دشت حاصلخیز شبستر با وسعتی در حدود 617 کیلومتر مربع تقریبا در چهل کیلومتری غرب شهرستان تبریز و در شمال شرق دریاچه ارومیه قرار گرفته است. دشت شبستر یک منطقه فعال کشاورزی بوده و با توجه به کمبود بارش سالانه و رواناب سطحی، سفره های آب زیرزمینی جهت مصارف کشاورزی، شرب و بهداشت از اهمیت فوق العاره زیادی برخوردار هستند. در سالهای اخیر نفوذ آب شور به سفره های مذکور به ویژه در قسمت های جنوبی و مرکزی دشت از شدت بالایی برخوردار بوده و تعداد زیادی از چاههای آب به خاطر همین مساله دیگر قابل بهره برداری نیستند. هدف این تحقیق تعیین منشا آب شور در این لایه های آبدار است، با جمع آوری داده های هیدروژئولویکی قبلی و نمونه برداری متعدد از چاههای موجود در منطقه دو گروه آب شور با ترکیب شیمیایی کاملا متفاوت در منطقه تشخیص داده شده است: گروه اول دارای مقادیر پایینی از نسبتهای SO4/Cl  و Na/Cl بوده و درصد MG+CA در این گروه از مقدار بالایی برخوردار استو آب شور قسمتهای مرکزی دشت را شامل می شود.گروه دوم دارای مقادیر بالایی از نسبتهای SO4/Cl وNa/Cl  بوده و درصد Mg+Ca دراین گروه پایین است و آب شور قسمت های جنوبشرقی و حاشیه جنوبی دشت را در برمی گیرد. در آب شور قسمت های مرکزی نسبت SO4 و Cl به مجموع آنیونها هم خوانی خوبی با نسبت های مذکور درآب دریاچه ارومیه دارند و در نتیجه منشا آب شور در این قسمت را می توان به دریاچه ارومیه نسبت داد.در حالی که نسبتهای  SO4و Cl به مجموع آنیونها در آب شور قسمتهای جنوب شرقی و حاشیه جنوبی متفاوت از نسبت های مشابه در آب دریاچه ارومیه است تبخیر از آب زیرزمینی، نفوذ از رودخانه های مجاور شور و انحلال نهشته های تبخیری موجود در منطقه باعث شوری سفره ها می گردند.

سد و نیروگاه رودبار لرستان از نظر تقسیمات زمین شناسی ایران، در منطقه ساختمانی زاگرس بلند قرار دارد. ساختگاه و نیز بخشی از مخزن سد از سازند دالان به سن پرمین تشکیل شده است. همچنین در پایین دست محور سد، رخنمونی از سازند سروک به سن کرتاسه بالایی وجود دارد که در اثر عملکرد گسل های راندگی در مجاورت سازند دالان قرار گرفته است. آب رودخانه رودبار از بارش های جوی و نیز زه کشی آب های زیرزمینی تامین می شود. با توجه به موقعیت زمین شناسی و آب و هوایی منطقه، انتظار می رفت که فرایند کارستی شدن در نهشته های کربناته محدوده ساختگاه به خوبی گسترش داشته باشد، ولی طبق اطلاعات به دست آمده از مغزه گمانه ها و گالری های اکتشافی که در محدوده محور سد و تکیه گاه ها حفاری شده اند، به نظر می رسد آثار کارستی که بتواند یک شبکه زهکش در آن محدوده ایجاد کند، دیده نشده است. وجود گمانه های آرتزین در محدوده ساختگاه، وجود آبخوان محبوس (علاوه بر آبخوان آزاد) را تایید می کند. براساس نتایج آنالیز شیمیایی تعداد 22 نمونة آب از شش منبع آبی محدوده ساختگاه، غالب ترین تیپ های آب زیرزمینی بی کربناته کلسیک و سولفاته کلسیک می باشند. رودخانه آب رودبار، چشمه کیش و بخش خروجی تونل T2 به علت تغذیه از آبخوان های آزاد و زمان ماندگاری کم، تیپ بی کربناته ولی گمانه های آرتزین TG-4 و RB-8 و بخش ورودی تونل T2 به علت تماس با کانی های سولفات دار و نیز زمان ماندگاری بیشتر در سفره های محبوس، تیپ سولفاته دارند.

 فرایندهای زمین شناسی و معدنی، کشاورزی و صنعتی می توانند موجب آزاد شدن عناصر مسمومیت زا در چرخه زیست محیطی شوند. اگر این عناصر از سه برابر حد مجاز و مورد نیاز، وارد بدن شده و مصرف شوند، در درازمدت می توانند خطرآفرین باشند. در این تحقیق به منظور تعیین ویژگی های ژئوشیمیایی آب های زیرزمینی متاثر از زون های آلتراسیون هیدروترمال در منطقه تارم، 31 نمونه آب در مناطق با دگرسانی گرمابی و در واحدهای سنگی دگرسان نشده (رسوبات کواترنر، سنگ های آذرآواری و گدازه های سالم، گرانیت و طبقات مارنی) برداشت و مورد آنالیز شیمیایی و عنصری قرار گرفت. ویژگی های هیدروژئوشیمیایی نمونه ها با استفاده از تکنیک های آنالیز چند متغیره شامل آنالیز خوشه ای و تحلیل تمیزی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج، نشان داد که آب های آلوده و آلایش یافته توسط زون های آلتراسیون به خوبی از آب های دیگر مناطق تارم با استفاده از روش های آماری چندمتغیره قابل تشخیص و تفکیک اند. به منظور بررسی ماهیت شیمیایی گروه های آب به دست آمده از آنالیزهای چندمتغیره، مقادیر میانگین هر یک از شاخص های شیمیایی در هرگروه با استفاده از نمودار استیف مورد ارزیابی قرار گرفت. مقایسه گروه ها نشان می دهد که کیفیت آب به تدریج با افزایش میزان تاثیر زون های آلتراسیون به شدت کاهش یافته است، به نحوی که آب های مناطق دگرسانی دارای طعم ترش، مضر تا بی نهایت مضر برای شرب و بسیار نامناسب برای کشاورزی می باشند.

دشت گرگان با وسعت بیش از 5000 کیلومتر مربع در جنوب شرق دریاچه خزر قرار دارد. از آنجا که آب های زیرزمینی منبع اصلی آب برای استفاده های خانگی، صنعتی و کشاورزی در این ناحیه است، تضمین کیفیت آب از طریق محافظت آن در برابر منابع آلاینده ضرورت دارد. در این مطالعه، داده های هیدروژئوشیمیایی 96 چاه آبیاری برای ارزیابی کیفیت آب و تعیین فرآیندهای کنترل کننده شیمی آب مورد استفاده قرار گرفت. نمونه ها بر اساس ویژگی های ژئوشیمیایی و به کمک تحلیل خوشه ای به پنج گروه آماری مجزا (V, IV,III, II, I) تقسیم شد. نتایج نشان می دهد که کیفیت آب های زیرزمینی و ویژگی های ژئوشیمیایی نمونه های گروه بندی شده با زمین شناسی و هیدروگرافی ناحیه همخوانی دارد. نمونه های جمع آوری شده از نزدیکی محل تغذیه آبخوان که پوشیده از گراول و ماسه است به عنوان گروه I طبقه بندی شد. با دور شدن از محل تغذیه و وجود پوششی از خاک های سیلتی مقدار پارامترهای pH و TDS و همچنین غلظت HCO3 و SO4 افزایش می یابد (گروه های II و III). بیشترین غلظت کلرید و سولفات به بخش های شمالی ناحیه که به طور عمده پوشیده از رسوبات دانه ریز رسی است تعلق دارد (گروه های IV و V). توزیع مکانی گروه های آماری نشان دهنده قرار گیری نمونه های متعلق به یک گروه در نزدیکی یکدیگر است که پیشنهاد کننده فرایندها و یا جهت جریان یکسان می باشد. به طور کلی، نتایج نشان داد که گروه بندی آب های زیرزمینی بر اساس شیمی آب را می توان در حساسیت سنجی آلودگی آب های زیرزمینی در مناطق مختلف بکاربرد.