مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار
سال:1382 | دوره:10 | شماره:2 (مسلسل 28) |تعداد مقالات:15

مطالعه حاضر جهت بررسی تغییرات نسبت سیترات به خون بر روی آزمایش زمان پروترومبین و وابستگی آن به زمان (در زمان صفر و بعد از 5 ساعت) طراحی شده است. از 50 فرد سالم (مذکر) نمونه های خون بطور تصادفی ساده و به روش آسان تهیه شد. نمونه هایی با نسبت سیترات به خون در غلظت های 1.9/0.1، 1.8/0.2، 1.7/0.3 و 0.4/1.6 میلی لیتر تهیه شد. از نمونه های فوق، آزمایش زمان پروترومبین در زمان صفر و 5 ساعت بعد از انجام گردید و نتایج غلظت های مختلف با همدیگر مقایسه شد. بین آزمایش های زمان پروترومبین در غلظت های ذکر شده در زمان صفر رابطه معنی داری مشاهده شد. مقایسه آزمایش های زمان پروترومبین در زمان صفر و 5 ساعت بعد در غلظت های مذکور رابطه معنی داری مشاهده نگردید. در نهایت، توجه به مدت زمان تهیه و حمل نمونه ها و وابستگی این آزمایش به زمان برای دست یابی به نتایج قابل قبول و جلوگیری ازخطاها مطرح می شود؛ نگهداری نمونه ها تا 5 ساعت در حرارت آزمایشگاه، تغییری در نتایج آزمایش ایجاد نکرده و آزمایش تا 5 ساعت مدت انتظار قابل انجام می باشد.

کلونیدن یک داروی آنتی هیپرتانسیو با اثر مرکزی است که اثرات سداتیو و ضداضطراب داشته و سبب پایداری همودینامیک می گردد. این پژوهش بر روی 100 نفر از بیماران ASA کلاس 1 و 2 انجام شد که در لیست اعمال جراحی الکتیو قرار داشتند. مصرف  5µg/kgکلونیدین خوراکی یک ساعت قبل از عمل جراحی از افزایش فشارخون و ضربان ناشی از انتوباسیون جلوگیری کرده و ثبات همودینامیک بهتری را برای بیمار ایجاد نمود. این روش در جراحی الکتیو جهت کاستن از فشارخون و ضربان قلب توصیه می شود.

بیماری های قلبی - عروقی یکی از مشکلات عمده بهداشتی درجهان بوده و مسوول 40 درصد از کل مرگ و میرها هستند. پرفشاری خون، چاقی و مصرف دخانیات از جمله عوامل مهم خطرساز برای بیماری های قلبی - عروقی می باشند که در این میان، عوامل تغذیه ای همچون میزان سدیم، پتاسیم و چربی دریافتی رژیم غذایی نقش بسزایی ایفا می کنند. به منظور تعیین میزان شیوع عوامل خطر مرتبط با بیماری های قلب و عروق شامل پرفشاری سرم خون، قندخون، تری گلسیرید و کلسترول سرم، چاقی، مصرف دخانیات، سدیم و پتاسیم سرم در بیماران مراجعه کننده به بیمارستان مدرس، پرونده 70 بیمار بطور تصادفی مورد بررسی قرار گرفت و داده های مورد نظر استخراج گردید. سپس ارتباط بین داده ها با استفاده از آزمون آماری تی مزدوج مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج بدست آمده از بیماران فوق با میانگین سنی 8.9 ± 57.6 سال، نشان دهنده شیوع بالای بعضی از عوامل خطر مانند مصرف دخانیات 28 درصد (37.3 درصد مردان و 5.3 درصد زنان)، فشارخون سیستولیک افزایش یافته 18.6 درصد (13.7 درصد مردان، 31.5 درصد زنان)، نمایه توده بدن 51.4 درصد (45.1 درصد مردان، 68.4 درصد زنان) بود. ارتباط معنی داری بین افزایش نمایه توده بدن و مصرف دخانیات با افزایش تری گلسیرید، کلسترول، قند خون، فشارخون سیستولیک و دیاستولیک مشاهده شد. همچنین ارتباط معنی داری بین افزایش فشارخون سیستولیک و دیاستولیک با سدیم، پتاسیم و نسبت سدیم به پتاسیم سرم مشاهده شد و با توجه به یافته های این بررسی به نظر می رسد توجه داشتن به عوامل موثر و قابل اصلاح از قبیل کنترل منظم و مرتب فشارخون، تصحیح عادات غذایی، پیشگیری از چاقی و کاهش مصرف دخانیات در پیشگیری از ابتلا به بیماری های قلبی - عروقی نقش بسزایی داشته باشد.

بیماری های تروفوبلاستیک حاملگی (GTD) به دلائل نسبتا نامعلومی در کشورهای آفریقایی و آسیایی، بخصوص خاورمیانه شایع تر از اروپا و آمریکا هستند ولی متاسفانه آمار این بیماری ها در ایران و بویژه در اصفهان موجود نیست و عوارض خطر آنها را نمی شناسیم. لذا برای پرکردن این خلا اقدام به انجام این پژوهش نمودیم. مطالعه بصورت مورد - شاهد انجام گرفت؛ بطوری که از اوایل سال 1377 از هر بیمار مبتلا که در یکی از بیمارستان های مذکور بستری می شد، اطلاعات مورد نیاز پرسیده می شد و در چک لیست ثبت می گردید. همزمان گروه کنترل از میان سایر بیماران همان بخش ها، به شرط نداشتن هیچ سابقه ای از GTD و داشتن باروری انتخاب شدند. تعداد افراد گروه کنترل سه برابر گروه GTD بود (3×70 نفر). اطلاعات توسط نرم افزار SPSS و آزمون مجذور کای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بین GTD  با گروه خونی و Ph رابطه معنی داری وجود نداشت. همچنین بین نوع ازدواج (فامیلی و یاغیرفامیلی) با ایجاد GTD رابطه معنی داری دیده نشد. ولی بین این بیماری ها با نوع ازدواج به تفکیک درجه فامیلی، ارتباط نسبتا معنی داری بدست آمد. در کنار این نتایج، بین GTD با سن و تعداد بارداری و سقط قبلی روابط معنی داری یافت شد. با این حال در بعضی مطالعات، گروه خونی O- و یا بعضی تداخلات گروه خونی زن و شوهر را عامل خطر GTD دانسته اند. در مورد Ph منبعی برای مقایسه یافته ها پیدا نشد. همچنین دیده شد که نوع ازدواج، تاثیر زیادی در ایجاد GTD ندارد و فقط ازدواج درجه 3 می تواند خطر GTD را تا حدی افزایش دهد. در سایر مطالعات، در این زمینه یافته های مختلفی به چشم می خورد که نشان دهنده نیاز به تحقیقات بیشتر می باشد. در مورد ارتباط سن و تعداد بارداری و سقط قبلی با GTD نتایجی کم و بیش مشابه با منابع ذکر شده در این مطالعه بدست آمد.

سوختگی های شیمیایی چشم جز مهم ترین فوریت های چشمی اند و اغلب منجر به افت شدید حدت بینایی (VA) یا آسیب ظاهری چشم می شود. مواد قلیایی به علت قدرت صابونی کردن چربی ها باعث از بین بردن غشاهای سلولی می شود این مساله به مواد قلیایی امکان می دهد که به سرعت به بافت های زیرین نفوذ نمایند و باعث آسیب بیشتر بافت های چشمی شوند. بیشترین آسیب ناشی از مواد قلیایی در Ph>11 رخ می دهند اما اسیدها با پروتئین های استرومای قرینه کمپلکسی را تشکیل می دهند که این مساله نفوذ بیشتر مواد اسیدی به بافت های زیرین را به تاخیر می اندازد. در کل، مواد قلیایی بیش از اسیدها برای چشم مضرند. سوختگی های ضعیف ناشی از مواد قلیایی و اسیدی ضعیف، نمای بالینی مشابهی دارند. آسیب ناحیه پریلیمبال مهم ترین عامل تعیین وسعت آسیب بر پیش آگهی دربهبودی است. قرینه فاقد اپیتلیوم در برابر کلاژنولیز مقاومت کمتری دارد، لذا هرگونه تاخیر در تشکیل دوباره اپیتلیوم، قرینه را مستعد آسیب بیشتر می کند. اولین اقدام برای هر سوختگی شیمیایی، شستشوی سریع با آب است که شستشو بایستی حداقل مدت 30 دقیقه ادامه یابد. بلافاصله بعد از آن آنتی بیوتیک موضعی ضروری است. بجز موارد بسیار جزئی، سیکلوپلژیک ها برای تمام سوختگی های چشم ضروری هستند. کورتیکواستروئیدها در هفته اول مفیدند چون مشکلات حاد چشم جز شایع ترین علل مراجعه به پزشکان عمومی است و به دلیل فقدان تجربه کافی و نبود امکانات لازم تشخیصی دقیق، هدف ما ارائه اطلاعات لازم بالینی به پزشک عمومی برای برخورد (تشخیص و درمان) درست با بیمار مبتلا به سوختگی شیمیایی حاد قبل از دسترسی به متخصص چشم می باشد تا به میزان زیادی از عوارض عادی و مشکلات آن بکاهد.

بیوپسی ترانس برونیکال ریه (T.B.L.B) از طریق برونکوسکوپی فیبروپتیک، یک روش ساده و کم خطر با عوارض ناچیز است. این روش برای تشخیص بیماری های پارانشیمال منتشر و لوکال ریوی مفید است. میزان دقت تشخیص این روش به نوع و خصوصیات بیماری ریوی بستگی دارد. سارکوئیدوز و لنفانژیت کارسینوماتوز، بیشترین احتمال تشخیص را با روش بیوپسی ترانس برونیکال دارند. هدف این مطالعه بررسی نتایج هیستولوژی T.B.L.B و مقایسه آن با طرح های رادیولوژیک می باشد. در مدت دو سال، 134 بیمار با ضایعه ریوی در عکس قفسه صدری، پس از آمادگی جهت برونکوسکوپی تحت T.B.L.B قرار گرفتند. حداقل 4-3 بیوپسی از محل های درگیر انجام شد و جهت بررسی هیستولوژیک ارسال گردید. سپس نتایج هیستولوژی با طرح های مختلف رادیولوژیک مقایسه و همچنین عوارض T.B.L.B مورد بررسی قرار گرفت. از 134 بیماری که تحت T.B.L.B قرار گرفتند، تشخیص هیستولوژیک قطعی در 75 مورد (56 درصد) بدست آمد و در 59 مورد (44 درصد) غیراختصاصی و یا نرمال بود. بیماری هایی که توسط T.B.L.B به تشخیص رسیدند به ترتیب عبارت بودند از توبرکولوز، بدخیمی، سارکوئیدوز، فیبروز و موارد متفرقه دیگر مثل B.O.O.P، پنومونی ائوزینوفیلیک و پنوموکونیوز. در گروهی که رادیولوژی قفسه صدری لنفادنوپاتی دو طرفه ناف ریه بدون درگیری پارانشیم ریه را نشان می داد، بالاترین میزان تشخیص وجود داشت (71 درصد)؛ در انفیلتراسیون منتشر ریوی (69 درصد) و در فرم درگیری لوکالیزه کمترین نتیجه تشخیصی وجود داشت (28 درصد). در 5 مورد (3.7 درصد) نیز هموراژی کمتر از 5cc ایجاد شد که خود به خود بهبود یافت. در 3 بیمار پنوموتوراکس ایجاد شد (2.2 درصد). هیچگونه مرگ هم وجود نداشت.

حفره خلفی ناحیه ای در جمجمه است که مخچه، ساقه مغز، اعصاب کرانیال، بطن چهارم و درخت شریانی قاعده ای - مهره ای را شامل می شود. تومورهای حفره خلفی از شایع ترین نئوپلاسم های دستگاه عصبی بوده و خصوصا در کودکان شیوع بالایی دارد. جهت تعیین عوامل بالینی و دموگرافیک در بیماران دارای تومور حفره خلفی در کرمان، مطالعه ذیل بصورت مقطعی طراحی و اجرا شد. 386 مورد بیمار تومور مغزی از سال 1375 لغایت 80 مورد ارزیابی قرار گرفتند که 70 مورد آنها مربوط به تومور حفره خلفی بود؛ 36 نفر زن و 34 نفر مرد بودند. میانگین سنی بیماران 18.5±23.1 سال بود و سنین زیر 20 سال، بیشترین فراوانی سنی را داشت. آستروسیتوما 222 مورد (31.4 درصد)، مدولوبلاستوما 18 مورد (25.7 درصد)، مننژیوما 9 مورد (12.9 درصد)، آکوستیک نروما 9 مورد (12.9 درصد) اپی درموئید تومور 6 مورد (8.6 درصد)، همانژیوبلاستوما 2 مورد (2.9 درصد) و آپاندیموما، الیگودندروگلیوما، کلورئید پلکسوس پاپیلوما، درموئید تومور هر کدام با 1 مورد (1.4 درصد) تومورهای این ناحیه بودند. سردرد شایع ترین شکایت این بیماران بود. آستروسیتوما و مدولوبلاستوما در سنین کودکی و نوجوانی اتفاق بود. داده های این مطالعه نشان داد تومورهای این ناحیه در کودکان شایع تر می باشد.

تالاسمی ها شایع ترین اختلالات ارثی تولید هموگلوبین می باشند که با کاهش سنتز زنجیره گلوبین مشخص می شوند. با توجه به خصوصیات ژنتیکی متفاوت افراد در هر جامعه، ناقلین این بیماری ممکن است که از نظر آزمایشگاهی خصوصیات فنوتیپی متفاوت داشته باشند. این مطالعه با هدف تعیین وضعیت یافته های آزمایشگاهی ناقلین در والدین کودکان مبتلا به تالاسمی ماژور صورت گرفت. در این مطالعه توصیفی، 42 نفر از والدین کودکان مبتلا به بتا تالاسمی ماژور از نظر شاخص های CBC، حجم متوسط گلبولی (MCV)، متوسط هموگلوبین گلبول قرمز (MCH)، تعداد RBC، HB و هموگلوبین A2 و F مورد بررسی قرار گرفتند. از افراد مذکور 2 سی سی خون وریدی گرفته و در ویال های آماده مصرف حاوی محلول K3EDTA جهت انجام CBC توسط دستگاه سلول شمار ABX الکتروفورز هموگلوبین با ژل استات سلولز در PH قلیایی به آزمایشگاه ارسال شد. MCV کمتر از 80 Ft،MCH  کمتر از 27 Pg،HbA2  از 3.5 MCH درصد به ترتیب بعنوان اختلال اساسی در CBC الکتروفورز هموگلوبین در نظر گرفته شد. در صد درصدموارد، بالاتر از حدMCV ،MCH  و HbA2با مقادیر طبیعی اختلاف داشت. بازه مرجع MCV و MCH به ترتیب ( (65-73.7 ftو ((17.7-24 Pg بدست آمد. 64.3 درصد افراد، RBC بالاتر از حد طبیعی و 33.3 درصد RBC طبیعی داشتند. بازه مرجع آن  3.8-8.3 HbA2  درصد بدست آمد. HbF صد درصد موارد طبیعی (کمتر از 2 درصد) و بازه مرجع آن 1.4-0.8 درصد بود. تفاوت های بدست آمده در پارامترهای هماتولوژیک و سطح هموگلوبین A2 و F نسبت به مقادیر حاصل از دیگر مطالعات می تواند ناشی از تنوع جهش های ژنی این بیماری باشد و با توجه به تنوع نژادی و قومی ملت ایران و تعداد نسبتا زیاد ژن های جهشی در ایران، پیشنهاد می شود بررسی های مشابه در دیگر نواحی ایران صورت گیرد.

خونریزی پس از زایمان یکی از سه عامل اصلی مرگ و میر مادران بویژه در کشورهای در حال توسعه است. عدم توانایی انقباض رحم بدنبال زایمان شایع ترین علتی است که سبب خونریزی های مامایی می شود. این پژوهش با هدف مقایسه تاثیر درمان گلوکونات کلسیم و گلوگز هیپرتونیک وریدی در عارضه آتونی رحم انجام شد. این تحقیق بصورت یک مطالعه کارآزمایی بالینی بر روی 150 بیمار دچار عارضه آتونی رحم که بدنبال زایمان طبیعی یا سزارین به مرکز تخصصی زنان و زایمان زایشگاه قدس مراجعه نموده بودند، صورت گرفت. بیماران بر اساس حجم نمونه به سه گروه تقسیم شدند. گروه یک گلوکز هیپرتونیک و گلوکونات کلسیم وریدی را با هم دریافت نمودند؛ گروه دو فقط گلوکونات کلسیم و گروه سه فقط گلوکز هیپرتونیک دریافت نمودند. قبل از انجام تحقیق؛ شرح حال کامل؛ معاینه فیزیکی و در صورت لزوم آزمایشات ضروری جهت رد دیابت، افزایش فشارخون و سایر بیماری های قلبی و عروقی صورت گرفت. در تمام بیماران، قبل از دادن دو ماده بر اساس گروه های مورد بررسی یک نمونه خون جهت اندازه گیری سطح کلسیم و قند خون فرستاده شد. نتایج پاسخ به درمان به شرح زیر بدست آمد: در گروه یک، بیماران زایمان طبیعی 80 درصد و بیماران سزارین 60 درصد و در کل 70 درصد پاسخ درمان وجود داشت. در گروه دو، بیماران زایمان طبیعی 76 درصد و بیماران سزارین 52 درصد و در کل 64 درصد بدست آمد. در گروه سه، بیماران زایمان طبیعی 73.3 درصد و بیماران سزارینی 46.7 درصد و در کل 60 درصد پاسخ به درمان مشاهده گردید. نتیجه نهایی این بود که فراوانی پاسخ به درمان در گروه یک نسبت به دو گروه دیگر بیشتر بوده و فراوانی پاسخ به درمان در مادران با زایمان طبیعی نسبت به سزارین نیز بیشتر بوده است.

بیمار مورد بررسی خانم 22 ساله ای است که با علائم راش های صورت و پل بینی و پس از آن، درد و تورم مفصل شانه راست و مفاصل آرنج ها و زانوها با حال عمومی بد به مرکز پزشکی قائم (عج) مراجعه کرده است. در معاینه فوتوفوبی، آلوپسی و اولسرهای مخاطی دهان، تب، آنمی، بی اشتهایی و لاغری مشاهده شد. دارای LECell مثبت،ANA  مثبت، Anti-DNA بالا و VDRL مثبت بود و پروتئینوری در حد سندرم نفروتیک، کراتینین و اوره بالا بود. در بیوپسی کلیه مزانژیال گلومرولونفریتیس گزارش شد. در طی بستری به علت تامپونادپریکارد، تشنج و پسیکوز و نارسایی کلیه تحت درمان مقتضی قرار گرفت. یک سال بعد با توده ای بزرگ در ریه چپ و لوب راست کبد مراجعه نمود؛ در سونوگرافی کبد، توده ای کیستیک گزارش شد. نتیجه تست Elisa، تست کازونی و ایمونوالکتروفورز مثبت بود. بیمار تحت عمل جراحی قرار گرفت که در حین عمل، غیرقابل رزکسیون بود. سپس بیمار با آلبندازول درمان شد. در این بررسی مشاهده شد به دلیل اینکه مبتلایان به SLE ایمونوساپرسیو بوده و در جریان درمان کورتیکو استروئید دریافت می نمایند، امکان رشد کیست هیداتیک در لوپوس وجود دارد.