مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی گرگان
سال:1391 | دوره:14 | شماره:2 (پی در پی 42) |تعداد مقالات:25

زمینه و هدف: هم کشتی سلول های بنیادی یکی از روش های مورد استفاده محققین علم سلول درمانی است. با این روش می توان باعث بهبود شرایط کشت و تمایز بهتر سلول های بنیادی شد. عوامل رشد عصبی، مولکول هایی هستند که نقش های بسیار حیاتی در بقا، تکثیر و تمایز سلول های بنیادی دارند. این مطالعه به منظور ارزیابی بیان عوامل نوروتروفیک یا رشد عصبی و سرعت تکثیر سلول های بنیادی عصبی (Neural Stem Cells: NSCs) در هم کشتی این سلول ها با سلول های بنیادی مزانشیمی (Mesenchymal Stem Cells: MSCs) انجام شد.روش بررسی: این مطالعه تجربی روی 40 سر موش صحرایی بالغ نژاد ویستار در دانشکده زیست شناسی دانشگاه دامغان انجام شد. سلول های NSC و MSC از موش های صحرایی استخراج شدند. برای جداسازی NSCs، ناحیه شکنج دندانه ای هیپوکامپ برداشته شد. پس از هضم مکانیکی و آنزیمی، توده سلولی در محیط DMEM/F12 حاوی FBS کشت داده شد. برای جداکردن MSCs مغز استخوان، استخوان های فمور و تیبیا تخلیه و در محیط فوق الذکر کشت داده شد. هم کشتی NSCs با MSCs در ظرف ترانس ول و در محیط DMEM/F12 حاوی FBS انجام شد.تعیین هویت سلولی، سرعت تکثیر و نیز بیان عوامل نوروتروفیک (CNTF‎، BDNF، ‎GDN‎F، ‎NT-‎3) به ترتیب با روش های ایمنوسیتوشیمی، هموسایتومتر و RT-PCR انجام گردید.یافته ها: مقایسه نیمه کمی بیان عوامل نوروتروفیک بین گروه های ‎NSC‎ هم کشتی و NSCs که به تنهایی (کنترل) کشت شده بود، تفاوتی نشان نداد، ولی نتایج نشان داد که الگوی بیان‎(neurotrophins) NTFs در NSCs و ‎‎MSCs‎ مشابه یکدیگر هستند. تکثیر NSCs در شرایط هم کشتی به طور معنی داری افزایش یافت (p<0.05).نتیجه گیری: برای مقاصد سلول درمانی، ‎NSC های هم کشت شده با BMSC‎‎ مناسب تر بوده و قابلیت بیان عوامل رشدعصبی توسط سلول بنیادی بالغ، آنها را به عنوان گزینه مناسب برای درمان بیماری های عصبی مطرح می نماید.

زمینه و هدف: دیابت قندی موجب افزایش استرس اکسیداتیو و کاهش فعالیت سیستم دفاع آنتی اکسیدانتی می شود.با توجه به اهمیت تشدید استرس اکسیداتیو در بروز آسیب کلیوی در بیماری دیابت، این مطالعه به منظور ارزیابی اثر تجویز دراز مدت سیلی مارین بر شاخص های استرس اکسیداتیو بافت کلیه موش صحرایی دیابتی انجام شد.روش بررسی: این مطالعه تجربی روی 40 سر موش صحرایی نر سفید نژاد ویستار با وزن تقریبی 300-240 گرم انجام شد. موش ها به پنج گروه کنترل، کنترل تحت تیمار با سیلی مارین (100 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن)، دیابتی و دو گروه دیابتی تحت درمان با سیلی مارین (50 و 100 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن) تقسیم شدند. سیلی مارین 10 روز پس از تزریق استرپتوزوتوسین به مدت 4 هفته (داخل صفاقی و روزانه) تجویز شد. سطح مالون دی آلدئید، نیتریت، نیترات و فعالیت سوپراکسید دیس موتاز در بافت کلیه اندازه گیری گردید. داده ها با استفاده از آزمون های ANOVA و توکی تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: افزایش معنی داری در سطح بافتی مالون دی آلدئید، نیتریت و نیترات در موش های دیابتی مشاهده شد (P<0.05). درمان با سیلی مارین در دوز 100 میلی گرم بر کیلوگرم میزان آنها را به صورت معنی داری کاهش داد (P<0.05). به علاوه فعالیت آنزیم سوپراکسید دیس موتاز در موش های دیابتی به طور غیرمعنی دار کاهش یافت و درمان با سیلی مارین در هیچکدام از دوزها (50 و 100 میلی گرم بر کیلوگرم) موجب افزایش معنی دار آن نشد.نتیجه گیری: تجویز چهارهفته ای سیلی مارین در دوز 100 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن باعث کاهش شاخص های استرس اکسیداتیو در بافت کلیه در موش های دیابتی گردید.

زمینه و هدف: در سالیان اخیر مصرف 3و4متیلن دی اکسی مت آمفتامین (3, 4-methylenedioxymethamphetamine: MDMA) معروف به اکستازی در بین نوجوانان و جوانان رواج یافته است. این ماده اثرات مخربی روی سیستم عصبی مرکزی و سایر اندام های بدن دارد. این مطالعه به منظور تعیین اثر 3و4متیلن دی اکسی مت آمفتامین روی محور هورمونی هیپوفیز - گناد موش صحرایی نر نابالغ انجام شد.روش بررسی: این مطالعه تجربی روی 35 سر موش صحرایی نر نابالغ از نژاد ویستار با وزن تقریبی 10±90 گرم و محدوده سنی 7-6 هفته ای انجام شد. موش ها به 5 گروه 7 تایی تجربی، کنترل و شم تقسیم شدند. گروه های تجربی 0.1 میلی لیتر محلول حاوی 2، 4 و 8 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن MDMA و گروه شم 0.1 میلی لیتر سرم فیزیولوژی به صورت داخل صفاقی به مدت 14 روز متوالی دریافت نمودند. گروه کنترل هیچ دارویی دریافت نکرد. پس از اتمام تزریقات، نمونه های خونی جمع آوری شد و بافت بیضه از بدن حیوانات خارج و توزین شدند. غلظت های سرمی هورمون های LH، FSH و تستوسترون اندازه گیری شد. داده های حاصل از سنجش هورمونی و توزین بیضه ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-16 و آزمون های آنالیز واریانس یک طرفه و تست مقایسه ای توکی تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: غلظت سرمی هورمون تستوسترون در گروه های تجربی دریافت کننده دوز 4 و 8 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن نسبت به گروه های شم و کنترل، افزایش معنی داری نشان داد (P<0.05). غلظت سرمی هورمون های FSH و LH گروه های تجربی دریافت کننده دوز 2 و 4 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن نسبت به گروه های کنترل و شم کاهش معنی داری داشت (P<0.05). وزن بیضه در گروه های تجربی دریافت کننده دوز 4 و 8 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن نسبت به گروه های کنترل و شم کاهش یافت (P<0.05).نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان دهنده اثرات تخریبی اکستازی بر محور هیپوفیز- گناد و کاهش وزن بیضه می باشد.

زمینه و هدف: اسکیزوفرنی اختلال روانی با عود مکرر می باشد. علی رغم وجود داروهای آنتی سایکوتیک تیپیک و آتیپیک، تعداد زیادی از بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی به مونوتراپی با داروهای آنتی سایکوتیک پاسخ مناسبی نمی دهند. این مطالعه به منظور تعیین اثرات بالینی مصرف همزمان جینکوبیلوبا در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی مزمن تحت درمان با رسپریدون و بی پریدین انجام گردید. روش بررسی: این کارآزمایی بالینی روی 60 بیمار مبتلا به اسکیزوفرنی مزمن تحت درمان با رسپریدون بستری در بیمارستان سینای جونقان شهرکرد در سال های 89-1388 انجام شد. بیماران به صورت تصادفی در دو گروه 30 نفری کنترل و مداخله قرار گرفتند. گروه کنترل قرص رسپریدون با دوز 2 میلی گرم 3 بار در روز به همراه قرص بی پریدین با دوز 2 میلی گرم 2 بار در روز به مدت 12 هفته دریافت نمودند. گروه مداخله قرص رسپریدون با دوز 2 میلی گرم 3 بار در روز، قرص بی پریدین با دوز 2 میلی گرم 2 بار در روز به همراه قرص جینکوبیلوبا با دوز 80 میلی گرم 3 بار در روز به مدت 12 هفته دریافت نمودند. قبل از انجام مداخله، انتهای هفته های ششم و دوازدهم بعد از انجام مداخله پرسشنامه علایم مثبت و منفی اندرسون تکمیل گردید. علائم مثبت شامل توهمات، هذیان ها، رفتارهای عجیب و غریب و اختلالات تفکر و علایم منفی شامل سطحی یا کندشدن عاطفه، ناگویی، بی ارادگی - بی تفاوتی، عدم لذت، بی تفاوتی اجتماعی و بی توجهی بود داده ها با استفاده از student t-test مقایسه شد.یافته ها: میانگین نمرات کسب شده پس از 12 هفته در خصوص علائم مثبت در گروه های مداخله 55.7±2.1 و در کنترل 74.4±2.3 تعیین گردید (P<0.05). این میزان در علائم منفی در گروه های مداخله 63±1.3 و کنترل 69.3±1.8 پس از 12 هفته تعیین گردید (P<0.05).نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان دهنده اثربخشی بیشتر درمان ترکیبی جینکوبیلوبا و رسپریدون در بهبود وضعیت روانشناختی بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی مزمن در مقایسه با درمان این بیماران با رسپریدون به تنهایی می باشد.

زمینه و هدف: دیابت نوع 2 به عنوان اختلال متابولیکی جدی، کیفیت زندگی افراد مبتلا را تحت تاثیر قرار می دهد.این مطالعه به منظور تعیین اثر مداخله دارویی و تمرین هشت هفته تمرین هوازی بر کیفیت زندگی زنان دیابتی نوع 2 انجام شد.روش بررسی: این کارآزمایی بالینی روی 52 زن مبتلا به دیابت نوع 2 مراجعه کننده به مرکز دیابت بیمارستان طالقانی کرمانشاه از اردیبهشت لغایت تیرماه 1389 انجام شد. بیماران به طور تصادفی به چهار گروه تمرین ایروبیک با مصرف دوز کامل دارو (12 نفر)، تمرین ایروبیک با مصرف نصف دوز دارو (12 نفر)، بدون تمرین با مصرف دوز کامل دارو (14 نفر) و بدون تمرین با مصرف نصف دوز دارو (14نفر) تقسیم شدند. تمرین ایروبیک شامل جلسات تمرینی 45 دقیقه در ابتدا و افزایش تدریجی تا 105 دقیقه بود که در هر هفته 3 جلسه و به مدت 8 هفته اجراء شد. دوز کامل دارو شامل مصرف روزانه 500 میلی گرم متفورمین و 5 میلی گرم گلی بن کلامید و نصف دوز دارو شامل مصرف روزانه 250 میلی گرم متفورمین و 2.5 میلی گرم گلی بن کلامید بود. در گروه های بی تمرین، آزمودنی ها هیچگونه فعالیت ورزشی انجام ندادند. از پرسشنامه SF-36 ((short-form health survey with only 36 questions برای ارزیابی کیفیت زندگی استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-18 و آزمون های ANOVA و تی وابسته تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: در ابتدای مطالعه تفاوت معنی داری در کیفیت زندگی بین چهار گروه مشاهده نشد. پس از مداخله، کیفیت زندگی در گروه اول افزایش آماری معنی داری نشان داد (P<0.05). در گروه دوم همه خرده مقیاس های کیفیت زندگی افزایش داشتند، اما فقط افزایش در خرده مقیاس عملکرد اجتماعی از نظر آماری معنی دار بود (P<0.05). در گروه سوم در همه خرده مقیاس ها کاهش دیده شد و در خرده مقیاس های عملکرد بدنی، نشاط و سرزندگی و درد جسمانی از نظر آماری معنی دار بود (P<0.05). در گروه چهارم کیفیت زندگی کاهش آماری معنی داری نشان داد (P<0.05).نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که تمرین ایروبیک با مصرف کامل دارو می تواند باعث بهبود کیفیت زندگی زنان مبتلا به دیابت نوع 2 گردد.

زمینه و هدف: افزایش شدت تمرین یکی از راهکارهای توسعه عملکرد ورزشکاران می باشد. کارآمدی برنامه تمرین از طریق سنجش نشانگران بیوشیمیایی و روانشناختی تعیین می گردد. از آنجایی که پاسخ این متغیرها به افزایش شدت تمرین وابسته به سطح آمادگی افراد مورد مطالعه و نوع برنامه تمرینی می باشد، نتایج مطالعات موجود متناقض است. لذا این مطالعه به منظور تعیین اثر افزایش شدت تمرین بر کورتیزول، تستوسترون، آلفاآمیلازبزاقی و وضعیت خلق و خوی کشتی گیران حرفه ای نوجوان انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه شب ه تجربی 15 کشتی گیر نوجوان دعوت شده به اردوی تیم ملی در سال 1388 به مدت سه هفته تمرینات فزاینده را انجام دادند. نمونه بزاق قبل از انجام تمرینات، پایان هفته های اول، دوم و سوم برای سنجش غلظت کورتیزول، تستوسترون وآلفاآمیلاز جمع آوری گردید. برای سنجش خلق و خوی افراد مورد مطالعه قبل و پس از پایان دوره تمرینی، از آزمون 24 سوالی نیمرخ وضعیت خلق و خو برامس استفاده گردید. با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-14 ، برای تعیین اثر یک دوره تمرین شدید بر عوامل آمادگی جسمانی و نیمرخ وضعیت خلقی از مدل آماری t و برای تغییرات متغیرهای بزاق از مدل آماری تحلیل واریانس استفاده شد.یافته ها: پس از افزایش شدت تمرین سه هفته ای، غلظت کورتیزول (7.69±0.75 در مقابل ng/ml 8.1±0.93)، تستوسترون (82.3±0.89 در مقابل ng/ml 64.2±1.7)، آلفاآمیلازبزاقی (98.81±1.35 در مقابل U/ml 84.2±1.5) و خلق و خو (16.4±3.28 در مقابل 20.08±2.91) تفاوت آماری معنی داری نشان نداد.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که افزایش شدت تمرین بر غلظت کورتیزول، تستوسترون و آلفاآمیلازبزاقی و نیز خلق و خوی کشتی گیران حرفه ای نوجوان اثری ندارد.

زمینه و هدف: در بیماری دیابت اختلالاتی نظیر نوروپاتی به طور ثانویه ایجاد می شود که می تواند منشاء مشکلات حسی و حرکتی گردد. این مطالعه به منظور مقایسه سرعت راه رفتن، زمان تعادل و حس وضعیت مفصل زانو و مچ پا در افراد سالم و مبتلا به دیابت نوع 2 انجام شد.روش بررسی: این مطالعه مورد - شاهدی روی 22 فرد مبتلا به دیابت نوع2 مراجعه کننده به درمانگاه های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شیراز و 22 فرد سالم در سال 1389 انجام شد. آزمون های اختصاصی تست های تعادلی، بررسی حس وضعیت در مفاصل زانو و مچ پا و سرعت راه رفتن انجام شد. نوروپاتی حسی با استفاده از NTSS-6 ( (Neuropathy Total Symptom Score-6بررسی گردید.یافته ها: بین سرعت راه رفتن افراد مبتلا به دیابت نوع 2 و سالم اختلاف آماری معنی داری وجود نداشت، اما مدت زمان تعادل بر پا در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 (32.01±38.03 ثانیه) کمتر از افراد سالم (71.18±65.15 ثانیه) و میزان خطا در بازسازی زاویه مفصلی بیشتر از افراد سالم بود (P<0.05).نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که زمان تعادل بر پا در افراد مبتلا به دیابت نوع2 نسبت به گروه سالم کمتر است و حس درک عمقی که از طریق اندازه گیری میزان خطا در بازسازی زاویه مفصلی صورت گرفت، دچار اختلال می باشد که ممکن است به علت وجود نوروپاتی در آنان باشد.

زمینه و هدف: ضرورت واکسیناسیون علیه هپاتیت B برای گروه در معرض خطر مانند کارکنان بهداشتی درمانی کاملا مشخص است. از آنجایی که روش متداول واکسیناسیون هپاتیت B (ماه صفر، یک ماه و شش ماه) یک پروسه طولانی محسوب می شود، واکسیناسیون در فواصل زمانی کوتاه تر (روزهای صفر، 10 و 21) یکی از راه های دستیابی سریع تر به ایمنی علیه این بیماری است. این مطالعه به منظور مقایسه سطح پادتن محافظتی واکسن هپاتیت B در روش های تسریع شده و متداول دو سال پس از واکسیناسیون انجام شد.روش بررسی: این مطالعه توصیفی تحلیلی روی 160 نفر از کارکنان بهداشتی داوطلب شاغل در بیمارستان امام رضا (ع) کرمانشاه که سابقه واکسیناسیون علیه هپاتیت B نداشتند، در سال 1388 انجام شد. افراد مورد مطالعه به دو گروه 80 نفری تقسیم شدند. واکسیناسیون علیه هپاتیت B در گروه اول با روش تسریع شده (روزهای صفر، 10 و 21) و در گروه دوم با روش متداول (ماه صفر، یک ماه و شش ماه) انجام گردید. بلافاصله بعد از اتمام واکسیناسیون و دوسال بعد از انجام واکسیناسیون، سطح پادتن محافظتی واکسن هپاتیت B اندازه گیری و مقایسه شد. عیار پادتن بالاتر از10 IU/ml به عنوان سطح ایمنی مطلوب در نظر گرفته شد.یافته ها: 30 تا 45 روز پس از دوز سوم واکسن، 95.6 درصد از افراد واکسینه شده به روش تسریع شده و 93 درصد از افراد با روش متداول از سطح ایمنی مطلوب برخوردار بودند. دوسال پس از دریافت دوز سوم واکسن در گروه های متداول و تسریع شده به ترتیب سطح ایمنی مطلوب 97.7 درصد و 94.5 درصد تعیین شد. از نظر میزان ایمنی زایی، اختلاف آماری معنی داری بین دو روش یافت نشد.نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که تفاوت معنی داری از نظر ایجاد ایمنی علیه هپاتیت B در دو روش واکسیناسیون متداول و تسریع شده وجود ندارد.

زمینه و هدف: شیوع حاملگی خارج رحمی به علت استفاده بیشتر از روش های کمک باروری و افزایش عفونت های منتقله از راه جنسی درحال افزایش است. حاملگی خارج رحمی شایع ترین علت مرگ و میر سه ماهه اول بارداری بوده و باعث کاهش شانس حاملگی موفق بعدی می گردد. این بیماری دارای عوامل خطر متعددی است که با توجه به منطقه و جامعه مورد مطالعه متفاوت می باشد. این مطالعه به منظور تعیین عوامل خطرساز حاملگی خارج رحمی در شهرستان بابل انجام شد.روش بررسی: این مطالعه مورد شاهدی روی 150 بیمار مبتلا به حاملگی خارج رحمی مراجعه کننده به کلینیک خصوصی و بیمارستان یحیی نژاد بابل به عنوان گروه مورد و 300 زن با بارداری طبیعی تایید شده مراجعه کننده سرپایی کلینیک مامایی بیمارستان یحیی نژاد بابل به عنوان گروه شاهد طی فروردین 1384 لغایت تیرماه 1388 انجام شد. عوامل خطر شامل سابقه جراحی روی لوله رحم، حاملگی خارج رحمی قبلی، حاملگی با IUD، نازایی، سزارین، درمان کمک باروری با IUI، تعدد ازدواج، ازدواج قبل از 18 سالگی از طریق مصاحبه و مراجعه به پرونده جمع آوری شد. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-16 و آزمون کای اسکوئر و تست دقیق فیشر تجزیه و تحلیل شدند و نسبت شانس (OR) محاسبه گردید.یافته ها: درمان کمک باروری با IUI (P<0.05، 95%CI: 3.02-185.09، OR=23.6)، حاملگی خارج رحمی قبلی (P<0.05، 95%CI: 1.90-73.94، OR=8.19) و سابقه سزارین (P<0.05، 95%CI: 1.1-2.6، OR=1.7) باعث افزایش شانس خطر حاملگی خارج رحمی گردید. در مبتلایان به حاملگی خارج رحمی بین ازدواج قبل از 18 سالگی (26 درصد)، سابقه نازایی (14 درصد) و تعدد ازدواج (2.7 درصد) اختلاف آماری معنی داری در مقایسه با گروه شاهد وجود نداشت.نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که درمان نازایی با IUI، سابقه جراحی لوله رحم، حاملگی با IUD، حاملگی خارج رحمی قبلی و سابقه سزارین مهم ترین عوامل خطر مرتبط با حاملگی خارج رحمی در این منطقه می باشد.

زمینه و هدف: آسیب های استخوانی و مفصلی ناشی از ترومای عضلانی اسکلتی یک علت مهم ناتوانی جسمی به ویژه در میان جوانان است. این مطالعه به منظور تعیین علل آسیب های استخوانی و مفصلی در مصدومین جوان ارجاع شده به مرکز آموزشی درمانی 5 آذر گرگان انجام شد.روش بررسی: این مطالعه توصیفی مقطعی روی 600 مصدوم در محدوده سنی 40-17 سال با آسیب های استخوانی و مفصلی پذیرش شده در مرکز آموزشی درمانی 5 آذر گرگان طی سال 1388 انجام شد. بیماران از نظر عوامل دموگرافیک، چگونگی ایجاد آسیب و یافته های بالینی، توزیع آسیب در بدن و اقدامات درمانی بررسی شدند. نمونه گیری در یک ماه از هر فصل سال به صورت تصادفی انجام شد. جمع آوری اطلاعات از طریق مصاحبه و انجام معاینه فیزیکی صورت گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-16 و آزمون های کای اسکوئر و t تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: میانگین سنی افراد 7±25 سال بود. 83 درصد از آسیب ها در مردان رخ داده بود. 37 درصد از حوادث بین ساعات 12تا 18 اتفاق افتاده بود. شایع ترین علل آسیب به تصادفات (49.6 درصد)، آسیب های شغلی (15.3 درصد) و سقوط از بلندی (10.3 درصد) اختصاص داشت. گذرگاه های شهری (43.5 درصد) و جاده ها (17.1 درصد) بیشترین مکان های حادثه بودند. شایع ترین آسیب ها، شکستگی ها (71.7 درصد)، آسیب نسج نرم (48.3 درصد) و دررفتگی (8.7 درصد) بود. اندام فوقانی شایع ترین عضو صدمه دیده و اندام تحتانی شایع ترین عضو شکسته بود.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان دهنده آسیب پذیری بیشتر مردان جوان در اثر تصادفات و آسیب های شغلی است.

زمینه و هدف: هپاتیت B شایع ترین عفونت ویروسی مزمن و نهمین علت مرگ و میر کودکان در دنیا است. لذا پیشگیری از این عفونت از طریق واکسیناسیون اهمیت دارد. این مطالعه به منظور مقایسه عیار پادتن متعاقب دریافت واکسن هپاتیت B در کودکان 15-12 و 24-21 ماهه انجام شد.روش بررسی: این مطالعه توصیفی روی 186 کودک در دو گروه سنی 15-12 ماهه و 24-21 ماهه مراجعه کننده به درمانگاه بیمارستان کودکان بندرعباس در سه ماهه اول سال 1388 انجام شد. کودکان سابقه هپاتیت B نداشتند و HBsAg مادرشان منفی بود. سابقه دریافت ایمونوگلوبین هپاتیت B، خون یا فرآورده های خونی نداشتند و به بیماری های نقص ایمنی مبتلا نبودند. کودکان طبق برنامه واکسیناسیون کشوری، سه نوبت واکسن هپاتیت B دریافت کرده بودند. عیار پادتن هپاتیت B به روش ELISA اندازه گیری و مقادیر بالاتر از 10 IU/ml به عنوان سطح ایمنی مطلوب در نظر گرفته شد. مشخصات کودک از قبیل سن، جنس، وزن هنگام تولد، مدت تغذیه با شیرمادر و سن حاملگی مادر ثبت گردید. داده ها بااستفاده از نرم افزار آماری SPSS-16 و آزمون آماری t مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: عیار پادتن هپاتیت B کودکان 15-12 ماهه (231 mIu/ml) به طور معنی داری از کودکان 24-21 ماهه (mIu/ml 142.9) بیشتر بود (P<0.05). اختلاف بارزی از نظر عیار پادتن بین دو جنس مشاهده نشد. اختلاف بین عیار پادتن در وزن های مختلف هنگام تولد کودکان و یا سن های مختلف حاملگی معنی دار نبود. از نظر عیار پادتن بین کودکان تغذیه شده با شیر مادر تا یک سالگی با شیر مادر و کودکان تغذیه شده با شیرخشک، تفاوت آماری معنی داری وجود نداشت. در گروه سنی 15-12 ماهه، 4 نفر (4.34 درصد) عیار کمتر از 10 mIU/ml و 88 نفر (95.65 درصد) عیار بالای 10 mIU/ml داشتند. همچنین در گروه سنی 24-21 ماهه 20 نفر (20.8 درصد) عیار زیر 10 mIU/ml و 74 نفر (78.72 درصد)، عیار بالای 10 mIU/ml داشتند که اختلاف نسبت ایمن بودن در دو گروه از نظر آماری معنی دار بود (P<0.05).نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که اثر حفاظتی واکسن شش ماه پس از دریافت آخرین دوز واکسن کاهش می یابد.

زمینه و هدف: گلوکم یکی از شایع ترین دلایل نابینایی در جهان است. تعیین دقیق فشار داخل چشمی برای تشخیص و تصمیم گیری در درمان گلوکم اهمیت زیادی دارد. این مطالعه به منظور تعیین ارتباط بین ضخامت مرکزی قرنیه، فشار داخل چشم و نقص میدان بینایی در دو نوع گلوکم زاویه باز اولیه و گلوکم با فشار طبیعی انجام شد.روش بررسی: این مطالعه توصیفی روی 52 بیمار در محدوده سنی 72-16 سال مبتلا به گلوکم مراجعه کننده به مرکز چشم پزشکی الزهراء زاهدان در سال 1389 انجام شد. 45 چشم با گلوکم زاویه باز اولیه و 45 چشم مبتلا به گلوکم با فشار طبیعی بررسی گردید. فشار داخل چشم توسط تونومتر گلدمن و ضخامت مرکزی قرنیه با پاکومتر اندازه گیری شد. همچنین میدان بینایی توسط پریمتر هامفری بررسی گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-15 و آزمون های آماری تی زوجی، آنالیز واریانس یک طرفه، من ویتنی و همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: بین ضخامت مرکزی قرنیه و فشار داخل چشمی همبستگی مثبتی وجود داشت (P<0.05 و r=0.309). همچنین تفاوت آماری معنی داری بین فشار داخل چشی در دو نوع گلوکم وجود داشت (P<0.05). با وجود بالاتر بودن میانگین ضخامت مرکزی قرنیه در افراد با نقص میدان بینایی خفیف نسبت به افراد با نقص میدان بینایی شدید، تفاوت آماری معنی داری در دو نوع بیماری گلوکم یافت نشد.نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که قرنیه های با ضخامت بیشتر با افزایش فشار داخل چشمی همراه می باشند.

زمینه و هدف: شیوه درمان بیماران مبتلا به سرطان های دستگاه گوارش ارتباط تنگاتنگی با مرحله بندی تومور دارد. استفاده از یک روش مطمئن برای تعیین مرحله بیماری برای اتخاذ تصمیم مناسب در درمان بیمار ضروری است. این مطالعه به منظور ارزیابی میزان دقت روش اندوسونوگرافی در مقایسه با نتایج به دست آمده از مرحله بندی به روش جراحی در سرطان های دستگاه گوارش فوقانی (مری و معده) انجام شد.روش بررسی: این مطالعه توصیفی روی 23 بیمار (15 مرد و 8 زن) مبتلا به سرطان های مری و معده مراجعه کننده به مرکز آموزشی درمانی طالقانی تهران از اسفند 1381 لغایت دی ماه 1383 انجام شد. در ابتدا مرحله بندی سرطان با استفاده از اندوسونوگرافی صورت گرفت و پس از انجام عمل جراحی، مجددا مرحله بندی سرطان انجام شد. سپس نتایج حاصل از دو روش مرحله بندی سرطان مقایسه شد. بررسی هیستوپاتولوژیک تومور بعد از خارج شدن به طریقه جراحی، به عنوان استاندارد طلائی تشخیص قطعی در نظر گرفته شد.یافته ها: میانگین سنی بیماران 57.2 سال و محدوده سنی 72-43 سال بود. ابتلاء به سرطان مری در 7 بیمار (30 درصد) و سرطان معده و ناحیه اتصال مری به معده در 16 بیمار (70 درصد) مشاهده شد. دقت تشخیصی اندوسونوگرافی در تعیین مرحله بندی تومور 82 درصد برآورد گردید. دقت تشخیص، ارزش اخباری مثبت و ارزش اخباری منفی برای تعیین عمق نفوذ تومور به روش اندوسونوگرافی به ترتیب برابر 79.4 درصد، 69.6 درصد و 984.9 درصد تعیین گردید.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که روش اندوسونوگرافی برای بررسی عمق تومور، غدد لنفاوی اطراف ضایعه و ارزیابی مرحله تومورهای دستگاه گوارش روشی ارزشمند، بادقتی نسبتا بالا می باشد.

زمینه و هدف: تجمع خانوادگی عدم تخمک گذاری و تخمدان های پلی کستیک، موید وجود نوعی زمینه ژنتیکی برای سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) است. با توجه به افزایش اختلال در متابولیسم لیپوپروتئین ها (کلسترول و تری گلیسرید)، اختلال تحمل گلوکز و افزایش شیوع پرفشاری خون در این بیماران، این مطالعه به منظور تعیین عوامل خطر قلب و عروق در وابستگان درجه یک زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک انجام شد.روش بررسی: این مطالعه مورد - شاهدی روی 107 نفر از وابستگان درجه یک افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک (گروه مورد) و 107 فرد سالم (گروه شاهد) از خانواده درجه یک زنان فاقد سابقه ابتلاء به PCOS از مراجعین به درمانگاه های زنان شیراز طی سال های 87-1386 انجام شد. شاخص توده بدنی، چاقی مرکزی و فشارخون افراد مورد مطالعه تعیین شد. سطح سرمی لیپوپروتئین ها شامل کلسترولتام، تری گلیسرید، LDL و HDL و نیز قندخون ناشتا اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-16.5 و آزمون های t مستقل، کای اسکوئر و کاپا تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: 35.3 درصد پدران گروه مورد دارای اضافه وزن، 26.5 درصد چاقی کلاس I، 11.76 درصد چاقی کلاس II و 5.8 درصد چاقی کلاس III داشتند که در مقایسه با گروه شاهد از نظر آماری معنی دار بود (P<0.05). در 25.6 درصد از مادران گروه مورد و 17.9 درصد از مادران گروه شاهد نسبت دور کمر به دور باسن (waist –hip ratio: WHR) بالاتر از 0.85 بود و این تفاوت در مقایسه با گروه شاهد از نظر آماری معنی دار نبود. WHR در خواهران گروه مورد و شاهد به ترتیب 23.5 درصد و 17.6 درصد بود (P<0.05). میزان ابتلاء به فشارخون در گروه مورد 12.2 درصد و در گروه شاهد 3.7 درصد بود. 47.94 درصد از گروه مورد و 6.5 درصد از گروه شاهد تری گلیسرید بالاتر از حد طبیعی داشتند که این تفاوت از نظر آماری معنی دار نبود. ارتباط معنی داری بین چاقی و دیابت تیپ II در دو گروه مورد و شاهد یافت شد (P<0.05). اختلال عدم تحمل به گلوکز در گروه مورد و شاهد به ترتیب 19.62 درصد و 7.47 درصد بود (P<0.05). چاقی در 18.7 درصد و 6.54 درصد از گروه های مورد و شاهد مبتلا به عدم تحمل گلوکز وجود داشت (P<0.05).نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که چاقی، چاقی مرکزی، افزایش سرمی لیپوپروتئین ها و پرفشاری خون در وابستگان درجه یک زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک به طور معنی داری بیشتر از گروه شاهد می باشد.

زمینه و هدف: یکی از ضرورت های اصلاح ساختار اقتصادی بخش بهداشت و درمان، اصلاح روش های بودجه ریزی و توزیع منابع آن می باشد. از جمله راهکارهای اصلاح ساختار بودجه ریزی استفاده از روش بودجه بندی عملیاتی در حوزه درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است. این روش بودجه ر زی در حوزه درمان وزارت بهداشت از سال 1382 درحال اجرا است. این مطالعه به منظور تعیین موانع استقرار بودجه ریزی عملیاتی در حوزه درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی انجام گرفت.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی داده های موردنیاز از طریق پرسشنامه برای شناسایی موانع در شش محور نیروی انسانی، سیستم مدیریت مالی، سیستم اطلاعات مالی، ساختار سازمانی، سیستم ارزیابی عملکرد و الزامات قانونی در سال 1389 جمع آوری شد. 80 فرد از مجریان ستادی اجرای طرح بودجه ریزی عملیاتی به صورت تمام شماری مورد پرسش قرار گرفتند. داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-16 و آزمون های آماری دقیق فیشر، کارل پیرسون، ضریب همبستگی اسپیرمن و ملاک آنتروپی تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: در شاخص سیستم اطلاعات مالی، عدم به کارگیری سیستم حسابداری تعهدی (0.1464) و در شاخص سیستم ارزیابی عملکرد، ضعیف بودن شاخص های کمی و مناسب برای برآورد عملکرد برنامه ها (0.1442) به عنوان بالاترین موانع تعیین شدند. در ساختار سازمانی، واگذاری اختیارات و مسوولیت به مدیران و کارشناسان (0.1447) از اولویت بیشتری برخوردار بود. ضعف سیستم کنترل دقیق هزینه ها (0.1449) بیشترین رتبه را در سیستم مدیریت مالی به خود اختصاص داد. مقاومت و ایستادگی کارکنان (0.1449) بالاترین رتبه در شاخص نیروی انسانی و ضعف مقررات و دستورالعمل های داخلی برای پیاده سازی بودجه ریزی (0.1454) بالاترین رتبه را در الزامات قانونی به خود اختصاص داد.نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که بین شاخص های سیستم اطلاعات مالی، سیستم ارزیابی عملکرد، سیستم مدیریت مالی، ساختار سازمانی، نیروی انسانی و الزامات قانونی با عدم استقرار بودجه ریزی عملیاتی همبستگی وجود دارد.

زمینه و هدف: تروما شایع ترین علت مرگ در سنین یک تا 44 سالگی و سومین علت شایع مرگ بدون در نظر گرفتن سن می باشد. شکم سومین ناحیه شایع در بدن است که در اثر تروما آسیب می بیند. بعضی اعضای شکمی در اثر تروما با شیوع بیشتر آسیب می بینند که علاوه بر مکانیسم آسیب، به اندازه و وسعت اندام و محل قرارگیری اندام در داخل حفره شکمی بستگی دارد. این مطالعه به منظور تعیین فراوانی آسیب های داخل شکم ناشی از ترومای نافذ شکمی بیماران بستری در مرکز آموزشی درمانی 5 آذر گرگان انجام شد.روش بررسی: این مطالعه توصیفی روی 114 بیمار بستری به علت ترومای نافذ شکم در مرکز آموزشی درمانی5 آذر گرگان طی سال های1381 تا 1386 انجام شد. سن، جنس، نوع آسیب، عامل تروما و مدت زمان بستری از پرونده بیماران جمع آوری و در یک چک لیست ثبت شد. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-13 ثبت و مورد توصیف قرار گرفتند.یافته ها: از 114 بیمار مورد بررسی با ترومای نافذ شکمی، 92.1 درصد مرد بودند. میانگین سنی بیماران 24.8 سال، محدوده سنی بیماران 70-9 سال با بیشترین (34.2 درصد) فراوانی نسبی در گروه سنی 24-20 سال بود. مرگ در 2 نفر (1.8 درصد) توسط چاقو و به دلیل شوک هموراژیک رخ داد. شایع ترین (78.9 درصد) وسیله ایجاد کننده ترومای نافذ شکمی، چاقو بود. میانگین مدت بستری در بیمارستان 4.6±2.8 روز تعیین گردید. در 53 بیمار (46.5 درصد) عامل ایجاد کننده تروما به صفاق نفوذ کرده و یا از آن عبور نموده بود. شایع ترین اندام آسیب دیده داخل شکمی، روده باریک (14درصد) بود. پارگی دیافراگم در 2.6 درصد و آسیب ریوی هم زمان در 7 درصد از بیماران مشاهده گردید.نتیجه گیری: در این مطالعه عامل اصلی ایجاد کننده ترومای نافذ شکمی چاقو و شایع ترین عضو آسیب دیده، صفاق و مزانترتعیین شد.

زمینه و هدف: مولتیپل اسکلروزیس یکی از شایع ترین و ناتوان کننده ترین بیماری های اعصاب محسوب می گردد. یکی از عوامل مطرح در پاتوژنز این بیماری تغییرات سطح سرمی اسیداوریک می باشد این مطالعه به منظور ارزیابی سطح سرمی اسیداوریک در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه مورد - شاهدی سطح سرمی اسیداوریک 70 بیمار مبتلا به بیماری مولتیپل اسکلروزیس دارای پرونده در بیمارستان علی ابن ابیطالب (ع) رفسنجان با 70 فرد سالم از مراجعین به اورژانس با ترومای بسته اندام به عنوان گروه شاهد در سال 1388 مقایسه گردید. دو گروه مورد و شاهد از نظر سن و جنس یکسان بودند. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-17 و روش های آمار توصیفی و آزمون تی تجزیه تحلیل شدند.یافته ها: میانگین سنی در هر دو گروه مورد و شاهد 32.99 سال بود. میانگین سطح سرمی اسیداوریک در بیماران 3.871±1.193 و در گروه شاهد 4.171±1.39 میلی گرم در دسی لیتر تعیین گردید. تفاوت مشاهده شده سطح سرمی اسیداوریک بین دو گروه از نظر آماری معنی دار نبود. همچنین هیچ ارتباط آماری معنی داری بین سطح سرمی اسیداوریک و جنس در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس مشاهده نشد.نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که سطح سرمی اسیداوریک بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس تغییری نمی یابد.

زمینه و هدف: عوامل خطرساز ابتلاء به سل در جوامع مختلف با شرایط اقتصادی و اجتماعی گوناگون متفاوت می باشد.شناخت این عوامل در کنترل سل کمک کننده است. این مطالعه به منظور تعیین عوامل خطر عمده ابتلاء در بیماران مسلول بستری در بیمارستان رازی اهواز طی سال های 86-1380 انجام شد.روش بررسی: این مطالعه مورد شاهدی مبتنی بر داده های موجود در پرونده 173 بیمار مسلول (گروه مورد) و 305 بیمار ریوی غیرمسلول (گروه شاهد) بستری شده در بیمارستان رازی اهواز طی سال های 86-1380 انجام شد و نسبت شانس (OR) تعیین گردید.عوامل خطرساز شامل کشیدن سیگار، اعتیاد تزریقی، HIV مثبت، دیابت، نارسایی کلیه، سابقه زندانی شدن و مصرف کورتیکواستروئید برای هریک از افراد مورد مطالعه با استفاده از اطلاعات پرونده بیماران ثبت گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-13 و آزمون های دقیق فیشر و کای اسکوئر تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: فراوانی عوامل خطر سل در گروه مورد و شاهد به ترتیب شامل کشیدن سیگار 54.3 درصد و 14.8 درصد (P<0.0001، OR=6.5)، HIV مثبت 11.5 درصد و 3 درصد (P<0.0002، OR=4.3)، اعتیاد تزریقی 18 درصد و 3.3 درصد (P<0.0001، OR=6.7)، دیابت 22.5 درصد و 5.9 درصد (P<0.0001، OR=4.6)، نارسایی کلیه 6.9 درصد و 4.9 درصد (P<0.23) و سابقه زندانی شدن 20.2 درصد و 3.9 درصد (P<0.0001، OR=6.2) بود. مصرف کورتیکواستروئید در هر دو گروه یکسان و غیرمعنی دار بود.نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که کشیدن سیگار، آلودگی به HIV، اعتیاد تزریقی، دیابت و سابقه زندانی شدن از عوامل خطر عمده ابتلاء به سل ریوی در اهواز می باشند.

زمینه و هدف: مواجهه با دود سیگار در طی بارداری با افزایش خطر عوارض پیامدهای بارداری همراه است. کوتینین متابولیت اصلی نیکوتین با نیمه عمرطولانی تر به عنوان بیومارکر اختصاصی در مواجهه با دود سیگار محسوب می گردد. این مطالعه به منظور تعیین ارتباط بین خودگزارش دهی زنان باردار از مواجهه با دود سیگار و کوتینین ادرار انجام شد.روش بررسی: این مطالعه توصیفی روی 108 زن باردار غیرسیگاری مراجعه کننده به بیمارستان روئین تن آرش تهران برای زایمان در سال 1389 انجام شد. پرسشنامه ای شامل بررسی وضعیت مواجهه با دود سیگار در دوران بارداری با روش مصاحبه تکمیل شد. همچنین نمونه ادرار مادر برای بررسی میزان کوتینین جمع آوری گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-16 و آزمون های آماری تی مستقل، کای اسکوئر و ANOVA یک طرفه به منظور بررسی مقایسه متغیرها و آزمون کاپا برای بررسی ارتباط گزارش مادران از مواجهه با دود سیگار با سطح کوتینین ادرار تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: میانگین هندسی کوتینین ادرار زنان باردار در گروه مواجهه یافته (27.4±29.96 ng/ml) نسبت به گروه مواجهه نیافته (0.75±2.29 ng/ml) بیشتر بود (P<0.05). بین گزارش مادر از مواجهه با دود سیگار و کوتینین ادرار مادر (کاپا 96 درصد) ارتباط آماری معنی داری مشاهده شد (P<0.05).نتیجه گیری: یافته های این مطالعه نشان داد بین خودگزارش دهی زنان باردار از مواجهه با دود سیگار در دوران بارداری با میزان کوتینین ادرار ارتباط بالایی وجود دارد.

آسپیراسیون محتویات معده در طی عمل نادر است، ولی به طور واضح باعث افزایش مورتالیتی و موربیدیتی می شود. زن باردار 21 ساله به دلیل پره اکلامپسی تحت سزارین اورژانسی با بی حسی داخل نخاعی قرار گرفت. 18 ساعت پس از عمل دچار تشنج استاتوس شد. یک روز پس از کنترل تشنج پنومونیت آسپیراسیون تشخیص داده شد که با تهویه مکانیکی و PEEP (Positive End Expriration Pressure) درمان شد. در بیمارانی که سابقه کاهش سطح هوشیاری داشته اند، باید عوارض آسپیراسیون محتویات معده را در نظر داشت و عوارض آن به خصوص پنومونیت و پنومونی آسپیراسیون را با رادیوگرافی قفسه سینه پیگیری نمود. همچنین در صورتی که هرکدام از این عوارض رخ داده باشد PEEP یا CPAP (Continuous Positive Airway Pressure) به همراه سایر روش های تهویه مکانیکی توصیه می شود.