علوم و تکنولوژی محیط زیست
سال:1395 | دوره:18 | شماره:4 (مسلسل 71) |تعداد مقالات:16

زمینه و هدف: با ورود انرژی پایدار و تجدیدپذیر با سهم بالایی از نفوذ به سیستم تولید، سیستم ذخیره ساز هوای فشرده (CAES) را می توان برای ایجاد یک سیستم تولید انرژی الکتریکی برخوردار از کفایت و صافی قابل قبول مورد استفاده قرار داد. این سیستم با ذخیره سازی انرژی در قیمت های پایین بازار برق و تولید برق در قیمت های بالای بازار راه اندازی می شود. شرط اساسی سود آوری سیستم هیبرید برخوردار از سیستم CAES، به کارگیری استراتژی مناسب برای خرید و فروش انرژی در سیستم CAES است. این مطالعه با هدف تعیین استراتژی عملیاتی بهینه جهت راه اندازی سیستم CAES در بازار برق نوسانی-ساعتی دارای نفود بالای قدرت تجدیدپذیر بادی به انجام رسیده است.مواد و روش ها: در این پژوهش با شبیه سازی سیستم تولید نیروگاه های محدوده شرکت برق منطقه ای خراسان، استراتژی های به-کارگیری سیستم CAES در سیستم هیبرید بادی-فسیلی مورد بررسی قرار گرفته است که در این میان، استراتژی بهینه تئوریک در واقع فراهم کننده بالاترین درآمد خالص برای واحد ذخیره ساز است. اما از آن جایی که قیمت در ساعات آتی بازار ساعتی-نوسانی از پیش مشخص نیست، دو استراتژی کاربردی-عملیاتی پیش رویدادی و پس رویدادی برای راه اندازی واحد ذخیره ساز به کار گرفته شده اند.یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد که استراتژی پیش رویدادی کاربردی و پس رویدادی کاربردی، به ترتیب به طور متوسط 93 درصد و 89 درصد خالص درآمد استراتژی بهینه تئوریک سیستم ذخیره ساز هوای فشرده را در تمامی ظرفیت های شش گانه (50 تا 300 مگاواتی) برای واحد ذخیره ساز فراهم می کند.بحث و نتیجه گیری: بر اساس نتایج این پژوهش، لازم است از ذخیره سازی قدرت برای افزایش پایداری شبکه و قابلیت اطمینان تولید در سیستم های هیبرید با نفوذ بالای قدرت تجدیدپذیر استفاده نمود. زیرا برای شرایط احتمالی Black-Out، لازم است که واحدی به عنوان Black-Start در شبکه آماده باشد که بتواند درکمترین زمان ممکن، بار شبکه را تامین کند. استفاده از سیستم CAES می تواند راه کار بسیار مناسبی باشد که نه تنها قابلیت اطمینان تولید و پایداری شبکه در مواقع اضطراری را تضمین می-کند، بلکه از لحاظ اقتصادی امکان پذیر بوده و از سود عملیاتی مناسبی نیز برخوردار است.

زمینه و هدف: از زمان پذیرش اعلامیه ریو در سال 1992 مفهوم کاربرد رویکرد مشارکتی در زمینه های مختلف توسعه و حفاظت محیط زیستی در سطح بین المللی پذیرفته شده است. این اعلامیه رویکرد مشارکتی را به عنوان امری مهم در مدیریت محیط زیست و تصمیم گیری در توسعه پایدار ارایه می کند و مسوولین را تا حد ممکن به بکارگیری این رویکرد ملزم می کند.روش بررسی: براساس رجوع به اسناد معتبر بین المللی و علمی و با استناد به پروژه های در حال انجام در جهان در این زمینه، سازوکارهای مداخلاتی در رویکرد انتقال حق توسعه مورد شناخت و بازبینی قرار خواهد گرفت و همچنین چگونگی بکارگیری معیارها، مولفه ها و شاخص های مورد توجه این موضوع برای حفاظت محیط زیستی بیان خواهد شد.یافته ها: رشد فزاینده برنامه های توسعه، چه آگاهانه و چه خود به خودی، به هشدارهای محیط زیستی، اقتصادی و اجتماعی منجر شد. در پاسخگویی به مسایل و بحران های ناشی از آن ها، مفاهیم و رویکردهای جدیدی برای توسعه های آتی مطرح گردید که یکی از آن ها رویکرد انتقال حق توسعه می باشد.بحث و نتیجه گیری: این رویکرد باعث می شود تا مالکان داوطلبانه در حفاظت مناطق طبیعی و حساس محیطی و فضاهای باز و زمین های کشاورزی شرکت کنند و دولت نیز مجبور به پرداخت غرامتی نشود. در این مقاله سعی بر تشریح این رویکرد، اهداف و مکانیزم های آن گردیده است.

زمینه و هدف: امروزه حیوانات آزمایشگاهی جز جدائی ناپذیر بسیاری از پروژه های آموزشی و تحقیقاتی دنیا محسوب می شوند بنابراین هدف از ایجاد حیوان خانه در دانشگاه ها ایجاد مکانی مناسب جهت نگهداری از حیوانات آزمایشگاهی منطبق با شرایط زیست شان، امکان انجام آزمایشات استاندارد، تکثیر حیوانات آزمایشگاهی سالم و انجام آزمایشات آموزشی، تحقیقاتی و همچنین آموزش دانشجویان می باشد و از طرفی سبب کاهش بوی نامطبوع در داخل آزمایشگاه ها، کاهش احتمال ابتلای حیوانات به بیماری های مختلف و انتقال آن ها به انسان، جلوگیری از فرار حیوانات می گردد . به علاوه وجود حیوان خانه سبب کاهش هزینه ها ی خرید و صرف زمان نیروی انسانی می گردد و با معرفی مناسب می تواند توجیه اقتصادی داشته باشد.روش بررسی: در این پژوهش با مطالعه حیوان خانه های در حال کار و فضاها ی مورد نیاز یک حیوان خانه دانشگاهی جهت انجام امور آموزشی و پژوهشی مساحت سرانه آن به ازا ی تعداد دانشجو محاسبه گردیده است.یافته ها: یافته ها نشان می دهد که اجزا ی حیوان خانه های دانشگاهی به شرح زیر می باشند:اتاق مسوول، اتاق رختکن، سرویس های بهداشتی، اتاق آموزش، اتاق آزمایشگاه، اتاق پژوهش های تحقیقاتی، اتاق تکثیر و تولید مثل، اتاق وزن کشی (اتاق اندازه گیری)، اتاق بررسی رفتار، اتاق جراحی و ریکاوری، محل نگهداری حیوانات، اتاق شستشو، انبار، سیلو، اتاق هواساز، اتاق پرورش آبزیان، اتاق بررسی رفتار روی میمون، اتاق موزه .بحث و نتیجه گیری: نتا یج حاکی از آنست که مساحت تقریبی حیوان خانه دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی، جهت انجام امور آموزشی و پژوهشی 200 نفر دانشجوی علوم زیستی 375 متر مربع می باشد و سرانه آن به ازای هر دانشجو 1.8 مترمربع می باشد.

زمینه و هدف: دیاتومه ها و از جمله گونه های جنس De Candolle Diatoma جزء فلورجلبکی متداول اکوسیستم های آبی هستند. جمعیت های دیاتومه های اپی لیتیک، اپی پلیک و اپی فیتیک بهترین شاخص کیفیت آب هستند.روش بررسی: در این تحقیق نمونه ها بطور ماهیانه، در 6 ایستگاه انتخابی از سه بستر سنگ، رسوب و گیاه جمع آوری شدند. عوامل فیزیکوشیمیایی آب نظیر دما ، pH، قابلیت هدایت الکتریکی و اکسیژن محلول در هنگام نمونه برداری و اکسیژن مورد نیاز بیولوژیک و اکسیژن مورد نیاز شیمیایی در آزمایشگاه اندازه گیری شدند. نمونه ها با مشاهده تزئینات پوسته سیلیسی از طریق منابع موجود شناسایی شدند.یافته ها: گونه های ، Diatoma anceps (Ehr.) Kirchn.، Diatoma ehrenbergii Kutz.، Diatoma mesodon (Ehr.) Kutz. ، Diatoma tenuis C. A. Agardh. ، Diatoma vulgare Var. breve Grun.، Diatoma vulgare Var. linearis V. H.،Diatoma vulgaris Bory شناسایی شدند.بحث و نتیجه گیری: افزایش مقدار عوامل فیزیکوشیمیایی از جمله BOD و COD که شاخص آلودگی آب هستند در سمت پایین دست حاکی از افزایش مقدار آلودگی است. شمارش دیاتومه ها نشان داد تراکم دیاتومه ها به سمت پایین دست افزایش می یابد.آنالیز واریانس دو طرفه نشان دهنده ارتباط معنی دار بین افزایش تراکم دیاتومه ها و افزایش میزان آلودگی است.

زمینه و هدف: پروژه های سدسازی، اثرات جدی بر پارامترهای زیست محیطی وارد می نماید. بنابراین ارزیابی ریسک سد یکی از مهم ترین جنبه های مدیریت ریسک زیست محیطی در این پروژه ها می باشد. پژوهش حاضر با هدف استفاده از یکی از روش های تصمیم گیری چند معیاره، به منظور اتخاذ تصمیمات صحیح مدیریتی در زمینه تعیین مهمترین ریسک های شناسایی شده و جلوگیری یا کاهش وقوع هر یک از آن ها، انجام شده است. از این رو فعالیت های ساختمانی و بهره برداری از سد آزاد واقع بر رودخانه کوماسی در استان کردستان جهت ارزیابی و کاهش ریسک های زیست محیطی ناشی از این طرح مورد بررسی قرار گرفته است.روش بررسی: ابتدا ریسک های زیست محیطی بر اساس معیارهای اهمیت، شدت و احتمال وقوع با استفاده از پرسشنامه دلفی شناسایی گردید. سپس معیارهای ریسک یاد شده با استفاده از روش انتروپی وزن دهی شد. در مرحله بعدی روش ELECTRE (حذف و انتخاب سازگار با واقعیت) از جمله روش های تصمیم گیری چند معیاره، جهت رتبه بندی ریسک های محتمل به کار برده شد.یافته ها: نتایج نشان می دهد با توجه به شاخص های در نظر گرفته شده ریسک، مهم ترین ریسک های ناشی از این طرح به ترتیب، شامل کاهش کیفیت خاک با رتبه 9، آلودگی آب رودخانه کوماسی با رتبه 7، کاهش شدید مواد آلی و بار مغذی در جریان رودخانه کوماسی در پایین دست سد با رتبه 4 می باشد.بحث و نتیجه گیری: در مقاله حاضر، استفاده از روش ELECTRE در ارزیابی ریسک زیست محیطی سد، باعث انجام فرآیند تصمیم گیری صحیح برای ارزیاب ریسک و انتخاب گزینه برتر از میان مجموعه ای از گزینه ها در تقابل با معیارهای تعیین شده، گردید. به طوری که با رتبه بندی انجام شده، چگونگی عملکرد هر یک از ریسک ها نیز تعیین شد و برای تصمیم گیر، فرصتی جهت مدیریت صحیح ریسک و انتخاب روش مناسب کنترل ریسک ایجاد نمود.

زمینه و هدف: بهره برداری از انرژی زمین گرمایی برای گرمایش محیطی و منطقه ای، یکی از مناسب ترین و متداول ترین روش های استفاده مستقیم از حرارت زمین است که چندین دهه تجربه در مناطق وسیعی از جهان، باعث کسب اطلاعات مفیدی از نحوه اجرای پروژه های زمین گرمایی و نتایج حاصل گردیده است. هدف از این تحقیق جایگزینی سوختهای فسیلی در گرمایش و تامین آبگرم مصرفی ساختمان ها با انرژی تجدیدپذیر زمین گرمایی برای کاهش انتشار آلاینده های زیست محیطی می باشد.روش بررسی: این تحقیق به بررسی اقدامات اولیه انجام شده جهت استفاده مستقیم از انرژی زمین گرمایی پرداخته و در ادامه با استفاده از GIS و اطلس زمین گرمایی ایران، شهرهای واقع در حوزه های زمین گرمایی را مورد شناسایی قرار می دهد. سپس با بررسی میزان مصرف 4 حامل اصلی انرژی (نفت سفید، نفت کوره، نفت گاز و گاز طبیعی) در بخش خانگی، تجاری و عمومی جهت مصارف گرمایشی در شهرهای یادشده پرداخته و در نهایت ملاحظات اقتصادی و زیست محیطی حاصل از جایگزینی سیستم گرمایشی متعارف با انرژی زمین گرمایی را مورد ارزیابی قرار می دهد.نتایج و یافته ها: نتایج نشان می دهد که در صورت بهره برداری از انرژی زمین گرمایی با کاربری گرمایش ساختمان ها و فضاهای خانگی، تجاری و عمومی در شهرهای واقع در حوزه های زمین گرمایی سالانه در مصرف بیش از 378 میلیون لیتر نفت سفید، 150 میلیون لیتر نفت گاز، 64 میلیون لیتر نفت کوره و 1370 میلیون مترمکعب گازطبیعی صرفه خواهد شد که می تواند برای صادرات اختصاص یافته و بیش از 725 میلیون دلار در سال عاید کشور نماید. برآورد هزینه احداث سیستم متمرکز گرمایش برای شهر سرعین نشان می دهد که مجموع هزینه ها 3.2 میلیارد تومان و هزینه تامین هر کیلووات ساعت انرژی حرارتی 107 تومان است. دوره بازگشت سرمایه برای این پروژه نیز برابر 3.5 سال برآورد شده است. استفاده از سیستم گرمایش متمرکز شهر کشور می تواند نه تنها بعنوان یک روش گرمایش قابل اطمینان مطرح باشد بلکه از نظر اقتصادی هم ارزان تر و آلودگی های زیست محیطی بسیار کم تری وارد محیط زیست می کند.

زمینه و هدف: ارزیابی توان اکولوژیک به معنای عینیت بخشیدن به قابلیت بالقوه سرزمین در قالب کاربری های انجام پذیر و مورد انتظار است.روش بررسی: منطقه میداوود در شهرستان باغملک در استان خوزستان قرار گرفته و دارای سیمای متنوعی از جمله کوهستان، دشت های دامنه ای، اراضی پست، اراضی جنگلی و مراتع می باشد. بخش قابل ملاحظه ای از منطقه مورد مطالعه به مراتع تعلق دارد و در این تحقیق سعی بر آن است که توان بالقوه اراضی جهت کاربری مرتع داری با استفاده از دو مدل کیفی مخدوم و فائو و به کمک نرم افزار GIS، تعیین گردد. در ادامه طبق مدل اکولوژیکی مرتع داری در ایران و با استفاده از زبان پرس و جوی سامانه اطلاعات جغرافیایی، واحدهای دارای قابلیت مرتع داری مشخص شدند.یافته ها: طبق مدل فائو از میان 8 واحد اراضی، پنج واحد برای مرتع داری، مناسب و باقی واحدها نامناسب تشخیص داده شد. طبق مدل مخدوم نیز 238 واحد در طبقه 3 و 71 واحد در طبقه 4 مرتع داری قرار گرفتند.بحث و نتیجه گیری: مقایسه دو مدل نشان داد که یگان های محیط زیستی در مدل مخدوم دارای تعداد بسیار بیش تر و مساحت کم تری نسبت به واحدهای روش فائو می باشند، از طرفی دیگر مدل فائو با کاربری کنونی اراضی تناسب بالاتری را نشان داد. با توجه به کمبود اراضی مناسب مرتع داری در ایران، می توان گفت که مدل مخدوم از نظر اجرایی و طرح های مدیریتی کشور، در منطقه میداوود مناسب نبوده و مدل فائو ترجیح داده می شود.

زمینه و هدف: رودخانه کارون یکی از بزرگترین رودخانه های کشور بوده و تحقیق حاضر کارایی مدل Qual2kw را در بررسی خودپالایی رودخانه کارون در بازه زرگان تا کوتامیر مطالعه کرده است.روش بررسی: در این تحقیق تغییرات پارامترهای کیفیت آب رودخانه شامل: pH, DO, BOD, TSS, NO3, EC و دما در سال 1387 توسط مدل Qual2kw برای دو ماه مرداد (کم آبی) و دی (پرآبی) طی 30 روز شبیه سازی و واسنجی شد و با داده های مشاهداتی در ماه های شهریور و بهمن ماه همان سال در ایستگاه های زرگان، پل پنجم و کوت امیر مقایسه شد. همچنین برای تعیین اعتبار مدل و مقایسه داده های مشاهداتی با داده های محاسباتی از مربع ضریب همبستگی (R2)، خطای استاندارد (SEr) و برای آزمون معنی دار بودن آن ها از آزمون های t و F استفاده شد.یافته ها: خروجی مدل به طور کلی حکایت از عدم خودپالایی در پارامترهای BODu, pH در هر دو ماه، NO3 در ماه مرداد و TSS در ماه دی و خودپالایی کم در دیگر پارامترها با توجه به بار آلودگی ورودی در این بازه رودخانه کارون داشت.نتیجه گیری: مدل Qual2kw دارای کارایی خوبی برای بررسی خودپالایی رودخانه ها است و در مورد رودخانه کارون، این مدل توانایی شبیه سازی خوبی داشته است.

زمینه و اهداف : دراین تحقیق ارزش اقتصادی کارکرد تفریحی (غیراستفاده ای) پارک جنگلی آبشار یاسوج و عوامل موثر برتمایل به پرداخت بازدیدکنندگان با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط و پرسشنامه انتخاب دوگانه دو بعدی برآورد گردید.روش بررسی: تعداد180 پرسشنامه در فصول بهار و تابستان سال 1392 از طریق مصاحبه حضوری از بازدید کنندگان تکمیل و جمع آوری گردید. قیمت های پیشنهادی 10000، 20000 و 30000 ریال بود که با توجه به ورودیه پارک تعیین گردید. علاوه برآن داده های دیگری در مورد خصوصیات اجتماعی و اقتصادی آنها جمع آوری شد. برای برآورد پارامترهای موثر بر تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان، از مدل لاجیت استفاده شد.یافته ها: براساس نتایج به دست آمده 77% از بازدیدکنندگان، تمایل به پرداخت مبلغی جهت حفاظت و نگه داری پارک داشتند. متوسط تمایل به پرداخت هر فرد معادل 19085 ریال برآورد شد. از بین تمام متغیرهای بررسی شده، متغیرهای مبلغ پیشنهادی، درآمد فرد، مدت اقامت و تعداد بازدید از پارک ارتباط معنادار با متغیر وابسته در مدل لاجیت یعنی تمایل به پرداخت داشتند. همچنین ارزش تفریحی سالانه پارک برای هرهکتار معادل 1049 میلیارد ریال بدست آمد.بحث و نتیجه گیری: نتایج این تحقیق اطلاعات با اهمیتی را درخصوص برنامه ریزی درجهت افزایش کیفی امکانات تفریحی این پارک فراهم می کند. به طور مثال با وضع ورودیه پارک حداکثر تا مبلغ 19085 ریال به ازای هر نفر، منابع کسب درآمدی است که می توان آن را صرف تجهیزات و امکانات تفریحی پارک نموده و موجبات رضایت خاطر بازدید کنندگان را فراهم کرد. همچنین از طریق مشارکت جوانان علاقمند به محیط زیست و جذب پارکبان های افتخاری، می توان در جهت رفع آلودگی ها، کمک در جهت زیباسازی و حفاظت از حریم پارک های جنگلی استفاده نمود.

زمینه و هدف: بررسی محیط زیستی و بهداشتی محل دفن پسماندهای شهری به دلیل ایجاد آلودگی های مختلف، از اهمیت زیادی برخوردار است. مهم ترین آلاینده محل دفن، شیرابه ناشی از پسماندها می باشد. شیرابه پسماند می تواند با نفوذ به آب های سطحی و زیرزمینی موجب آلودگی این منابع شود. محل دفن پسماند رشت در کنار یکی از سرشاخه های رودخانه سیاهرود قرار دارد. این رودخانه بار آلودگی ناشی از شیرابه پسماند به همراه دیگر آلاینده های شهری، صنعتی و کشاورزی که در طول مسیر دریافت می کند را در تالاب انزلی تخلیه می نماید.روش بررسی: در این تحقیق وضعیت محل دفن پسماند شهر رشت و همچنین رودخانه کچا از نظر آلودگی ناشی از شیرابه بررسی گردید. برای این منظور، پارامترهای DOD، COD، DO،pH و TP در دو فصل خشک و مرطوب مورد بررسی قرار گرفتند و با نتایج آزمایشات مشابه محل در سال 1376 مقایسه شدند.یافته ها: بر اساس نتایج به دست آمده، میانگین COD، BOD، DO و TP در رودخانه به ترتیب برابر با 3862.5، 1326.25، 0.3 و 6.5 میلی گرم بر لیتر می باشد.بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که تمام پارامترهای مورد مطالعه بیش از حد مجاز سازمان حفاظت محیط زیست بوده است. به اضافه آلودگی ناشی از شیرابه در مقایسه با نتایج آزمایشات سال 1376 افزایش چشم گیری داشته است.

زمینه و هدف: فلزات سنگین از مهم ترین عوامل آلوده کننده محیط زیست به ویژه در مناطق با فعالیت های انسانی بالا می باشند. هدف از این مطالعه، تعیین الگوی پراکنش فلزات سنگین (Fe، Mn، Ni، Cr، Co، Pb، Zn،Cu و Cd) بر اساس روش کریجینگ معمولی در خاک های مرکزی استان زنجان است.روش بررسی: در مطالعه حاضر در منطقه ای به وسعت 2000 کیلومتر مربع تعداد 241 نمونه مرکب بر اساس روش شبکه بندی تصادفی (عمق 10-0 سانتی متر) برداشت شد. به منظور بررسی تاثیر مواد مادری بر غلظت فلزات سنگین، از 11 نوع مواد مادری مختلف در منطقه نیز نمونه برداری صورت پذیرفت. غلظت کل فلزات سنگین به کمک اسید نیتریک 5 نرمال عصاره گیری و با دستگاه جذب اتمی قرائت شد. از کریجینگ معمولی برای تهیه نقشه ها استفاده گردید.یافته ها: نتایج نشان داد که مدل کروی بهترین نتیجه را برای توصیف تغییرپذیری مکانی سرب، روی، نیکل، کادمیم، مس، کبالت و آهن و مدل نمایی برای کروم و منگنز داشته است. نقشه های پراکنش مکانی فلزات نشان داد که توزیع عناصر آهن، منگنز، نیکل، کبالت و کروم وابسته به ساختارهای زمین شناسی است. در حالی که غلظت های بالای عناصر سرب، روی، مس و کادمیم بیش تر در مناطق شهری و صنعتی و تا حدی در خاک های کشاورزی دیده می شود. آنالیز نمونه سنگ ها نشان داد که در بین سنگ های آذرین و رسوبی به ترتیب بازالت و شیل بالاترین غلظت طبیعی عناصر مورد مطالعه را در بردارد.بحث و نتیجه گیری: غلظت و توزیع هر یک از فلزات سنگین در خاک های سطحی منطقه مطالعاتی بسیار گسترده است و عوامل مختلفی (عوامل انسانی و طبیعی) در آن شرکت دارد.

زمینه و هدف: هدف از انجام این پژوهش بررسی میزان توانمندی زنان روستایی در حفظ محیط زیست است. جامعه آماری این پژوهش زنان 60-12 ساله روستای مرزن آباد در استان مازندران به تعداد 75945 نفر است.روش بررسی: از این تعداد 165 نفر به شیوه تصادفی منظم از روستای مرزن آباد استان مازندران انتخاب شدند. اطلاعات مورد نظر از طریق کتابخانه، پرسش نامه و مصاحبه جمع آوری شد. پرسش نامه مشتمل بر 13سوال با پاسخ های باز و بسته مرتبط با اهداف اصلی و فرعی تحقیق بوده است. برای سنجش و اندازه گیری شاخص ها و آزمون فرضیه ها از واریانس و ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شده است.فرضیه های پژوهش عبارتند از 1- وضعیت اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی زنان در ارتقای محیط زیست موثر است. 2- شناخت وآگاهی زنان با مدیریت درمحیط زیست رابطه دارد .3- توانمندی زنان به حفاظت از محیط زیست منجر می شود. 4- شناخت زنان از محیط زیست به تغییر رفتار در الگوی مصرف می انجامد.یافته ها و نتایج: یافته های پژوهش ارتباط مثبت و معنی دار بین وضعیت اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی زنان، شناخت و آگاهی زیست محیطی زنان، میزان توانمندی زنان در حفاظت ازمحیط زیست، و نقش زنان در مدیریت محیط زیست را نشان داده است.