مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار
سال:1391 | دوره:19 | شماره:1 (مسلسل 63) |تعداد مقالات:10

زمینه و هدف: علایم اصلی در اختلال اوتیستیک رفتار، ارتباط اجتماعی و برخورد اجتماعی غیرطبیعی است. اختلال در تنظیم سطح سروتونین در کلیه اختلالات روانپزشکی و خصوصا در اوتیسم مطرح می باشد. همچنین افزایش سطح سروتونین در 40 درصد بیماران اوتیستیک دیده شده که تاییدکننده نقش هایپرسروتونینمی در این بیماران است. این مطالعه با کنترل دارونما و پیگیری 8 هفته ای انجام شد و میزان تاثیر سیپروهپتادین به علاوه ریسپریدون با ریسپریدون و دارونما در این بیماران مورد مقایسه قرار گرفت.مواد و روش ها: در این کارآزمایی بالینی، کودکان بین 3 تا 11 ساله با تشخیص اختلال اوتیستیک مراجعه کننده به درمانگاه فوق تخصصی روانپزشکی کودکان دکتر شیخ و ابن سینا وارد طرح شده و به شیوه جایگزینی تصادفی به دو گروه ریسپریدون + سیپروهپتادین (الف) یا ریسپریدون + پلاسبو (ب) تقسیم شدند و به مدت 8 هفته به صورت دوسوکور و همراه با گروه کنترل تحت درمان قرار گرفتند. دوز مصرفی داروها در مورد ریسپریدون حداکثر 2 میلی گرم در روز و در مورد سیپروهپتادین حداکثر 0.2 میلی گرم بر کیلوگرم در روز بود. بیماران قبل از شروع مطالعه و بعد از 4 هفته و 8 هفته درمان با مقیاس سنجش درخودماندگی کودکی مورد بررسی قرار گرفتند.یافته ها: نمرات مقیاس درخودماندگی کودکی بعد از 4 و 8 هفته به ترتیب در گروه (الف) 40.26±2.9 و 38.56±2.38 و در گروه (ب) 40.2±3.31 و 37.73±2.59 بود. نتایج نشان داد که نمرات در هر گروه بعد از 4 و 8 هفته بهبود یافت ولی تفاوت بین دو گروه معنادار نبود (0.867=P، df=1، F=0.29).نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که ترکیب سیپروهپتادین با ریسپریدون تاثیری بیش از تاثیر ریسپریدون به تنهایی در درمان اوتیسم ندارد اما نیاز به مطالعات کنترل شده بیشتری وجود دارد.

زمینه و هدف: مینوسایکلین علاوه بر این که یک داروی ضد التهاب و آنتی بیوتیک است، دارای اثرات محافظتی سلول های عصبی نیز می باشد. با توجه به ارتباط تشنج با مرگ و میر سلولی و التهاب، هدف از این تحقیق بررسی اثر مینوسایکلین بر تشنج های ناشی از کیندلینگ در موش صحرایی است.مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، 3 گروه موش صحرایی (18 سر) پس از جراحی استرئوتاکسیک و یک هفته دوره بهبودی، تحریکات کیندلینگ (2 بار در روز) را دریافت می کردند. هر یک از گروه های مذکور پس از کیندل شدن، مینوسایکلین با دوزهای 12.5 (n=7)، 25 (n=5) و 50 (6=n) میلی گرم به ازای یک کیلوگرم حیوان دریافت کردند. مدت زمان امواج تخلیه متعاقب (Afterdischarge Duration; ADD)، مدت زمان تاخیری تا شروع مرحله 4 تشنج (Stage 4 Latency; S4L)، مدت زمان مرحله پنج تشنج (Stage 5 Duration; S5D) و مدت زمان تشنج (Seizure Duration; SD) روز تزریق مینوسایکلین با روز قبل (که سالین دریافت کرده بودند) مقایسه شد.یافته ها: در موش های کیندلی که دوزهای 50 mg/kg و 25 را دریافت کرده بودند، ADD نسبت به تزریق سالین کاهش معنادار داشت. S5D نیز در هر سه دوز دارو به طور معنادار کاهش یافت. از بین سه دوز مذکور، مینوسایکلین فقط با دوز 50 mg/kg توانست S4L و SD را به ترتیب به طور معناداری افزایش و کاهش دهد.نتیجه گیری: نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان داد که مینوسایکلین موجب کاهش شدت تشنج های ناشی از کیندلینگ آمیگدال گردید.

زمینه و هدف: شیرخواران روش های دردناکی نظیر واکسیناسیون و خون گیری متحمل می شوند. مراقبت کانگورویی و شیردهی به خاطر ایجاد ارتباط و تعامل مثبت بین مادر و نوزاد و مزایای فیزیولوژیک، می تواند از روش های مطلوب باشد. این مطالعه با هدف مقایسه تاثیر مراقبت کانگورویی و شیردهی بر درد ناشی از تزریق واکسن در شیرخواران انجام شد.مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، 180 شیرخوار 2 تا 6 ماهه واجد شرایط واکسن ثلاث به طور تصادفی در سه گروه قرار گرفتند. در گروه شیردهی، 2 دقیقه قبل تا یک دقیقه پس از تزریق واکسن، شیردهی انجام شد و در گروه کانگورویی، کودک در تماس مستقیم با پوست سینه و شکم مادر، از 10 دقیقه قبل تا یک دقیقه پس از تزریق واکسن قرار داده شد. شاخص های درد با استفاده از ابزار بررسی درد نوزاد- شیرخوار (NIPS) مدت گریه و زمان شروع گریه بررسی شد.یافته ها: میانگین شدت درد در گروه شیردهی 3.5±1.55، گروه کانگورویی 4.38±1.37 و در گروه کنترل 5.43±0.96 بود (P<0.001). طول مدت گریه در گروه شیردهی 34.62±14.40، گروه کانگورویی 49.87±26.57 و گروه کنترل 61.17±22.08 ثانیه بود (P<0.001). گروه های مورد مطالعه از نظر زمان شروع گریه اختلاف معناداری نداشتند (p=0.927).نتیجه گیری: شیردهی و مراقبت کانگورویی هر دو باعث کاهش درد در شیرخواران می شوند؛ اما اثر شیردهی بیش از مراقبت کانگورویی است. تشویق والدین در جهت استفاده از راهکارهای ساده و مفید تسکین درد شیرخوار حین واکسیناسیون و همچنین به منظور ارتقای سطح کیفیت خدمات بهداشتی درمانی مفید به نظر می رسد.

زمینه و هدف: عرضه فراوان فرآورده های گیاهی با وسعت زیاد در جوامع بشری امروز، مطالعات بافتی و هورمونی را ایجاب می کند و آگاهی از اثرات آن ها می تواند کمک موثری به بهداشت باروری محسوب شود. با توجه به مصرف گیاه پونه در صنایع غذایی و دارویی به علت داشتن اثرات مفید درمانی، در این مطالعه اثرات عصاره آبی – الکلی این گیاه بر عملکرد محور هیپوفیز – گناد مورد بررسی قرار گرفته است.مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، 40 سر موش صحرایی نر با وزن تقریبی 220-190 گرم در پنج گروه 8 تایی به مدت 28 روز مورد آزمایش قرار گرفت. گروه ها شامل کنترل، شاهد و گروه های تجربی دریافت کننده دوزهای 400 و 800 و 1600 mg/kg.b.w از عصاره آبی – الکلی برگ گیاه پونه به صورت درون صفاقی بودند. پس از آخرین دوز دریافتی، از تمام گروه ها نمونه خونی گرفته شده و بیضه ها خارج شدند. میزان هورمون های تستوسترون، FSH و LH اندازه گیری شد و بیضه ها پس از توزین مورد بررسی های بافت شناسی قرار گرفت. نتایج داده ها در سطح معناداری P<0.05 بررسی گردید.یافته ها: سطوح سرمی تستوسترون و هورمون های هیپوفیزی FSH و LH در گروه های تجربی کاهش معناداری (P<0.05) نسبت به گروه کنترل نشان داد. در بررسی های بافت شناسی کاهش تعداد اسپرماتیدها در دوزهای بالا و در بافت بینابینی کاهش معنادار تعداد سلول های لیدیگ مشاهده گردید.نتیجه گیری: عصاره آبی – الکلی برگ گیاه پونه در دوزهای پایین باعث کاهش هورمون های گنادوتروپ و تستوسترون می شود و در دوزهای بالا، این اثرات کاهشی با تخریب بافتی بیضه نیز همراه است.

زمینه و هدف: ارتباط نزدیک و معناداری بین عملکرد ریوی با سلامتی و میزان کلی مرگ و میر وجود دارد. هماهنگی جریان خون و تهویه از عوامل موثر بر عملکرد ریوی است. به همین لحاظ تقویت همزمان هر دو دستگاه تنفس و قلب باید مورد تاکید قرار گیرد. هدف از این پژوهش، مطالعه تاثیر 24 جلسه برنامه تمرین هوازی تناوبی بر حجم و ظرفیت ریوی و اوج اکسیژن مصرفی دختران غیرفعال می باشد.مواد و روش ها: این تحقیق نیمه تجربی با طرح پیش و پس آزمون بر روی 30 دانشجوی دختر غیرفعال سالم انجام شد که به صورت تصادفی به دو گروه 15 نفره تجربی و کنترل تقسیم شدند. گروه تجربی به مدت شش هفته در 24 جلسه 45 دقیقه ای تمرین دوی هوازی تناوبی شرکت کردند. طی همین مدت، گروه کنترل در هیچ برنامه تمرینی مشارکت نداشتند. قبل و بعد از برنامه تمرینی توسط اسپیرومتر و پروتکل بروس به ترتیب حجم ها، ظرفیت های ریوی و اوج اکسیژن مصرفی افراد اندازه گیری شد.یافته ها: تمرین باعث افزایش 62 درصدی حجم ذخیره بازدمی (P=0.004)، 65 درصدی اوج جریان بازدمی (P=0.03)، 35 درصدی حداکثر تهویه ارادی (0.03=P) و 23 درصدی اوج اکسیژن مصرفی (P=0.001) شد. هم چنین تمرین بر حجم جاری (0.14=P)، حجم ذخیره دمی (0.29=P)، ظرفیت حیاتی با فشار (0.13=P)، اوج جریان دمی (0.75=P) و نسبت حجم بازدمی با فشار در ثانیه اول به ظرفیت حیاتی (0.93=P) تاثیر معنادار نداشت.نتیجه گیری: تمرینات استقامتی در دختران جوان باعث افزایش توانمندی و هماهنگی عضلات تنفسی به ویژه عضلات بازدمی شده و از طریق افزایش برخی ظرفیت ها و حجم های ریوی باعث بهبود عملکرد ریه می شود.

زمینه و هدف: اپیدیدیم از نظر رشد و حفظ ساختمان وابسته به تستوسترون است که ترشح آن وابسته به هورمون های گنادوتروپین هیپوفیزی است، ترشح گنادوتروپین ها هم تحت کنترل هورمون های آزادکننده هیپوتالاموس(GnRH) می باشد. استفاده از آنالوگ های GnRH می تواند محور هیپوفیزی-گنادی را مختل نماید. هدف مطالعه حاضر، بررسی اثرات آگونیست GnRH (بوسرلین) بر روی بافت اپیدیدیم موش های صحرایی نابالغ است.مواد و روش ها: در این مطالعه نیمه تجربی تعداد بیست سر موش صحرایی نابالغ 25 روزه از خانه حیوانات دانشکده پزشکی به صورت غیرتصادفی و در دسترس تهیه و به چهار گروه (5=n) تقسیم شدند. از بین چهار گروه، دو گروه آزمایش اول و دوم و دو گروه دیگر کنترل اول و دوم در نظر گرفته شدند. به گروه های آزمایش، هر کدام0.1 mg/kg بوسرلین و به گروه های کنترل  0.1 mlسرم فیزیولوژیک به مدت پنج روز تزریق و سپس به ترتیب در روز 30 گروه آزمایش و کنترل اول و در روز 35 گروه آزمایش و کنترل دوم تشریح شدند. داده های به دست آمده بعد از بررسی با میکروسکوپ مجهز به عدسی مدرج مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند.یافته ها: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که ارتفاع اپیتلیوم و قطر لومن در گروه آزمایش اول و آزمایش دوم نسبت به گروه کنترل اول، افزایش معناداری یافته است (p£0.05). در مقایسه بین گروه آزمایش دوم و گروه کنترل دوم فقط افزایش ارتفاع اپی تلیوم معنادار بود ولی قطر لومن افزایش معناداری را نشان نداد. در حالی که ضخامت عضله صاف دیواره اپیدیدیم در بین گروه های آزمایش و کنترل، اختلاف معناداری را نشان نداد.نتیجه گیری: تجویز کوتاه مدت آگونیست هورمون آزادکننده گنادوتروپین با اثر تحریکی خود باعث رشد اپی تلیوم و افزایش قطر لومن اپیدیدیم می گردد، اما تاثیری بر روی ضخامت عضله دیواره اپیدیدیم به عدم وجود گیرنده هورمون آزادکننده گنادوتروپین ندارد.

زمینه و هدف: تصمیم گیری برای اتخاذ رفتار سلامتی فرآیندی است که مستلزم عبور از مراحل مختلف می باشد. این پژوهش با هدف تعیین مراحل تصمیم گیری دانش آموزان دختر مبتلا به سندرم قبل از قاعدگی، بر اساس مدل فرآیند اتخاذ احتیاط به مرحله اجرا درآمد.مواد وروش ها: در این مطالعه شبه تجربی، تعداد 317 دانش آموز دختر مبتلا به سندرم قبل از قاعدگی شاغل به تحصیل در یکی از دبیرستان های شهرستان سبزوار تحت مداخله آموزشی مبتنی بر مفاهیم این اختلال قرار گرفتند. مراحل تصمیم گیری افراد قبل و بعد از مداخله بر اساس مدل فرآیند اتخاذ احتیاط تعیین گردید.یافته ها: تمامی شرکت کنندگان در ارزیابی پیش آزمون در مرحله صفر تصمیم گیری بودند که در فاصله ارزیابی یک هفته ای بدون مداخله آموزشی، هیچ تغییری در مرحله تصمیم گیری آنان حاصل نشد. اما بعد از مداخله آموزشی، 10.1 درصد افراد وارد مرحله دوم، 26.8 درصد وارد مرحله سوم، 1.9 درصد وارد مرحله چهارم و 61.2 درصد وارد مرحله پنجم شدند. در مدل رگرسیونی، نمرات سنجش علایم سندرم قبل از قاعدگی قادر به تبیین 2 درصد تغییرات در مرحله تصمیم گیری افراد بود. بین شدت علایم و تداخل علایم با فعالیت های اجتماعی و تحصیلی با مرحله تصمیم گیری فرد همبستگی مثبتی حاصل شد (P<0.05).نتیجه گیری: نوجوانان مبتلا به سندرم قبل از قاعدگی بعد از مواجهه با برنامه آموزشی و کسب آگاهی از سندرم قبل از قاعدگی، در مرحله واحدی از تصمیم گیری قرار ندارند. بر همین مبنا مداخلات آموزشی می بایست به صورت مرحله- محور طراحی گردد.

زمینه و هدف: بی اشتهایی، محدودیت دریافت برخی از مواد غذایی، از دست دهی مواد مغذی حین دیالیز و وجود التهاب گسترده در بیماران همودیالیزی از علل مهم سوء تغذیه می باشد. مطالعه حاضر به منظور بررسی وضعیت دریافت درشت مغذی ها و ریزمغذی ها در مقایسه با مقادیر استاندارد (DRI) انجام شده است.مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی– تحلیلی بر روی 75 بیمار همودیالیزی مراجعه کننده به بخش دیالیز بیمارستان واسعی سبزوار انجام شد. پس از اندازه گیری قد و وزن بیماران، مواد مغذی هر فرد به روش یادآمد 24 ساعته خوراک برای دو روز متوالی (یک روز دیالیز و یک روز غیردیالیز) و بسامد خوراک ثبت گردید و با نرم افزار Nutritionist IV، دریافت مواد مغذی هر فرد تعیین شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS 14 و آزمون های آمار توصیفی و آزمون تی در سطح معناداری (P<0.05) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: در مطالعه حاضر، شاخص توده بدنی بیماران مورد بررسی 20.04±3.38 kg/m2 بود. میانگین دریافت انرژی د زنان و مردان به ترتیب 1767.98±373.85 و 1816.76±433.16 کیلوکالری و میانگین پروتئین نیز به ترتیب 67.92±21.11 و 69.30±21.38 گرم در روز بود. همچنین در این مطالعه، دریافت اکثر مواد مغذی به استثنا ویتامین های B1، B3، B12 و آهن در بیماران همودیالیزی مورد بررسی، کمتر از حد استاندارد بود (P<0.05).

زمینه و هدف: منیزیم در بسیاری از فرآیندهای متابولیک بدن نقش دارد. هورمون های تیروئیدی دارای اثر تحریکی مستقیم بر روی انتقال سلولی منیزیم می باشند .با توجه به نقش این عنصر بر فعالیت فیزیولوژیکی بافت ها و اهمیت تنظیم سطح هورمون های تیروئیدی در بدن، در پژوهش حاضر تاثیر سولفات منیزیم خوراکی بر سطح سرمی هورمون های TSH, T3, T4 مورد بررسی قرارگرفت.مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، از 40 سر موش صحرایی نر بالغ با وزن تقریبی 200-190 گرم استفاده شد. حیوانات به 5 گروه 8 تایی تقسیم شدند. گروه کنترل هیچ دارویی دریافت نکرد. گروه دریافت کننده حلال فقط آب مقطر دریافت کرد. گروه های تجربی 3 و 2 و 1 به ترتیب مقادیر 8 و 4، 2 مولار محلول سولفات منیزیم به صورت خوراکی به مدت 28 روز دریافت کردند. در پایان دوره آزمایش، به منظور سنجش های هورمونی، خونگیری از قلب انجام شد. میانگین سطح سرمی هورمون های TSH, T3, T4 با استفاده از آزمون های آماری مناسب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و مقادیر P<0.05 معنادار تلقی گردید.یافته ها: سطح سرمی هورمون TSH در گروه های تجربی 3 و 2 و 1 به ترتیب 1.578±0.078 و 0.436±0.143 و 0.981±0.041 بود که نسبت به گروه کنترل (0.642±0.052) و گروه دریافت کننده حلال افزایش معناداری را نشان داد. سطح سرمی هورمون T3 و T4 نیز در گروه های تجربی 3 و 2 و 1 نسبت به گروه کنترل و گروه دریافت کننده حلال افزایش معناداری را نشان داد (P<0.05).نتیجه گیری: دریافت خوراکی سولفات منیزیم در طول 28 روز باعث افزایش سطح سرمی هورمون های محور هیپوفیز-تیروئید (TSH, T3, T4) گردید.

زمینه و هدف: بار بیماری ها در دوره سالمندی بالا است و سالمندان درگیر بیماری های متعددی هستند که بسیاری از آن ها را راهی بیمارستان می کند. پژوهش حاضر با هدف ترسیم ویژگی های بالینی و وضعیت سالمندان نیازمند بستری در سرویس مراقبت های حاد در زمان پذیرش انجام شده است.مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی از اسفند ماه 1388 تا اردیبهشت ماه 1389 بر روی بیماران پذیرش شده در بیمارستان نفت اهواز انجام شد. تعداد 200 سالمند 60 ساله و مسن تر به روش تمام شماری مورد بررسی قرار گرفتند. اطلاعات دموگرافیک، تاریخچه پزشکی و آزمایشات پاراکلینیکی گرفته شد و مقیاس افسردگی سالمندان، آزمون کوتاه شده شناختی، پرسشنامه مخبر محور افت شناختی و مقیاس فعالیت های روزانه اجرا گردید.یافته ها: میانگین سنی بیماران 71±8 سال بود. تعداد 9 درصد سابقه افسردگی داشته و 70 درصد از اختلال خواب شاکی بودند. 49 درصد در هنگام بستری بیش از 5 دارو مصرف می کردند. 20 درصد از کارکرد حافظه شکایت داشته و 23 درصد مشکل شنوایی و 59 درصد مشکل بینایی داشتند. 36 درصد درد در نقطه ای از بدن و 9 درصد سابقه ابتلا به یکی از انواع سرطان را ذکر می کردند .تغییرات ایسکمیک نوار قلب در 30 درصد بیماران دیده شد. سطح هموگلوبین در 34 درصد و نسبت اوره به کراتینین در 25 درصد غیرطبیعی بود. 20 درصد پروتئین واکنشی سی مثبت داشتند. 74 درصد از بیماران دچار اضافه وزن بوده و 17 درصد از لحاظ کارکردی وابسته بودند. مقیاس افسردگی سالمندان (GDS) در 22 درصد احتمال افسردگی را نشان داد. اختلال شناختی مشخص با توجه به نمرات آزمون کوتاه شده شناختی در 10 درصد نمون ها دیده شد.نتیجه گیری: یافته های فوق نشان دهنده وجود اختلالات متعدد و تابلوی پیچیده بالینی در بیماران سالمند و لزوم آشنایی پزشکان و کادر درمانی با اصول مراقبت های پزشکی دوره سالمندی است.