مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مقاله مقاله نشریه

مشخصات مقاله

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

1,574
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

1,250
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

1

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

بازشناسی مفهوم محله در شهرهای کویری ایران (نمونه مطالعاتی محله های شهر نایین)

صفحات

 صفحه شروع 35 | صفحه پایان 56

چکیده

 در ادبیات برنامه ریزی و طراحی شهری معاصر, پرداختن به مقیاس های خرد شهری در سلسله مراتب نظام تقسیمات شهری, به عنوان مهم ترین مقیاس سکونتی مورد توجه ویژه قرار گرفته است. اهمیت این موضوع به همراه ویژگی های پایدار واحدهای سنتی, در همه ابعاد اجتماعی, اقتصادی و زیست محیطی باعث شده است که الگوهای ارائه شده در نظریه های غربی به گونه ای بر پایه بسیاری از اصول واحدهای سنتی همان کشورها باشد. معادل واحد همسایگی, شاخص ترین مقیاس سکونتی در ایران, یعنی محله است. بررسی مطالعات موجود در تحلیل مفهوم و ساختار محله های سنتی ایران نشان می دهد که از یک سو, عمده این مطالعات و نتایج آن ها توصیفی بوده و از سوی دیگر, بر پایه های روش شناختی روشنی, استوار نیستند. از این رو تاکنون نظریه ای درخور که با فرهنگ و شرایط زندگی معاصر در ایران هماهنگ باشد, ارائه نشده است. این پژوهش بر این نکته تکیه دارد که از طریق موردکاوی محلات در شهرهای تاریخی ایران, مبتنی بر تحلیل های کیفی و کمی, می توان به ابعاد جدید از ماهیت محلات دست پیدا کرد. لذا با توجه به تمرکز عمده مطالعات ایرانی, بر مناطق کویری و همچنین ساختار شناخته شده و موجود شهر تاریخی نایین متشکل از 7 محله در فلات مرکزی ایران, نایین به عنوان نمونه مطالعاتی پژوهش انتخاب شده است. در این پژوهش از روش های تفسیری - تاریخی, توصیفی - تحلیلی, تحلیل محتوا و موردپژوهی استفاده شده است. این مطالعات به کمک اسناد تاریخی, مشاهدات میدانی, مصاحبه مبتنی بر تاریخ شفاهی محلات و بهره گیری از نرم افزار تحلیلی Arc Gis, امکان تدوین مدلی ویژه جهت تحلیل محله های شهر نایین در قالب مولفه های کمی و کیفی را فراهم آورده است. مولفه های کمی و کیفی در کنار هم واقعیت ها را می سازند, اما در این پژوهش به دلیل بررسی دقیق تر و همچنین اهمیت و کمبود مطالعات در زمینه ابعاد کمی محله ها, این دو بعد به صورت جداگانه در محله های شهر نایین مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از بررسی این مولفه ها در بخش کیفی مشخص می سازد که شکل گیری و تغییرات شهر و محلات آن به صورت مستمر و تدریجی در راستای همسازی مناسب بافت موجود با تغییرات و نیازهای جدید تا دوره قاجار و پیش از پهلوی ادامه داشته است. در این میان آداب ورسوم و ارزش های اجتماعی ازجمله مذهب نقش تعیین کننده ای در نوع عناصر, ویژگی ها, کیفیت روابط, نحوه شکل گیری و هویت محله ای و شهری داشته است. از سوی دیگر, وضعیت سخت اقلیمی و محدودیت منابع آبی نیز سبب فشردگی بالای کالبدی و همچنین محدودیت جمعیت و وسعت محله ها و شهر نایین شده است. یافته های این پژوهش در بعد مولفه های کمی نشان می دهد که مساحت کوچک ترین محله نایین 2.3 هکتار و بزرگ ترین آن ها 8.2 هکتار است. این ارقام بسیار کمتر از حدود شناخته شده برای یک واحد همسایگی معاصر در غرب است. همچنین میانگین فاصله خانه ها در هر محله به ترتیب از میدانچه ها 131 متر, از بازار 171 متر, از مسجد 81 متر بوده است که به وضوح, نشانگر سازگاری فواصل با توان عابر پیاده و اهمیت مسجد در بافت به دلیل تعداد زیاد آن هاست.

استنادها

ارجاعات

  • ثبت نشده است.
  • استناددهی

    APA: کپی

    موقر، حمیدرضا، رنجبر، احسان، و پورجعفر، محمدرضا. (1394). بازشناسی مفهوم محله در شهرهای کویری ایران (نمونه مطالعاتی محله های شهر نایین). مطالعات معماری ایران، 4(8)، 35-56. SID. https://sid.ir/paper/219413/fa

    Vancouver: کپی

    موقر حمیدرضا، رنجبر احسان، پورجعفر محمدرضا. بازشناسی مفهوم محله در شهرهای کویری ایران (نمونه مطالعاتی محله های شهر نایین). مطالعات معماری ایران[Internet]. 1394؛4(8):35-56. Available from: https://sid.ir/paper/219413/fa

    IEEE: کپی

    حمیدرضا موقر، احسان رنجبر، و محمدرضا پورجعفر، “بازشناسی مفهوم محله در شهرهای کویری ایران (نمونه مطالعاتی محله های شهر نایین)،” مطالعات معماری ایران، vol. 4، no. 8، pp. 35–56، 1394، [Online]. Available: https://sid.ir/paper/219413/fa

    مقالات مرتبط نشریه ای

    مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.
  • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.
  • کارگاه های پیشنهادی

  • ثبت نشده است.





  • بازگشت به بالا
    telegram sharing button
    whatsapp sharing button
    linkedin sharing button
    twitter sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    sharethis sharing button