مجله بیماریهای کودکان ایران
سال:1383 | دوره:14 | شماره:1 |تعداد مقالات:12

در طی 4تا6 ماه اول زندگی، تغذی با شیر مادر می تواند نیازهای غذایی نوزاد در حال رشد را به طور کامل برآورده سازد.در شش ماه اول که کودک فقط از شیر مادر استفاده می کند،تنها ویتامین D به او داده می شود. بعد از 6 ماهگی با وجود آنکه غذای کمکی به کودک داده می شود اما باز هم تا یکسالگی غذای اصلی، شیرمادر است .تنها بعد از یک سالگی است که شیر در مرتبه دوم قرار می گیرد. مادر ممکن است در طول این مدت طولانی نیاز به مصرف داور داشته باشد.تقریبا همه داروها در شیر ترشح می شوند و می توانند موجب ایجاد عارضه در شیرخوار شوند که به چندین عامل از جمله قابلیت حلالیت در چربی، باند شدن به پروتئین، نیمه عمر دارو در مادر و شیرخوار بستگی دارد .علاوه بر این داروها باعث کاهش شیر دهی و یا حتی سرکوب شیردهی می شوند .

هدف: آنتی ژن گروه خونی رزوس که در ایجاد بیماری همولتیک نوزادان، واکنش های انتقال خون و کم خونی همولتیک خود ایمن دخیل است، در انتقال خون و طب بالینی اهمیت زیادی دارد. علی رغم مصرف وسیع ایمونوگلوبولین Rh در مادران Rh منفی ایمونیزاسیون ناشی از Rh منفی اتفاق می افتد. آنتی ژن RhD با استفاده از روش PCR در ابتدای دوران جنینی قابل شناسایی بوده و افراد Rh منفی فاقد ژن RhD می باشند. روش مطالعه: پنج میلی لیتر خون افراد نرمال از 38 فرد Rh مثبت و Rh منفی به عنوان کنترل و 40 نمونه پرزهای کوریونی (CVS) از زنان باردار در هفته های 8 تا 12 بارداری تهیه شد. استخراج DNA از CVS انجام گردید. سپس واکنش زنجیره ای پلی مراز نیمه آشیانه ای (heminested-PCR) با استفاده از پرایمرهای اختصاصی انجام شد. محصولات PCR بر روی ژل آگارز آنالیز شدند. ژن Rh در تمام نمونه های CVS مورد شناسایی قرار گرفت.نتایج: با استفاده از روش heminested-PCR افراد دهنده خون که از نظر سرولوژی RhD مثبت بودند ژن RhD مورد شناسایی قرار گرفت. سی وپنج نمونه دارای ژن RhD مثبت و 5 نمونه فاقد ژن RhD و یا RhD منفی بود. آزمایشات PCR و الکتروفورز در خصوص نمونه های CVS نمایانگر این بود که همانند نمونه های خونی در مرحله اول تکثیر ژنی چنانچه RhD مثبت باشد دو باند مشاهده شده و در صورت عدم حضور ژن RhD نمونه تکثیر شده بصورت تک باند مشاهده می شود. نتیجه گیری: Rh نمونه های جنین با استفاده از روش heminested-PC با اطمینان و سرعت زیاد، تعیین می شود که نتایج آزمایش های سرولوژیکی و مطالعات مولکولی، تعیین Rh نمونه های جنین با هم مطابقت دارد.

هدف: هپاتیت C یک ویروس هپاتوتروپ است که باعث هپاتیت مزمن و عوارضی نظیر هپاتوسلولرکارسینوما در افراد مبتلا می شود. یکی از راه های مهم انتقال آن دریافت فرآورده های خونی آلوده می باشد. در ایران از سال 1375 خون های اهدائی در سازمان انتقال خون از نظر آلودگی به ویروس مذکور غربالگری می شوند. این مطالعه به منظور بررسی میزان ابتلا به این بیماری در افرادی که قبل از سال مذکور فرآورده های خونی دریافت نموده اند، انجام شد. روش مطالعه: این مطالعه بصورت موردی - شاهدی در افراد بین 7 تا 18 سال در دو گروه مساوی که به هر دلیلی به بیمارستان کودکان امیرکلا و کلینیک فوق تخصصی گوارش اطفال در بابل مراجعه نمودند، انجام شد. گروه مورد، افرادی بودند که سابقه دریافت هر نوع فرآورده خونی قبل از سال 1375 را داشتند. ابتدا، دو گروه مورد و شاهد از نظر آنتی بادی ضد ویروس هپاتیت (Anti HCV) به روش الیزا آزمایش شدند و سپس در صورت مثبت بودن آن، آزمایش PCR به عمل می آمد. یافته ها: از 200 شرکت کننده در مطالعه، 100 نفر در گروه مورد و 100 نفر در گروه کنترل قرار گرفتند، در گروه مورد 2 نف Anti HCV (%2) مثبت داشتند که یک نفر از آنان PCR مثبت داشت (1%) ولی در گروه کنترل هیچ مورد آلودگی مشاهده نشد (p=0.5). نتیجه گیری: آلودگی به هپاتیت C در افرادی که به  علت بیماری های حاد فرآورده های خونی را قبل از سال 1375 دریافت نمودند تفاوت معنی داری نسبت به گروه کنترل نداشت. لزوم انجام مطالعه ای در سطح وسیعتر ضروری به نظر می رسد.

هدف: گرچه داروهای متعددی به منظور پیشگیری از سردردهای میگرنی مورد استفاده قرار میگیرد لیکن گزارش مستند در خصوص اثر بخشی این ترکیبات در سردردهای میگرنی کودکان محدود است. والپورات سدیم از جمله داروهایی است که تاثیر آن در میگرن کلاسیک بزرگسالان مشخص گردیده است. این مطالعه به منظور ارزیابی اثر بخشی و ایمنی مصرف والپورات سدیم در میگرن کودکان و مقایسه آن را با پروپرانولول که از داروهای خط اول درمان میگرن است انجام گردید روش مطالعه: این مطالعه ای به روش متقاطع (Cross Over) به مدت 15 ماه در مرکز پزشکی کودکان مفید صورت گرفت. 48 بیمار (23 دختر و 25 پسر) در گروه سنی 7 تا 12سال ( متوسط 9.8 سال) پس از یک دوره چهار هفته بدون دریافت دارو با نسبت یک به یک در دو گروه تصادفی به مدت 8 هفته تحت درمان با سدیم والپورات و پروپرانولول قرار گرفتند. متعاقبا پس از یک دوره 4 هفته بدون درمان (Wash out period) گروه ها جابجا شدند و یک دوره 8 هفته ای درمان با داروی دوم را تجربه نمودند.یافته ها: شصت درصد بیمارانی که با والپورات سدیم درمان شده بودند و 78%  بیمارانی که پروپرانولول دریافت کردند 50% یا بیشتر کاهش در فرکانس حملات سردرد نشان دادند در عین حال 31% بیماران تحت درمان با والپورات سدیم و 45% بیماران تحت درمان با پروپرانولول حداقل یک درجه بهبود در میزان محدودیت عملکرد نشان دادند. در هیچیک از دو پارامتر فرکانس و شدت حملات تفاوت قابل ملاحظه ای در گروه های درمانی مشاهده نشد. در خلال مطالعه نیز عارضه جانبی جدی که منجر به قطع درمان شود مشاهده نگردید.نتیجه گیری: والپورات سدیم دارویی مطمئن با پاسخ مناسب است که می تواند در پیشگیری از حملات سردرد در کودکان مبتلا به میگرن مورد استفاده قرار گیرد.

هدف: با وجود ارزش آپگار بدو تولد در تشخیص نوزادان مبتلا به دیسترس جنینی، عدد پائین آپگار لزوما موید هیپوکسی و آسفیکسی جنین نیست و عوامل دیگری هم می توانند باعث کاهش درجه آپگار شوند. بنابراین در نظرگرفتن معیار دیگر در تشخیص اسیدوز وآسفیکسی پری ناتال وتعیین رابطه آن با آپگار دراداره و درمان نوزادان با نمره پائین آپگار حائز اهمیت است. بدین منظور در این مطالعه نقش مقادیر ABG ساعت اول تولد با آپگار مورد مقایسه قرار گرفت. روش مطالعه: در این مطالعه 100 نوزاد با نمره آپگار زیر7 و 100 نوزاد با عدد آپگار مساوی یا بالای 7 مورد بررسی قرار گرفتند. pH و Base Excess (BE) به عنوان مهمترین پارامترهای ABG  در ساعت اول اندازه گیری شد. ارتباط بین نمره آپگار و ABG برحسب چهار متغیر نوع زایمان، جنس نوزاد، گراویدیتی و سن حاملگی نیز مورد مطالعه قرار گرفت.یافته ها: رابطه معنی دار بین ABG ساعت اول تولد (BE, pH) و عدد آپگار وجود داشت. همچنین ارتباط معنی داری بین جنس نوزاد، زایمان سزارین و سن حاملگی بیش از 37 هفته و نمره آپگار و ABG مشاهده شد.نتیجه گیری: با توجه به اینکه نوزادان با آپگار پائین در معرض اسیدوز کمبود قلیا و آسفیکسی هستند و یافته این مطالعه که بین ABG ساعت اول و نمره آپگار بدو تولد ارتباط معنی داری وجود دارد انجام ABG به طور روتین در نوزادان با آپگار پائین اقدام بسیار مناسبی است. در صورتیکه در نوزادان با آپگار مناسب این اقدام ضرورتی ندارد.

هدف: سرخجه یک بیماری ویروسی مسری است که اکثرا علائم بالینی خفیف دارد و تشخیص داده نمی شود. ابتلای مادر باردار به این بیماری به خصوص در سه ماهه اول بارداری منجر به سرخجه مادرزادی می شود که یکی از علل مرگ و میر نوزادان و ایجاد معلولیت دائمی در کودکان می باشد. این مطالعه با هدف بررسی وضعیت ایمنی سرخجه در کودکان دبستانی مناطق 19 گانه آموزش و پرورش تهران انجام شد.روش مطالعه: این مطالعه یک بررسی توصیفی تحلیلی مقطعی بود. تیتر آنتی بادی ضد سرخجه (IgG)  به روش کمی لومینسانس در کودکان 6 تا 12 ساله شهر تهران اندازه گیری شد. یافته ها: 1665 دانش آموز شامل 975 (56.7%) دختر و 720 (43.3%) پسر وارد طرح شدند. میانگین سنی 1.53± 9.17 سال بود. 541 نفر (32.5%) واکسینه شده بودند و 1124 نفر (67.5%) واکسینه نشده بودند. از بین کسانی که واکسن زده بودند 205 نفر (38%) تیتر مثبت و 336 نفر (62%) تیتر منفی داشتند افرادی که واکسن نزده بودند 328 نفر (29.2%) تیتر مثبت داشتند. به طور کلی 525 نفر (31.5%) مصونیت داشتند و 1140 نفر (68.5%) تیتر آنتی بادی ضد سرخجه نداشتند. نتیجه گیری: نتایج فوق نشان می دهد ایمنی ایجاد شده توسط واکسن طولانی مدت نیست. بنابراین واکسیناسیون سرخجه در سنین شیرخوارگی باعث کاهش سرخجه مادرزادی نمی شود. به نظر می رسد جهت جلوگیری از سرخجه مادرزادی مطمئن ترین زمان برای تزریق واکسن در دختران در سنین قبل از ازدواج باشد.

هدف: آلودگی های انگلی دستگاه گوارش از علل شایع سندرم های گوارشی در دنیا و خصوصا کشورهای در حال توسعه می باشد. این مطالعه به منظور بررسی میزان آلودگی انگلی در نمونه مدفوع در گروه سنی اطفال انجام شد.روش مطالعه: جهت انجام مطالعه حاضر نمونه های مدفوع کودکانی که طی 13 سال (1370 تا 1382) به مرکز طبی کودکان تهران مراجعه کرده بودند بررسی شدند.یافته ها: از 64196 نمونه مورد بررسی 14.27% از نظر انگل مثبت بود که شایع ترین انگل جدا شده ژیاردیا (7.54%) بود. در این مطالعه شیوع پسرها در تعداد کل نمونه ها و نیز در موارد مثبت انگلی در موارد ژیاردیای مثبت بیشتر بود.نتیجه گیری: آلودگی به ژیاردیا همچنان زیاد است و با توجه به عوارض این آلودگی آموزش بهداشت جهت جلوگیری از انتقال آلودگی مورد نیاز است.

هدف: هلیکوباکترپیلوری سبب ایجاد گاستریت و اولسر معده و اثنی عشر می شود. با توجه به شکایت بیماران دیالیزی از مشکلات گوارشی، این مطالعه در جهت شناخت میزان فراوانی این عفونت در بیماران مبتلا به نارسائی مزمن کلیه صورت گرفت. روش مطالعه: مطالعه روی 69 بیمار مبتلا به نارسائی مزمن کلیه انجام شد. آندوسکپی در تمام آنان صورت گرفت، و نمونه از مخاط آنتر معده جهت پاتولژی و رنگ آمیزی گیمسا فرستاده شد.یافته ها: شصت و پنج بیمار (94.2%) ضایعه پاتولوژیکی در آندوسکوپی داشتند و تعداد 57 بیمار %82.6)) دارای علامت گوارشی بودند. شیوع عفونت در کل بیماران 21.7% (15 بیمار) بود. 21% بیماران دارای علامت گوارشی از لحاظ هلیکوباکتر پیلوری مثبت بودند و 80% بیماران دارای آلودگی هلیکوباکترپیلوری علامت دار بودند. نتیجه گیری: نارسائی مزمن کلیه و دیالیز تغییری در شیوع عفونت هلیکوباکتر پیلوری نمی دهد.

شنوایی حس کلیدی رشد ارتباط و ارتباط، اساس و پایه یادگیری است. گفتار بهترین راه ارتباطی انسان ها و کم شنوایی مانع رشد گفتار است. به عبارتی کم شنوایی، رشد مطلوب کودک و رشد شخصی او را به مخاطره می اندازد، تاخیر در کسب مهارت های کلامی و ارتباطی، پیشرفت های آموزشی و اجتماعی کودک را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.مطالعات نشان می دهد که محرومیت شنوایی به خصوص در دوره بحرانی رشد مغز (سال اول زندگی) باعث بروز تغییرات قابل توجهی در هسته های شنوایی ساقه مغز می گردد. بنابراین تشخیص زودرس کم شنوایی در کودکان از زمان های گذشته از ارجحیت خاصی در علوم شنوایی برخوردار بوده است.این مقاله مروری بر 60 سال تلاش جهت تشخیص زودرس کم شنوایی در کودکان است و بر آن تاکید دارد که فرض اصلی غربالگری شنوایی نوزادان عبارتست از مداخله به موقع به دنبال تشخیص زودرس کم شنوایی که گفتار تقریبا طبیعی را به همراه خواهد داشت و این به معنای کسب استقلال در زندگی فردی و اجتماعی است. به عبارت دیگر مداخله زود هنگام، کودک، خانواده و اجتماع را با نتایج بسیار بهتری از توانبخشی شنوایی روبرو خواهد کرد.

هدف: سندرم Menkes Kinky Hair یک سندرم وابسته به جنس مغلوب است که تظاهرات آن شامل اختلال رشد، تاخیر تکاملی شدید، هیپوتونی، دژنرسانس مغزی، تشنج، تغییرات مو به صورت Kinky hair و از بین رفتن رنگ موها، رنگ پوست غیر طبیعی ناشی از واسکولوپاتی منتشر و کاهش مس سرم می باشد. با توجه به تابلوی بیماری که با بسیاری از بیماری های متابولیک و نورودژنراتیو مشابهت دارد این بیمار گزارش گردید.گزارش مورد: بیمار شیرخوار پسر 7 ماهه ای است که به علت میکروسفالی و تشنج به کلینیک اطفال مراجعه کرده است. بررسی های متابولیک بیمار طبیعی بود ولی مس سرم پائین و سرولوپلاسمین طبیعی گزارش گردید.

هدف: تومورهای مغز و طناب نخاعی پس از لوسمی شایعترین نئوپلاسم در کودکان می باشند. گلیوماها حدود 10 تا 20 درصد از تومورهای ساقه مغز را در این گروه سنی تشکیل می دهند که اغلب در پونز و با علائم مخچه ای، پارالیزی اعصاب کرانیال، علائم راه های پیرامیدال و گاهی افزایش فشارداخل جمجمه تظاهر می یابند. گزارش مورد: در این مقاله یک دختر 11 ساله مبتلا به تومور ساقه مغز گزارش می شود که با علائم سردرد، سرگیجه و استفراغ و آتاکسی مراجعه نموده است. در طی بیماری استرابیسم نیز بدلیل پارالیزی زوج 6 چپ و اختلال گفتاری ظاهر گردید. نتیجه گیری: کودکانی که با علائم سردرد، سرگیجه واستفراغ با زمانی نسبتا طولانی مراجعه می نمایند باید از نظر تومورهای حفره خلفی مغز که گاهی موجب افزایش فشار داخل جمجمه می گردند مدنظر قرارگیرند معاینه دقیق سیستم عصبی می تواند راهنمای ارزنده ای در تشخیص باشد.