1 rnkcrm واژه rnkcrm دو بار اسناد کوه مغ دیده شده است: یک بار در قطعه B3.11 و دیگری در قلعه A1 V3. لیوشیتس، ویراستار جلد دوم این مجموعه اسناد، و بوگولیوبوف و اسمیرنووا، ویراستاران جلد سوم آن، در قرائت مذکور و معنای آن، «چرم رنگ شده»، کلمه ای مرکب از rang «رنگ» و carm «چرم، پوست»، هم رای اند. اما معنایی که به این واژه داده شده محل تامل است. برای چنین معنایی، کاربرد اسم مفعول فعلی دال بر «رنگ کردن» انتظار می رود، مانند rast (از – raz)، هم چنین جز نخست واژه مرکبی از نوع /swβt - γōŠ/ swβtγwŠ  «دارای گوش سوراخ شده» یاγd-pāzn/ wswγt pzn   /ōsu«قلب پاک». صورتrang čarm/ rnkcam-/ تنها می تواند ترکیب وصفی از نوع γδw -sarδ/γwsrā/«سال گاو» یا  kanθβar| kaδβr| «لنگه در» و مانند اینها باشد. در واقع، کلمات مرکب مشابه سغدی که واژه crm جز دوم آنهاست به ما کمک می کنند تا معنای حقیقی rnkcrm را بیابیم. این کلمات مرکب عبارت اند از: /γāw-čarm/ γw crm «چرم گاو»،14 )، A4 R12؛ ^A 10.3؛ B 1.12 دوبار) xarā-čarm/ γr crm/ «چرم خر» (A10.410) و /naxślr-čarm/ nγŠyr crm «چرم بز کوهی» (B 19.511). از آن جا که جز اول این واژه های مرکب اسامی حیوانات است، طبعا rnk نیز باید بر یکی از حیوانات دلات کند. در جستجو برای یافتن چنین واژه ای، واژه رنگ، که در فرهنگ های فارسی «بز کوهی، مرال و آهو» معنی شده، برفور به ذهن می آید. این واژ ه را، که به نظر می رسد متعلق به لهجه های ایرانی شمالی و شرقی باشد (بسنجید با: وخی rang «مرال»)، شاعران خراسانی و ماورالنهری قرن های چهارم هجری، چون کسایی، اسدی، منوچهری، فرخی، عنصری، فخری گرگانی، مسعود سعد و سوزنی به کار برده اند. از آن جا که واژه رنگ احتمالا برای شاعران فارسی زبان غربی و جنوبی شناخته نبوده، اسدی لازم دیده است که آن را در فرهنگ خود، که مقصود از تالیف آن اساسا گردآوری واژه های ناشناخته برای شاعران غیر خراسانی بوده، ضبط و معنی کند...

کمانچه یکی از سازهاییست که در مشرق زمین سابقه تاریخی مفصل دارد و به خصوص در کشورهای مشرق زمین به کار می رفته است. در ایران قبل از اسلام سازی به نام غژک نظیر آن اکنون در منطقه سیستان و بلوچستان فراوان است در سیستان غژک دارای سیم های فراوان می باشد حتی عده آنها در بعضی موارد به هفده عدد می رسد که در منطقه افغانستان هم دارای قدمت است، ساز کمانچه در منطقه لرستان هم دارای سابقه تاریخی است اصولا در لرستان تمام مردمی که به موسیقی علاقمند هستند حتما دارای کمانچه ای در خانه هستند و در آن منطقه کمانچه سازهای فراوانی وجود دارند که نوع کمانچه آنها به صورت بلندگو بوده و دهنه آن پوست و قسمت روبروی کاسه طنین پشت باز است و صدای آن خیلی با قدرت از آن خارج می گردد و معمولا مطرب ها از بلندگو استفاده نمی کنند و حتی در فضای باز هم از آن استفاده نوازندگی می شود. فارابی در کتاب موسیقی کبیر از سازی گفتگو می کند که شبیه غژک است و دارای دو سیم بوده کمان برای به صدا درآوردن آن نداشته نام این ساز رباب است که شعرای متاخر فارابی از آن یاد کرده اند رباب، سازی است شبیه طنبور، بزرگ شکم و دسته کوتاه و صفحه رویی آن به جای استفاده از چوب که هم اکنون بر روی رباب های فعلی هست از پوست استفاده می کرده اند بیشتر از پوست آهو استفاده می کرده اند (برهان قاطع) کمانچه در لرستان دارای سه سیم بوده که سیم سوم به صورت مضائف به هم می پیچیدند و در قدیم از سیم های برق استفاده می شد. مسعود سعد سلمان در اشعارش از کمانچه یاد می کند و فرخی هم در مورد غژ یا غژک و نزهت اشعاری دارد.هر روز یکی دولت و هر روز یکی غژ          هر روز یکی نزهت و هر روز یکی تارنزهت سازی است شبیه قانون به شکل مربع مستطیل که اختراع آن را به صفی الدین ازموی نسبت می دهند رباب هم در قدیم سازی شبیه به کمانچه بوده و در کشورهای بلوک شرق، به طور فراوان با نام های گوناگون که تصویر آنها در مقاله موجود است یافت می شود به خصوص در چین، ژاپن، هندوستان، مالزی، یوگسلاوی، آنگولا، اندونزی، برمه، کنیا، نپال، اوگاندا و حتی در عرب و ترک در بیشتر ارکسترهای آنها موجود است و از آنها استفاده می شود.

مطالعه اکولوژیک و دینامیزم جمعیت خانواده گاوسانان در پارک ملی گلستان روی گونه های قوچ و میش، کل وبز و آهو به کمک مشاهدات میدانی و تست های آماری غیر پارامتریک کروسکال - والیس و آزمون U صورت گرفت. نتایج نشان می دهد که مناطق آلمه، دره خشک و دگرمانلی از نظر تراکم اوریال مشابه بوده و از نظر ساختار جمعیتی و میزان بره زایی بهترین جمعیت قوچ و میش در مرکز و بعد مناطق جنوبی پارک است درحالی که جمیعت های شرقی پارک بسیار شکننده و جوان است (به علت فشار بیش از اندازه شکارچیان و سهولت دسترسی متخلفین در این منطقه). هم چنین با مطالعه 17 لاشه اوریال مشخص شد که بیشترین میزان شکار توسط پلنگ (7 مورد) و در مرحله بعد گرگ (3 مورد) می باشد ولی حداکثر 24 درصد اوریالها توسط این دو صیاد اصلی شکار می شوند و بقیه مرگ و میرها به واسطه متخلفین و عوامل طبیعی است. زادآوری کل وبز در چهار منطقه مورد مطالعه (چندعباس، آدام چاغران، دگرمانلی و تونل - آق سو) یکسان بوده و اکثر مناطق پارک ملی گلستان برای کل وبزها شرایط زیست محیطی یکسانی دارد، امید زندگی و طول نسل حدود 5 سال، ضریب رشد جمعیت 0.135، نسبت جنسی 2 ماده به 1 نر و میزان بقای متوسط سالانه کل وبزها 0.78 است، به عبارت بهتر، جمعیت پازنها در مناطق مورد مطالعه از نظر طول نسل ضریب رشد، میزان بقا و نسبت جنسی یکسان است یعنی تاثیر عوامل محیطی و انسانی روی جمعیت یکنواخت است. جمعیت آهوان پارک ملی گلستان دارای ضریب رشد 0.156 و طول نسل 3.7 سال بوده و امید زندگی آهوان ماده 0.4 سال بیشتر از نرهاست. هم چنین اختلاف معنی داری بین گله های آهو از نظر تعداد بره ها وجود ندارد و ماندگاری نوزادان با احتمال 95 درصد در پاییز کمتر از بهار است.

 شوهر اهوخانم، بلندترین رمان فارسی واثر پراوازه علی محمّد افغانی است. وجود نشانه ها و ویژگی های گوناگون مکتبهای ادبی اروپایی و افزونی برخی از انها، نشانگر تاثّر احتمالی نویسنده از اصول و جنبه های مختلف ان مکتبهاست.کثرت نشانه ها و جنبه های رئالیستی در این رمان بلند،گویای ان است که سبک و شیوه غالب نویسنده در پرداخت عناصر داستان، رئالیستی  است. موفّقیّت نویسنده در انطباق داستان، ماجراها و شخصیّتها با اصول مکتب رئالیسم ،در جای جای رمان مشهود است. نویسنده با ساختن شخصیّتها و بیان نسبتا دقیق واقعیّات اجتماعی، ایینه تمام نمایی را فرا روی خواننده می نهد تا بدان وسیله به معضلات جامعه خویش بنگرد. با وجود فراوانی عناصر رئالیستی، برخی از جنبه های دیگر مکتبها بویژه جنبه های رمانتیک در این رمان بلند، با ان عناصر در کشاکش است؛ از جمله: فلسفه بافی بعضی از شخصیّتها،وصفهای مبالغه امیز رمانتیک، پرداختن به تخیّلات، اندیشه های ایدالیستی و...که این رمان بلند را از وجه غالب پرداخت رئالیستی ان دور می کند

نویسندگان مقاله حاضر، رمان تاریخ گرای شوهر آهو خانم را از زاویه ساز و کار بازسازی حافظه جمعی و روایت بازخوانی می کنند. ابتدا، اشاراتی به تکیه گاه های نظری این نوشتار خواهد شد. سپس شرحی از حقایق داستانی شوهر آهو خانم ارایه خواهد شد. آنگاه، در بخش نهایی و اصلی مقاله، خصلت گفت و گویی رمان، سطوح روایتی آن و نیز چگونگی بازسازی گذشته اجتماعی بر مبنای مولفه گفتمانی عصر نگارش آن تحلیل خواهد شد.

مدیریت در عرصه های منابع طبیعی تجدید شونده به ویژه پوشش گیاهی آن، بدون شناخت دقیق و جامع عناصر اصلی آن امکان پذیر نیست. طرح ملی آت اکولوژی گونه های مهم مرتعی با همین هدف در کل کشور به اجرا درآمده است. در مطالعه حاضر آت اکولوژی گونه Salsola orientalis  که نام جدید Salsola rigida است در استان اصفهان و در منطقه موته بمدت سه سال از 1376 تا پایان 1378 مورد تحقیق قرار گرفت. بدین منظور مجموعه ای از عوامل مهم چون اقلیم، خاک، زمین شناسی، فیزیوگرافی و پوشش گیاهی شامل پراکنش، تولید، تکثیر بذر و فنولوژی آن مورد بررسی قرار گرفت. گونه مورد مطالعه با نام علمی Salsola orientalis  S.G.Gamelin از خانواده اسفناجیان، گیاهی است بوته ای یا نیمه بوته ای، پایا و ایستاده به ارتفاع 15 تا 50 الی 60 سانتیمتر با گل آذین خوشه ای که دارای پراکنش نسبتا وسیعی در سطح ایران و جهان است و خاص رویشگاه های ایران – تورانی است. در استان اصفهان بیشتر در مراتع استپی سرد همراه با درمنه، جارو، افدرا، گون و استیپا در دامنه ارتفاعی 1000 تا 2000 متر از سطح دریا و بارندگی 150 تا 250 میلیمتر در واحدهای اراضی، تپه ماهورها و دشت های دامنه ای و تراس های فوقانی در خاک های با بافت سبک تا متوسط گسترش دارد. پدیده های فنولوژیکی در این گونه از اواسط فروردین شروع و تا آخر آذرماه ادامه دارد و به طور وسیعی تحت تاثیر تغییرات اقلیمی به ویژه بارندگی قرار می گیرد، به شکلی که در سال های خشک رشد آن محدود شده و از این طریق با خشکی محیط مقابله می کند. ریشه آن بیشتر راست و در برخی از موارد تا 1.5 متر و حتی بیشتر در خاک نفوذ می کند. به آفات و بیماریها مقاوم است و کمتر مورد صدمه قرار می گیرد. پروتئین آن حدود 10 تا 12 درصد است و مورد استفاده گوسفند، بز، شتر و آهو واقع می شود. گرچه مقاومت نسبتا خوبی به چرا دارد ولیکن تحت تاثیر چرای شدید تغییر شکل داده و تولید آن به شدت کاهش می یابد. تکثیر آن به وسیله بذر به راحتی انجام می گیرد و از این رو برای اصلاح مراتع مخروبه استپی که حداقل شرایط اکولوژیکی مناسب این گونه را داشته باشد توصیه می گردد.

بررسی وضعیت زیستی و تنوع گونه ای مهره داران استان اردبیل راهی برای شناسایی قابلیت ها و تنگناهای محیط زیست طبیعی استان در جهت مدیریت حفاظت از گونه و زیستگاه است. در این مطالعه در گام نخست، بوم سازگان استان اردبیل به عنوان بسترهای زیستی، شناسایی و طبقه بندی و پس از تعیین حدود، عوامل زیستی (اقلیم، منابع آب، پوشش گیاهی و پناهگاه و امنیت) در آن ها بررسی شد. در گام بعدی مهره داران استان اردبیل به تفکیک رده ثبت شده و بر اساس موقعیت گونه، نوع زیستگاه و نوع تغذیه، طبقه بندی و طبق مقررات ملی، ضمایم CITES و فهرست IUCN مورد ارزیابی قرار گرفته و بر این مبنا گونه های شاخص استان تعیین گردیدند. تعداد جمعیت گونه های شاخص برحسب مورد با استفاده از روش های شمارش دسته جمعی، تعیین حداقل جمعیت و تخمین تراکم در واحد سطح، برآورد و مناطق پراکنش آن ها در سطح استان مشخص و وضعیت زیستی آنها و گونه های همراه در این زیستگاه ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج مطالعات نشان داد که استان اردبیل به علت تنوع زیستگاهی کم نظیر از تنوع گونه ای قابل ملاحظه ای برخوردار است. در اغلب زیستگاه ها چهار عامل عمده زیستی (آب، غذا، امنیت و پناهگاه) در اثر فعالیت های انسانی و شکار بی رویه در معرض تخریب قرار دارد. به همین جهت گونه های شاخص با کاهش شدید جمعیتی و بحران های زیستی مواجه بوده و از مجموع 287 گونه مهره دار شناسایی شده، از نظر مقررات ملی هشت گونه در خطر انقراض، 62 گونه حمایت شده می باشند. همچنین از نظر مقررات بین المللی 39 گونه در ضمایم CITES و 21 گونه در فهرست سرخ IUCN قرار دارند. همچنین نسل دو گونه آهو و میش مرغ در زیستگاه های استان منقرض شده است. تخریب زیستگاه، عدم امنیت کافی و کاهش منابع غذایی عوامل اصلی نابودی گونه ها می باشند که تاثیر هر یک از این عوامل در این فرآیند به ترتیب 39، 53 و 4 درصد برآورد شده است. حفاظت زیستگاه با ایجاد منطقه حفاظت شده در منطقه آق داغ و حفاظت گونه با ایجاد منطقه شکار ممنوع در کوهستان سبلان و کناره های ارس راهکارهای اساسی مدیریتی برای حمایت و حفاظت از اجتماعات جانوری در استان اردبیل می باشند.