اصول بهداشت روانی
سال:1391 | دوره:14 | شماره:1 (پیاپی 53) |تعداد مقالات:11

مقدمه: امروزه بررسی عوامل روان شناختی مداخله گر در ایجاد اختلالات روان شناختی در افراد HIV+ جهت ارتقای سلامت روان آنان به منظور سازگاری بیشتر با بیماری، از اهمیت فراوانی برخوردار است. از جمله این عوامل، سبک های دلبستگی و سبک مقابله مذهبی است که این مطالعه به بررسی رابطه آن ها با سلامت روان افراد HIV+ پرداخته است.روش کار: در این مطالعه توصیفی مقطعی که طی اردیبهشت 1387 انجام شد، 120 نفر از بیماران HIV+ تحت درمان در مراکز مشاوره رفتاری شیراز از طریق نمونه گیری تصادفی انتخاب و پس از تکمیل فرم رضایت آگاهانه توسط پرسش نامه بازنگری شده دلبستگی بزرگسال کولینز و رید (RAAS)، مقیاس سبک های مقابله مذهبی بادرکس و پرسش نامه سلامت عمومی (GHQ) گلدبرگ، بررسی گردیدند. از آزمون های رگرسیون چندگانه، تحلیل واریانس و تی، جهت تحلیل داده ها استفاده شد.یافته ها: بنابر نتایج تحلیل واریانس داده ها، بیماران HIV+ دارای سبک دلبستگی ایمن در مقایسه با بیماران HIV+ دارای سبک های دلبستگی ناایمن اجتنابی و ناایمن اضطرابی دوسوگرا از سلامت روان بالاتری برخوردار بودند (p<0.001). نتایج آزمون تی مستقل مشخص نمود بیماران HIV+  که به میزان بیشتری از مقابله مذهبی مثبت استفاده می کردند از سلامت روان بیشتری برخوردار بودند (p=0.007). به منظور پیش بینی سلامت روان بر مبنای متغیرهای سبک دلبستگی ایمن و سبک های مقابله مذهبی از آزمون رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج، حاکی از آن بود که در بیماران HIV+، متغیر سبک دلبستگی ایمن، قوی ترین پیش بینی کننده سلامت روان می باشد.نتیجه گیری: مقابله مذهبی مثبت و سبک دلبستگی ایمن می توانند منجر به سلامت روان بالاتر در بیماران HIV+ گردند.

مقدمه: درصد بالایی از بارداری ها بدون برنامه ریزی رخ می دهد. عدم موافقت با بارداری، زنان را دچار تنش، اضطراب و افت کیفیت زندگی می نماید. بررسی رفتار باروری در بارداری های ناخواسته، راهنمایی برای انجام مداخلات در ارتقای سلامت روان زنان می باشد.روش کار: در این مطالعه مقطعی، 400 نفر از زنان مراجعه کننده به زایشگاه های شهر مشهد در سال 1385 از طریق پرسش نامه جهت بررسی رفتار باروری و سازگاری با حاملگی ناخواسته بررسی شدند. نتایج با آزمون های آماری مجذور خی، تی و تحلیل واریانس تحلیل شدند.یافته ها: به میزان 36 درصد از شرکت کنندگان، بارداری خود را از ابتدا ناخواسته ذکر نمودند. میانگین سنی زنان 22 سال (دامنه 42-16 سال) بود، در بارداری های ناخواسته میانگین سن حاملگی فعلی 1.9 سال و سن اولین بارداری 2.2 سال بیشتر، میانگین سن ازدواج 1.2 سال کمتر و میانگین تعداد فرزندان 1.1 فرزند، بیشتر بود. روش منقطع، عامل مهمی در وقوع بارداری ناخواسته بود. سازگاری و موافقت فعلی مادر در بارداری های ناخواسته پس از زایمان مورد پرسش قرار گرفت. در پایان بارداری 83 درصد افرادی که بارداری خود را بدون برنامه ذکر کرده بودند هم چنان با آن سازگار نشده بودند. تفاوت معنی داری در اغلب رفتارهای باروری در بارداری های برنامه ریزی شده و ناخواسته مشاهده شد (p<0.05).نتیجه گیری: آگاهی دادن به زنان جهت درک خطر رخداد بارداری ناخواسته و شکست بالای روش منقطع و مشاوره های فردی، اقدام موثری در کاهش بارداری های ناخواسته می باشد. شیوع بالای بارداری ناخواسته، ضرورت استفاده از ابزارهای غربالگری مشکلات روانی، مشاوره و حمایت از زنان پرخطر را نشان می دهد.

مقدمه: هدف از پژوهش حاضر، تعیین رابطه بین سبک دلبستگی و امید به زندگی در مادران دارای فرزند پسر کم توان ذهنی آموزش پذیر بود.روش کار: در مطالعه همبستگی حاضر، با استفاده از روش تمام شماری 127 مادر دارای فرزند پسر شاغل به تحصیل در مقطع راهنمایی مدارس استثنایی شهر شیراز مورد بررسی قرار گرفتند و پرسش نامه سبک دلبستگی بزرگسالان (AAS) و مقیاس امیدبزرگسالان (AHS) را تکمیل کردند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از همبستگی اسپیرمن و تحلیل واریانس یک سویه استفاده شد.یافته ها: امید به زندگی با سبک دلبستگی ایمن در مادران ارتباط مثبت معنی دار (p<0.001) و با سبک دلبستگی ناایمن (اجتنابی و دوسوگرا) ارتباط منفی معنی دار داشت (p<0.001).نتیجه گیری: در واقع، نمره های امید به زندگی در مادران با سبک دلبستگی ایمن افزایش می یابد، در حالی که هر اندازه سبک دلبستگی مادران، ناایمن (اجتنابی و دوسوگرا) باشد میانگین نمره های امید به زندگی در آن ها کاهش می یابد.

مقدمه: پژوهش حاضر به منظور برآورد پایایی و روایی نسخه تجدید نظر شده مقیاس مشاهده معلم از رفتار انطباقی در کلاس (TOCA-R) اجرا شده است.روش کار: این مطالعه از نوع تحقیقات آزمون سازی است و در آن 300 نفر از دانش آموزان سوم و چهارم ابتدایی شهر تبریز به روش نمونه گیری تک مرحله ای در سال تحصیلی 89-1388 انتخاب شدند. معلمان مدارس، مقیاس مشاهده معلم از رفتار انطباقی در کلاس و والدین دانش آموزان مقیاس درجه بندی رفتار مخرب (DBRS) را تکمیل کردند. در این پژوهش، به منظور بررسی ساختار عاملی (روایی سازه)، روایی همگرا و پایایی TOCA-R  از تحلیل عاملی اکتشافی، ضریب همبستگی پیرسون و ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد.یافته ها: برای محاسبه روایی سازه، تحلیل عاملی به روش مولفه های اصلی با چرخش واریماکس، سه عامل پیشنهاد نمود که به ترتیب عامل های بی توجهی، پرخاشگری و رفتارهای جامعه پسندانه نام گرفتند. همسانی درونی این مقیاس نشان داد که TOCA از پایایی قابل قبولی برخوردار است. ضریب همبستگی بین سه زیرمقیاس رفتار انطباقی در کلاس با خرده مقیاس های رفتار مخرب معنی دار بود (p<0.05).نتیجه گیری: نسخه تجدید نظر شده مقیاس مشاهده معلم از رفتار انطباقی در کلاس برای اندازه گیری مشکلات رفتاری در موقعیت های آموزشی، کارایی مناسبی دارد و می توان آن را در موارد تشخیصی و درمانی به کار برد.

مقدمه: افسردگی پس از زایمان شیوع بالایی داشته، طیف وسیعی از علل از جمله نوع زایمان در سبب شناسی آن مطرح می باشند. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط نوع زایمان با شیوع افسردگی پس از زایمان انجام شد.روش کار: در این مطالعه تحلیلی آینده نگر در سال های 86-1385، 420 زن مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهرستان آمل که شرایط ورود به مطالعه را داشتند، به روش نمونه گیری غیر احتمالی انتخاب شدند و در سه ماه آخر بارداری، پرسش نامه افسردگی ادینبورگ را تکمیل نمودند. زنان با نمره بالاتر از 12 از مطالعه خارج شدند. 300 نمونه در دو و هشت هفته بعد از زایمان پی گیری و مقیاس افسردگی پس از زایمان ادینبورگ (EPDS) و فرم های مصاحبه مربوط به اطلاعات جمعیت شناسی، زایمان، بعد از زایمان و نوزاد را تکمیل نمودند. تحلیل آماری با نرم افزار SPSS و آزمون های مجذور خی، تی، من ویتنی و مدل خطی عمومی انجام شد.یافته ها: بین دو گروه از نظر تحصیلات، شغل، وضعیت اقتصادی، رضایت از حمایت همسر و خانواده و حاملگی خواسته و ناخواسته، اختلاف آماری معنی داری وجود نداشت. شیوع افسردگی در دو هفته بعد از زایمان 10.3 درصد و در هشت هفته بعد از زایمان 13 درصد بوده است و بین دو گروه از نظر شیوع و میانگین نمره افسردگی در دو و هشت هفته بعد از زایمان، اختلاف آماری معنی داری وجود نداشت.نتیجه گیری: با توجه به شیوع بالای افسردگی پس از زایمان، غربالگری، شناسایی و ارزیابی این اختلال مهم است. آموزش زنان در دوران بارداری در رابطه با این اختلال توسط مراقبان بهداشتی باید مد نظر قرار گیرد.

مقدمه: هدف از این انجام این پژوهش، مقایسه کیفیت زندگی بین بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی و افراد سالم جامعه می باشد.روش کار: در این مطالعه مقطعی، 100 بیمار مبتلا به اختلال دوقطبی که بنا به تایید روان پزشک در فاز یوتایمیک بیماری به سر می بردند، با استفاده از پرسشنامه 36 گویه ای سنجش سلامت عمومی (SF-36) مورد ارزیابی قرار گرفتند. جهت مقایسه این گروه با افراد سالم جامعه، یک گروه شاهد که از بین همراهان بیماران و کارکنان بیمارستان انتخاب شده بودند نیز با استفاده از همین پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفتند. یافته های مطالعه با استفاده از آزمون تی و ضریب همبستگی پیرسون مورد بررسی قرار گرفتند. این مطالعه در سال 1388-89 در درمانگاه تخصصی اعصاب و روان بیمارستان آموزشی حافظ شهر شیراز انجام گردید.یافته ها: مقایسه کیفیت زندگی در بیماران دوقطبی با افراد گروه شاهد، بیانگر وضعیت بدتر بیماران در مقایسه با گروه شاهد در حیطه های عملکرد جسمی (p=0.022)، درد جسمی (p<0.0001)، سلامت عمومی (p<0.0001)، عملکرد اجتماعی (p<0.0001) و سلامت روانی (p<0.0001) بود. در گروه بیماران، یافته های حاصل از مطالعه نشاندهنده وضعیت مطلوبتر زنان نسبت به مردان در حیطه سرزندگی بود (p=0.046). هم چنین از لحاظ مشکلات احساسی نیز در گروه بیماران، افراد متاهل و مجرد نسبت به بیماران منطقه شرایط بهتری را گزارش کردند. (به ترتیب p=0.013، p=0.01).نتیجه گیری: اختلال دوقطبی علاوه بر اثرات شناخته شده نامطلوبی که در دوره های افسردگی و مانیا بر کیفیت زندگی فرد دارد، حتی در فاز یوتایمیک بیماری نیز بر جنبه های عمدهای از کیفیت زندگی بیمار تاثیر می گذارد.

مقدمه: خانواده، یک نظام اجتماعی طبیعی است که در همه مراحل تکوین آن زوجین، خرده نظام اصلی بوده و عوامل متعددی مانند سبک های دلبستگی و مولفه های تمایزیافتگی در رضایت زناشویی آن ها نقش دارند. هدف این پژوهش پیش بینی رضایت زناشویی بر اساس سبک های دلبستگی و مولفه های تمایزیافتگی است.روش کار: پژوهش به لحاظ هدف از نوع بنیادی و به لحاظ نحوه جمع آوری داده ها از نوع توصیفی بود که در چهارچوب یک طرح همبستگی پیش بین انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر، کارکنان متاهل دانشگاه تبریز و دانشگاه علوم پزشکی تبریز در سال تحصیلی 89-1388 بودند. از این جامعه آماری با توجه به جنسیت 200 نفر انتخاب شدند. پس از حذف موارد ناقص حجم نمونه به 184 نفر کاهش یافت. دامنه سنی آزمودنی ها از 23 تا 54 سال بود. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه های رضایت زناشویی انریچ، تمایزیافتگی خود اسکوورون و دلبستگی بزرگسال هازن و شیور استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش همبستگی و رگرسیون گام به گام استفاده شد.یافته ها: از بین مولفه های تمایزیافتگی خود، موقعیت منو از مولفه های سبک دلبستگی، سبک دلبستگی دوسوگرا (p<0.001) بهترین پیش بینی کننده های رضایت زناشویی هستند.نتیجه گیری: نتایج پژوهش از این باور حمایت می کند که روابط اولیه افراد در محیط خانواده به شکل گیری سبک دلبستگی خاص و سطوح بالا یا پایین تمایزیافتگی منجر می گردد و این تجارب اولیه بر روابط بین فردی زوجین در بزرگسالی تاثیر مستقیم می گذارد.

مقدمه: اختلالات روانی به دلیل فقدان نقایص جسمی به سختی تشخیص داده می شوند. این مشکل وقتی تشدید می شود که دو اختلال دارای نشانه ها و علایم بسیار شبیه به هم باشند. هدف از مطالعه حاضر، مقایسه شیوه خاطره نگاری بیماران مبتلا به اختلالات اسکیزوفرنی، اسکیزوافکتیو و دوقطبی می باشد.روش کار: این پژوهش، پس رویدادی از نوع مورد-شاهدی بود که با روش خاطره نگاری بر روی 60 بیمار مبتلا به اختلالات اسکیزوفرنی، اسکیزوافکتیو و دوقطبی بستری در بیمارستان های فاطمی و ایثار اردبیل در سال 1387 که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند، انجام شد. ابزار تحقیق شامل پرسش نامه مصاحبه بالینی، روش خاطره نگاری و پرسش نامه علایم مثبت و منفی (PANSS) بود. از روش تحلیل واریانس برای تحلیل داده ها استفاده شد.یافته ها: میانگین سنی افراد مورد مطالعه 68.07±10.36 سال بود. تفاوتی از نظر میزان تحصیلات، وضعیت ازدواج، شغل و سن وجود نداشت اما تفاوت بین گروه ها از نظر تعداد روزهای بستری، معنی دار بود (p<0.001). خاطرات بیماران دوقطبی از تنوع بیشتری نسبت به دو گروه دیگر (اسکیزوافکتیو واسکیزوفرنی) برخوردار بود که از لحاظ آماری نیز معنی دار بود (p<0.001). بیماران اسکیزوفرنی نسبت به دو گروه دیگر از میزان بی نظمی نوشتاری بیشتر و از لحاظ میانگین تعداد کلمات عاطفی و هیجانی از مقدار کمتری برخوردار بودند که هر دو مورد از لحاظ آماری معنی دار بود (p<0.001، p<0.001).نتیجه گیری: بر اساس نتایج، میانگین تعداد خاطرات و کلمات عاطفی و هیجانی در بیماران اسکیزوفرنی کمتر از بیماران اسکیزوافکتیو و دوقطبی می باشد و در بیماران اسکیزوافکتیو نیز کمتر از دوقطبی می باشد. هم چنین از لحاظ نحوه نگارش، بیماران اسکیزوفرنی در مقایسه با بیماران اسکیزوافکتیو و دوقطبی، بی نظمی نوشتاری بیشتری داشته و این بی نظمی در بیماران اسکیزوافکتیو نیز بیشتر از بیماران دوقطبی بود.