مجله تحقیقات علوم پزشکی زاهدان (طبیب شرق)
سال:1383 | دوره:6 | شماره:4 |تعداد مقالات:14

کالپروتکتین پروتئینی هترودیمر بوده و توانایی اتصال به کلسیم (Ca+2) و روی (Zn+2)  را دارد. این پروتئین در سیتوزول نوتروفیل ها و در غشا مونوسیت ها وجود دارد. به دنبال فعال شدن نوتروفیل ها یا اتصال مونوسیت ها به اندوتلیال کالپروتکتین آزاد شده و میزان آن در سرم یا مایعات بدن یک شاخص مهم التهاب است. کالپروتکتین هم اثر باکتریواستاتیک و هم اثر شبه سیتوکینی در موضع ایفا می کند. نقش های فیزیولوژیک این پروتئین به خوبی شناخته نشده و تحقیقات گسترده ای در این زمینه در آزمایشگاه های معتبر دنیا در حال انجام است.  

زمینه و هدف: بعد از سزارین بیماران به علت واکنش فیزیولوژیک پیچیده در پاسخ به آسیب بافتی و اتساع احشاء و انقباضات رحم، درد حاد دارند. این مطالعه برای بررسی اثر شیاف رکتال ایندومتاسین به عنوان ضد درد بعد از سزارین طراحی شده و به مقایسه شدت درد و دفعات مصرف مخدرهای ضد درد در صورت استفاده و یا عدم استفاده از شیاف ایندومتاسین می پردازد. مواد و روش کار: این مطالعه کارآزمائی بالینی است که روی 104 خانم سزارین شده با بیهوشی عمومی در زایشگاه قدس زاهدان طی سالهای 82-1381 انجام شد. با استفاده از روش نمونه گیری احتمالی در گروه مورد 52 بیمار به صورت تصادفی انتخاب شدند و هر 12 ساعت یکبار برای سه بار بعد از سزارین 100 میلی گرم شیاف رکتال ایندومتاسین دریافت کردند. در 52 نفر گروه شاهد بعد از سزارین ایندومتاسین استفاده نشد. همه بیماران از نظر سابقه بیماریهای مزمن، سابقه جراحی قبلی، نوع بیهوشی، برش جراحی قبلی یکسان بودند. بیماران هر 6 ساعت بعد از سزارین از نظر دفعات درد شدید، دفعات تزریق مخدرها، زمان شروع رژیم غذایی و خارج شدن از بستر مقایسه شدند. اطلاعات آماری توسط آزمون کای دو آنالیز شدند و برای بررسی ارتباط مصرف ایندومتاسین با بروز درد، مصرف مخدر و زمان شروع رژیم و برخاستن از بستر Odds Ratio محاسبه شد. یافته ها: بر اساس یافته های این مطالعه در گروه دریافت کننده ایندومتاسین نسبت به گروه شاهد، اظهار درد شدید و نیاز به مصرف مخدرهای ضد درد بعد از عمل جراحی 6.2 برابر کمتر بوده و از نظر آماری تفاوت معنی داری داشته (0.01=P) و بیماران گروه مصرف کننده ایندومتاسین به نسبت 6.7 برابر زودتر از بستر بلند شده و 12.2 برابر سریعتر رژیم غذایی را شروع کرده اند (0.0001=P). نتیجه گیری: استفاده از شیاف رکتال ایندومتاسین بعد از عمل سزارین باعث کاهش بارز احساس درد شدید و کاهش نیاز به مصرف مخدرهای ضد درد شده و با کوتاه کردن زمان خارج شدن از بستر و شروع رژیم غذایی، دوره نقاهت بعد از سزارین را کوتاه می کند.  

زمینه و هدف: هپاتیت اتوایمیون نوعی التهاب سلولهای کبدی عود کننده با علت نامشخص است. نظر به شیوع و روند رو به افزایش آن و عوارض شناخته شده بیماری و عدم گزارشات کافی موارد بیماری در کشور، در این مطالعه علایم بالینی و آزمایشگاهی بیماران هپاتیت اتوایمیون مراجعه کننده به سه مرکز گاستروانترولوژی تهران در سال 1382 مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش کار: در این مطالعه توصیفی کلیه بیماران مبتلا به هپاتیت اتوایمون مراجعه کننده در طول یک سال مورد بررسی قرار گرفتند. فرم اطلاعاتی جهت بررسی تابلوی بالینی و آزمایشگاهی این بیماری طراحی شد و اطلاعات بیماران بر اساس پرونده و مصاحبه رو در رو با آنها وارد این فرم ها گردید. در صورت عدم رضایت بیمار، نقص پرونده و عدم امکان مصاحبه با بیمار، نمونه مورد نظر از مطالعه خارج شد. یافته تابلوی بالینی و آزمایشگاهی آن ها با آمار توصیفی ارایه گردید. یافته ها: مطالعه روی تعداد 46 بیمار واجد شرایط انجام گرفت. سن متوسط ابتلا 24 سال و 83% آن ها زن بودند. تمامی این بیماران مبتلا به تیپ I هپاتیت اتوایمیون بوده و 17% بیماری اتوایمیون همراه داشتند که دیابت تیپ I و همولیز اتوایمیون هر کدام با 4.3% از شیوع بیشتری برخوردار بودند. بروز بیماری در 87% موارد به صورت مزمن و در 5% به صورت حاد بود، 8% بیماران بدون علامت بودند. شایعترین علائم بیماری به ترتیب زردی (59%)، ضعف (33%)، بی اشتهایی (28%)، درد شکمی (26%)، تهوع (26%)، آرترالژی (20%)، خارش خفیف (15%) و استفراغ (11%) بود. شایعترین نشانه های بیماری به ترتیب: اسپلنومگالی (33%)، هپاتومگالی (30%)، زردی (17%)، تندرنس RUQ (%15)، آسیت (15%)، ادم محیطی (13%) و عروق کلترال در 3% موارد بود. مارکرهای ویروسی مربوط به هپاتیت B و C در کلیه بیماران منفی بود و میزان فریتین و مس سرم در تمامی آنها در اندازه های نرمال بود. 93% بیماران AST و 74% آلکالین فسفاتاز بالا داشتند. هیپربیلی روبینمی 39% و هیپرگاماگلوبولینمی در 67% موارد گزارش شد، از مارکرهای سرولوژیک ASMA، ANA، P-ANCA و AMA به ترتیب در 50، 37، 4 و 13% بیماران مثبت بود. نتیجه گیری: به نظر می رسد که اکثر بیماران ایرانی مبتلا به تیپ I هپاتیت اتوایمیون بوده و سایر اشکال ندرتا مشاهده می شود. سن ابتلا در این بیماران کمتر از مطالعات دیگر بوده و موارد حاد بیماری کمتر از آنها گزارش شده است. در ضمن به نظر می رسد میزان هیپرگاماگلوبولینمی و بروز اتوآنتی بادی ها در بیماران ایرانی کمتر باشد. گزارش تجربیات سایر همکاران درخواست می گردد.  

زمینه و هدف: نارسایی مزمن کلیه وضعیتی غیر قابل برگشت و علت مهم ابتلا و مرگ و میر کودکان در جهان می باشد. علل آن در نقاط مختلف جغرافیایی بدلیل عوامل ژنتیکی و محیطی متفاوت می باشد. تعیین علل CRF می تواند به درمان مناسب بیماری و جلوگیری از پیشرفت آن کمک نماید. مواد و روش کار: این مطالعه مقطعی بر روی 76 بیمار مبتلا به CRF در طی دوره 9 ساله انجام شد. بیماران در بخش نفرولوژی بستری و یا تحت نظر درمانگاه و بخش دیالیز قرار داشتند. اطلاعات مورد نیاز در فرمهای مخصوص تکمیل و سپس آنالیز شد. یافته ها: 4.8% موارد بستری های بخش نفرولوژی و 0.23% بستری های کل بیمارستان مبتلا به CRF بودند. متوسط سن برای شروع CRF، 9.2±4.1 سال بود. شایعترین علت CRF شامل اختلالات آناتومیک مادرزادی در سیستم ادراری (47.4%)، نفریتهای اکتسابی (15.8%)، بیماریهای ارثی کلیوی (9.2%)، سنگهای کلیوی (7.9%) بود. 67.5% والدین بی سواد، 75% تحت پوشش بیمه، 56.6% نسبت نزدیک فامیلی و دارای متوسط درآمد ماهیانه 1150000 ریال بودند. 8 نفر از بیماران غیر ایرانی بودند. نتیجه گیری: تشخیص زود هنگام و مدیریت مناسب شایع ترین علل CRF، ممکن است موجب پیشگیری از آن و تاخیر در پیشرفت به سمت مرحله نهایی نارسایی کلیوی شود.  

زمینه و هدف: شیوع مشکلات هیجانی رفتاری در خواهران و بردران سالم کودکان عقب مانده ذهنی 1.6 تا 2 برابر جمعیت افراد عادی است. این امر می تواند آینده این کودکان را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. هدف از این مطالعه شناخت تاثیر مداخلات حمایتی و مشاوره خانواده در کاهش مشکلات کودکان مذکور است. مواد و روش کار: این مطالعه در سال 1382 به صورت کارآزمایی بالینی بر روی 32 نفر (سن بین 6-12 سال) که دارای مشکل رفتاری هیجانی بودند و همچنین خواهر یا برادر مبتلا به عقب ماندگی ذهنی داشتند، در کلینیک مشاوره کودکان اصفهان صورت گرفت. ابزار سنجش این مطالعه پرسشنامه راتر و مصاحبه بالینی بر اساس معیارهای انجمن روانپزشکی آمریکا DSM-IV بود. بعد از نمونه گیری، کودکان با مشکلات رفتاری عاطفی به دو گروه مورد و شاهد تقسیم شدند. گروه مورد و والدین آنها تحت 6 جلسه هفتگی مشاوره یک ساعته قرار گرفتند. 6 هفته بعد از پایان مداخله مجددا پرسشنامه و مصاحبه به عمل آمد. نتایج قبل و بعد از مداخله در دو گروه با آزمون P جفت شده تحت نرم افزار SPSS بررسی شد. یافته ها: به طور کلی شیوع اختلالات هیجانی رفتاری در خواهر و برادران افراد عقب مانده ذهنی 53.2% بود. تفاوت میانگین نمره آزمون راتر قبل و بعد از انجام مداخله در گروه مورد به ترتیب 17.1±5.6 و 5.6 14.7± بود که اختلاف آنها معنی دار بود (0.001=P)، اما در گروه شاهد تفاوت معنی داری بین پیش آزمون و پس آزمون وجود نداشت (0.4=P). نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه، مداخلات شناختی رفتاری در کاهش مشکلات رفتاری و هیجانی خواهران و برادران افراد عقب مانده ذهنی می تواند موثر باشد.  

زمینه و هدف: آشالازی اختلال حرکتی مری با علت نامشخص می باشد. روشهای تشخیصی آن شامل موارد زیر است: باریوم ازفاگوگرام که ساده و در دسترس است، سینتی گرافی رادیونوکلئید روشی کم هزینه، آسان و در دسترس و قابل تحمل که کمترین همکاری را از بیمار می خواهد و مانومتری مری که همچنان به طور گسترده ای در بالین مورد استفاده است. هدف این مطالعه مقایسه این روش ها با هم قبل و بعد از دیلاتاسیون مری با بالون می باشد. مواد و روش کار: 17 بیمار مبتلا به آشالازی کاردیا هم از نظر علایم بالینی و هم با روش های تشخیصی (مانومتری، ازوفاگوگرام با باریوم و سینتی گرافی) قبل و بعد از درمان با دیلاتاسیون پنوماتیک مورد ارزیابی قرار گرفتند. میزان بهبود در علایم بیماران بعد از درمان تعیین شده و با میزان بهبود در مقادیر نتایج سه روش تشخیصی ذکر شده ارتباط داده شد. میزان بهبود علایم بعد از درمان بر اساس درصد کاهش علایم به دو گروه تقسیم شد: 1- کمتر از 80% پیشرفت، 2- موفقیت شامل بیش تر یا مساوی 80% پیشرفت. یافته ها: 12 (70.6%) از بیماران میزان بهبود در امتیاز علایم بیش تر یا مساوی 80% داشتند. همه اندکس های تشخیصی قبل و بعد از درمان اختلاف آماری معنی داری داشتند. اما اختلاف معنی داری بین دو گروه بهبود علایم از نظر بهبود اندکس های تشخیصی سینتی گرافی یا بلع باریوم وجود نداشت. همچنین هیچ همراهی یا ارتباطی بین امتیاز علایم بالینی و بهبود ارتفاع باریوم یا اندکس تخلیه در سینتی گرافی وجود نداشت. نتیجه گیری: در این مطالعه نتیجه کوتاه مدت خوبی بعد از دیلاتاسیون پنوماتیک بدست آمد که مشابه دیگر مطالعات بود. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که به مطالعه آشالازی با باریوم یا سینتی گرافی نباید به تنهایی جهت ارزیابی آشالازی یا کفایت درمان آن اعتماد کرد.  

زمینه و هدف: آرایشگران حین انجام کار ممکن است در معرض خون و مایعات بدنی مشتری های خود قرار گیرند، در نتیجه هم خود آرایشگران و هم مشتری آنها در معرض خطر ابتلا به عفونت قرار دارند. این مطالعه به منظور بررسی شیوع عفونت ویروس هپاتیت B در آرایشگران شهر زاهدان انجام گرفت. مواد و روش کار: این بررسی مورد شاهدی به منظور تعیین فراوانی عفونت ویروس هپاتیت B بر روی 103 نفر از آرایشگران شهر زاهدان و 110 مورد از گروه شاهد که کارکنان بانک بودند، صورت گرفت بعد از دریافت رضایتنامه و تکمیل فرم اطلاعاتی، نمونه های خون جمع آوری شد و جهت تعیین HBsAg و anti-HBc به روش الیزا با استفاده از کیت های تجاری Sorin- Biomedica مورد آزمایش قرار گرفت. یافته ها: مشخص شد که شیوع عفونت در آرایشگران (27%، فاصله اطمینان 95%=35.7-18.3) نسبت به گروه شاهد (9.98%، فاصله اطمینان 95%=15.7-4.3) بیشتر است. 21 نفر (75%) از آرایشگران آلوده، سابقه کار بیشتر از 5 سال داشتند. 25 نفر (89.3%) افرادی که آلوده بودند در معرض برش قیچی قرار گرفته بودند. ارتباط معنی داری بین سابقه کار در حرفه آرایشگری و میزان آلودگی مشاهده شد (0.001=P). همینطور مشخص شد که ارتباط معنی داری بین میزان آلودگی و جراحت حین انجام وجود دارد (0.005=P). نتیجه گیری: مشاهدات این مطالعه مشخص نمود که عفونت با ویروس هپاتیت B در آرایشگران در مقایسه با گروه شاهد بیشتر است. منشا آلودگی در این افراد فاکتورهایی از قبیل برش قیچی و جراحت در حین کار می تواند باشد  

زمینه و هدف: یکی از روش های تعیین سلامتی کودکان ارزیابی رشد جسمی آنها بر اساس چاقی و لاغری با استفاده از شاخص های وزن و قد می باشد، لذا این مطالعه به منظور تعیین شیوع چاقی و لاغری در شهر زاهدان انجام شد. مواد و روش کار: در مطالعه توصیفی در سال 1381 تعداد 2067 دختر دانش آموز مقطع ابتدایی 7 تا 11 سال از دبستانهای دو ناحیه آموزش و پرورش شهر زاهدان به روش تصادفی سیستماتیک انتخاب و سنجش وزن و قد آنها انجام گردید. جهت تعیین کم وزنی از شاخص وزن برای سن، کوتاه قدی از قد برای سن و کم وزنی و لاغری از وزن برای قد و شاخص توده بدن استفاده شد طبقه بندی وضعیت افراد بر اساس هر یک از معیارها با استفاده از صدکهای کمتر از 3 استاندارد NCHS تعیین شد. همچنین کمتر از صدک پنجم شاخص توده بدن، لاغر و بیشتر از صدک 95 به عنوان چاقی مشخص گردید. یافته ها: بر اساس شاخص های وزن برای سن، وزن برای قد و قد برای سن کودکان مورد مطالعه به ترتیب 321 نفر (15.6%) کم وزن، 139 نفر (9%) لاغر و 309 نفر (15%) کوتاه قد بوده و بر اساس صدکهای وزن برای قد در مدارس نیمه برخوردار و برخوردار به ترتیب 157 نفر (11.2%) و 20 نفر (14.2%) لاغر ارزیابی شدند و با افزایش سن تفاوت صدکهای رشد وزنی و قدی در مقایسه با استاندارد NCHS افزایش می یافت. همچنین بر اساس شاخص توده بدن 683 نفر (33%) افراد لاغر و 33 نفر (1.5%) در معرض چاقی و فقط 22 نفر (1.4%) افراد چاق بودند. نتیجه گیری: در مقایسه میزانهای بدست آمده با استانداردها به نظر می رسد در حال حاضر چاقی معضل بهداشتی و درمانی در جامعه محسوب نمی شود و عمدتاً مسئله لاغری مطرح است همچنین دیده شده که وضعیت دختران دانش آموز مدارس برخوردار مناسب تر از مدارس نیمه برخوردار بود. به هر حال پایین بودن شاخصهای فوق نسبت به استاندارد نمایانگر درجات مختلف لاغری از خفیف تا شدید در کودکان می باشد. 

زمینه و هدف: در بیماری دیابت بالا بودن قند خون به علل مختلف و توسط مکانیسم های گوناگون موجب ایجاد عوارض مزمن و اختلال عملکرد اندام های بدن می شود و جهت جلوگیری از ایجاد عوارض باید با درمان داروئی به صورت قرص های خوراکی یا توسط انسولین حالت نرموگلیسمی ایجاد شود. در بیماران دیابتی تیپ II که اغلب تحت درمان با داروهای خوراکی کاهنده قند خون می باشند، شکست درمان به دو صورت اولیه و ثانویه از مشکلات درمانی است که جهت رفع این عارضه باید بیمار را تحت درمان با انسولین قرار داد. قبل از تغییر رژیم درمانی خوراکی به انسولین، افزودن داروهای کمکی می تواند تا حدودی به کنترل قند خون کمک نماید که از جمله این داروها، کلروکین نام برده می شود. در این مطالعه بر آن شدیم تا اثر کلروکین را در این بیماران بررسی نمائیم. مواد و روش کار: در این کارآزمایی بالینی طی مدت یک سال 55 بیمار دیابتی به دو گروه درمان (26 نفر) و عدم مداخله (29 نفر) تحت درمان با کلروکین و دارونما به مدت 3 ماه و 2 بار در روز قرار گرفتند. در ابتدای مطالعه و پایان ماههای اول و دوم و سوم میزان قند خون ناشتا (FBS) و قند خون پس از غذای (2hppBS) آنها اندازه گیری شد و تغییرات آنها در هر گروه و نیز بین دو گروه توسط روشهای آماری من ویتنی و ویلکاکسون مورد مقایسه قرار گرفتند. یافته ها: هر دو گروه از نظر داده های پایه و میزان FBS و 2hppBS اولیه با هم مشابه بوده و اختلاف آماری نداشتند. در پایان ماه سوم مطالعه قند خون ناشتا و پس از غذای این دو گروه کاهش مشخصی نسبت به ابتدای مطالعه نشان داد (0.0001=P) لیکن این کاهش در بین دو گروه با هم اختلاف آماری نداشت (به ترتیب 0.661=P و 0.782=P). هر چند که در پایان ماههای اول و دوم تنها کاهش میزان قند خون ناشتا بین دو گروه مشخص بود (0.006=P ماه اول و 0.05=P ماه دوم). نتیجه گیری: هر چند که در مطالعات انجام شده دیگر کلروکین را در کاهش میزان قند خون بیماران دیابتی تیپ II موثر اعلام نموده اند، اما در این مطالعه این نکته به اثبات نرسید که دلایل این اختلاف می تواند ناشی از اختلاف در طول مدت تجویز دارو و نیز تجویز هیدروکسی کلروکین به جای کلروکین و یا عدم وجود گروه شاهد در مطالعات قبلی باشد.  

بیماری کیست هیداتید به وسیله انگلی به نام اکی نوکوکوس گرانولوزوس ایجاد می شود. انسان در واقع میزبان واسط می باشد که به صورت تصادفی به یک یا چند کیست هیداتید مبتلا می گردد. معمولا کیست در کبد یا ریه و به ندرت، در قسمتهای دیگر بدن جایگزین می گردد. همانگونه که در این مورد گزارش می شود، کیست هیداتید به صورت کیست پانکراسی تظاهر کرده است. در بررسی اولیه توسط سونوگرافی و سی تی اسکن تشخیص سودو کیست پانکراس داده شد. کیست به طور موفقیت آمیزی با عمل جراحی خارج و بعد از تشخیص آزمایشگاهی کیست هیداتید تائید شد.