تعلیم و تربیت
سال:1386 | دوره:23 | شماره:1 (مسلسل 89) |تعداد مقالات:5

یکی از عوامل مهم در موفقیت آموزش انسانی تک به تک، توانایی آموزگار در شناسایی نشانه های عاطفی- احساسی دانش آموزان است. این توانمندی موجب برتری چشمگیر آموزگاران نسبت به ماشین های آموزش دهنده است. از طرفی سیستم های آموزش دهنده هوشمند پیشرفتی چشمگیر دردهه اخیر داشته اند و موفقیت هایی نیز در قیاس با مدل های پیشین حاصل شده است. با وجود این سیستم های آموزشی هوشمند فعلی تنها وضعیت شناختی دانش آموز را مورد توجه قرار می دهند و سایر پارامترها نظیر وضعیت عاطفی آن ها را در نظر نمی گیرند. در این مقاله، ما از تحلیل حالت چهره به وسیله ای رایانه برای تشخیص حالت درونی یا احساسی دانش آموز استفاده کرده ایم. این پژوهش بخشی از پروژه نسل جدید سیستم های آموزش دهنده هوشمند، در دانشگاه مسی زلاندنو است که در حال طراحی و پیاده سازی است. سیستم تحلیل حالت چهره مطرح شده در این مقاله، با استفاده از تحلیل به روش فازی انجام شده است و جزییات این روش و راهبردهای آتی آن در این مقاله مورد بررسی قرار می گیرند.

این پژوهش، با دو هدف انجام گرفته است، بررسی میزان شیوع اعتیاد به اینترنت و بررسی رابطه ای اعتیاد به اینترنت با تنهایی و عزت نفس در میان دانش آموزان شهر تهران، به منظور دستیابی به این هدف 1968 دانش آموز دختر و پسر سه رشته دبیرستانی پنج منطقه تهران (دو منطقه در شمال، دو منطقه در جنوب و یک منطقه در مرکز) به شیوه تصادفی طبقه ای انتخاب شدند و به سه مقیاس پاسخ دادند که عبارت بودند از: آزمون اعتیاد به اینترنت؛ (یانگ، 1998)، مقیاس تنهایی؛ (راسل، 1996) و آزمون عزت نفس رزنبرگ (1965). از این عده، 977 نفر کاربرد اینترنت بودند که از میان آنان، 37 نفر معتاد به اینترنت (با نمره 70 تا 100 در IAT) شناخته شدند. بنابراین شیوع اعتیاد به اینترنت در میان دانش آموزان دبیرستانی شهر تهران 3.8 درصد است. براساس مشخصات جمعیت شناختی، 37 کاربر در معرض خطر (بانمره 40 تا 70 در IAT) و 37 کاربر معمولی (با نمره صفر تا 40 در IAT)، و 37 غیر کاربر با گروه معتاد همتا شدند و مورد مقایسه قرار گرفتند. در نتیجه این مقایسه، معلوم شد که معتادان از کاربران معمولی و غیرکاربران به طور معنادار تنهاترند. در ضمن عزت نفس آنان نیز به طور معنادار از کاربران معمولی پایین تر است.

هدف از پژوهش حاضر بررسی تفاوت های موجود میان آموزش به شیوه سنتی با شیوه آموزش با بهره گیری رایانه است. برای انجام دادن این پژوهش ابتدا محتوای مورد نیاز گردآوری، سپس نرم افزار کمک آموزشی فیزیک برای پایه سوم دبیرستان تولید شده و تاثیر آموزش (به عنوان متغیر مستقل) با دو سطح آموزش به شیوه سنتی و آموزش با بهره گیری از این نرم افزار روی متغیرهای وابسته به یادگیری و تعامل دانش آموزان با یکدیگر بررسی شده است. نمونه مورد بررسی در این پژوهش دو دبیرستان در منطقه 14 آموزش و پرورش شهر تهران است. ابزار گردآوری اطلاعات برای متغیر پیشرفت تحصیلی پس آزمون فیزیک و برای متغیر تعامل دانش آموزان با یکدیگر، مشاهده آنان ضمن آموزش و نظرخواهی مستقیم از آنان بوده است. تجزیه و تحلیل نتایج آزمون با بهره گیری از آزمون t گروه های مستقل و نیز شیوه های آمار توصیفی انجام شده است. نتایج پژوهش نشان داده است که بهره گیری از رایانه در افزایش یادگیری دانش آموزان، افزایش تعامل آنان با یکدیگر و تقویت روحیه انجام دادن کار گروهی در آنان تاثیر معنی داری دارد.

در این مقاله با رویکرد متفاوتی به کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در عرصه آموزش و پرورش پرداخته خواهد شد. مبانی این رویکرد جدید در قالب پنج پیش فرض در بخش نخست مقاله تشریح شده است. این پیش فرض ها به طور کلی توجه به فناوری جدید را از منظر ابزاری به منظر غیرابزاری یا تمدنی تغییر می دهند. در بخش دوم مقاله، دلالت های این نوع نگاه به نسبت میان فناوری اطلاعات و ارتباطات با آموزش و پرورش شرح داده شده است. بحث درباره ی این دلالت ها مستلزم عطف توجه به فرصت ها و تهدیدهایی است که ابعاد متفاوت حیات بشری تحت تاثیر آن ها قرار گرفته یا خواهد گرفت. رسالت یا ماموریت نظام های رسمی آموزش و پرورش نیز آماده ساختن انسان هایی است که توان رویارویی موثر و سازنده با شرایط پیش رو را داشته باشند. در غیراین صورت نظام آموزش و پرورش از دستیابی به قابلیت پاسخگویی، در کلان ترین و سطح بحث، باز خواهد ماند.در بخش سوم و در مقام جمع بندی، نگارنده به ارایه مدلی می پردازد که نسبت میان فناوری اطلاعات و ارتباطات با آموزش و پرورش را در سه سطح (لایه) مدنظر قرار می دهد. این مدل که به مخروطی بدون سرشبیه است، می تواند راهنمای سیاست گذاری در این زمینه و در ابعاد زیر باشد:لایه اول: متکی به نگاه «ذهن افزاری»لایه دوم: متکی به نگاه «فرآیند افزاری»لایه سوم: متکی به نگار «ابزاری سخت افزاری و نرم افزاری»

دراین پژوهش به «مقایسه خودکار آمدی و خلاقیت دانش آموزان کاربر اینترنت با دانش آموزان غیرکاربر در شهر بوشهر در سال تحصیلی 85-84» پرداخته است. هدف پژوهش مقایسه خودکارآمدی و خلاقیت میان دانش آموزان کاربر اینترنت و غیرکاربر بود و این پرسش مطرح شد که آیا میان خودکارآمدی و خلاقیت دانش آموزان کاربر اینترنت با دانش آموزان غیرکاربر تفاوتی وجود دارد؟ طرح پژوهش از نوع پس رویداری بود. جامعه آماری، دانش آموزان سال سوم ریاضی و فیزیک دبیرستان های بوشهر در سال تحصیلی 85-84 بود که عده ی آنان 610 نفر است که از میان آنان به روش تصادفی 208 نفر برای نمونه انتخاب شدند (104 نفر کاربر اینترنت و 104 نفر غیرکاربر اینترنت) که در معدل و سن و پایه تحصیلی همتا شده اند. ابزار مورد استفاده، مقیاس خودکارآمدی نظامی، متیوس، جروسلم و رالف شوارز است که ابزاری مداد کاغذی است. همچنین برای سنجش خلاقیت از پرسش نامه چند بعدی خلاقیت سلیمانی که دو فرم کلامی و تصویری دارد استفاده شده است.با توجه به تحلیل داده ها در مورد فرضیه نتایج زیر به دست آمد:1. خودکارآمدی دانش آموزان کاربر اینترنت بالاتر از دانش آموزان غیرکاربر بود.2. خلاقیت دانش آموزان کاربر اینترنت بالاتر از دانش آموزان غیرکاربر بود.