اندیشه های نوین تربیتی
سال:1387 | دوره:4 | شماره:4 |تعداد مقالات:9

معرفت شناسی، به عنوان یکی از شاخه های مهم فلسفه ماهیت دانش و فرآیندی را مطالعه می کند، که دانش طی آن کسب و ارزیابی می شود، و در این رهگذر در رابطه با حقیقت و معرفت- که محصول آموزش و پرورش هستند- می تواند دیدگاههای متنوع و گوناگونی را در برابر معلمان قرار دهد.درباره چگونگی تاثیر معرفت شناسی بر نظام آموزش باز و از راه دور می توان این مساله را بدین صورت بیان کرد که فرض های معرفت شناسی دیدگاههایی که درباره آنها بحث شده است، هر کدام در زمان شکل گیری نسلهای آموزش باز و از راه دور به نوعی بر مولفه های مهم این نظام آموزشی از قبیل معلم، شاگرد، برنامه درسی و راهبردهای یاددهی- یادگیری موثر بوده اند.در این مقاله برای تبیین رابطه معرفت شناسی و آموزش باز و از راه دور درباره رویکردهای معرفت شناسی و روانشناسی غالب در هر یک از نسلهای سه گانه آموزش و پرورش بحث می شود، که هر کدام به نوعی نگرش و عملکرد مربیان این نظام آموزشی را تحت تاثیر قرار داده اند.با توجه به پیدایش و سیر تحولات نظام آموزش باز و از راه دور رویکردهای معرفت شناختی از جمله 1) اثبات گرایی یا پوزیتیویسم، 2) تعبیری یا تفسیری، 3) انتقادی یا رهایی بخش معرفی شده اند.در مقاله حاضر با ارایه تصویر کلی از نظام آموزش باز و از راه دور درباره استلزامات دیدگاههای معرفت شناسی نسبت به راهبردهای یاددهی- یادگیری در قالب نسلهای سه گانه آموزش باز و از راه دور کاوش شده است.

هدف پژوهش حاضر بررسی امکان اجرای طرح مدیریت مدرسه محور بر اساس رسالت، مشارکت و تعهد سازمانی در مدارس راهنمایی تحصیلی شهر مشهد است. در این تحقیق تعداد 160 از مدیران و معلمان از طریق نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند و به یک پرسشنامه 33 سوالی پاسخ دادند. یافته های تحقیق نشان می دهد که میزان توجه به رسالت، میزان مشارکت و میزان تعهد سازمانی در نمونه تحقیق نسبتا مطلوب است. به این معنی که در مجموع و بر اساس وضعیت سه ویژگی مورد مطالعه در مدارس، امکان اجرای طرح مدیریت مدرسه محور وجود دارد. در پایان مقاله برای ارتقا ظرفیت مدارس پیشنهادهایی در این رابطه ارایه شده است.

هدف اصلی در تحقیق حاضر تعیین ابعاد رضایت زناشویی در همسران جانباز جنگ تحمیلی است. به علاوه، رابطه ابعاد رضایت زناشویی با سلامت روانی و مشکلات روان شناختی بررسی شده است. بدین منظور از 104 نفر از همسران جانبازان (اعصاب و روان یا شیمیایی) درخواست شد تا پرسشنامه های این تحقیق سوال اصلی تحقیق این بود آیا همسران جانباز جنگ رضایت زناشویی مطلوبی دارند. نتایج نشان دادند که بین متغییرهای جمعیت شناختی و رضایت زناشویی کل رابطه معناداری وجود ندارد. اکثریت همسران جانباز رضایت زناشویی متوسط دارند. افزون بر این، بیشترین و کمترین همبستگی بین نمره کل رضایت زناشویی به ترتیب با زیر مقیاس های حل تعارض و جهت گیری مذهبی به دست آمد. همچنین یافته ها نشان دادند که بین رضایت زناشویی و مشکلات روان شناختی رابطه منفی و معنادار وجود دارد. در مجموع می توان بیان کرد، که همسران جانباز جنگ تحمیلی با توجه به باورهای مذهبی و پذیرش احتمال آسیب های شدید جسمانی و روانی شوهران خود با همسران خود رابطه رضایت بخش زناشویی داشته اند و تعداد فرزندان، درصد جانبازی، و افزایش سن نتوانسته این رابطه را به طور معنادار خدشه دار کند. با وجود این کمک های روانشناختی برای جلوگیری از آسیب های احتمالی و فرسودگی توصیه می شود.

هدف این پژوهش بررسی میزان کارآمدی "فرآیند های یاددهی- یادگیری" و "ارزشیابی" برنامه درسی زبان انگلیسی مقطع متوسطه، از دیدگاه دبیران و کارشناسان شهر شیراز بوده است. به منظور دستیابی به هدف فوق تعداد 102 نفر از دبیران زبان انگلیسی مقطع متوسطه و 13 نفر از کارشناسان زبان انگلیسی به ترتیب با استفاده از روش های نمونه گیری طبقه ای، متناسب با حجم و نمونه گیری هدفمند، انتخاب شدند. گردآوری داده ها از دبیران با استفاده از پرسشنامه 34 گویه ای محقق ساخته و از کارشناسان با استفاده از مصاحبه نیمه سازمان یافته انجام شد. برای برآورد روایی صوری و محتوایی سوال های پرسشنامه و مصاحبه، از نظرات متخصصان استفاده شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ، 0.90 برآورد شد. داده های حاصل از مصاحبه با روش مقوله بندی و داده های حاصل از پرسشنامه با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی شامل فراوانی، درصد، میانگین، انحراف معیار، آزمون های t تک متغیره، t مستقل، t همبسته و تحلیل واریانس یک راهه (ANOVA) تحلیل شد. نتایج نشان داد که میزان کارآمدی "فرآیند های یاددهی- یادگیری" و "ارزشیابی عملکرد فراگیران"، به طور معناداری کمتر از سطح متوسط بود؛ به عبارت دیگر، از نظر دبیران نه فرآیند های یاددهی - یادگیری و نه ارزشیابی برنامه درسی زبان انگلیسی هیچ کدام کارآمدی لازم را نداشتند.

در پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل اسنادی، دلالت های لیبرالیسم آموزشی در مبانی، اهداف، محتوی و روشهای تعلیم و تربیت بررسی شده است. عمده ترین یافته ها عبارت هستند از:دلالت های لیبرالیسم آموزشی در مبانی تعلیم و تربیت چیست؟1- مبانی تعلیم و تربیت لیبرال؛ مبنای ارزشمندی فی نفسه کسب دانش، مبنای تعلیم و تربیت عمومی، مبنای پرورش فرد آزاد، مبنای اهمیت دانش برای ذهن، مبنای ارتباط بین دانش و واقعیت، مبنای عقلانیت، مبنای تساوی حیثیت و حرمت را شامل است.دلالت های لیبرالیسم آموزشی در اهداف تعلیم و تربیت چیست؟2- اهداف تعلیم و تربیت لیبرال؛ آشنایی با ارزشها و ایجاد فضایل در انسان، فراگیری دانش به خاطر خود آن، پرورش تفکر انتقادی، تربیت انسان شریف، زندگی خوب، ژرف نگری و قانع نبودن به ظواهر امور، پرورش عقل، ایجاد فضیلت در انسان، پرورش تمام ابعاد وجودی انسان، تربیت انسان فرهیخته، پرورش شهروندان اجتماعی، ایجاد حس نوآوری و خلاقیت در افراد، تربیت انسان سعادتمند، پرورش حس تاریخی را شامل است.دلالت های لیبرالیسم آموزشی در محتوی تعلیم و تربیت چیست؟3- محتوی تعلیم و تربیت لیبرال؛ آموختن چیزهایی که در زندگی به کار آید، آموزش چیزهایی که نهاد انسان ها را نیک بار آورد، آموزش آنچه که باعث افزایش دانش شود، اشکال دانش، صور متفاوت دانش و دروسی مانند شعر، ادبیات، تاریخ و به طور کلی علوم انسانی یاری کننده تقویت نیروی نقد و بصیرت انسان را شامل است.دلالت های لیبرالیسم آموزشی در روش های تعلیم و تربیت چیست؟4- روش های تعلیم تربیت لیبرال: روش دیالکتیک، روش استقرایی، روش های آموزشی متکی بر تجربه های دست اول، سخنرانی کردن، روش برهانی، روش حفظ و تکرار، روش پرسش و پاسخ را شامل است.

هدف این پژوهش بررسی رابطه راهبردهای یادگیری خود- تنظیمی و باورهای انگیزشی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بود. نمونه پژوهش حاضر 170 نفراز دانش آموزان دوره متوسطه دبیرستان های دولتی اشنویه بودند، که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و به صورت گروهی به پرسشنامه راهبردهای انگیزشی یادگیری پاسخ دادند. یافته های حاصل از این پژوهش حاکی از این بود که راهبرد های یادگیری خودتنظیمی با پیشرفت تحصیلی رابطه دارد و همه مولفه های یادگیری خودتنظیمی توانایی پیش بینی پیشرفت تحصیلی را داشتند.

هدف از این پژوهش بررسی تاثیر بازخورد نوشتاری معلم بر خودکارآمدی و حل مساله ریاضی دانش آموزان است. بدین منظور تعداد 181 دانش آموز دختر پایه سوم راهنمایی مدارس دولتی شهر تهران از مناطق 1، 6 و 19 با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و به روش تصادفی در گروه های آزمایشی و کنترل قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده عبارت بود از: پرسشنامه خودکارآمدی و آزمون حل مساله ریاضی.از این دو ابزار به عنوان پیش آزمون برای اجرا در دو گروه استفاده شد.سپس گروه آزمایشی حدود 8 هفته بازخورد نوشتاری معلم ریاضی را دریافت کردند. در طی این دوره گروه کنترل به روش سنتی بازخورد دریافت کردند.پس از خاتمه دوره، پس آزمون های خودکارآمدی و حل مساله ریاضی بر هر دو گروه (آزمایشی و کنترل ) مجددا اجرا شد. نتایج نشان داد که بعد از آموزش در خودکارآمدی و حل مساله ریاضی آزمودنی های گروه آزمایشی تفاوت معنی داری ایجاد شده است. بنابراین، روش های ارایه بازخورد اثر بخش آموزش پذیر هستند و عملکرد یادگیرندگان را در حوزه های انگیزشی و تحصیلی ارتقا می دهد.