تازه های علوم شناختی
سال:1386 | دوره:9 | شماره:4 (مسلسل 36) |تعداد مقالات:10

هدف: هدف این مطالعه بررسی نقش مسیر L- آرژینین/ اکسید نیتریک در اثرات ضد افسردگی لیتیوم در آزمون شنای اجباری در موش های سوری بود. روش: این مطالعه از نوع تجربی بود و آزمون شنای اجباری به عنوان مدل افسردگی و مدت زمان بی حرکتی به عنوان معیار افسردگی در نظر گرفته شد. اثر تجویز حاد دوزهای مختلف هر یک از داروهای لیتیوم (0.5-100 mg/kg) مهار کننده غیر اختصاصی آنزیم سازنده NO به نام (10-100 mg/kg) L-NAME، مهار کننده اختصاصی آنزیم سازنده NO به نام (5-30 mg/kg) L-NPA و پیش ساز تولید NO به نام L- آرژینین (750 mg/kg) در آزمون شنای اجباری سنجیده شد. سپس اثر L-NAME، L-NPA و L- آرژینین بر اثرات ضد افسردگی لیتیوم بررسی گردید. یافته ها: لیتیوم در دوزهای (p<0.01) 30 mg/kg و (p<0.05) 100 mg/kg به طور معنی داری باعث کاهش زمان بی حرکتی موش ها در آزمون شد، ولی در دوزهای 0.5-10 mg/kg اثری نداشت. L-NAME در دوزهای 30 و mg/kg 100 باعث کاهش زمان بی حرکتی موش ها در آزمون شنای اجباری شدند (p<0.05). تجویز همزمان دوزهای غیر موثر (30 mg/kg) L-NAME و یا (15 mg/kg) L-NPA با دوز غیر موثر لیتیوم (10 mg/kg) باعث کاهش معنی دار مدت بی حرکتی موش ها در آزمون شد (به ترتیب p<0.01 و p<0.001). همچنین L- آرژینین که به تنهایی اثری بر آزمون نداشت، باعث مهار اثرات ضد افسردگی دوز موثر لیتیوم (30 mg/kg) شد (p<0.05).نتیجه گیری: مسیر L- آرژینین NO در اثرات ضد افسردگی لیتیوم در مدل آزمون شنای اجباری دخالت دارد و همچنین این یافته ها می تواند استفاده از دوزهای اندک لیتیوم با مهار کننده های سنتز کننده NO را برای درمان افسردگی پیشنهاد کند.

هدف: هدف از تحقیق حاضر مقایسه عملکردهای اجرایی در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیای پارانویید و آشفته با افراد بهنجار بود. روش: این بررسی از نوع توصیفی – مقایسه ای بود. به همین منظور 20 بیمار مبتلا به اسکیزوفرنیای پارانویید، 20 بیمار مبتلا به اسکیزوفرنیای آشفته و 20 فرد بهنجار به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به وسیله آزمون دسته بندی کارت های ویسکانسین بررسی شدند. داده ها به کمک روش های آمار توصیفی، تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی LSD تحلیل شد. یافته ها: بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا در مقایسه با گروه بهنجار در آزمون دسته بندی کارت های ویسکانسین ضعیف تر عمل می کردند. در این آزمون بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیای پارانویید نسبت به گروه آشفته خطاهای درجاماندگی بیشتری نشان دادند (P<0.001)، ولی تفاوت بین دو گروه از لحاظ تعداد طبقات و خطاهای خاص معنی دار نبود. نتیجه گیری: بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا نسبت به افراد بهنجار عملکرد متفاوتی دارند. همچنین بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیای پارانویید نسبت به بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیای آشفته تنها از نظر خطاهای درجاماندگی تفاوت داشتند.

هدف: این پژوهش با هدف بررسی فعالیت سیستم های مغزی - رفتاری بیماران مبتلا به اختلال وسواس فکری - عملی و افراد بهنجار بر اساس نظریه شخصیتی جفری گری انجام شد. روش: 20 بیمار مبتلا به اختلال وسواس فکری - عملی و 20 فرد بهنجار انتخاب و بر اساس متغیرهای سن، جنس و سطح تحصیلات همتا سازی شدند. برای بررسی فعالیت سیستم های مغزی - رفتاری از پرسشنامه شخصیتی گری - ویلسون استفاده شد. داده ها با آزمون t مستقل تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: دو گروه در دو سیستم فعال ساز رفتاری و بازداری رفتاری تفاوت معنی دار داشتند، ولی در سیستم ستیز و گریز تفاوتی مشاهده نشد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر با فرضیات بنیادی نظریه حساسیت به تقویت گری و شرایط عصب روان شناختی حاکم بر بیماران مبتلا به اختلال وسواس فکری - عملی همسو می باشد.

هدف: بررسی روند تحول خلاقیت در کودکان چهار تا ده ساله شهر اصفهان هدف این پژوهش بود. روش: 240 کودک (120 پسر و 120 دختر) به  صورت تصادفی و با استفاده از نمونه گیری خوشه ای از مهدهای کودک و مدارس ابتدایی دو منطقه آموزش و پرورش شهر اصفهان انتخاب شدند. داده ها با استفاده از آزمون تفکر خلاق تورنس (بخش تصویری فرم A و(B  جمع آوری و با روش تحلیل واریانس و مقایسه های زوجی میانگین ها تحلیل شد. یافته ها: خلاقیت در کودکان از روندی تحولی پیروی می کرد (P<0.001) و در این روند دختران و پسران تفاوت معنی داری نداشتند. مولفه های سیالی و ابتکار در هر چهار گروه سنی، جایگاه تقریبا ثابتی داشت ولی میانگین نمرات مولفه بسط در پسران و دختران با توجه به گروه ها متغیر بود. نتیجه گیری: به نظر می رسد خلاقیت در کودکان از روندی تحولی پیروی می کند و تغییرپذیری نمرات به مولفه بسط اختصاص دارد. یافته ها با رویکردهای نظری مورد بحث قرار گرفته است.

هدف: این مطالعه با هدف بررسی رابطه ویژگی های شخصیتی و تکانشگری با میزان وابستگی به نیکوتین در افراد سیگاری انجام شد. روش: 89 دانشجو پزشکی پسر شامل 30 دانشجو غیر سیگاری و 59 دانشجو سیگاری در مطالعه شرکت کردند. دانشجویان سیگاری با توجه به نمره پرسشنامه تحمل نیکوتین به دو دسته با وابستگی زیاد به نیکوتین (22 نفر) و با وابستگی کم به نیکوتین (37 نفر) تقسیم و سپس با استفاده از پرسشنامه هایی چون پرسشنامه افسردگی بک، معیار اضطراب کتل، پرسشنامه سرشت و منش کلونینجر، پرسشنامه تکانشگری آیزنک، پرسشنامه تکانشگری بارت، پرسشنامه حس جویی زاکرمن و آزمون های رفتاری چون آزمون کاهش ارزش تعویقی و آزمون خطرپذیری بادکنکی ارزیابی شدند. یافته ها: سه گروه آزمودنی در نمرات افسردگی (p<0.05)، تکانشگری حرکتی (P<0.05)، مخاطره جویی (p<0.01)، تکانشـگری (p<0.05)، حس جویی (p<0.01)، ماجراجویی (p<0.01)، تجربه جویی (p<0.01)، رفتارهای کنترل نشده (p<0.01)، نوجـویی (p<0.01)، فقـدان پشـتکار (p<0.05) و فقدان خودراهبری (p<0.05) اختلاف معنی داری داشتند. همچنین افراد سیگاری با وابستگی زیاد در مقایسه با گروه غیر سیگاری ها کاهش ارزش تعویقی سریع تری را نشان دادند. نتیجه گیری: عواملی چون نمرات افسردگی، تکانشگری حرکتی، مخاطره جویی، تکانشگری حس جویی، ماجراجویی، تجربه جویی، رفتارهای کنترل نشده، نوجویی، فقدان پشتکار و فقدان خود راهبری نقش موثری در پیش بینی وابستگی زیاد افراد به سیگار داشتند. سه عامل مخاطره جویی، حس جویی و رفتارهای کنترل نشده نیز نقش مهمی در پیش بینی وابستگی کم افراد به سیگار ایفا می کردند.

هدف: اختلال وسواس فکری - عملی (OCD) یکی از اختلالات شایع روان پزشکی است که گاه از کودکی و نوجوانی شروع می شود. مطالعات همه گیرشناسی، میزان شیوع علایم وسواس (وسواس غیر بالینی) را در جمعیت نوجوانان بالا گزارش کرده اند. هدف این مطالعه تعیین شیوع علایم وسواس در نوجوانان و میزان هم ابتلایی آن با سایر علایم روان پزشکی بود. روش: مطالعه حاضر از نوع مقطعی - توصیفی بود. در این مطالعه 909 دانش آموز نوجوان (دختر و پسر) دبیرستانی و پیش دانشگاهی به طور تصادفی از شهرستان های میبد و اردکان انتخاب شدند و به وسیله پرسشنامه های وسواس فکری - عملی مادزلی (MOCI)، چک لیست علایم 90 سوالی (SCL-90-R) و پرسشنامه جمعیت شناختی مورد ارزیابی قرار گرفتند. در مرحله اول کل نمونه، پرسشنامه های MOCI و SCL-90-R را تکمیل نمودند و در مرحله دوم، نمرات SCL-90-R افرادی که نمره آزمون مادزلی آنها بیشتر از 15 بود، بررسی شد. یافته ها: شیوع علایم وسواس در جمعیت نوجوانان مورد مطالعه 11.2 درصد بود. بالاترین میزان هم ابتلایی علایم وسواس، با اختلال «افسردگی» و «اضطراب» به دست آمد و در عین حال پیش بینی کننده های مفید برای OCD، مقادیر «پرخاشگری»، «هراس» و «شکایات جسمانی» بودند. در بررسی عوامل خطر مرتبط با وسواس، میان رتبه تولد، تحصیلات والدین، درآمد خانواده، سن و جنس با علایم وسواس ارتباط معنی داری به دست نیامد. نتیجه گیری: یافته های اخیر در زمینه شیوع گسترده علایم وسواس فکری - عملی در جمعیت غیر بالینی، می تواند علایم وسواس را به عنوان یک پدیده طبیعی در نوجوانان تلقی نماید و در عرصه مباحث نظری این اختلال دستاورد جدیدی به ارمغان آورد.

هدف: بررسی امکان یادگیری شنیداری هنگام خواب و نیز بررسی تفاوت های احتمالی جنسیتی در این زمینه. روش: جامعه آماری این پژوهش را دانشجویان رشته های روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار در سال تحصیلی 86-1385 تشکیل دادند. ابزار پژوهش پرسشنامه ای حاوی سوالات زبان انگلیسی بود که پرسش های آن در قالب سوال های چهارگزینه ای و ترجمه، از میان مطالب آموزش داده شده، تهیه شده بود. روایی پرسشنامه با استفاده از روایی محتوایی بررسی شد. به منظور خوگیری آزمودنی ها به گوش دادن مواد درسی در هنگام خواب، پژوهش یک هفته به طور آزمایشی اجرا شد. داده ها با استفاده از آزمون t تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که یادگیری شنیداری زبان انگلیسی در هنگام خواب امکان پذیر نیست. نتیجه گیری: با در نظر گرفتن محدودیت های پژوهش، نتایج نشان داد که هنگام خواب یادگیری صورت نمی گیرد و این روش مشکلاتی از قبیل بی خوابی، سردرد، گوش درد، بی حوصلگی و خواب آلودگی در طول روز را نیز در پی دارد.

هدف: هدف از این پژوهش، بررسی رابطه ادراک کیفیت صدا با سر زندگی در کارکنان مشاغل اداری و صنعتی مجتمع فولاد مبارکه بود. روش: بدین منظور 55 نفر از کارکنان بخش اداری و 70 نفر از کارکنان بخش صنعتی به طور تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه ادراک کیفیت صدا با پنج زیر مقیاس مزایای کاهش صدا، موانع کاهش صدا، خود اثر بخشی، نگرش نسبت به صدا و القاپذیری و پرسشنامه سر زندگی را به طور همزمان تکمیل کردند. یافته ها: در کارکنان مشاغل اداری سر زندگی تنها با مقوله خود اثر بخشی رابطه معنی دار داشت (p<0.05) و در کارکنان مشاغل صنعتی سر زندگی با مقوله های کاهش صدا و خود اثر بخشی دارای رابطه معنِی دار بود (p<0.05).نتیجه گیری: مقایسه نتایج این پژوهش با یافته های پژوهش های مرتبط، بیانگر اهمیت میزان سر و صدا در محیط کار و تاثیر آن بر سر زندگی است. سر و صدا با تحت پوشش قرار دادن سایر اصوات، تمرکز کارکنان را از بین می برد و سر زندگی و هشیاری آنها و نهایتا بهره وری را کاهش می دهد. با استفاده از ابزارهای محافظ شنوایی می توان میزان آزردگی ناشی از سر و صدا را کاهش داد و احساس سر زندگی را که نوعی تجربه خاص روانشناختی است در کارکنان ایجاد کرد.