اصول بهداشت روانی
سال:1387 | دوره:10 | شماره:1 (پیاپی 37) |تعداد مقالات:15

مقدمه: این پژوهش به منظور بررسی ارتباط بین کایفوز و عوامل روان شناختی دانشجویان پسر دانشگاه تهران انجام شد.روش کار: روش پژوهش در این تحقیق نوع توصیفی بوده که به روش همبستگی اجرا شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر دانشجویان پسر دانشگاه تهران بود که از بین آن ها 54 نفر که دارای کایفوز بودند به صورت داوطلبانه در این تحقیق شرکت کردند. برای اندازه گیری کایفوز میان مهره اول تا دوازدهم سینه ای (T1 تا T12) از دستگاه ماوس ستون فقرات و برای ارزیابی خود بیمارپنداری، افسردگی و اضطراب نمونه ها به ترتیب از پرسش نامه MMPI تعدیل شده (a=0.82)، آزمون افسردگی بک (a=0.85) و آزمون اضطراب صفتی اشپیل برگر (a=0.87) استفاده شد.یافته ها: نتایج این تحقیق با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که میان خود بیمار پنداری (r=12.0, P=0.51)، افسردگی (r=0.56, P=42.0) و اضطراب (r=30.0, P=-0.36) و کایفوز ارتباط معنی داری وجود ندارد.نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که وجود کایفوز در دانشجویان به تنهایی نشان دهنده وجود اضطراب، افسردگی و خود بیمار پنداری نمی باشد.

مقدمه: در سال های اخیر فرار از منزل به ویژه در دختران نوجوان رو به افزایش است. مطالعات و تحقیقات زیادی پیرامون دختران فراری صورت گرفته است، اما مطالعات در زمینه ریسک فرار از منزل بسیار اندک می باشد. هدف از انجام این مطالعه بررسی رابطه بین متغیرهای جمعیت شناختی با ریسک فرار از منزل در دختران نوجوان بود.روش کار: این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. 500 نفر از دانش آموزان دختر مقطع متوسطه و پیش دانشگاهی مناطق 2، 5 و 7 آموزش و پرورش شهر مشهد که به شیوه تصادفی طبقه ای خوشه ای انتخاب شده بودند، با استفاده از پرسش نامه های ویژگی های جمعیت شناختی و ریسک فرار از منزل مورد بررسی قرار گرفتند. داده ها به کمک همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس یک راهه و آزمون تعقیبی شفه تجزیه و تحلیل شد.نتایج: تحلیل داده ها نشان داد که بین سن آزمودنی ها (P<0.01)، تعداد اعضای خانواده (P<0.05)، درآمد والدین (P<0.01)، سن و سطح تحصیلی والدین (P<0.01) با ریسک فرار دختران از منزل رابطه معناداری وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل واریانس یک راهه و آزمون شفه حاکی از تاثیر وضعیت تحصیلی (P<0.01)، ترتیب تولد (P<0.05) و نوع سرپرست (P<0.05) بر ریسک فرار از منزل بود. ارتباط سایر متغیرها با ریسک فرار از منزل معنادار نبود.بحث: نتایج بیانگر ارتباط برخی از متغیرهای جمعیت شناختی با ریسک فرار از منزل در دختران بود.

مقدمه: در مطالعه حاضر ساختار عاملی، همسانی درونی و اعتبار سازه مقیاس پرخاشگری کودکان پیش دبستانی بررسی شد. فرم مربی مقیاس پرخاشگری یک پرسش نامه 42 سوالی با مقیاس رتبه بندی لیکرت، برای ارزیابی پرخاشگری جسمانی، رابطه ای و واکنشی- کلامی کودکان پیش دبستانی طراحی شد.روش کار: از بین کودکان پیش دبستانی شهرستان ارومیه تعداد 489 کودک (176 دختر و 313 پسر) به روش تصادفی انتخاب شدند و مقیاس پرخاشگری پیش دبستانی توسط مربیان مهد کودک برای آن ها تکمیل گردید. برای بررسی روایی سازه از روش تحلیل عاملی بهره گرفته شد.نتایج: یافته ها نشان دادند که ضریب پایایی آلفای کرونباخ در کل مقیاس (0.98) و در عامل های چهارگانه استخراج شده رضایت بخش می باشند. تحلیل عاملی این مقیاس به کمک تجزیه به مولفه های اصلی و بعد از چرخش واریماکس، چهار عامل پرخاشگری کلامی- تهاجمی، پرخاشگری فیزیکی- تهاجمی، پرخاشگری رابطه ای و خشم تکانشی را فراهم کرد که معرف روایی سازه مقیاس می باشد. افزوده بر این نتایج مبین این واقعیت اند که میانگین نمرات پسران در عامل های پرخاشگری کلامی– تهاجمی و پرخاشگری فیزیکی- تهاجمی بیشتر از دختران است. اما در زمینه پرخاشگری رابطه ای و خشم تکانشی تفاوت دو جنس از لحاظ آماری معنی دار نبود. هر چند که میانگین پسران در دو عامل یاد شده نسبت به دختران بیشتر بود.نتیجه گیری: نتیجه این تحقیق نشان داد که مقیاس اندازه گیری پرخاشگری را می توان به عنوان یک ابزار پایا و معتبر در محیط های آموزشی، پژوهشی و بالینی به کار برد.

مقدمه: اگر چه تدریس به دلیل توسعه منابع انسانی امری بسیار پاداش دهنده است اما فشارهای روانی ویژه ای را ایجاد می کند که در کمتر حرفه ای نظیر آن را می توان یافت. پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان شیوع، منابع و علایم استرس استادان دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان صورت گرفته است.روش کار: این مطالعه به روش پیمایشی بر روی 168 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه انجام شده است. ابزار مطالعه پرسش نامه استرس معلم کیریاکو- ساتکلیف (1978) بود. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون آماری t برای گروه های مستقل، تحلیل واریانس یک راهه، آزمون تعقیبی توکی و ضریب همبستگی پیرسون انجام گرفت.نتایج: یافته ها نشان داد که 17.90 درصد از استادان دارای استرس زیاد یا خیلی زیاد، 29.1 درصد متوسط و 53 درصد فاقد استرس و یا دارای استرس کم بودند. در بین منابع استرس، درس نخواندن دانشجویان، تعداد زیاد ایشان در کلاس و کم انگیزگی شان در راس قرار داشت. از نظر متغیرهای جمعیت شناختی و حرفه ای، تنها میزان استرس استادانی که به صورت هم زمان در سازمان های دیگر به کار اشتغال داشتند کمتر بود (p=0.013) و کلیه علایم استرس نیز همبستگی مثبت معنی داری را با استرس کلی استادان نشان دادند.بحث: بی علاقگی دانشجو به رشته تحصیلی، بالا بودن نسبت دانشجو به استاد و بیکاری پس از تحصیل دانش آموختگان می تواند از دلایل عمده استرس استادان باشد.

مقدمه: استرس که بر اثر حوادث گوناگونی از جمله جنگ رخ می دهد به عنوان یکی از عوامل تهدید کننده سلامت روان در نظر گرفته می شود. رویدادهای استرس زای زندگی و پیامدهای آن، می تواند منجر به بروز اختلال استرس پس از ضربه (PTSD) گردد که آن نیز به نوبه خود بروز پی آیندهای مخربی، از جمله ناسازگاری زناشویی را در افراد متاهل به دنبال دارد. با این وجود، عواملی مانند زیر مولفه های روان شناسی مثبت نگر همچون بخشایش، تاثیر مثبتی بر علایم اختلال استرس پس از ضربه دارند. پژوهش حاضر با هدف پیش بینی رضایت زناشویی در مردان مبتلا به اختلال استرس پس از ضربه (ناشی از جنگ) و همسرانشان بر اساس شدت نشانه های اختلال در مردان و میزان بخشایش ابراز شده توسط زوجین تدوین گردید.روش کار: به این منظور ابتدا 103 بیمار تحت درمان از بیمارستان تخصصی اعصاب و روان جانبازان شیراز (جنت) انتخاب شدند، در مرحله بعد آنها با استفاده از مقیاس اختلال استرس پس از ضربه مورد ارزیابی قرار گرفتند. بر مبنای نمره برش این مقیاس 42 مرد با تشخیص PTSD به اتفاق همسرانشان به منظور سنجش میزان بخشایش و رضایت زناشویی آنان با استفاده از دو مقیاس بخشایش و سازگاری زناشویی، انتخاب شدند. در نهایت داده های به دست آمده با روش رگرسیون چندگانه (گام به گام)، مورد تحلیل قرار گرفت.نتایج: نتایج نشان داد که میزان بخشایش و شدت نشانه های PTSD می تواند رضایت زناشویی بهتری را در مردان مبتلا به PTSD و همسران آنان پیش بینی نماید.بحث: یافته های این پژوهش با سایر مطالعات انجام شده در گروه های افراد مبتلا به PTSD به ویژه نوع ناشی از جنگ همسو بوده است. این مطالعه بر نقش تمایل به بخشایش در افزایش رضایت و سازگاری زناشویی در افراد متبلا به PTSD ناشی از جنگ و همسرانشان تاکید می ورزد. یافته های این پژوهش می تواند به عنوان مقدمه ای جهت طراحی و تدوین برنامه ها و مداخلات زناشویی درمانی مبتنی بر آموزه های بخشایش به زوجین، مورد استفاده قرار گیرد.

مقدمه: همه مردم مشکلات و عوامل استرس زا را در زندگی شان تجربه می کنند و بایستی مکانیزم هایی برای مقابله با این دشواری ها پیدا کنند. این عوامل استرس زا در دامنه ای از هر روز، در حد معمول و یا خیلی شدید همچون بیکاری و بیماری قرار می گیرد. این که مردم چگونه با استرس مقابله می کنند از شخصی به شخص دیگر متفاوت است. حتی همچنان که یک موقعیت خاص ممکن است رشد کند ، راهبردهای استفاده شده توسط یک فرد هم ممکن است، تغییر و رشد یابد. در این پژوهش رابطه راهبردهای مقابله ای با سلامت روانی مورد بررسی قرار گرفت. هدف اصلی تبیین سلامت روانی و خرده مقیاس های اضطراب، افسردگی، اختلال در کارکرد اجتماعی و آسیب جسمانی بر حسب راهبردهای مقابله ای مساله مدار و هیجان مدار است.روش کار: در این تحقیق از روش همبستگی استفاده شد و به این منظور نمونه ای به تعداد 383 نفر از ساکنین 25 تا 54 ساله شهر خرم آباد با نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. جمع آوری اطلاعات از طریق مقیاس راهبردهای مقابله با استرس بیلینگز و موس (1981) و مقیاس سلامت عمومی کلدبرگ (1979) صورت گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های آماری میانگین، انحراف معیار و تحلیل رگرسیون استفاده شد.نتایج: نتایج نشان داد که بین سلامت روانی و راهبردهای مقابله رابطه معناداری وجود دارد (p<0.001). بین استفاده از راهبرد مساله مدار و خرده مقیاس های آزمون کلدبرگ رابطه معناداری دیده نشد. این امر نشان می دهد که هر چه فرد راهبرد مقابله مساله مدار را بیشتر به کار برد از سلامت بالاتری برخوردار است و بالعکس راهبرد هیجان مداری سبب افزایش علایم جسمانی، اضطراب، اختلال در عملکرد اجتماعی و افسردگی می شود (p<0.001). همچنین نتایج نشان داد که راهبردهای مقابله ای مساله مدار و هیجان مدار به طور متفاوتی واریانس متغیرهای اضطراب، آسیب جسمانی، افسردگی و اختلال در عملکرد اجتماعی که از مولفه های سلامت روانی هستند را به صورت معناداری تبیین می کنند (p<0.001).بحث: به طور کلی نتایج نشان می دهد که بهداشت روانی افراد در زمینه های جسمانی، روانی و اجتماعی تحت تاثیر شیوه مقابله فرد با مسایل قرار می گیرد. شیوه هیجان مدار در کاهش بهداشت روانی و شیوه مساله مدار در افزایش آن نقش دارد.

مقدمه: مبتلا به اسکیزوفرنیی یک اختلال شدید روانی است که تقریبا 1% جمعیت را مبتلا می سازد. توام شدن مبتلا به اسکیزوفرنی و مصرف مواد شایع است و شاخص پیش آگهی بد تلقی می شود. با توجه به این که تاکنون بررسی در مورد مصرف مواد در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی در مشهد انجام نشده است بر آن شدیم تا میزان مصرف مواد و نوع ماده مصرفی را در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی بستری در بیمارستان ابن سینا در سال 85 بررسی نماییم.روش کار: این مطالعه یک تحقیق توصیفی– مقطعی است، 100 بیمار مبتلا به اسکیزوفرنی بستری در بیمارستان ابن سینا مشهد در سال 85 که بر اساس مصاحبه بالینی روان پزشک بر مبنای ملاک های تشخیصی DSM VI مبتلا به اسکیزوفرنی بودند، با روش نمونه گیری آسان (در دسترس) انتخاب شدند. پرسش نامه مربوط به مصرف مواد با توجه به اطلاعات ثبت شده در پرونده ها و مصاحبه بالینی روان پزشک تکمیل گردید. اطلاعات جمعیت شناختی بیماران نیز در پرسش نامه ثبت شد، سپس نتایج مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.نتایج: از 100 بیمار مورد مطالعه 68 نفر مرد و 32 نفر زن بودند. میانگین سنی بیماران 42 سال بود. 47% بیماران سابقه خانوادگی اختلال روان پزشکی داشتند. در بیش از نیمی از بیماران سن آغاز بیماری زیر 25 سال بوده 58% بیماران سابقه مصرف مواد داشتند که %46.5 مصرف یک ماده و %53.5 مصرف همزمان چند ماده را ذکر می کردند. سن شروع مصرف مواد 21 تا 31 سال بود. بیشترین ماده مورد مصرف سیگار (%73.98) بود پس از سیگار مصرف تریاک و حشیش شیوع بیشتری داشت. بین جنس و مصرف مواد ارتباط معناداری وجود داشت (p<0.05) اما بین سن، شغل، نوع ماده مصرفی، مدت شروع بیماری و مصرف مواد ارتباط معنا داری وجود نداشت (p>0.05). یک سوم بیماران زن و دو سوم بیماران مرد سابقه مصرف مواد داشتند.بحث: شیوع مصرف مواد در بیماران مورد بررسی 58% بود. با توجه به این که مصرف مواد در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی می تواند باعث افزایش شدت علایم، بستری شدن های مکرر، بیماری های عفونی، خشونت، جرم، بی خانمانی، عدم مصرف دارو و در نتیجه پاسخ ضعیف به درمان های دارویی شود، همچنین بار مالی و هیجانی بالایی برای بیمار- خانواده و سیستم بهداشت روان دارد، لازم است به مصرف مواد و درمان آن در این بیماران توجه بیشتری شود.

مقدمه: احساس تنهایی، به عنوان حالتی ناخوشایند، پاسخ های هیجانی منفی و نارضایتی ادراکی فرد را در روابط اجتماعی اش شامل می شود. این تجربه نامطلوب و پریشان کننده می تواند به ناسازگاری های شناختی، هیجانی و رفتاری فرد در مرحله نوجوانی منجر شود. شواهد پژوهشی حاکی از وجود رابطه بین سبک های فرزندپروری و شایستگی های اجتماعی کودکان و نوجوانان است. به همین دلیل، برخی از پژوهشگران، به منظور توان پیش بینی احساس تنهایی در نوجوانان، بر مطالعه سبک های فرزندپروری (اقتدارمنش، دیکتاتوری و سهل گیرانه)، تاکید می کنند. از سوی دیگر، برخی نتایج پژوهش های مبتنی بر رویکرد بوم شناختی براون فنبرنر نشان داده است که بافت خانوادگی (وضعیت اقتصادی - اجتماعی، تحصیلات والدین و جنسیت کودک)، در درک تحول اجتماعی و احساس تنهایی فرزندان حایز اهمیت است. پژوهش حاضر بر اساس مدل تعاملی، سعی در بررسی توان پیش بینی مولفه های سبک های فرزندپروری ادراک شده و متغیرهای جمعیت شناختی بر احساس تنهایی دانش آموزان دختر نوجوان دارد.روش کار: روش پژوهش حاضر، همبستگی از نوع رگرسیون چند متغیره گام به گام است. گروه نمونه با توجه به فرمول کرجسی و مورگان (n=416) نفر برآورد و به روش چند مرحله ای انتخاب گردید. به منظور گردآوری داده ها از سه پرسش نامه سبک ها و ابعاد فرزندپروری، مقیاس افتراقی تنهایی و پرسش نامه جمعیت شناختی استفاده گردید.نتایج: نتایج به دست آمده بر اساس رگرسیون چندمتغیره گام به گام، نشان دهنده سه مرحله معنی دار در پیش بینی متغیر وابسته (احساس تنهایی) است. در اولین مرحله، بعد گرمی و حمایت گری از سبک فرزندپروری اقتدارمنش، بیشترین رابطه را با متغیر ملاک نشان داد (F=0.000, R=0.534). در مرحله دوم، دو مولفه سبک فرزندپروری اقتدارمنش (گرمی- حمایت گری و خودمختاری)، بالاترین میزان توان پیش بین احساس تنهایی را نشان دادند (F=0.000, R=0.556). در مرحله آخر، سه متغیر (بعد گرمی و حمایت گری، بعد خودمختاری و پایگاه اقتصادی -اجتماعی) دارای بیشترین توان پیش بینی کنندگی متغیر وابسته بودند (F=0.000, R=0.563).بحث: با توجه به یافته های به دست آمده از پژوهش حاضر می توان بیان داشت که سبک فرزندپروری اقتدارمنش، به ویژه دو بعد گرمی و حمایت گری و خودمختاری آن؛ و متغیر پایگاه اقتصادی - اجتماعی می تواند میزان احساس تنهایی را در دانش آموزان دختر کاهش دهد. این نتایج بایستی در سیاست گذاری سازمان های بهداشت روانی و آموزش والدین و مشاوران بالینی مورد توجه قرار گیرد.