پژوهشنامه حمل و نقل
سال:1384 | دوره:2 | شماره:4 |تعداد مقالات:7

واکنش دینامیکی پل های راه آهن به عوامل متعددی بستگی دارد. یکی از این عوامل ساختار سیستم روسازی خط آهن در روی پل است. روسازی خط آهن در پل ها می تواند به صورت روسازی سنتی بالاست دار، روسازی صلب بدون بالاست و روسازی با تراورس ویژه (بدون بالاست) باشد. پل های راه آهن با هر یک از این سیستم ها، رفتار دینامیکی متفاوتی از خود نشان می دهند. در این مقاله سعی شده است علاوه بر مدل سازی سیستم مکانیکی پل - قطار، سیستم روسازی خط آهن (نوع سوم از انواع فوق الذکر) نیز مدل سازی شود. ابتدا با شبیه سازی مدل پل - خط آهن - قطار، معادلات حرکت آنها به صورت ماتریس های غیر خطی تابع زمانی تشکیل شده و با استفاده از روش انتگرال گیری مستقیم حل شده است. مطالعه موردی بر روی پل سه دهانه بتنی با شاهتیرهای پیوسته با استفاده از مدل مکانیکی و روش تحلیلی ارایه شده، صورت گرفته است.نتیجه محاسبات نشان داد که اثرات خط آهن در راحتی مسافران (شتاب های جانبی و قائم وسیله نقلیه ریلی) بسیار مهم است. در خصوص اثرات خط آهن بر روی واکنش های دینامیکی پل ها بستگی به طول دهانه آنها داشته و در پل های با دهانه های کوچک تر از 25 متر تاثیر بسزایی دارد ولی در پل های با دهانه های بیشتر نقش مهمی بازی نمی کند.

با توجه به انواع خسارتهای پلها در زلزله های گذشته که عمدتا به علت تخمین کمتر از واقع نیروهای زلزله بر آنها ایجاد شده، می توان از جداگرهای لرزه ای به نحو موثری در مقاوم سازی پلهای موجود و یا طراحی پلهای جدید واقع در نواحی لرزه خیز بهره گیری کرد. هدف از تحقیق حاضر، ضمن بررسی خواص جداگرهای لرزه ای الاستومری، ارایه مبانی طراحی این جداگرها بر طبق آیین نامه آشتو و بررسی تاثیر پارامترهای مختلف این جداگرها مانند سختی اولیه، سختی ثانویه و نیروی تسلیم آنها در بهبود رفتار لرزه ای پنج پل بزرگراهی نمونه بوده است. بر اساس نتایج به دست آمده، این جداگرها در کاهش نیروها و جابه جایی های لرزه ای پلها تاثیر بسزایی دارند. هر چه پل سختی جانبی بیشتری داشته باشد، تاثیر جداسازی لرزه ای مشهودتر است. سختی اولیه جداگر نقش تعیین کننده ای در بازده سیستم ایفا می کند. نیروی تسلیم جداگر نیز با کنترل میرایی هیسترتیک، در رتبه دوم اهمیت قرار دارد. همچنین هر چه سختی اولیه جداگر کمتر باشد، معمولا نیروها و جابه جایی های نسبی پل کاهش بیشتری پیدا می کنند، اما جابه جایی های مطلق عرشه پل بیشتر می شود که می توان با بکارگیری قطعاتی که نیروی تسلیم و میرایی جداگر را افزایش دهد، مقدار جابه جایی های کل را نیز کاهش داد. بنابراین با توجه به طراحی ها و تحلیل های انجام شده، می توان از جداگرهای لرزه ای الاستومری در مقاوم سازی پلهای موجود یا طراحی پلهای جدید، به نحو موثری بهره گیری کرد.

فراوانی استفاده از روسازی آسفالتی در ایران و جهان تحقیق حاضر را به سویی هدایت کرد که در آن رویه های آسفالتی گرم از نظر مقاومت لغزشی جهت تعیین عملکرد نسبی آنها ارزیابی و با یکدیگر مقایسه شوند. در این مطالعات مقاومت لغزشی با دستگاه آونگ انگلیسی و بافت درشت با آزمایش پخش ماسه اندازه گیری شدند.در این تحقیقات همچنین با حفظ نوع سنگدانه، سه نوع مخلوط که هر یک از نظر بافت درشت، اندازه اسمی، دانه بندی و نسبت درشت دانه به ریز دانه در مخلوط متفاوت هستند مورد مطالعه و تحقیق قرار گرفته اند. نمونه های مربع شکل 30×30 سانتیمتر و با ضخامت معمول لایه رویه یعنی 5 سانتیمتر ساخته شدند که از بسیاری جهات شرایط یک لایه رویه در میدان را شبیه سازی می کنند. نتایج حاصله نشان میدهند که بافت درشت، اندازه اسمی، دانه بندی و نسبت درشت دانه به ریز دانه بر حسب درصد رد شده از الک 4.75 میلی متر در میزان مقاومت لغزشی تاثیر گذارند.

به دلیل نتایج و فواید قابل توجه مدل سازی تصادفات، تلاش های بسیاری در زمینه ارایه مدل های پیش بینی تصادفات در کشورهای مختلف صورت گرفته اند. چنین تحقیقاتی در کشور ما از سابقه قابل توجهی برخوردار نیستند و به ویژه در مورد موتورسیکلت ها تاکنون تحقیقی انجام نشده است.در این تحقیق با بهره گیری از ایجاد ارتباط بین بانک اطلاعات تصادفات تهران و مدل جامع حمل و نقل و ترافیک این شهر، یک پایگاه اطلاعاتی جامع شامل کلیه اطلاعات تردد، طرح هندسی، مشخصه های افراد و مشخصه های وسایل نقلیه درگیر در تصادفات در مورد 241 تقاطع شهر تهران به دست آمده و با استفاده از آن مدل هایی در زمینه پیش بینی تعداد تصادفات موتورسیکلت ها در تقاطع و همچنین برآورد احتمال درگیر بودن موتورسیکلت در تصادفات تقاطع های شهر تهران ارایه شده است. از دو روش مدل سازی رگرسیون لاجستیک و رگرسیون خطی عمومی در این تحقیق بهره گرفته شده است. اصول مربوط به هر یک و کنترل های مربوط به صحت کاربرد آنها نیز در مقاله ارایه شده اند. در این مقاله همچنین به بررسی اثر پارامترهای مختلف بر احتمال درگیر بودن موتورسیکلت در تصادف، تعداد تصادفات و مقایسه اثرات بین عوامل مختلف پرداخته شده است.

در این مقاله با توسعه الگوریتم فوق ابتکاری سیستم اجتماع مورچه ها (ACS) الگوریتمی برای زمان بندی حرکت قطار معرفی شده است. ابتدا نوعی از مساله زمان بندی حرکت قطار در قالب یک برنامه ریزی ریاضی مدلسازی و سپس الگوریتمی مبتنی بر ACS برای حل آن پیشنهاد شده است. با این فرض که هر قطار در مساله زمان بندی حرکت قطار معادل یک شهر در مساله فروشنده دوره گرد (TSP) باشد، ACS بر روی گراف مساله TSP، توالی حرکت قطارها را مشخص می کند. بر اساس این توالی و رفع تلاقی در برخورد قطارها، زمان بندی حرکت مشخص خواهد شد. مثالهای عددی در ابعاد کوچک و متوسط برای بررسی صحت و کیفیت جوابها توسط الگوریتم حل شده و نتایج حاصله با حل دقیق بهینه آنها مقایسه شده اند. از مقایسه نتایج حل دقیق مسایل و حل آنها توسط الگوریتم پیشنهادی صرفه جویی های زمانی و پاسخی با کیفیت خوب به دست آمده است. در انتها برای توصیف نحوه محاسبات نیز یک مطالعه موردی ارایه شده است.

مطالعات انجام شده در مورد تاخیر وسایل نقلیه در تقاطع های چراغدار، اکثرا برآورد میانگین تاخیر می پردازند، ولی حجم مطالعات در مورد تغییرات و توزیع تاخیر بسیار کمتر است. توجه نکردن به این موضوع تاثیر قابل توجهی بر دقت در محاسبه زمان سفر در کمانها دارد.در این تحقیق با استفاده از داده های بدست آمده از آمار تاخیر که به روش «زمان سفر» در 3 تقاطع چراغدار با زمانبندی ثابت در شهر تهران انجام گرفته، مدلی برای تابع احتمال توزیع تاخیر در تقاطعهای چراغدار پیشنهاد شده است.برای این منظور بهترین تابع توزیع به وسیله نرم افزار Arena به داده های جمع آوری شده برازش شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که تابع توزیع «ویبول» منجر به خطای کمتری از بقیه توابع می شود. دو پارامتر این تابع نیز به وسیله «میانگین داده ها» و «نسبت طول چرخه به طول سبز» تقریب زده شده اند.