ضمن تعریف ترفنده های بین متونی بعنوان ترفندهای متونی که متن میزبان را به حوزه معنایی سایر متون متصل می سازد و با اعتقاد به اینکه هر تغییری در ترفندهای متونی انگیزش گفتمانی دارد مقاله حاضر تغییرات ارایه متونی عناصر بین متونی و ارزش گفتمانی آنها را در توسعه دادن به امکانات معنایی متن میزبان در انواع مختلف متونی مورد تحقیق و بررسی قرار می دهد. ابعاد تغییرات متونی مورد مطالعه در این مقاله عبارتند از ردیف، فاصله معنایی، عمق قرار گرفتن عناصر بین متونی در سلسله مراتب ساختار متونی، میزان ادغام فیزیکی و نیز میزان ضرورت عناصر برای عملکرد گفتمان میزبان در انواع مختلف متن. نمونه های متونی از گونه های مختلف علمی، مطبوعاتی و تبلیغاتی برگزیده شده که در آنها عناصر متونی مهمان در ابعاد یاد شده تغییرات متونی مورد بررسی قرار می گیرد و در پرتو این بررسی روشن می شود که یک نمود ترفند بین متونی در انواع مختلف متن دارای نقش های متفاوت می باشد و اینکه قراردادهای وابسته به نوع متن در نحوه ارایه متونی عناصر مهمان حاکم نمی باشد و بیشتر قصد ارتباطی و نگرش گویشور است که در این راستا عمل می نماید.