0

زمینه و هدف: رودخانه بالخلو به عنوان یکی از سرشاخه های اصلی رود قره سو اردبیل و تامین کننده آب سد یامچی می باشد و با توجه به وجود منابع آلاینده مختلف مانند پساب مناطق مسکونی، صنعتی و کشاورزی و آبگرم معدنی، بررسی کیفی این رودخانه برای حفظ حیات آن ضروری می باشد. امروزه در مطالعات تعیین کیفیت آب، بررسی حضور درشت بی مهرگان کفزی به عنوان شاخصی مکمل برای روش های شیمیایی در تشخیص وجود آلودگی ها شناخته شده است. روش بررسی: در این پژوهش به منظور بررسی کیفیت آب رودخانه بالخلو چای اردبیل بر اساس درشت بی مهرگان، نمونه برداری در 5 ایستگاه و دردو نوبت، فصول کم آبی و پرآبی در طول رودخانه صورت گرفت. همچنین برای تدقیق نتایج بدست آمده، اندازه گیری های برخی پارامترهای فیزیکی و شیمیایی در ایستگاه ها انجام شد. نمونه های بی مهرگان شناسایی شده و بااستفاده از شاخص تنوع شانون، شاخص زیستی مارگالف و شاخص تشابه پیلو سنجیده شدند. یافته ها: در این تحقیق ده راسته از بی مهرگان در 23رده شناسایی و شمارش گردیدند و پارامترهای فیزیکوشیمییایی مانند اکسیژن محلول، نیترات، دما، اسیدیته، دبی و سرعت جریان ثبت گردیدند. بحث و نتیجه گیری: نتایج بدست آمده ارتباط متناسبی را بین شرایط فیزیکی و شیمیایی و شاخص های زیستی نشان داد و شاخص زیستی مارگالف به دلیل اینکه بیشترین هماهنگی را با نتایج پارامترهای فیزیکو شیمیایی داشت عنوان بهترین شاخص برای ارزیابی زیستی رودخانه بالخلو شناخته شد. در نهایت با مقایسه پارامتر های فیزیکو شیمیایی و شاخص های زیستی کیفیت آب رودخانه بالخلو به سه ناحیه آلودگی کم، متوسط و بالا تقسیم بندی گردید.

زمینه و هدف: کمیته تجویز و مصرف منطقی داروی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، از مهرماه 1378 فعالیتهای آموزشی خود را با اهداف تصحیح اشکالات نسخه نویسی پزشکان عمومی و متخصص استان و بهینه سازی تجویز و مصرف دارو آغاز نموده است. در این تحقیق، تاثیر این فعالیت ها برروند شاخص های تجویز و مصرف دارو توسط پزشکان عمومی استان بررسی شده است. روش و ابزار: کمیته در مدت مذکور در راستای اهداف خود درقالب فصلها و دوره های زمانی مختلف،جزییات بیش از 363845 نسخه را در رایانه ثبت و برای 311 پزشک عمومی استان، پرونده کامل تشکیل داده است. کمیته در پایان هر سال، وضعیت نسخه نویسی هر یک از پزشکان را همراه با مقایسه شاخص های نسخه نویسی آنها با میزان قابل قبول کشوری و تجویز مصرف منطقی دارو، در قالب فرمهای تنظیم شده به اطلاع آنها رسانده است. اهم فاکتورهای مورد بررسی شامل میانگین اقلام تجویزی در یک نسخه، تعداد و درصد نسخ دارای بیش از 4 قلم دارو، درصد تجویز داروهای تزریقی، آنتی بیوتیکها کورتیکواستروئیدها و تداخلات دارویی متوسط و شدید می باشند. درضمن کمیته در این مدت 14جلسه با موضوع بررسی علمی نسخ پزشکان مربوطه تشکیل داده و در پایان نتایج بررسی را به همراه آموزش های لازم به آنها اعلام نموده است. در موارد لازم، پزشکان تشویق یا برای آموزش بیشتر فراخوان شده اند. علاوه بر فعالیت فوق، کمیته مزبور با نشر چند مقاله و پمفلت آموزشی با موضوعات بررسی اشکالات شایع نسخه نویسی و تجویز منطقی دارو و توزیع بین تمامی پزشکان و برگزاری کارگاهها و سمینارهای آموزشی، سعی در به روز نمودن اطلاعات، اطلاع رسانی و آموزش تجویز و مصرف منطقی دارو به ایشان داشته است.نتایج: روند تغییرات شاخص هایی مانند تعداد اقلام تجویزی (از 36/4 به 54/3) درصد بیماران دریافت کننده داروهای تزریقی  (از 11/62 به 93/42) و... تغییر قابل توجهی را نشان می دهند. درصد تجویز آنتی بیوتیک ها و کورتیکواستروئیدها تغییر چندانی نداشته ولی با توجه به کاهش تعداد اقلام تجویزی در هر نسخه در کل، کاهش نشان می دهند.نتیجه گیری: بطور کلی مطالعه حاضر، موید تاثیر معنی دار فعالیت های آموزشی کمیته بر روند تجویز و مصرف دارو در استان می باشد، گرچه تغییرات مزبور ناشی از عوامل دیگری نظیر قوانین و نظارت های سازمان های بیمه گر نیز می تواند باشد. با وجود روند رو به بهبود شاخص های مذکور، اکثر آنها تا میزان قابل قبول کشوری و تجویز منطقی دارو، فاصله داشته و لزوم فعالیت های فرهنگی و آموزشی بیشتر با جامعه پزشکی و اقشار مختلف مردم را نشان می دهند.