دندانپزشکی مبتنی بر شواهد صورت گرفته است.مواد و روش ها: این بررسی یک مطالعه مقطعی است که گروه هدف آن، 99 نفر از دستیاران تخصصی دانشکده دندانپزشکی مشهد در سال 92-1391 بودند. داده ها توسط پرسشنامه ای که روایی محتوای آن به وسیله صاحبنظران و پایایی ثبات درونی آن با روش Test، Retest مورد تایید قرار گرفت، جمع آوری گردید. داده ها توسط نرم افزار SPSS با ویرایش 11.5 مورد تحلیل آماری قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان می داد که 96 درصد از دستیاران بر این باورند که به کار بردن دندانپزشکی مبتنی بر شواهد در مراقبت از بیماران، نتایج بالینی بهتری را برای آنان به دنبال دارد، این در حالی است که فقط حدود 5 درصد آنان به صورت معمول از دندانپزشکی مبتنی بر شواهد در کارهای بالینی خود استفاده می کردند.نتیجه گیری: نتایج این بررسی نشان داد که دستیاران تخصصی با وجود نگرش مثبت نسبت به دندانپزشکی مبتنی بر شواهد و دسترسی به اینترنت جهت تصمیم گیری بالینی، عملا از پزشکی مبتنی بر شواهد استفاده نمی کنند و همچنین از سایت های تخصصی مبتنی بر شواهد بی اطلاع و یا کم اطلاع هستند. به دلیل اهمیت این گروه در تصمیم گیری های بالینی و همچنین آموزش رده های پایین تر، نیاز مبرمی به اصلاح کوریکولوم آموزشی احساس می شود.

مقدمه: نتایج پژوهش هائی که در مورد انگیزه های دانشجویان دندانپزشکی از انتخاب رشته تحصیلی خویش انجام گرفته، در برنامه ریزی های اجتماعی، آموزشی، تخصصی، درمانی، اقتصادی مرتبط با این حرفه مورد استفاده قرار گرفته است. هدف از این مطالعه بررسی دیدگاه ها و انگیزه های دانشجویان سال های اول و آخر دانشکده دندانپزشکی مشهد از انتخاب دندانپزشکی به عنوان رشته تحصیلی بود.مواد و روش ها: 75 نفر از دانشجویان سال های اول (40 نفر) و ششم (35 نفر) دانشکده دندانپزشکی مشهد که در سال تحصیلی 89-1388 تحصیل می کردند در این مطالعه مقطعی شرکت داشتند. پرسشنامه ای شامل دو قسمت اطلاعات شخصی دانشجویان و دلایل و انگیزه های ورود به رشته دندانپزشکی در اختیار شرکت کنندگان گذاشته شد و پس از جمع آوری اطلاعات جهت تحلیل آماری از تست های Chi-Square و Mann-Whitney استفاده شد (a=0.05).یافته ها: انگیزه های نمونه های مورد مطالعه در انتخاب رشته دندانپزشکی به ترتیب عبارت بودند از: درآمد مالی مناسب، موقعیت اجتماعی، امنیت شغلی و زمان کاری مناسب. توجه نمونه های مونث به فاکتور کمتر بودن خطرات تهدیدکننده حیات بیماران در دندانپزشکی، تفاوت معنی داری با نمونه های مذکر داشت (P=0.001). تغییر دیدگاه دانشجویان سال ششم نسبت به رشته دندانپزشکی در مقایسه با دانشجویان سال اول بیشتر بود (p=0.031) که این تغییر دیدگاه در دانشجویان سال ششم بیشتر جنبه منفی داشت.نتیجه گیری: فاکتورهای اقتصادی و عوامل وابسته به شغل بیشترین تاثیر را در انتخاب رشته دندانپزشکی در دانشجویان مورد مطالعه در این تحقیق داشته اند. مسلم است که این نوع گرایش به رشته دندانپزشکی می تواند در آینده تاثیرات منفی بر آینده شغلی فارغ التحصیلان دندانپزشکی داشته باشد.

مقدمه: هدف از نگارش این مقاله ارائه یک مورد زخم های آفتی دهان به عنوان تنها علامت بالینی اولیه بیماری سلیاک است که منجر به تشخیص بیماری شده است.گزارش مورد: در معاینه یک خانم بیست و سه ساله با شکایت از ضعف شدید و ناتوانی در خوردن غذا، زخم های راجعه دهانی توسط پزشک عمومی تشخیص داده شد، بیمار در بخش بیماری های دهان معاینه شد و تشخیص زخم های آفت ماژور توسط متخصص بیماری های دهان مطرح گردید. یک یافته جالب تظاهرات گوارشی بود که همزمان با زخم های دهانی شدت می یافت. بیمار توسط متخصص گوارش ارزیابی شد و بر اساس یافته های لابراتواری و بیوپسی روده کوچک، تشخیص بیماری سلیاک برای بیمار مطرح و با مشاهده آتروفی شدید پرز های روده از تشخیص بیماری سلیاک اطمینان حاصل شد. پس از شش ماه رژیم فاقد گلوتن هیچ شواهدی از زخم های دهانی یافت نشد. هم اکنون بیمار در سلامت مطلوب به سر می برد.نتیجه گیری: متخصص بیماری های دهان نقش مهمی در تشخیص بیماری های همراه با زخم های آفتی دارد. ارجاع مناسب توسط دیگر مراقبین سلامت می تواند به تشخیص اولیه و پیش گیری از عوارض طولانی مدت بیماری سلیاک کمک کند. در آخر بر اهمیت ارزیابی ناهنجاری های سیستمیک، در مواردی که زخم آفتی وجود دارد باید تاکید شود.