مراکز اسناد و مدارک علمی، کانون اطلاعات علمی و فناورانه بوده و از این جهت به عنوان یکی از نهادهای مهم میانجی در نظام علم و فناوری هرکشوری قلمداد می شوند. برای بررسی نحوه پشتیبانی این مراکز از نهادهای سیاست گذار علم و فناوری و حصول اطمینان از وجود روابط لازم بین این نهادها، به چارچوب خاصی نیاز داریم تا به خلاءهای موجود پی برده و راه حل هایی را برای پیشبرد مدیریت، تحلیل و تولید اطلاعات استراتژیک، اتخاذ نمائیم. در راستای تحقق این هدف، مقاله حاضر با بهره گیری از روش ترکیبی، مدلی را برای بررسی وضعیت پشتیبانی این مراکز از سیاست گذاری علم و فناوری توسعه داده و سپس این مدل در خصوص پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) پیاده شده است. با بهره گیری از این مدل، وضعیت پشتیبانی ایرانداک از سیاست گذاری علم و فناوری از دیدگاه سیاست گذاران و همچنین از دیدگاه مدیران و کارشناسان این پژوهشگاه مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج این بررسی، نشان می دهد ایرانداک به لحاظ پشتیبانی از سیاست گذاران وضعیت چندان مناسبی ندارد. اقداماتی که ایرانداک و سایر مراکز اسناد و مدارک علمی در پشتیبانی از سیاست گذاری می توانند انجام دهند عبارتند از: تولید دانش و اطلاعات تحلیلی مورد نیاز سیاست گذاران؛ تقویت و بهبود فرآیندهای نشر و اشاعه دانش و نیز اطلاعات مورد نیاز سیاست گذاران؛ مشارکت و همکاری رضایت بخش در سیاست گذاری؛ کمک به تکمیل و تقویت زیرساخت ها، قوانین و مقررات علم و فناوری کشور؛ و نهایتا راه اندازی و ساماندهی نظام های آماری و اطلاعات علمی، پژوهشی و فناوری.

امروزه مراکز مدارک علمی با تقاضاهای فزاینده در جمع آوری داده ها، ذخیره سازی، یکپارچه سازی، پردازش و تحلیل برای سیستم های اطلاعاتی و زیرساخت ها مواجه هستند. این مراکز، مهم ترین و قابل اتکاترین منابع حکمرانی برای پیشبرد حوزه های مختلف هر کشور هستند و لازمه موفقیت آنها، عملکرد مناسب آنهاست. پژوهش حاضر، برای پیشنهاد مدل حکمرانی داده در مراکز مدارک علمی کشور انجام شد تا نشان دهد که حکمرانی داده متناسب با این مراکز علمی، چگونه باید باشد. پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) به عنوان مورد مطالعه انتخاب شد. این پژوهش با روش فراترکیب به تحلیل محتوای متون در حوزه مراکز مدارک علمی پرداخته است. 15 مقاله و پایان نامه مرتبط با این حوزه به صورت هدفمند انتخاب شدند و با تحلیل محتوای کیفی بررسی شدند. برای طراحی مدل حکمرانی داده مراکز مدارک علمی از مدل پایه ای استفاده شد. یافته های پژوهش 5 مؤلفه اصلی حکمرانی داده شامل «برنامه ریزی»، «سازماندهی و مدیریت»، «عملکرد»، «اجرا» و «ارزیابی» را شناسایی کرد. این مؤلفه های اصلی هر یک دارای مؤلفه های فرعی هستند که در نهایت 38 مؤلفه فرعی برای حکمرانی داده مراکز مدارک علمی با فراترکیب متون مشخص شد. این مؤلفه ها به اجرای حکمرانی داده برای مراکز مدارک علمی کمک زیادی می کند.

هدف: پژوهش حاضر به بررسی تولیدات علمی و اثرگذاری مقالات علوم کتابداری و اطلاع رسانی در پایگاه وب علوم می پردازد.روش پژوهش: جامعه پژوهش حاضر که به روش علم سنجی انجام شده است را تعداد 14592 مقاله تشکیل می دهند که طی سال های 2007 تا 2011 در 83 مجله کتابداری و اطلاع رسانی به چاپ رسیده و در پایگاه وب علوم نمایه شده اند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار اکسل و اس. پی. اس. اس و آزمون رگرسیون نمایی استفاده شده است. همچنین برای ترسیم نقشه همکاری موسسات علمی کشورهای مختلف از نرم افزار یو.سی.آی.نت و برای ترسیم جایگاه کشورهای جهان در تولیدات این حوزه از نرم افزار سایت سپیس بهره گرفته شده است.یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد که میانگین استنادهای دریافتی حوزه کتابداری و اطلاع رسانی برای هر مقاله 3.52 استناد بوده و مقالات منتشر شده در سال 2007 میلادی با میانگین 12.49 استناد برای هر مقاله، بیشترین اثرگذاری را دارا بوده اند. مطالعه نرخ رشد تولیدات کتابداری و اطلاع رسانی در سال های مورد مطالعه از طریق آزمون رگرسیون نمایی نشان می دهد که مقالات این حوزه از نرخ رشد سالانه معادل 4.92 درصد برخوردار بوده اند. از سوی دیگر بررسی سهم کشورهای جهان در تولیدات و استنادهای کتابداری و اطلاع رسانی بیان گر این است که ایالات متحده با تولید بیش از 38 درصد مقالات بیشترین سهم را در جهان دارا بوده است. مطالعه جایگاه ایران نیز نشان می دهد که در دوره پنج ساله مورد بررسی پژوهشگران کشورمان با انتشار 171 مقاله در جایگاه بیستم جهان قرار داشته و نرخ رشد تولید علم ایران نیز بیش از پنج برابر میانگین جهانی بوده است. همچنین دکتر حمیدرضا جمالی با انتشار 33 مقاله در جمع ده پژوهشگر پر تولید جهان قرار داشته است.نتیجه گیری: رشد تولیدات علمی و میانگین استنادهای دریافتی کتابداری و اطلاع رسانی در دوره پنج ساله مورد بررسی به نسبت دوره های مشابه گذشته زیادتر بوده که بیانگر افزایش تولیدات و اثرگذاری حوزه مربوطه است.