پیش از این، به نظر می رسید که اسکیزوفرنیا آسیبی به عملکرد شناختی نمی رساند، ولی اخیرا مشکل شناختی، هسته مرکزی تحقیقات اسکیزوفرنیا شده است. امروزه عقیده بر این است که عاقبت این بیماری ارتباط نزدیکتری با عملکردشناختی دارد تا با هذیان ها یا توهمات یا اختلالات عاطفی. آسیب های شناختی در اسکیزوفرنیا در برگیرنده عملکردهای اجرایی، حافظه کاربردی و جنبه های دیگر می باشند. سخن گفتن در بیماری اسکیزوفرنیا به وضوح تحت تاثیر قرار می گیرد. این آشفتگی در سخن گفتن خارج شدن از مسیر سخن، تغییر موضوع، بی ارتباطی کلام و نشانه های منفی مانند وقفه در سخن گفتن، فقر کلام و محتوا، و عاطفه سطحی را در بر می گیرد که مشخصه اسکیزوفرنیا هستند.