چکیده فارسی:رویکردهای متفاوت سیاست کیفری اسلام در زمینه  جرایم علیه دولت و حاکمیت سیاسی (بغی) و نیز جرایم علیه ملت و نظم عمومی (محاربه)، به طور کامل مورد پذیرش حقوق کیفری ایران قرار نگرفته است. در واقع بزه محاربه در معنای حقوقی آن بسیار توسعه یافته تر از محدوده  فقهی خود در حقوق کیفری ایران حضور دارد. اگرچه مبنای این حضور گسترش داده شده، اهمیت و حفظ ثبات در حاکمیت سیاسی در ابعاد مختلف آن بوده باشد با الزام اصل چهارم قانون اساسی مبنی بر تطابق کامل مقررات مصوب با اقوال فقهای امامیه در تعارض آشکار ارزیابی می شود. چکیده عربی:مالقی بالغ العنایۀ فی الحقوق الجزائیۀ الإیرانیۀ الاتجاهات المختلفۀ للسیاسۀ الجزائیۀ الاسلامیۀ فی مجال الجرائم ضد الحکومۀ (البغی) والجرائم ضد الشعب و الأمن العمام (المحاربۀ). فی الحقیقۀ جریمۀ المحاربۀ فی معناه الحقیقی أکثر توسعاً من معناه الفقهی فی الحقوق الجزائیۀ لِایران مع أن هذا التوسع فی مسیر إنشاء استقرار ثابت فی السیادۀ السیاسیۀ فی مختلف المجالات لیس منطبقاً بمادۀ الرابع للدستور و تطابق کامل للقوانین المقررّۀ مع أقوال الفقهاء الإمامیۀ.

چکیده عربی:هذا التحقیق بحث حول تطورات البرید فی عصربیبرس. فی بدایه هذه المقاله یدور الکلام حول مبادرات بیبرس بهدف استقرار الأمن فی مصر و الشام و من ثم یبحث علل التجدید و تطور البرید و الإصطلاحات و المناصب و شتی أنواع البرید الجوی و الأرضی و المنائر. بعد تسلط بیبرس علی السلطه أخذ بتقویه القوات العسکریه و إغلاق الطرق المؤدیه إلی مداخل الشام و مصب نهر النیل فی دمیاط لمواجهه البیزانس و الصلیبیین. إضافه إلی هذا کان بیبرس بحاجه لشبکه منظمه و دقیقه لکی یطلع بسرعه علی هجوم الأعداء علی أراضی مصر و الشام و لذا یظهر أنه اقتدی بالمغول فی تجدید البرید للإطلاع علی الأخبار و قام بتطورات عدیده فی هذا المضمار. لهذا السبب ربط حدود الدوله بالقاهره من جهه، و من جهه أخری قام ببناء المآذان لکی یراقب بشده مناوشات الأعداء، و هذه التطورات مکنته من التحکم بالأوضاع و من ثم التغلب علی عدوه و استقرار الأمن فی کل من مصر و الشام.   چکیده فارسی:پژوهش حاضر جستاری است در تحولات برید در دوره بیبرس. در این نوشتار، نخست، از اقداماتی که بیبرس با هدف استقرار امنیت در مصر و شام انجام داده بود، سخن خواهد رفت، سپس به علل بازسازی و تحول برید، اصطلاحات و مناصب و گونه های متعدد برید هوایی، زمینی و مناره ها پرداخته خواهد شد، بیبرس پس از دستیابی به سلطنت، برای مقابله با مغولان و صلیبیان به اقداماتی چون تقویت نیروی نظامی، انسداد مسیرهای ورودی شام و مصب رود نیل در دمیاط و ... دست زد. با این همه، وی به شبکه نظام مند و دقیقی نیاز داشت تا به سرعت از تهاجم دشمن به اراضی مصر و شام اطلاع یابد، از این رو، وی ظاهرا به تاسی از خبر رسانی مغولان سازمان برید را بازسازی کرد و به تحولاتی گسترده در آن دست زد. بیبرس برای تسریع در انتقال اخبار از سویی برید زمینی و هوایی را تاسیس کرد و بدان وسیله مرزهای دولت را با قاهره مرتبط ساخت و از سویی دیگر با ساخت مناره ها تحرکات دشمن را به دقت زیر نظر داشت. این تحولات به وی امکان داد تا ضمن تسلط بر اوضاع به زودی بر دشمن خود فایق آید و امنیت را در سراسر مصر و شام برقرار سازد.

چکیده فارسی:ازجمله موضوعات مهم و چالش برانگیز در عرصه بین المللی مساله صلح و امنیت بین المللی است. این مساله زمانی چالش برانگیزتر می شود که با دادگاه های بین المللی کیفری ارتباط پیدا می کند. به عبارت دیگر خود اصطلاح «دادگاه» در روابط بین المللی به طور ذاتی برخورد میان صلح و عدالت را مطرح می سازد. به عبارت دقیق تر این پرسش اساسی مطرح می شود که آیا صلح و امنیت بین المللی با عدالت تعارض دارند یا نه؟ افزون بر آن، دادگاه اصولا که درپی اجرا و تحقق عدالت می باشد،درصورت تعارض احتمالی میان صلح و عدالت جانب کدام یک را خواهد گرفت؟ یا این که اصولا چنین تعارضی مطرح نخواهد شد. از همین رو، در این نوشتار به بررسی این مساله پرداخته خواهد شد که دادگاه های بین المللی کیفری در حوزه حفظ و استقرار صلح و امنیت بین المللی چه نقشی می توانند داشته باشند. برای پاسخ به این پرسش لازم است تا نسل های مختلف دادگاه های بین المللی کیفری و رابطه میان صلح و عدالت مورد بحث قرار گیرد. به طور مسلم، جامعه بین المللی در دراز مدت هم به دنبال حفظ صلح و امنیت بین المللی و هم اجرای عدالت بین المللی می باشد. ازاین رو، درزمان های مختلف تلاش کرده است تا با ابزارهای هر چند ابتدایی که در اختیار دارد، تلاش های خود را برای عملی کردن این خواسته به کار گیرد. گاهی این امر از طریق کشورهای فاتح صورت گرفت و گاهی هم توسط شورای امنیت سازمان ملل متحد. دادگاه های مزبور نقش خود را در حوزه حفظ و استقرار صلح و امنیت بین المللی از طریق محاکمه و مجازات جنایت کاران و پیشگیری از وقوع جنایت ها و درنتیجه برقراری حاکمیت قانون- که خود پیش شرط صلح می باشد- ایفا می کنند. چکیده عربی:من الموضوعات الهامة و اِثارة التحدّی فی الصعید الدولی، مسألة السلام و الامن الدولی.تکون المسألة اکثرإثارة عند ما ترتبط إلی المحاکم الجزائیة الدولیة. و مصطلح «المحکمة» نفسُها توجِدُ التقابلَ بین السلم و العدالة ذاتیاً.هناک سؤالٌ اساسٌ: هل بین السلم و الامن الدولی و بین العدالة تعارضٌ اَم لا؟ وان کان موجوداً، فالمحکمة- التی قصدها تحقیق العدالة- تحمی اَیهما؟ اَولا، لیس، ثمَّة تعارضٌ.المقال یبحث عن المسألة؛ ما هو دَور المحاکم الجزائیة الدولیة فی حفظ السلام و الامن الدولی و استقرارهما.إجابة للسؤال یجب البحث عن المحاکم المذکورة مَدی حیاتها و ارتباطا إلی السلم و العدالة.اِنّما المجتمع الدولی یهدف تحقق السلام  والامن الدولی و حفظهما کما هدفُه تحقّقُ العدالة الدولیة. فلذاک سَعَی سعیاً لِاِنجاز هذا المطلوب بأدوات أوّلیة کانت فی متناوَله.تارة قُضِی الامر من جانب الدول الغالبة وتارة اُخری کان الامر بواسطة مجلس الامن لِمُنظّمة الامم المتحدة.هذه المحاکم تلعبُ دورَها فی حفظ السلم و الامن الدولی و استقرارهما بمقاضاة المجرمین و تنکیلهم اَو الحیلولة دون اندلاع الجرائم.

ربما کان من نافلة القول ان نتحدث عن دور الإسلام فی تحقیق الامن للإنسان بشتی انواعه بعد رفضه لکل الاسالیب الطاغوتیة جملة وتفصیلاً.فهو یعمل علی توفیر الأمن الأخلاقی من خلال نظامه الأخلاقی والتربوی (هو الذی بعث فی الأمیین رسولاً منهم یتلو علیهم آیاته ویزکیهم)(1) فهو یعین هنا مرجعیة النظام التربوی وبدونها یفقد صبغته وهو ینفی کل ما یلوث الجو الإنسانی الخلقی عبر تحریمه المفاسد الخلقیة التی تمیت إنسانیة الإنسان.

چکیده عربی:یعتبر المدح، أکثر الأنواع الأدبیة الکلاسیکیة رواجا فی الشعر العربی و الفارسی. و قد أجری منذ أقدم الأزمان شتی البحوث علی هذا النوع الأدبی، و لکن من حیث أن الشاعر المداح - عادتا - لم یکن یحسب لنفسه التزاما قبال المجتمع و الشعب الإنسانی، لا یعتبر النقاد عامة، هذه الأشعار إلا أباطیل و أکاذیب قد أنشدت إقناعا للحاکم و جسرا لوصول الشاعر إلی آماله و رغباته المادیة. یتناول هذا المقال، موضوع المدیح عامة و عند ابن الرومی خاصة و ینقده من حیث علم اجتماع الأدب، لیبین أولا مدی أثر هذه الأشعار ودورها البارز للشعب الماضی، و من جهة أخری یوضح مهمة القاریء المعاصر أمامها، و أخیرا یستشف من خلال مدائح ابن الرومی، المدینة الفاضلة الموجودة فی ذهن الشاعر و المجتمع المطلوب لدی الشعب الذی یعیش فی ذلک المجتمع، و یستنتج أن المدائح - و إن تعد نصوصا غیر ملتزمة أمام الإنسان و آماله و مشاکله - ولکن یتمکن القاریء المعاصر من کشف مجتمع الشاعر و أهواء الحکام و رغبات الناس و طلباتهم من خلال هذه الأشعار. المقال الحاضر یفتح بابا نحو قراءات جدیدة عن هذا النوع الأدبی الرائج فی القدیم و نقده من حیث علم اجتماع الأدب فی الأدبین العربی و الفارسی. من النقاط التی نستشفها من خلال مدیح ابن الرومی للمجتمع الإسلامی فی القرن الثالث هی: العلاقة الثنائیة بین الممدوح و الشاعر، الحاجة المستمرة إلی بطل یصلح الأمور، الدکتاتوریة الدینیة فی المجتمع، عدم الأمن السیاسی و الاقتصادی، عدم رضا الشعب المسلم من الأوضاع السائدة، و الحسرة علی الماضی. چکیده فارسی:«مدح» گسترده ترین گونه ادبی و رایج ترین آن در شعر کلاسیک فارسی و عربی است. جستار پیش رو، به بررسی مدح به طور کلی و به ویژه در شعر ابن رومی شاعر عرب زبان قرن سوم هجری از دید جامعه شناسی می پردازد، تا از یک سو کارکرد متون مدحی در گذشته، و از سوی دیگر وظیفه خواننده معاصر را در برابر آن معین کند. نیز با کشف آرمان شهر شاعر و جامعه آرمانی مردم از میان این اشعار، به این نتیجه می رسد که اگر چه مدایح، نوشته هایی بدون تعهد در برابر جامعه اند، اما شناخت جامعه همزمان با آن و حاکمان و مردمان و خواسته هایش را به راحتی می توان در آن یافت. از جمله نکاتی که درباره جامعه قرن سوم از مدایح ابن رومی برداشت می شود، عبارتند از: پیوند دو سویه حاکم و شاعر، قهرمان پروری در جامعه، وجود استبداد و دیکتاتوری با تکیه بر ایدئولوژی دینی، نبود امنیت سیاسی و اقتصادی، کشاکش برای صاحب شدن قدرت، و ناخشنودی مردم از وضع موجود و حسرت بر گذشته.

چکیده فارسی:حقوق بین الملل کیفری به دنبال حفظ نظم و امنیت بین المللی، رفته رفته کوشیده تا با فاصله گرفتن از قواعد عرفی، همانند حقوق کیفری داخلی از ابزار داغ و درفش برای مجازات مجرمان بین المللی بهره ببرد. به دلیل سختیها و مشکلات مربوط به همکاری کیفری بین المللی کشورها، معمولا روند گذار از یک سیاست کیفری بین المللی به یک سیاست جنایی بین المللی با کندی مواجه بوده است. کیفرگرایی محض منبعث از زادخانه کیفری داخلی کشورها در کسوت یک سیاست کیفری سرکوبگر و بین المللی نمی تواند به تنهایی از جرایم بین المللی پیشگیری نماید. به ناچار، باید همچنان که حقوقهای داخلی به این نتیجه رسیدند، با برنامه ریزی و کار و تلاش حقوق دانان ضمن طراحی، برنامه ریزی و بهره گیری از رویه های قضایی بین المللی و حقوق کیفری داخلی به دنبال جنبشی هماهنگ و همراه باشیم تا به عنوان یک «سیاست جنایی بین المللی» واحد و پویا بتوان از وقوع فجایع و کشتار انسانهای بی گناه پیشگیری نمود. تحولات و مداخلات دستگاههای مختلف سازمان ملل متحد شورای امنیت از طرفی و از دیگر سو، تجربه شش مرحله ای دادگاههای کیفری بین المللی و تلاش برای تعبیه همه ابزارها و فرایندهای کیفری برای چنین دادگاههایی حکایت از نوعی جهانی شدن حقوق کیفری و به تبع آن شکل گیری نوعی سیاست جنایی بین المللی دارد. پذیرش نوعی نقش قضایی برای شورای امنیت در جریان تشکیل این دادگاهها و از طرفی ظهور ادبیات کیفری داخلی در متون اساسنامه ها و مقررات آیین دادرسی و ادله این دادگاهها نشانگر ترسیم تدریجی مختصات یک سیاست جنایی بین المللی است که همانند حقوق کیفری داخلی «مسوولیت کیفری فردی» برایش در درجه اهمیت قرار دارد.   چکیده عربی:لقد حاول القانون الجزائی الدولی علی غرض الحفاظ علی النظم والأمن الدولی، أن یفارق القواعد العرفیة و أن یستخدم الآلیات الحاسمة والقامعة رامیة إلی عقوبة المجرمین الدولیین و هذا القانون ینوی أن یحقق ذلک علی غرار القانون الجزائی الوطنی. ولکن بسبب العراقیل والمآزق المتعلقة بممارسة الدول للتعاون الدولی الجزائی کانت کثیرا ما مسیرة النقل من السیاسة الدولیة الجزائیة إلی السیاسة الدولیة الجنائیة بطیئة جدا. لا ریب أن النظرة الجزائیة البحتة النابعة عن المنبع الجزائی الوطنی للدول فی ثوب السیاسة الجزائیة القامعة والدولیة لا تستطیع أن تحول حیال الجرائم الدولیة. لذلک لا بد علینا و أن نصل إلی سیاسة جزائیة دولیة فریدة و فاعلة، کما وصلت المناهج القانونیة الوطنیة، و ذلک عبر البرمجة والنشاط الفاعل و محاولة القانونیین ضمن عرض الأطروحة والبرمجة والاستخدام من المناهج القانونیة الدولیة والقانون الجزائی الوطنی کتیار واحد و فی مسیرة واحدة. من المعلوم تطرق هذا الأسلوب سیمهد لنا الظروف لمکافحة شتی الجرائم البشعة و قتل الأشخاص العزل.إن تطورات و مداخلات النظم المتعددة لمنظمة الأمم المتحدة و منها مجلس الأمن من جانب، والتجربة المؤقتة الستة لمحاکم الجزائیة الدولیة والسعی إلی إعداد جمیع الآلیات والمراحل الجزائیة لهذه المحاکم من جانب آخر، تعرب علی شکل خاص عن عولمة القانون الجزائی و بالتالی عن تأسیس السیاسة الجنائیة الدولیة کما أن قبول حالة من الدور القضائی لمجلس الأمن فی مسیرة تشکیل هذه المحاکم من جانب و ظهور آثار ومستندات جزائیة وطنیة فی نصوص الاتفاقیات و قواعد المحاکمة العادلة و أدلتها من آخر، مشیرة إلی عرض تدریجی لخصائص السیاسة الجنائیة الدولیة التی عندها المسؤولیة الجزائیة الشخصیة أهمیة کالقانون الجزائی الوطنی.

چکیده فارسی:نوشتار حاضر تلاشی برای بررسی سیاست گذاری جمهوری اسلامی ایران از منظر آیات قرآن کریم است. مهم ترین مساله در این زمینه در جمهوری اسلامی ایران چگونگی سیاست گذاری اجتماعی است. از آنجا که شکل گیری انقلاب اسلامی ایران بر مبنای اعتقادات دینی است، سیاست گذاری در این راستا نیز بر مبنای الگوی قرآنی استوار است.   چکیده عربی:یسعی هذا المقال إلی دراسة و تحلیل صناعة القرار فی الجمهوریة الإسلامیة الإیرانیة من وجهة نظر آیات القران الکریم. إن أهم قضیة فی هذا المجال فی الجمهوریة الإسلامیة الإیرانیة، هو کیفیة صناعة القرار الإجتماعی. و للجواب علی هذا السئوال نظرا لتأسیس الثورة الإسلامیة فی إیران علی أساس العقائد الدینیة فإن الصناعة القرار فی هذا المجال لابد أن یکون علی أساس نموذج قرآنی سنشیر الیه فی هذا المقال.

چکیده فارسی:روند تغییر تکنولوژی دفاعی از سیستم های مکانیکی به سامانه های اتمی و سپس سامانه های اطلاعاتی و سامانه های تکنولوژیک و بیوتکنولوژیک و ورود فضا به عنوان بعد چهارم صحنه جنگ و توسعه نانوتکنولوژی در ابعاد مختلف باعث تغییر دیدگاه کارشناسان نظامی نسبت به تکنولوژی دفاعی شده است. در پی توسعه فناوری های نظامی تعداد کمی نیرو با تکنولوژی برتر بر مناطقی بسیار گسترده سیطره یافته اند و از حجم نیروهای مسلح کاسته شده است. بخشی مهم از این تکنولوژی به سامانه های فضاپایه مربوط است که در عملیات های نظامی در زمینه های مختلف مانند شناسایی عکسی و الکترونیکی، مخابرات، هواشناسی، هدایت، ردیابی، ناوبری، نظارت و کنترل و ... مورد استفاده قرار می گیرند. نکته مهم و محوری کاربرد سامانه های فوق نحوه هماهنگی و سازماندهی آنها در قالب یک سامانه فرماندهی و کنترل با طراحی جامع و همه جانبه نگر به منظور ایجاد اشراف اطلاعاتی است که امروز به وضوح کاربردهای عملیاتی آن در خاورمیانه مشاهده می شود. بدیهی است اولین گام به منظور مقابله یا به کارگیری سامانه فوق شناخت این سیستم و زیرمجموعه های آن است. سامانه های اطلاعاتی فضاپایه نقشی بسزا در ایجاد اشراف اطلاعاتی دارند و بدون آنها اهداف اشراف اطلاعاتی محقق نخواهد شد و هم زمان با پیچیده شدن تکنولوژی دفاعی اهمیت بخش فضا در جنگ های آینده افزایش می یابد. سامانه های فضایی ویژگی هایی منحصر به فرد دارند و غالبا در حوزه قوانین حقوق بین الملل قرار نمی گیرند و لذا استفاده از آنها بار حقوقی برای کشور ما به همراه ندارد. لذا در این مقاله سعی شده است مولفه های امنیت ملی از دیدگاه آسیب پذیری از طریق سامانه های هوایی و فضایی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرد.   چکیده عربی:أدت عملیة تحول التکنولوجیا الدفاعی من الأنظمة الحرکیة الآلیة إلی الأنظمة الذریة و بالتالی إلی الأنظمة المعلوماتیة و الأنظمة التکنولوجیة و التکنولوجیا الحیویة و غزو الجو کالجانب الرابع من المشهد الحربی و تنمیة تقنیة النانو فی الجوانب المختلفة أدت إلی تغییر أدت. وجهة النظر الخبراء العسکریین ازاء التکنولوجیا الدفاعی. أدت تنمیة التکنولوجیات العسکریة إلی أن عددا قلیلا من العسکریین یمکن لهم بالإستفادة من التکنولوجیا الفائقة أو های تیک أن یتحکموا و یسیطروا مساحة واسعة جدا من الأراضی و تقلیص عدد المسلحین. ترتبط قسم هام من هذه التکنولوجیا إلی الأنظمة الجویة التی تتم الإستفادة منها فی العملیات العسکریة المختلفة کلإکتشاف التصویری و الإلکترونی و الإتصالات و العلوم الجویة و توجیه المرکبات و تحدید المواقع و الملاحة و الرقابة و ...و النقطة المهمة هنا هی أن استخدام الأنظمة المذکورة کان فی الواقع لتنسیقها و تنظیمها فی إطار النظام القیادة و الرقابة و بالتصمیم الشامل و کامل الجوانب لإنشاء الرقابة المعلوماتیة التی تشهد منطقة الشرق الأوسط إستخدامها لأغراض معلوماتیة واضحة. و من المعروف أن القدم الأول لمواجهة أو إستخدام الأنظمة المذکورة، هو معرفة هذا النظام و اجزاءه. الأنظمة المعلوماتیة الجویة لها دور واضح فی إنشاء الرقابة المعلوماتیة التی لاتتحقق أهداف الرقابة المعلوماتیة بدونهاو تزامنا مع التعقید التکنولوجی الدفاعی، تضاعف أهمیة قسم الجو فی الحروب المستقبلیة. یجب الإنتباه إلی أن للأنظمة الجویة خصائص متمیزة علی الأغلب لاتدخل فی دائرة القوانین الدولیة. ولهذا لاتفرض المسئولیة الحقوقیة علی بلدنا. (گل رو، 1390) و بالتالی سعینا فی هذا المقال أن نحلل مکونات الأمن الوطنی من وجهة نظر التضرریة من خلال الأنظمة الجویة.

حقوق امنیت ملی مجموعه موازین و هنجارهای ناظر بر تعریف و تعیین ابعاد، اهداف، مرجع، بایسته ها و چارچوب های نکوهیده و در نهایت حقوق و تکالیف دولت و ملت در این ارتباط و نحوه تضمین رعایت این چارچوب هاست. اینکه چگونه می توان امنیت ملی را قانونمند کرد و در قالب ضوابط مورد تعریف، اجرا و دفاع قرار داد، دل مشغولی اساسی این حوزه مطالعاتی است. دو قرن از گرایش دولت ها به تدوین مجموعه واحد یا متکثر از «قانون امنیت ملی» و تصویب آنها در مجالس قانون گذاری می گذرد. امروز شرح و تفسیر رابطه حقوق (مجموعه موازین موضوعه) با امنیت ملی در گسترده ترین معنای آن، خود روش و چارچوب پژوهش بین رشته ای است و برای آشنایی بیشتر نهادها و مراجع کشورمان با آن، این نوشتار به بررسی و تبیین عمده ترین محورهای آن می پردازد.   لطفا برای مشاهده چکیده عربی به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

بسیج در اندیشه امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری راهبرد بی بدیل در فرایند انقلاب اسلامی و تحقق اهداف و مقابله با مخاطرات و تهدیدهاست. در شکل گیری انقلاب، نگهبانی از دستاوردها و تثبیت انقلاب و در جنگ نظامی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی تکیه امام (ره) بر بسیج مردمی نیرو های انقلاب در همه عرصه ها بوده است. فرمان حضرت امام خمینی (ره) برای تشکیل بسیج دانشجو و طلبه و در تاکیدات مکرر مقام معظم رهبری نگاه به بسیج قشرها دیده می شود و ایشان خواستار پر کردن همه خلا ها از جمله خلاهای سیاسی، فکری، اجتماعی، عقیدتی و نظامی و ... توسط بسیج است.در عصر تهدید نرم به عنوان مهم ترین مخاطره نظام اسلامی بررسی نقش بسیج دانشجو و طلبه در این عرصه حایز اهمیت است بر این اساس این مقاله با عنایت به شاخصه های نقش آفرینی این دو قشر و با توجه به ابعاد مختلف تهدید نرم، قابلیت ها و توانمندی های بسیجیان را در مقابله با تهدیدهای نرم، مورد بررسی قرار گرفته می دهد.   لطفا برای مشاهده چکیده عربی به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.