مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مقاله مقاله نشریه

مشخصات مقاله

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

385
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

575
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

اثر کمبود آب و تلقیح با ریزموجودات همزیست بر صفات فنولوژیک، مورفولوژیک، زراعی و خصوصیات کیفی سویا

صفحات

 صفحه شروع 111 | صفحه پایان 128

چکیده

 سابقه و هدف: تنش خشکی یکی از عوامل مهم غیرزیستی است که رشد و عملکرد گیاه را تحت تأثیر قرار می دهد. زراعت سویا در اغلب کشورهای دنیا به منظور تولید روغن, پروتئین های گیاهی و علوفه صورت می گیرد. در نظام های کشاورزی پایدار کاربرد کودهای زیستی از اهمّیت ویژه ای در افزایش تولید محصول و حاصلخیزی خاک برخوردار است. قارچ های میکوریزا با ایجاد رابطه همزیستی با ریشه گیاهان از طریق افزایش جذب آب, افزایش مقاومت در برابر تنش های زنده (عوامل بیماریزا) و غیرزنده (خشکی و شوری) سبب بهبود رشد و نمو و عملکرد گیاهان می شوند. لذا این تحقیق با هدف بررسی اثرات کمبود آب بر صفات مهم زراعی, عملکرد دانه و شاخص برداشت روغن و پروتئین دانه سویا رقم کوثر تحت شرایط تلقیح میکوریزا آربوسکولار و باکتری ریزوبیوم در ارومیه انجام شد. مواد و روش ها: آزمایش در سال زراعی 1396 در مزرعه تحقیقاتی هنرستان کشاورزی شهرستان ارومیه به صورت طرح اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی آبیاری در سه سطح شامل آبیاری مطلوب (آبیاری بعد از 70 میلی متر تبخیر), تنش ملایم خشکی (آبیاری بعد از 110 میلی متر تبخیر) و تنش شدید خشکی (آبیاری بعد از 150 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A), عامل های فرعی قارچ میکوریزا در سه سطح شامل بدون میکوریزا, گونه Glomus mosseae و گونه Glomus intraradices و باکتری ریزوبیوم در دو سطح شامل عدم تلقیح و تلقیح با باکتری Rhizobium japonicum بود. یافته ها: در شرایط تنش خشکی شدید در مقایسه با شرایط آبیاری مطلوب, میزان شاخص سطح برگ, قطر ساقه, ارتفاع بوته و عملکرد دانه به ترتیب به میزان 60, 31, 11 و 22 درصد کاهش یافت. در هرسه شرایط مختلف آبیاری, تلقیح با قارچ میکوریزا گونه Glomus mosseae و گونه Glomus intraradices در مقایسه با عدم تلقیح, ارتفاع بوته, قطر ساقه, شاخص برداشت روغن و پروتئین, شاخص سطح برگ و عملکرد دانه را افزایش داد اما میزان پرولین را کاهش داد. در شرایط آبیاری مطلوب, تنش خشکی ملایم و شدید, تلقیح با باکتری در مقایسه با عدم تلقیح با باکتری, عملکرد دانه را به ترتیب 17, 19 و 17 درصد افزایش داد. تلقیح با قارچ گونه Glomus mosseae و گونه Glomus intraradices در مقایسه با عدم تلقیح میکوریزا, عملکرد دانه را به ترتیب 13 و 8 درصد افزایش داد. بیشترین درصد کلونیزاسیون ریشه از قارچ نوع گونه Glomus mosseae (80/48 درصد) حاصل شد. تلقیح با باکتری در مقایسه با عدم تلقیح, درصد کلونیزاسیون ریشه را حدود 17 درصد افزایش داد. تلقیح با باکتری در مقایسه با عدم تلقیح, درصد نیتروژن را حدود 8 درصد افزایش داد. تنش خشکی ملایم درصد نیتروژن دانه را افزایش داد. نتیجه گیری: تنش خشکی, صفات فنولوژیک مانند طول دوره رشد و زمان تا شروع دوره گلدهی, صفات موفولوژیک مانند قطر ساقه, طول غلاف و ارتفاع بوته, صفات کیفی مانند درصد و عملکرد نیتروژن, شاخص برداشت روغن, صفات فیزیولوژیک مانند شاخص سطح برگ, عملکرد دانه و کلونیزاسیون ریشه گیاه سویا رقم کوثر را به طور معنی داری کاهش داد در حالی که موجب افزایش پرولین گردید. تلقیح با قارچ میکوریزا به ویژه G. mosseae و تلقیح با باکتری ریزوبیومی از طریق افزایش دسترسی گیاه به آب و عناصر غذایی توانست موجب افزایش کلیه صفات مورد مطالعه شود. همچنین حضور این ریزجانداران در هر سه شرایط آبیاری, پرولین را کاهش و در نهایت عملکرد دانه را افزایش داد. بنابراین می توان با تلقیح قارچ میکوریزا به ویژه G. mosseae و باکتری Rhizobium japonicum شرایط را برای بدست آوردن حداکثر عملکرد کمی و کیفی در گیاه سویا در شرایط مختلف رطوبتی فراهم کرد تا علاوه بر کاهش اثرات تنش خشکی, مصرف کودهای شیمیایی را نیز کاهش داد.

استنادها

  • ثبت نشده است.
  • ارجاعات

  • ثبت نشده است.
  • استناددهی

    APA: کپی

    مخ زری مقدم، علی، صمصامی، ناصر، راحمی کاریزکی، علی، و قلی نژاد، اسماعیل. (1398). اثر کمبود آب و تلقیح با ریزموجودات همزیست بر صفات فنولوژیک, مورفولوژیک, زراعی و خصوصیات کیفی سویا. تولید گیاهان زراعی (مجله الکترونیک تولید گیاهان زراعی)، 12(1 )، 111-128. SID. https://sid.ir/paper/364435/fa

    Vancouver: کپی

    مخ زری مقدم علی، صمصامی ناصر، راحمی کاریزکی علی، قلی نژاد اسماعیل. اثر کمبود آب و تلقیح با ریزموجودات همزیست بر صفات فنولوژیک, مورفولوژیک, زراعی و خصوصیات کیفی سویا. تولید گیاهان زراعی (مجله الکترونیک تولید گیاهان زراعی)[Internet]. 1398؛12(1 ):111-128. Available from: https://sid.ir/paper/364435/fa

    IEEE: کپی

    علی مخ زری مقدم، ناصر صمصامی، علی راحمی کاریزکی، و اسماعیل قلی نژاد، “اثر کمبود آب و تلقیح با ریزموجودات همزیست بر صفات فنولوژیک, مورفولوژیک, زراعی و خصوصیات کیفی سویا،” تولید گیاهان زراعی (مجله الکترونیک تولید گیاهان زراعی)، vol. 12، no. 1 ، pp. 111–128، 1398، [Online]. Available: https://sid.ir/paper/364435/fa

    مقالات مرتبط نشریه ای

    مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.
  • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.
  • کارگاه های پیشنهادی






    بازگشت به بالا
    telegram sharing button
    whatsapp sharing button
    linkedin sharing button
    twitter sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    sharethis sharing button