مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان
سال:1390 | دوره:16 | شماره:4 (مسلسل 62) |تعداد مقالات:17

زمینه و هدف: پلی کوزانول، ترکیبی از الکل های اصلی با زنجیره بلند است که از نیشکر استخراج می شود. در پژوهش حاضر، تاثیر پلی کوزانول بر روی آترواسکلروز و فاکتورهای بیوشیمیایی مربوط به آن در خرگوش های هایپرکلسترولمیک مورد بررسی قرار گرفت.روش بررسی: 24 سر خرگوش نر بالغ نژاد نیوزیلند با میانگین وزنی 1750 گرم به چهار گروه تقسیم شدند: گروه کنترل (n=6) که رژیم غذایی معمولی داشتند، گروه شم و تجربی 1 و 2 (6=n) که با رژیم پرکلسترول 2% کلسترولی شده بودند و به ترتیب حلال دارو، پلی کوزانول با دوز 0.25 mg/kg و 0.5 را به صورت تیمار خوراکی (گاواژ) دریافت می کردند. پس از چهار هفته تیمار، خونگیری به عمل آمد و فاکتورهای بیوشیمیایی کلسترول، LDL-C ، HDL-C و تری گلیسرید اندازه گیری شد. جهت بررسی های هیستولوژیکی نیز آئورت خارج گردید و در فرمالین 10% فیکس شد. نتایج به دست آمده با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و آزمون آنالیز واریانس، تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: نتایج حاصل از بررسی نشان داد که در تیمار با پلی کوزانول با دوزهای kg/0.25 mg و 0.5 (به ترتیب گروه تجربی 1 و 2)، کاهش معنی داری (به ترتیب P<0.05 و P<0.01) در میزان کلسترول و LDL-C و تری گلیسرید و افزایش معنی داری به ترتیب (P<0.05 و P<0.01) در میزان HDL-C در مقایسه با گروه شم (Sham) بدست آمد. بررسی های هیستولوژیکی نیز نشان داد که تیمار با پلی کوزانول با دوزهای 0.25 و 0.5 میلیگرم در روز (به ترتیب گروه تجربی 1 و 2)، مانع ایجاد پلاک های آتروم شده است.نتیجه گیری: پلی کوزانول احتمالا می تواند یک ترکیب موثر در کاهش میزان کلسترول، LDL-C و تری گلیسرید و افزایش HDL-C باشد و باعث جلوگیری از تشکیل پلاک آتروم شود.

زمینه و هدف: ارتباط بیماریهای قلبی- عروقی با چربیهای غذایی شناخته شده است. این مطالعه با هدف بررسی اثر روغنهای مختلف خوراکی بر ترکیب اسیدهای چرب سرم و الگوی لیپیدی رت انجام گرفت.روش بررسی: در یک مطالعه تجربی 40 رت نر به 5 گروه تقسیم و به مدت 3 هفته با غذای استاندارد تغذیه شدند. از 4 عضو هر گروه نمونه خون تهیه و بقیه رت ها 4 هفته دیگر با غذای استاندارد یا یکی از غذاهای آزمایشی تهیه شده از روغنهای حیوانی، زیتون، سویا و بزرک تغذیه شدند. اسیدهای چرب سرمی به روش کروماتوگرافی گازی و مقدار لیپیدها توسط کیتهای آنزیمی سنجیده شد.یافته ها: اسیدهای چرب اشباع، تک غیراشباع، چند غیراشباع n-6 PUFA و n-3 PUFA سرمی به ترتیب با مصرف روغنهای حیوانی، زیتون، سویا و بزرک بطور معناداری افزایش یافت. همچنین دریافت روغنهای زیتون، سویا و بزرک موجب افزایش معناداری در میزان کل اسیدهای چرب غیراشباع سرمی گردید. مصرف روغنهای سویا و بزرک در مقایسه با روغن حیوانی، میزان PUFA تام سرمی را افزایش و روغن بزرک کاهش معناداری را در نسبت n-6:n-3 PUFA سرمی موجب گردید. تری گلیسرید سرمی با مصرف روغنهای زیتون، سویا و بزرک کاهش یافت در حالیکه توتال کلسترول اختلاف معناداری در گروههای مختلف نداشت. مجموعه رتهای دریافت کننده روغن از میزان LDL-C سرمی کمتری برخوردار بودند ولی افزایش HDL-C تنها با مصرف روغن حیوانی و زیتون مشاهده شد.نتیجه گیری: ترکیب اسیدهای چرب سرمی تابعی از ترکیب چربیهای غذایی بوده و روغنهای خوراکی سطح عرضه بطور متفاوتی بر الگوی لیپیدی سرم تاثیر می گذارند.

زمینه و هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر تمرینات ورزشی مختلف شامل تمرینات مقاومتی، استقامتی و ترکیبی با شدت برابر بر برخی فاکتورهای خطرساز قلبی عروقی بود.روش بررسی: 40 مرد میانسال سالم از میان کلیه افراد هیات علمی و کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج در یک مطالعه تجربی به طور تصادفی به چهار گروه تجربی 1، تجربی 2، تجربی 3 و کنترل تقسیم شدند. سپس گروه تجربی 1، 2 و 3 به مدت 8 هفته به انجام تمرین استقامتی، مقاومتی و ترکیبی پرداختند. سطوح HDL، LDL، TG، TC، Apo A، Apo B، نسبت Apo B/Apo A و LPL ، قبل و پس از تمرین اندازه گیری شد.یافته ها: سطوح Apo B و Apo B/Apo A در گروه ترکیبی به صورت معنی داری کاهش یافتند (p<0.05). سطوح TG و LDL در گروه های استقامتی و ترکیبی به صورت معناداری کاهش یافتند (p<0.05)، همچنین تمرینات مقاومتی بطور معناداری باعث کاهش سطوح TC/HDL-Cو HDL شدند (p<0.05). سطوحApo A ، TC و LPL در هیچ یک از گروه ها تغییر معناداری نکردند.نتیجه گیری: تمرین های مختلف ورزشی در افراد میانسال سالم می توانند اثرات مفیدی بر برخی شاخص های خطرساز قلبی عروقی داشته باشند. اما به نظر می رسد اجرای تمرینات ترکیبی مقاومتی- استقامتی به نسبت اجرای تنهای تمرینات مقاومتی یا استقامتی اثربخشی بالاتری بر عوامل خطرزای قلبی- عروقی دارد.

زمینه و هدف: با توجه به اینکه صمیمیت زناشویی بر سلامت جسمی و روانی افراد موثر است. این پژوهش به منظور شناخت تاثیر آموزش برنامه غنی سازی ارتباط بر افزایش صمیمیت زوج های هر دو شاغل انجام گرفت.روش بررسی: روش پژوهش، نیمه تجربی و طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه شاهد بود. جامعه پژوهش، زنان شاغل در مدارس ابتدایی شهرستان سنندج بودند که بین 5 تا 10 سال از ازدواجشان می گذشت و نمونه (30 نفر) از بین داوطلب های واجد شرایط به طور تصادفی ساده انتخاب شد و با استفاده از جایگزینی تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار داده شدند. برنامه غنی سازی ارتباط در طول 10 جلسه 1.5 ساعته به صورت هفتگی به گروه آزمایش آموزش داده شد و گروه کنترل، آموزشی دریافت نکرد. ابزار پژوهش، پرسشنامه صمیمیت زناشویی بود که هر دو گروه در سه نوبت پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری آنرا تکمیل کردند. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS و آزمون آماری تحلیل کوواریانس انجام شد.یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش برنامه غنی سازی ارتباط، صمیمیت و تمام خرده مقیاس های صمیمیت (هیجانی، عقلانی، جسمانی، اجتماعی- تفریحی، ارتباطی، معنوی، روان شناختی، جنسی، کلی) زوج های هر دو شاغل را به طور معناداری در پس آزمون و آزمون پیگیری افزایش داده است (p<0.05).نتیجه گیری: از آموزش برنامه غنی سازی ارتباط می توان در افزایش صمیمیت زوج ها ی هر دو شاغل بهره گرفت.

زمینه و هدف: سلولهای بنیادی عصبی در تکامل سیستم عصبی جنینی نقش اساسی دارند و همچنین در بزرگسالی توانایی خودتجدیدی این سلولها می تواند در عملکردهایی مانند یادگیری، حافظه و پاسخ به آسیب، تاثیرگذار باشد. این سلولها در نواحی مختلفی از CNS در مراحل مختلف تکاملی وجود دارند. هدف از این مطالعه جداسازی، تایید بنیادی بودن و القای تمایز سلولهای جداسازی شده از کورتکس جنین 15 روزه رت بود.روش بررسی: مطالعه حاضر به صورت تجربی و روی قشر مغز جنین های 15 روزه رت (6 سر) انجام شد. بعد از گذشت 15 روز از زمان تشکیل پلاک در رت ماده، حیوانات به آزمایشگاه منتقل و تحت بیهوشی و رعایت شرایط استریل، در بافر HBSS با هدایت استرئوسکوپ، لایه های مننژ کنار زده شد و قسمت کورتکس فرونتال جنینها جدا و بعد از طی مراحل جداسازی از بافتهای اضافی، در محیط کشت DMEM-F12 که حاوی فاکتورهای رشد bFGF و EGF و مکمل B27 بود کشت داده شدند. محیط کشت سلولها، جهت حفظ حالت تکثیری و جلوگیری از تمایز روزانه تعویض گردید. جهت القای تمایز از محیط DFN (DMEM-F12 و مکمل N2) عاری از فاکتورهای رشد استفاده گردید. جهت تایید بنیادی بودن و تمایز به انواع سلولهای عصبی از تکنیک ایمونوسیتوشیمی استفاده شد.یافته ها: بررسیهای ایمونوسیتوشیمی نشان دادند که این سلولها بنیادی عصبی هستند (بیان مارکر nestin) و قابلیت تمایز به نورون (بیان مارکر Beta tubulin III)، الیگودندروسیت (بیان مارکر OSP) و آستروسیت (بیان مارکر GFAP) را دارند.نتیجه گیری: این روش ابزاری مناسب جهت جداسازی سلولهای بنیادی عصبی جنینی است و با توجه به اینکه این سلولها منشا جنینی دارند، می توانند جهت بررسی تاثیر عوامل مختلف بر فرآیند تکامل CNS و پیوند در مدلهای مختلف ضایعات نورودژنراتیو مفید باشند.

زمینه و هدف: امروزه کلر متداولترین ماده برای گندزدایی پساب است. کلرزنی یک فرآیند تثبیت شده و یک روش گندزدایی موثر است. اما استفاده از کلر برای گندزدایی پساب به دلیل نگرانی های کلیدی مختلفی باید مورد بازنگری قرار گیرد. هدف این مطالعه، مقایسه مزایای طولانی مدت و هزینه های مربوط به دو تکنولوژی مختلف UV با توجه به کلرزنی و کلرزدایی با انجام مطالعه پایلوت می باشد.روش بررسی: پایلوت مورد مطالعه متشکل از واحدهای پیش تصفیه زلال سازی و فیلتراسیون با دو نوع سیستم فرابنفش کم فشار و فشار متوسط بود که در محل تصفیه خانه فاضلاب شمال اصفهان طراحی و نصب شده بود.یافته ها: استفاده از سیستم UV فشار متوسط با دوز 230 mw.s/cm2 در گندزدایی پساب فیلتر شده با نرخ بار سطحی 1090 lit/m2.hr در مقایسه با سیستم کم فشار و فرآیند کلرزنی/کلرزدایی، گزینه ای اقتصادی و دارای کمترین اثرات جانبی بهداشتی و زیست محیطی است.نتیجه گیری: در تصفیه خانه های فاضلاب باید به استفاده از فناوری گندزدایی UV بجای کلرزنی توجه شود بخصوص اگر کلرزدایی پساب کلرزنی شده نیاز باشد. بنابراین قبل از کاربرد این سامانه نیاز به مطالعات پایلوت بر روی پساب واقعی در محل تصفیه خانه می باشد.

زمینه و هدف: تجویز مزمن اپیوئیدها منجر به بروز تحمل به اثرات ضد دردی می شود. با وجود تحقیقات فراوان در این زمینه، هنوز مکانیسم سلولی دخیل در تحمل و وابستگی به اپیوئیدها به خوبی روشن نشده است. مطالعات زیادی در این زمینه نشان داده اند که سیستم نیتریک اکساید در پدیده تحمل به مورفین نقش کلیدی ایفا می کند. هدف از این مطالعه ارزیابی اثرات نیکوراندیل (یک دهنده نیتریک اکساید و بازکننده کانال های پتاسیمی حساس به ATP) و گلی بن کلامید (مسدودکننده کانال های پتاسیمی حساس به ATP) بر تحمل به اثرات ضد دردی مورفین بود.روش بررسی: در این مطالعه موشهای سوری نر (با وزن 30-20 گرم) در گروههای 8 تایی به صورت تصادفی انتخاب و رژیمهای دارویی متفاوتی را به مدت 5 روز دریافت کردند. گروه های مختلف مورد مطالعه مورفین (50 mg/kg, ip) به همراه نرمال سالین، نیکوراندیل (2.5, 5, 10 mg/kg, ip) یا گلی بن کلامید (5, 10, 15 mg/kg, ip) را در هر روز دریافت می کردند. میزان احساس درد با استفاده از دستگاه Hotplate در روز ششم مورد بررسی قرار گرفت. اثر دردزایی با استفاده از تست hotplate وقتی ثبت می گردید که موش پای عقب خود را می لیسید یا نسبت به حرارت به صورت پرش واکنش نشان می داد.یافته ها: بررسیها نشان دادند در گروه هایی که مورفین به همراه نیکوراندیل (5, 10 mg/kg, ip) دریافت کرده بودند، میزان تحمل به اثرات ضد دردی مورفین به صورت معنی داری افزایش یافت (p<0.05)، اما در گروه هایی که مورفین را به همراه گلی بن کلامید دریافت کرده بودند، تحمل به اثرت ضد دردی مورفین بطور معنی داری کاهش نشان داد (p<0.05).نتیجه گیری: نتایج ما نشان داد که تجویز داخل صفاقی نیکوراندیل تحمل به اثرات ضد دردی مورفین را افزایش، در حالی که گلی بن کلامید آنرا کاهش داد. به نظر می رسد اثرات فوق به نقش سیستم نیتریک اکساید و کانال های پتاسیمی حساس به ATP در پدیده تحمل به مورفین مربوط باشد.

آسپرژیلوزیس تهاجمی بیماری شدید و کشنده قارچی در بیماران با ضعف در سیستم ایمنی می باشد. تشخیص قطعی این بیماری، علیرغم پیشرفت های حاصل شده در روش های تشخیصی بسیار دشوار می باشد. در حال حاضر در کشور ما تشخیص بیماری در اغلب موارد بر اساس یافته های بالینی و رادیولوگرافی و روش های قارچ شناسی مشاهده مستقیم و کشت نمونه صورت می پذیرد. از طرفی هم با توجه به تهاجمی بودن و پیشرفت سریع بیماری در صورت عدم استفاده از روش های تشخیصی مناسب، کنترل بیماری با مشکل مواجه می باشند. بنابراین تشخیص در مراحل اولیه بیماری به وسیله روش های غیرتهاجمی سریع و اختصاصی جهت شروع هرچه سریعتر و پیگیری درمان های موثر بسیار ضروری می باشد. به همین منظور امروزه از تست های سرولوژی سریع مثل تعیین آنتی ژن گالاکتومانان در نمونه های مختلف بالینی مثل سرم، مایع برونکوآلوئولار، ادرار، مایع مغزی نخاعی و بافت استفاده می شود. مطالعات نشان داده که تست آنتی ژن گالاکتومانان نسبت به روش های دیگر مثل کشت و رادیولوژی از حساسیت و اختصاصیت بالایی برخوردار می باشد. در کل این روش تشخیصی غیرتهاجمی، سریع و اختصاصی بوده و شروع هرچه سریعتر درمان های موثر را مجاز می کند و پزشکان را در مورد نوع درمان و یا پیگیری آن و سایر اقدامات کلینیکی توانمند می سازد. یقینا مطالعات آینده نگر با طراحی مناسب، نمونه برداری سیستماتیک و استفاده از تعریف های توافق شده مورد نیاز می باشد تا عملکرد این تست تشخیصی در نمونه ها و جمعیت های مختلف بیشتر مورد بررسی قرار گیرد.

زمینه و هدف: دو مکانیسم اصلی مقاومت به ماکرولیدها در باکتری استرپتوکوکوس نمونیه متیلاسیون 23S rRNA و پمپ یونی (افلوکس) میباشد. هدف از این پژوهش، ارزیابی مکانیسم های مولکولی یاد شده در سویه های استرپتوکوکوس نمونیه جدا شده از بخش مراقبت های ویژه شهر شیراز می باشد.روش بررسی: این پژوهش یک بررسی مقطعی- توصیفی است که بر روی 50 سویه استرپتوکوکوس نمونیه جدا شده از بیماران بستر در بخش های مراقبت های ویژه بیمارستان های نمازی و شهید فقیهی شیراز از سال 1388 تا 1389 انجام شد. در ابتدا کلنی های مشکوک با استفاده از تست های فنوتیپی و بیوشیمیایی تعیین هویت مقدماتی شدند. تایید سویه های جداسازی شده بر اساس وجود ژن lytA انجام گرفت. مقاومت آنتی بیوتیکی با استفاده از روش استاندارد دیسک دیفیوژن CLSI ((Clinical and Laboratory Standard Institute ارزیابی گردید. ژن های مقاومت به ماکرولیدها با استفاده از پرایمرهای اختصاصی ermB و mefA شناسایی گردیدند. سپس داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون آماری مربع کای مورد تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: میزان مقاومت نسبت به آنتی بیوتیک های اریترومایسین، کلاریترومایسین و آزیترومایسین به ترتیب 18%، 48% و 44% بود. از مجموع سویه های مورد پژوهش، 25 سویه (50%) ژن  mefAو 21 سویه (42%) ژن ermB را داشتند. همچنین ارتباط معنی داری بین مقاومت به اریترومایسین و هر دو ژن ermB و mefA وجود داشت (p<0.05).نتیجه گیری: نتایج نشان داد که غالب ترین مکانیسم مقاومت به ماکرولیدها در این منطقه ژن mefA می باشد. همچنین ضرورت توجه به الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی در رژیم های درمانی به دلیل افزایش مقاومت به ماکرولیدها وجود دارد.

زمینه و هدف: هدف از پژوهش حاضر شناخت رابطه ویژگی های شخصیتی و ادراک کنترل مادر و تعامل این دو با اضطراب دانشجویان می باشد.روش و بررسی: این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و از نوع مقطعی انجام شده است. نمونه شامل 50 نفر از دانشجویان دانشگاه اصفهان می باشد. جهت جمع آوری داده ها از سه پرسشنامه 1- اضطراب کتل، 2- پرسشنامه کنترل مادر و 3- پرسشنامه شخصیت NEO-FFI استفاده شده است. داده ها با استفاده از آنالیز واریانس رگرسیون، تحلیل واریانس دو طرفه و آزمون توکی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشانگر آن بود که از یک سو ادراک کنترل مادر با اضطراب رابطه داشته و از سوی دیگر ویژگی های شخصیتی شامل بی ثباتی هیجانی، برون گرایی، توافق و وجدانی بودن با اضطراب رابطه دارد. دیگر نتایج پژوهش نشان داد که تعامل ویژگی های بی ثباتی هیجانی، توافق و وجدانی بودن با ادراک کنترل مادر، با اضطراب رابطه دارد.نتیجه گیری: یافته های این پژوهش اهمیت اقدامات پیشگیرانه را در قالب برنامه های آموزشی و مشاوره ای به مادران در ارتباط با ویژگی های مزاجی و شخصیتی متفاوت کودکان و شیوه های ارتباط با آنها را نشان می دهد.

زمینه و هدف: با توسعه و گسترش صنایع تولید رنگهای نساجی، رنگهای جدیدی وارد بازار می شوند که خواص رنگرزی بهتری دارند. بهبود کیفیت رنگها، ناشی از پایداری ساختارهای مواد رنگزای مورد استفاده می باشد که سبب مقاوم شدن آنها در برابر تجزیه بیولوژیکی و شیمیایی می گردد. لذا هدف از این تحقیق، مقایسه کارایی فرآیند فتوشیمیایی توام با پراکسید هیدروژن و دی اکسید تیتانیوم در حذف رنگزای اسیدی قرمز 18 از محیط های آبی در سیستم ناپیوسته بود.روش بررسی: این تحقیق یک نوع مطالعه تجربی- آزمایشگاهی بود، ابتدا طراحی و ساخت راکتور صورت گرفت. سپس pH اپتیمم در شرایط ثابت برای هر کدام از فرآیندهای مورد مطالعه تعیین گردید. سپس با نگه داشتن pH اپتیمم تاثیر غلظت اولیه پراکسید هیدروژن، دی اکسید تیتانیم، زمان تماس و غلظتهای مختلف رنگزای اسیدی قرمز 18 مورد بررسی قرار گرفت. آنالیز و تفسیر داده ها نیز با استفاده از نرم افزار اکسل و ضریب رگرسیون انجام شد.یافته ها: نتایج مشخص ساخت که کارایی حذف رنگزای اسیدی قرمز 18 در فرآیندهای مورد مطالعه با pH اسیدی افزایش یافته و با افزایش غلظت اولیه رنگ ،کارایی فرآیندها کاهش می یابد. همچنین داده ها نشان داد که با افزایش زمان تماس و غلظت پراکسید هیدروژن و دی اکسید تیتانیوم کارایی حذف رنگزا افزایش یافت.نتیجه گیری: به طور کلی نتایج حاصل از آزمایشات نشان داد که می توان از فرآیندهای فتوشیمیایی توام با پراکسید هیدروژن و دی اکسید تیتانیوم به عنوان یک روش موثر در حذف رنگزای اسیدی قرمز 18 از محیط های آبی استفاده نمود. همچنین نشان داده شد راندمان حذف در فرآیند فتوشیمایی توام با پراکسید هیدروژن بهتر از فرآیند فتوشیمایی توام با دی اکسید تیتانیوم است و این فرآیند به دلیل قابل دسترس و سریع بودن و عدم تولید لجن پیشنهاد میگردد.