اصول بهداشت روانی
سال:1389 | دوره:12 | شماره:1 (پیاپی 45) |تعداد مقالات:9

مقدمه: سوء مصرف مواد به عنوان مشکلی جهانی، نظریه ها و پژوهش های بی شماری را برانگیخته است. روش ها و آزمون های بسیاری برای سنجش عوامل و جنبه های آشکار و پنهان رفتارهای اعتیادی معرفی شده اند. هدف از مقاله حاضر مرور نظریه ها و پژوهش هایی است که تلاش کرده اند تا ماهیت کنترل ناپذیر رفتار اعتیادی را تبیین کنند. در این بین، دیدگاه های مختلف در خصوص شکل گیری فرآیند های شناختی خودکار، طبقه بندی و روش های سنجش این فرآیندها توصیف شده اند.متن: آزمون استروپ اعتیاد بیش از سایر آزمون ها برای سنجش شناخت های ضمنی، به خصوص سوگیری توجه به محرک های اعتیاد استفاده شده است. در توصیف این آزمون، پس از توضیح زوایای مختلف آزمون استروپ کلاسیک، نسخه های کاغذی و رایانه ای و نحوه ساخت آن ها توصیف و عمدتا بر ساخت آزمون استروپ اعتیاد با استفاده از فن آوری رایانه ای تاکید شده است. با استناد به دیدگاه های نظری و منایع و پژوهش های موجود، نکات فنی و مهمی که پژوهشگران می باید در ساخت آزمون های معتبر استروپ اعتیاد رعایت کنند بیان شده اند.نتیجه گیری: حجم روزافزونی از تحقیقات بر اهمیت شناخت های ضمنی و فرآیندهای خودکار در تصمیمات مربوط به مصرف مواد تاکید می کنند. بدین ترتیب فنون سنجش فرآیندهای خودکاری نظیر سوگیری توجه نیز اهمیت یافته اند. فنون متعددی برای سوگیری توجه به سمت محرک های اعتیادی وجود دارند. بذل دقت کافی به ویژگی های خاص استروپ اعتیاد، بر روایی و اعتبار آن به عنوان مقیاسی از سوگیری توجه اعتیادی می افزاید.

مقدمه: این پژوهش جهت بررسی رابطه بین هوش هیجانی و مولفه های آن با علایم اختلال شخصیت مرزی در یک جمعیت غیربالینی طراحی شد.روش کار: در این پژوهش توصیفی همبستگی طی سال های 1387-88، 358 نفر از دانشجویان دانشکده های مختلف دانشگاه شیراز به صورت تصادفی انتخاب شدند. به منظور اندازه گیری هوش هیجانی از مقیاس رگه فراخلقی و برای اندازه گیری علایم اختلال شخصیت مرزی از مقیاس شخصیت مرزی پرسش نامه صفات اسکیزوتایپی استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه انجام شد.یافته ها: بین نمره کلی هوش هیجانی و نمره کلی مقیاس شخصیت مرزی رابطه معکوس و معنی داری وجود داشت (P<0.001). هم چنین بین مولفه های هوش هیجانی ( توجه، وضوح و اصلاح) و نشانه های اختلال شخصیت مرزی (ناامیدی، تکانشگری، علایم تجزیه ای و پارانوییدی وابسته به استرس) رابطه معکوس و معنا داری وجود داشت (P<0.001). تحلیل رگرسیونی چندگانه نشان داد که وضوح احساسات تنها مولفه هوش هیجانی است که توان پیش بینی نشانه های اختلال شخصیت مرزی را دارد.نتیجه گیری: هوش هیجانی با نشانه های اختلال شخصیت مرزی رابطه معکوس دارد و مولفه وضوح احساسات قادر است نشانه های اختلال شخصیت مرزی را پیش بینی کند.

خلاصه:مقدمه: ماهیت چندبعدی و پیچیده اختلال و سواس جبری، بررسی و به کارگیری درمان های جدید را ایجاب می کند. پژوهش حاضر جهت بررسی اثربخشی الگوی فراشناختی ولز بر در آمیختگی افکار بیماران مبتلا به اختلال وسواس جبری، به عنوان یکی از ابعاد مهم باورهای فراشناختی طراحی شد.روش کار: این پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون - پس آزمون و پیگیری با گروه شاهد اجرا شد. از بین تمام بیماران مبتلا به اختلال وسواس جبری مراجعه کننده به درمانگاه های روان شناختی شهر شیراز در سال 1387، 24 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه مساوی آزمون و شاهد قرار گرفتند. گروه آزمون 8 هفته درمان فراشناختی ولز را تجربه کردند، در حالی که گروه شاهد تنها پیگیری شدند. آزمون در آمیختگی افکار به عنوان ابزار ارزشیابی در پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری پس از 2 ماه به کار گرفته شد. داده ها با شاخص های توصیفی و آزمون تحلیل کواریانس چندمتغیره، توسط نرم افزار آماری SPSS تحلیل شدند.یافته ها: بیماران گروه آزمون در نمره کل در آمیختگی افکار و هم چنین در نمرات سه گانه درآمیختگی، کاهش معنی داری نسبت به گروه شاهد در پس آزمون و پی گیری نشان دادند (P<0.001).نتیجه گیری: به کار گیری الگوی فراشناختی ولز در بیماران مبتلا به اختلال وسواسی جبری در کاهش علایم درآمیختگی افکار آنان موثر است.

مقدمه: پژوهش حاضر جهت بررسی سطح هیجان ابراز شده، افسردگی و فشار روانی مراقب در همسران جانبازان و ارتباط آنها با میزان بستری مجدد جانبازان انجام شده است.روش کار: این پژوهش مقطعی در سال 1387 بر روی 50 نفر از جانبازان بستری در بیمارستان روان پزشکی ابن سینا و همسران شان انجام شده است. تشخیص اختلال روان پزشکی جانبازان در ابتدای بستری بر اساس مصاحبه بالینی نیمه ساختار یافته و ملاک های طبقه بندی آماری تشخیصی اختلالات روانی ویرایش چهارم تشخیص گذاشته و شدت بیماری توسط مقیاس تاثیر کلی بالینی شد. آزمون افسردگی بک، پرسش نامه فشار روانی خانواده و مقیاس سطح هیجان ابراز شده در همسران تکمیل شد. در پیگیری 6 ماهه، میزان بستری مجدد جانبازان بررسی شد. داده ها توسط آزمون همبستگی، من ویتنی و تحلیل واریانس تحلیل گردید.یافته ها: افسردگی خفیف در همسران به میزان 42%، افسردگی متوسط 26% و افسردگی شدید 8% دیده شد. همچنین فشار روانی شدید در 52% و هیجان ابراز شده بالا در 14% همسران دیده شد. میانگین تعداد بستری جانبازان در پیگیری 6ماهه 1.6±1.28 بار بود. میانگین فشار روانی خانواده در همسران 31±10.49 بود. نمره افسردگی بک، فشار روانی، سطح هیجان ابراز شده و زیر گروه های آن در همسران با تعداد دفعات بستری جانبازان رابطه معنی داری نداشتند ( به ترتیب با P معادل 0.19، 0.92 و 0.97).نتیجه گیری: سطح هیجان ابراز شده، افسردگی و فشار روانی همسران جانبازان با تعداد بستری مجدد جانبازان ارتباط آماری معنی داری ندارد.

مقدمه: تکنسین های اورژانس طی یک روز کاری با فشارهای جسمی و روانی زیادی مواجه اند که ممکن است در سلامتی و کیفیت کارشان موثر باشد. این تحقیق جهت شناخت شایع ترین عوامل دخیل در تنش های شغلی تکنسین های اورژانس و برنامه ریزی بهتر برای کاهش این تنش ها انجام شد.روش کار: این مطالعه توصیفی برای بررسی عوامل تنش زای فردی، بین فردی، مدیریتی، عوامل محیط کار و مراقبت از بیمار در 173 نفر از تکنسین های اورژانس مشهد در سال 1388 انجام شد. جهت گردآوری اطلاعات از پرسش نامه استاندارد شده عوامل تنش زای پرستاران استفاده شده که طی 2 مطالعه پایلوت جهت تکنسین های اورژانس تغییر داده شده بود. اطلاعات با نرم افزار SPSS و آزمون های مجذور خی، همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس تحلیل شدند.یافته ها: فقدان فرصت مناسب جهت استراحت، کمبود امکانات، عدم ارزیابی دقیق نحوه کار، کمبود پرسنل، تماس با آلوده کننده ها و نوع استخدام شایع ترین عوامل استرس زا بودند. عوامل مدیریتی و محیط کار بیشترین و عوامل بین فردی کمترین شدت تنش زایی را داشتند. ارتباط عوامل تنش زا با سن (P=0.0001)، نوع استخدام (P=0.0000) و شیفت های متوالی (P=0.0013) معنی دار بود.نتیجه گیری: برخلاف پژوهش های بیمارستانی، در تکنسین های اورژانس پیش بیمارستانی استرس در اثر عوامل مدیریتی و محیط کار بیشتر تشدید می گردد.

مقدمه: پزوهش حاضر جهت بررسی تاثیر شیوه واقعیت درمانی گروهی بر بحران هویت در دانش آموزان دوره راهنمایی تحصیلی انجام شد.روش کار: در این مطالعه نیمه تجربی 418 نفر از دانش آموزان پایه سوم راهنمایی که در سال 1386-7 در شهر خرم آباد تحصیل می کردند به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و پرسش نامه هویت شخصی را به عنوان پیش آزمون تکمیل کردند. سپس 32 نفر که نمرات بالاتری را کسب کردند انتخاب و به طور تصادفی به 2 گروه تقسیم شدند. 16 نفر گروه آزمون را تشکیل داده و 10 جلسه مشاوره گروهی مبتنی بر واقعیت درمانی دریافت نمودند. گروه شاهد شامل 16 دانش آموز بود که هیچ گونه مداخله ای را تجربه نکردند. نهایتا گروه های آزمون و شاهد بار دیگر آزمون هویت شخصی را به عنوان پس آزمون تکمیل نمودند. شاخص های توصیفی، رگرسیون چندمتغیره و تحلیل کوواریانس جهت تحلیل داده ها استفاده شدند.یافته ها: میانگین نمره هویت شخصی دانش آموزان 12.65±7.43 بود و 72 نفر بحران هویت زباد داشتند. رگرسیون چندمتغیره نشان داد که مشاوره گروهی با رویکرد واقعیت درمانی به طور معنی داری می تواند بحران هویت را در دانش آموزان تخفیف دهد (P<0.05). با این وجود دختران و پسران از لحاظ میزان اثربخشی این روش تفاوت معنی داری نداشتند (P>0.05).نتیجه گیری: روش مشاهده گروهی مبتنی بر واقعیت درمانی در درمان بحران هویت در نوجوانان، صرف نظر از تفاوت های جنسیتی آنان توصیه می شود.

مقدمه: پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه بین ویژگی های شخصیتی مادران بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی با سطح هیجان ابراز شده آنها انجام شده است.روش کار: در این پژوهش 40 بیمار ( 20مرد و 20 زن) مبتلا به اسکیزوفرنی که بین ماه های اردیبهشت و خرداد 1388 در بیمارستان ابن سینای مشهد بستری بودند به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. میزان هیجان ابراز شده مادر با تکمیل مقیاس سطح هیجان ابراز شده توسط بیمار و ویژگی های شخصیتی مادر با تکمیل فرم کوتاه مقیاس نئو توسط وی مشخص شدند. جهت تحلیل داده ها ار نرم افزار SPSS و آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیونی گام به گام استفاده شد.یافته ها: ویژگی شخصیتی روان نژندی با نگرش منفی نسبت به بیماری رابطه مثبت معنی داری داشت (P=0.042). ویژگی شخصیتی انعطاف پذیری با مولفه های پاسخ هیجانی (P=0.001)، نگرش منفی نسبت به بیماری (P=0.001)، تحمل / انتظار (P=0.001)، مزاحمت یا مداخله گری (P=0.22) و هیجان ابراز شده کل (P=0.001) در ارتباط معنی دار بود. ویژگی شخصیتی دلپذیر بودن نیز با مولفه های پاسخ هیجانی (P=0.001)، مزاحمت یا مداخله گری (P=0.047) نگرش منفی نسبت به بیماری (P=0.001)، تحمل / انتظار (P=0.001) و هیجان ابراز شده کل (P=0.001) رابطه مثبت معنی داری داشت. همچنین ویژگی شخصیتی مسوولیت پذیری با مولفه های پاسخ هیجانی، نگرش منفی نسبت به بیماری، تحمل / انتظار و هیجان ابراز شده کل رابطه مثبت معنی دار داشت (P=0.001).نتیجه گیری: سطح هیجان ابراز شده مادران مبتلا به اسکیزوفرنی به ویژگی های شخصیتی آنان بستگی دارد.

مقدمه: کیفیت زندگی از فاکتورهای مهم در ارزیابی مشکلات سلامت در جوامع مختلف می باشد.روش کار: این مطالعه توصیفی – تحلیلی، 700 نفر از جمعیت 15-64 ساله استان کردستان را در سال 1386 به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب و توسط پرسش نامه کیفیت زندگی یوروهیس نموده است. تحلیل اطلاعات توسط نرم افزار SPSS و آزمون های تی مستقل، ANOVA، همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه انجام شده است.یافته ها: در این مطالعه کیفیت زندگی در مردان به طور معنی داری بهتر از زنان (P=0.001)، و در مناطق روستایی بهتر از مناطق شهری بود (P=0.01). افراد دارای فعالیت ورزشی بیشتر کیفیت زندگی بهتری داشتند (P=0.002). کیفیت زندگی بهتری داشتند (P=0.002). کیفیت زندگی در افراد سیگاری پایین تر بود (P<0.05). کیفیت زندگی با افزایش سن، بدتر r=-0.197) و (P<0.001 ولی با افزایش وزن r=0.095) و (P=0. 01 و قد بهتر می شد r=0.193) و (P<0.001. افراد بی سواد کیفیت زندگی پایین تر F=13.246) و (P<0.001 و افراد دارای درآمد بیشتر کیفیت زندگی بالاتری داشتند F=13.814) و (P<0.001.نتیجه گیری: در جمعیت بزرگسال استان کردستان کیفیت زندگی در زنان به طور بارزی پایین تر است و با افزایش سن، عدم فعالیت ورزشی و مصرف سیگار کیفیت زندگی مشخصا کاهش می باید.