چشم انداز مدیریت مالی
سال:1395 | دوره:6 | شماره:4 (16) |تعداد مقالات:7

کسب سود بیشتر، یکی از مهمترین عواملی است که سرمایه گذاران را به سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار تشویق می کند. به دلیل عدم اطمینان موجود در بازار بورس اوراق بهادار و تاثیر آن بر سرمایه گذاری، در این پژوهش به بررسی اهمیت استراتژی جنبش حرکتی (مومنتوم) پرداخته شد. بر این اساس با توجه به جامعه آماری و نیز محدودیت های درنظرگرفته شده 48 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره ای 6 ساله از سال 1387 تا 1392 مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تحلیل داده ها نشان می دهد که بیشتر استراتژی های معاملاتی اوراق بهادار، پرتفوی برنده ریسک سیستماتیک بالاتری را نسبت به پرتفوی بازنده نشان می دهند. همچنین، در دوره شش ماهه بیشترین بازدهی اضافی ناشی از به کارگیری استراتژی مومنتوم ایجاد شده است که در این دوره رابطه بین ریسک سیستماتیک و بازدهی بسیار قوی است.

تحقیقات مالی به طور گسترده، تصمیمات سرمایه گذاری شرکت ها را مورد مطالعه قرار داده است. بر اساس این تحقیقات، بررسی رابطه بین جریان نقدی و سطح سرمایه گذاری یک روش معمول برای تجزیه و تحلیل مسائل مربوط به بیش و کم سرمایه گذاری است. در این پژوهش تصمیمات سرمایه گذاری شرکت های تحت درماندگی مالی در بورس اوراق بهادار تهران برای 280 مشاهده (سال-شرکت) مورد بررسی قرار گرفته است. به منظور بررسی فرضیه های پژوهش از روش داده های ترکیبی به روش گشتاورهای تعمیم یافته پویا به شکل دو مرحله ای و جهت استحکام نتایج از روش داده های طبقه بندی شده بر حسب فرصت سرمایه گذاری به روش حداقل مربعات استفاده شده است. نتایج پژوهش به روش داده های ترکیبی نشان داد که شرکت های درمانده مالی دارای فرصت سرمایه گذاری، سرمایه گذاری ها را متناسب با فرصت های موجود افزایش داده اند، ولی پس از تفکیک شرکت ها به دو طبقه شرکت های با فرصت سرمایه گذاری زیاد و کم، مشخص شد در نمونه شرکت های بورسی در ایران طی سال های  1390تا 1393، شرکت های درمانده مالی بدون توجه به فرصت سرمایه گذاری اقدام به افزایش سطح سرمایه گذاری نموده اند.

یکی از مهم ترین وظایف اقتصاد مالی مدل سازی و پیش بینی نوسانات قیمت دارایی های ریسکی است. از نظر تحلیل گران و سیاست گذاران، نوسان پذیری قیمت یک متغیر کلیدی است که به درک نوسانات بازار کمک می کند، بنابراین تحلیل گران نیاز دارند تا پیش بینی درستی از نوسان پذیری قیمت به عنوان یک ورودی ضروری برای انجام وظایفی چون مدیریت ریسک، تخصیص پرتفوی، ارزیابی ارزش در معرض خطر و قیمت گذاری دارایی ها را داشته باشند. بر این اساس در تحقیق حاضر با استفاده از ترکیب مدل های TVP-VAR و PLS در نرم افزار متلب و XLSTAT در بازه زمانی 1-1377 تا 6-1392 (ماهیانه) با استفاده از متغیرهای حقیقی (تولیدات صنعتی، سرمایه گذاری بخش حقیقی در مسکن، رشد اقتصادی، سهم مخارج دولت به GDP و نرخ رشد صادرات غیر نفتی) و متغیرهای پولی (تورم، عرضه پول، نرخ ارز، درآمدهای نفت و قیمت داخلی طلا) بر بازدهی سهام اوراق بهادار تهران پرداخته شده است. بر اساس مدل PLS این نتیجه حاصل شد که متغیرهای رشد اقتصادی و درآمدهای نفتی نفت بیش از سایر متغیرها بر بازدهی بورس اوراق بهادار تهران تاثیرگذار است. در ادامه متغیرهای رشد اقتصادی و درامدهای نفتی را وارد مدل TVP-VAR نمودیم. بر اساس نتایج این مدل TVP-VAR رشد اقتصادی در طول دوره در بازه صفر تا 0.6 و رشد درآمدهای نفتی در بازه 0.3-تا 0.1 بر بازدهی سهام اثرگذار بوده اند. با توجه به نتایج تاکید بر اجرای سیاست هایی که بخش حقیقی راتقویت نماید (سیاست های سمت عرضه) بیش از سیاست های که بخش پولی (سیاست های بخش تقاضا) را تقویت می کند می تواند موجبات بهبود وضعیت بورس را تضمین کند.

سواد مالی و تورش های رفتاری، دو عامل بسیار مهم تاثیرگذار بر تصمیمات و رفتارهای مالی سرمایه گذاران است. تحقیق حاضر به بررسی رابطه بین میزان سواد مالی سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران و تورش های رفتاری آن ها می پردازد و هدف اصلی این تحقیق، معرفی معیارهایی برای سنجش میزان سواد مالی سرمایه گذاران و سپس بررسی رابطه آن با تورش های رفتاری است. تحقیق حاضر برای یک دوره 2 ساله از سال 1394 تا 1395 و در قلمرو مکانی بورس اوراق بهادار تهران و کارگزاران و شرکت های سرمایه گذاری فعال در این بازار انجام شده است. پس از گردآوری اطلاعات از طریق توزیع پرسشنامه های استاندارد بین المللی (پس از بومی سازی با شرایط داخل کشور) در بین سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران و جمع آوری پاسخ های آن و محاسبه متغیرهای تحقیق با استفاده از روش آماری رگرسیون چندگانه به تجزیه وتحلیل داده ها به کمک نرم افزار spss، مدل آماری مناسب ارائه شده است. در معدود تحقیقات انجام شده در داخل کشور سعی شده است فقط مدلی جهت سنجش میزان سواد مالی در بین سرمایه گذاران ایرانی ارائه شود و برای اولین بار در داخل ایران و در این تحقیق سعی خواهد شد که علاوه بر ارائه مدلی مناسب و بومی جهت سنجش میزان سواد مالی در بین سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران، رابطه بین میزان سواد مالی و تورش های رفتاری سرمایه گذاران نیز بررسی شود. نتایج تجزیه وتحلیل داده ها حاکی از این است که بین میزان سواد مالی سرمایه گذاران و تورش های رفتاری آن ها رابطه معناداری در جهت مثبت وجود دارد.

به دلیل اهمیت بازار سرمایه، سنجش عملکرد شرکت های کارگزاری به عنوان واسط بین شرکت ها و سرمایه گذاران، جهت غنی سازی کیفیت خدمات ارائه شده از سوی آن ها امری ضروری است. در این تحقیق، ابتدا مشخصه های کیفیت خدمات برخط شرکت های کارگزاری از طریق مطالعه مبانی نظری پژوهش و نظر خبرگان شناسایی و گزینش شده و بر اساس آن پرسشنامه فازی کانو طراحی و به صورت تصادفی بین 384 کاربر برخط شرکت های کارگزاری توزیع شد. با استفاده از خوشه بندی K-Means سه دسته مشتری شناسایی و برای هر خوشه با روش کانوی فازی، نیازهای هر خوشه بررسی و طبقه بندی شد. این پژوهش طبقه هر ویژگی را بر اساس مدل کانو مشخص کرده و نشان می دهد، طبقه برخی از ویژگی ها بین خوشه های مختلف متفاوت و برای برخی دیگر، برای هر سه خوشه مشترک و از یک نوع است، همچنین برای هر ویژگی در هر خوشه، میزان رضایتمندی به صورت یک ضریب، رضایت مندی و عدم رضایت را در صورت وجود و یا عدم وجود آن ویژگی نشان داده است. نتایج این پژوهش می تواند یاری رسان شرکت های کارگزاری در جهت ارائه مناسب خدمات ارائه شده به مشتریان مختلف باشد.

در اکثر تحقیقات صورت گرفته در خصوص خلاف قاعده ریسک غیرسیستماتیک به ترجیحات سرمایه گذاران و یا غیرعقلایی بودن سرمایه گذاران و ویژگی های شرکت پرداخته شده است و در مورد تاثیر ریسک غیر سیستماتیک بر قیمت گذاری باید عنوان کرد، وقتی وضعیت بازار مناسب باشد، قیمت سهام اجزای بنیادی شرکت را منعکس می سازد، اما در واقع حرکت قیمت سهام کاملا بازتاب یا انعکاسی از ارزش اولیه آن نیست، زیرا عوامل غیربنیادی همانند تورش رفتاری سرمایه گذاران، نبود تقارن اطلاعاتی و ریسک های سیستماتیک هنگام ارزیابی سهام موجب انحراف قیمت سهام از ارزش اولیه یا واقعی آن یا قیمت گذاری نادرست می شود. این وضعیت بر تصمیمات سرمایه گذاری شرکت تاثیرگذار است. مدیر می تواند از سهام بیش قیمت گذاری شده به منزله منبع تامین وجه برای سرمایه گذاری (به دلیل پایین بودن هزینه سرمایه) بهره ببرد و در مقابل، از فروش سهامی که کم قیمت گذاری شده اند امتناع ورزد، زیرا هزینه سرمایه بیشتر است که نتایج حاصل از آزمون فرضیه با بررسی اطلاعات جمع آوری شده مربوط به 67 شرکت در جامعه آماری در دوره زمانی 1393-1381 که مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت، در نتیجه این پاسخ حاصل می شود که سرمایه گذاری صورت گرفته توسط شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ایران جهت سودآوری منجر به افزایش نوسان ریسک غیر سیستماتیک آنها شده است.

پژوهشگران مالی از روش های متفاوتی برای محاسبه ریسک و بازده و همچنین تعیین رابطه بین آنها استفاده کرده اند.اختلاف در نتایج باعث شده است تا این رابطه با عنوان «معمای بازده- ریسک غیرسیستماتیک» شناخته شود. پژوهش حاضر به تحلیل رابطه ریسک غیرسیستماتیک با بازده سهام در بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد. دوره زمانی مورد بررسی از 12 مردادماه 1392 تا 12 دی ماه 1395 انتخاب شده است. این پژوهش با استفاده از مدل panel-GARCH به برآورد ریسک غیرسیستماتیک پرداخته و سپس رابطه بازده با ریسک را بر اساس رگرسیون چندک و رهیافت بیزی مورد بررسی قرار داده است. نتایج مبین آن است که رابطه در چندک های پایین ناهمسو، در چندک های بالا همسو بوده و در میانه توزیع رابطه ای مشاهده نمی شود. این نتیجه دلالت بر آن دارد که رابطه غیرخطی و مبتنی بر توزیع بازده است. این یافته نشان می دهد که اطلاعات موجود در کرانه های توزیع برای داده های مالی حائز اهمیت بوده و لازم است در مدل سازی و تفسیر نتایج مورد توجه قرار گیرد. علاوه برآن، معمای ریسک - بازده حل می شود.