مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

744
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

613
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

مضامین و ساختارهای تعلیمی و اخلاقی در منشورهای دیوانی با تکیه بر عتبه الکتبه، التوسّل الی الترسّل، دستور دبیری و دستورالکاتب

صفحات

 صفحه شروع 51 | صفحه پایان 77

چکیده

 یکی از اقسام مهم و در عین حال مورد توجه نویسندگان برجسته درباری, نثر منشیانه دیوانی است. این گونه نثر از قرن پنجم قمری در قالب آثار مانند تاریخ بیهقی, سیاستنامه, قابوسنامه و... آغاز می شود و در قرن ششم با نمونه های اعلایی چون عتبه الکتبه و التوسّل الی الترسّل به قوام و نضج می انجامد. آثار ترسّل و انشا از جهات گوناگون سیاسی, تاریخی, اجتماعی و ادبی ارزش فراوان دارند. از حیطه های کمتر بررسی شده در متون مزبور, جنبه تعلیمی و اخلاقی برجسته حاکم بر روح متن است که در جزء جزء ساختار بیانی نوشتار دیده می شود. دبیران که وظیفه نگارش مکتوبات دیوانی را به عهده داشتند, بنا به سابقه فکری اسلامی و اخلاقی, در ضمن نامه ها نیز به ذکر مبانی تعلیمی و اخلاقی مبادرت می کردند. در میان اقسام مختلف مکتوبات دیوانی, منشورها و فرمان های گماشتن افراد نیز از بابت ساختارهای به کاررفته و هم از جهت تعدد و تنوع مضامین اخلاقی و تعلیمی جایگاه ویژه ای دارند. بررسی تعلیمی مناشیر در آثار مورد بحث این نوشتار, نشان دهنده آن است که دبیران توصیه های دیوانی را در خطاب به سه گروه سلاطین, افراد منصوب شده و جامعه تحت امر تدوین نموده اند. مهم ترین توصیه به شاهان, اقامه مبانی اسلام و دادپیشگی است و به منصوبان, رعایت عدل و داد و حسن خلق با مردم و به زیردستان, توصیه به اطاعت و انقیاد است. توصیه ها گاه صرفا اخلاقیات را تاکید کرده اند و در مواردی هم نوعی مبانی تعلیمی و آموزشی را بیان کرده اند که اقامه آن ها در جهت بهبود سیرت و صورت سلطان و منصوبان موثر واقع می شود. نگارنده در پژوهش حاضر با شیوه تحلیلی توصیفی و از زاویه ادب تعلیمی مناشیر و احکام دیوانی را بررسیده است.

استنادها

  • ثبت نشده است.
  • ارجاعات

  • ثبت نشده است.
  • استناددهی

    APA: کپی

    جهادی حسینی، سیدامیر. (1396). مضامین و ساختارهای تعلیمی و اخلاقی در منشورهای دیوانی با تکیه بر عتبه الکتبه, التوسّل الی الترسّل, دستور دبیری و دستورالکاتب. پژوهش نامه ادبیات تعلیمی (پژوهشنامه زبان و ادبیات فارسی)، 9(36 )، 51-77. SID. https://sid.ir/paper/165455/fa

    Vancouver: کپی

    جهادی حسینی سیدامیر. مضامین و ساختارهای تعلیمی و اخلاقی در منشورهای دیوانی با تکیه بر عتبه الکتبه, التوسّل الی الترسّل, دستور دبیری و دستورالکاتب. پژوهش نامه ادبیات تعلیمی (پژوهشنامه زبان و ادبیات فارسی)[Internet]. 1396؛9(36 ):51-77. Available from: https://sid.ir/paper/165455/fa

    IEEE: کپی

    سیدامیر جهادی حسینی، “مضامین و ساختارهای تعلیمی و اخلاقی در منشورهای دیوانی با تکیه بر عتبه الکتبه, التوسّل الی الترسّل, دستور دبیری و دستورالکاتب،” پژوهش نامه ادبیات تعلیمی (پژوهشنامه زبان و ادبیات فارسی)، vol. 9، no. 36 ، pp. 51–77، 1396، [Online]. Available: https://sid.ir/paper/165455/fa

    مقالات مرتبط نشریه ای

    مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.
  • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.
  • کارگاه های پیشنهادی






    بازگشت به بالا
    telegram sharing button
    whatsapp sharing button
    linkedin sharing button
    twitter sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    sharethis sharing button