مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

مقاله مقاله نشریه

مشخصات مقاله

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

video

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

sound

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

نسخه انگلیسی

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید:

953
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

دانلود:

906
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

استناد:

اطلاعات مقاله نشریه

عنوان

نمادهای عرفانی در نگاره های دوزخ معراج نامه میرحیدر

صفحات

 صفحه شروع 63 | صفحه پایان 76

چکیده

 دوزخ بنابر ادیان, جایی است در جهان دیگر که گناهکاران را در آنجا به انواع عقوبت کیفر دهند. شرح این موضوع در قرآن کریم و روایات مربوط به معراج در اندیشه های اسلامی به تفصیل آمده است و بازنمود آن را نیز می توان در نقاشی اسلامی و به ویژه در نسخ خطی مصور ایرانی مشاهده کرد. یکی از نسخ مصوری که موضوع دوزخ به صورت گسترده در آن مورد تصویرسازی قرار گرفته است نسخه ای از معراج نامه, معروف به معراج نامه میرحیدر است که در عصر تیموری در هرات تهیه شده است. با توجه به ماهیت معنوی موضوع از یک سو و بافتار عرفانی عصر تیموری از سوی دیگر, نگارگران این نسخه در آفرینش تصاویر به دفعات از نمادهای عرفانی بهره برده اند.هدف از این مقاله دستیابی به نحوه ترجمان بصری دوزخ و روایت قرآنی آن توسط نقاشان تیموری است که شامل قرآن و احادیث است.مقاله حاضر که به روش کتابخانه ای است, ضمن شناسایی و مطالعه نمادهای عرفانی در این نگاره ها با روش توصیفی تحلیلی به بررسی 16 نگاره دوزخی از نسخه مذکور می پردازد.سوال پژوهش حاضر این است: تصویرگران تیموری معراج نامه میرحیدر از کدام نمادهای عرفانی در بیان تصویری دوزخ بهره گرفته اند؟نتایج حاصل شده نشان می دهد که نگارگران علاوه بر مصور کردن روایت ادبی به بیان مفاهیم نمادین مورد نظر خود نیز پرداخته اند. این بیان با رویکردهای بصری متنوع در اثر دیده می شود که با نمادهای عرفانی همگام است. نمادهایی همچون آتش, تاریکی, خار, غل و زنجیر و... در نگاره های این نسخه مشاهده می شوند. دو عنصر آتش و تاریکی که به عنوان نشانه تصویری دوزخ هستند و در تمامی نگاره ها دیده می شوند, آتش, که مفاهیمی همچون عشق, حرص, ریاضت, شهوت, شیطان, و... را مصداقی برای آن می دانند و تاریکی نیز سرچشمه نفس در عالم روحانی است پیوند نفس به جسم, در واقع نزولی است از عالم روشنایی به عالم ظلمانی, ظلمانی به آن جهت که از اصل خود دور شده است. این مفاهیم عرفانی در نگاره های این نسخه اشاراتی است از دیدگاه عارفانه مصور این نگاره ها, به این طریق از معنای ظاهری که بیانگر داستان است, به معنای باطنی که همان معارف آموزه های دینی است رهنمون شده اند.

استنادها

  • ثبت نشده است.
  • ارجاعات

  • ثبت نشده است.
  • استناددهی

    APA: کپی

    محمدزاده، مهدی، چرخی، رحیم، و یاری، زهرا. (1397). نمادهای عرفانی در نگاره های دوزخ معراج نامه میرحیدر. باغ نظر، 15(60 )، 63-76. SID. https://sid.ir/paper/366951/fa

    Vancouver: کپی

    محمدزاده مهدی، چرخی رحیم، یاری زهرا. نمادهای عرفانی در نگاره های دوزخ معراج نامه میرحیدر. باغ نظر[Internet]. 1397؛15(60 ):63-76. Available from: https://sid.ir/paper/366951/fa

    IEEE: کپی

    مهدی محمدزاده، رحیم چرخی، و زهرا یاری، “نمادهای عرفانی در نگاره های دوزخ معراج نامه میرحیدر،” باغ نظر، vol. 15، no. 60 ، pp. 63–76، 1397، [Online]. Available: https://sid.ir/paper/366951/fa

    مقالات مرتبط نشریه ای

    مقالات مرتبط همایشی

  • ثبت نشده است.
  • طرح های مرتبط

  • ثبت نشده است.
  • کارگاه های پیشنهادی

  • ثبت نشده است.





  • بازگشت به بالا
    telegram sharing button
    whatsapp sharing button
    linkedin sharing button
    twitter sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    email sharing button
    sharethis sharing button