مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مقاله مقاله نشریه

مشخصات مقاله

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

560
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

584
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

مدل سازی فضایی زمین لغزش: ارزیابی کارایی ترکیب روش داده محور EBF و روش دانش محور AHP (مطالعه موردی: حوضه فریدون شهر)

صفحات

 صفحه شروع 47 | صفحه پایان 67

چکیده

 سابقه و هدف: در طی دهه های گذشته, زمین لغزش ها به دلیل طبیعت مخربشان موضوع مهم پژوهش بوده اند. زمین لغزش ها از فرآیندهای ژئومورفیک رایج در مناطق کوهستانی می باشند که باعث حرکت توده ای مواد سنگی, رگولیت و یا خاک می گردند. تعیین زمین لغزش های آینده به فرآیندهای زمین شناختی, ژئومورفولوژیکی و هیدرولوژیکی بستگی دارد که باعث بی ثباتی در گذشته و حال حاضر شده اند. به منظور ساخت جاده ها, راه آهن, خطوط لوله آب و خطوط الکتریسیته در مناطق کوهستانی تهیه نقشه پراکنش زمین لغزش بسیار مهم می باشد. به منظور ارزیابی حساسیت زمین لغزش تعدادی از تکنیک های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد که دامنه ای از ارزیابی های کیفی بر اساس قضاوت های کارشناسی که ذاتی می باشند تا ارزیابی های کمی بر اساس تکنیک های آماری پیشرفته و یا مدل های ریاضی را شامل می شود. مواد و روش ها: مراحل روش شناسی که در تحقیق حاضر مورد استفاده قرار گرفته است شامل 6 گام می باشد. گام نخست: تهیه منابع داده هایی که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفته است شامل: داده های مربوط به عملیات میدانی, گزارشات تاریخی, نقشه توپوگرافی با مقیاس 1: 50000, داده های هواشناسی, نقشه زمین شناسی با مقیاس 1: 100000, مدل رقومی ASTER با قدرت تفکیک 30 متر و تصاویر لندست 8 با قدرت تفکیک 30 متر. گام دوم. تهیه نقشه پراکنش زمین لغزش: در این پژوهش نقشه پراکنش زمین لغزش با تعداد 80 موقعیت زمین لغزش با استفاده از عملیات میدانی گسترده و تفسیر عکس های هوایی تهیه گردید. گام سوم: تهیه پارامترهای موثر در زمین لغزش. گام چهارم: آنالیز تست هم خطی بین پارامترهای موثر در زمین لغزش. در این پژوهش 12 پارامتر به عنوان پارامتر موثر در زمین لغزش مورد استفاده قرار گرفتند که شامل طبقات ارتفاعی, شیب, شکل-شیب, طول شیب, فاصله از آبراهه, شاخص خیسی توپوگرافی, نسبت مساحت سطح, فاصله از جاده, سنگ شناسی, لیتولوژی, بارندگی و کاربری اراضی می باشند. گام پنجم: ترکیب مدل داده محور شواهد وزن قطعی و مدل دانش محور تحلیل سلسله مراتبی با استفاده از رابطه بین موقعیت زمین لغزش ها و داده های مختلف. گام ششم: صحت سنجی مدل با استفاده از شاخص های مساحت زیرمنحنی و شاخص سطح سلول هسته. یافته ها: نتایج حاصل از رابطه فضایی بین موقعیت زمین لغزش ها و پارامترهای موثر در زمین لغزش ها با استفاده از مدل شواهد وزن قطعی (قطعیت, عدم قطعیت, عدم اطمینان, و احتمال) در جدول 3 و شکل 3 نشان داده شده است. مقایسه بین نقشه قطعیت و عدم قطعیت نشان داد که مقادیر قطعیت برای مناطقی که دارای مقادیر عدم قطعیت پایین می باشد, بالا می باشد و بالعکس. این موضوع بیانگر پتانسیل بالای وقوع زمین لغزش در مناطق دارای درجات بالای قطعیت و درجات پایین عدم قطعیت می باشد. مقادیر بالای عدم اطمینان در مناطق دارای مقادیر قطعیت پایین قرار دارند. وزن دهی پارامترهای موثر در زمین لغزش با استفاده از روش AHP نشان داد که پارامترهای لیتولوژی, طبقات ارتفاعی, فاصله از جاده, شیب و بارندگی به عنوان مهمترین فاکتورهای موثر در وقوع زمین لغزش می باشند. نسبت سازگاری ماتریس 036/0 بدست آمد که مقدار دقت خیلی خوبی است که منعکس کننده دقت بالای سازگاری اولویت بندی بین پارامترها می باشد. نتایج: به علت برخی از محدودیت های روش های دانش محور فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و داده محور شواهد وزن قطعی, زمانی که به صورت انفرادی در زمینه تهیه نقشه حساسیت زمین لغزش مورد استفاده قرار می گیرند, به منظور رفع آن از روش ترکیبی استفاده گردید. نتایج مساحت زیرمنحنی نشان داد که نرخ موفقیت و نرخ پیش بینی برای مدل ترکیبی به ترتیب 872/0 (3/87%) و 903/0 (3/90%) می باشد. نتایج حاصل از مقادیر شاخص SCAI در مدل ترکیبی در کلاس های حساسیت زیاد و خیلی زیاد قابل قبول می باشد. نقشه حساسیت زمین لغزش حاصله نشان داد که مناطق با حساسیت لغزش بالا در منطقه مطالعاتی عمدتا در طول جهات شمال غربی تا غربی پراکنده شده اند. این نقشه می تواند اطلاعات مفیدی را در زمینه مدیریت شیب و برنامه ریزی کاربری اراضی در مناطق لغزشی در اختیار مهندسین, تصمیم گیران و برنامه ریزان قرار دهد.

استنادها

  • ثبت نشده است.

    • ارجاعات

  • ثبت نشده است.

    • استناددهی

    APA: کپی

    عرب عامری، علیرضا، رضایی، خلیل، یمانی، مجتبی، و شیرانی، کوروش. (1397). مدل سازی فضایی زمین لغزش: ارزیابی کارایی ترکیب روش داده محور EBF و روش دانش محور AHP (مطالعه موردی: حوضه فریدون شهر). پژوهش های حفاظت آب و خاک (علوم کشاورزی و منابع طبیعی)، 25(5 )، 47-67. SID. https://sid.ir/paper/156273/fa

    Vancouver: کپی

    عرب عامری علیرضا، رضایی خلیل، یمانی مجتبی، شیرانی کوروش. مدل سازی فضایی زمین لغزش: ارزیابی کارایی ترکیب روش داده محور EBF و روش دانش محور AHP (مطالعه موردی: حوضه فریدون شهر). پژوهش های حفاظت آب و خاک (علوم کشاورزی و منابع طبیعی)[Internet]. 1397؛25(5 ):47-67. Available from: https://sid.ir/paper/156273/fa

    IEEE: کپی

    علیرضا عرب عامری، خلیل رضایی، مجتبی یمانی، و کوروش شیرانی، “مدل سازی فضایی زمین لغزش: ارزیابی کارایی ترکیب روش داده محور EBF و روش دانش محور AHP (مطالعه موردی: حوضه فریدون شهر)،” پژوهش های حفاظت آب و خاک (علوم کشاورزی و منابع طبیعی)، vol. 25، no. 5 ، pp. 47–67، 1397، [Online]. Available: https://sid.ir/paper/156273/fa

    مقالات مرتبط نشریه ای

    مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.

    • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.

    • کارگاه های پیشنهادی





    بازگشت به بالا
    telegram sharing button
    whatsapp sharing button
    linkedin sharing button
    twitter sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    sharethis sharing button