زمینه و هدف: اﻓ ﺰ اﯾ ﺶ ﻣ ﯿ ﺰ ان ﻓ ﺴ ﻔ ﺎ ت در ﻣ ﺤ ﯿ ﻂ ﻫ ﺎ ی آﺑ ﯽ ﺗ ﻮ ازن رﺷ ﺪ ﻣ ﻮ ﺟ ﻮ دات آﺑ ﺰ ی را ﺑ ﻪ ﻫ ﻢ ﻣ ﯽ زﻧ ﺪ و ﻣ ﺸ ﮑ ﻼ ت زﯾ ﺴ ﺖ ﻣ ﺤ ﯿ ﻄ ﯽ ﺟ ﺪ ی را اﯾ ﺠ ﺎ د ﻣ ﯽ ﮐ ﻨ ﺪ . در این مطالعه هدف بررسی آزمایشگاهی حذف یون فسفات با استفاده از نانوذرات اکسیدگرافن می باشد. روش بررسی: جاذب مورد استفاده در این تحقیق گرافن بوده که ابتدا به سنتز اکسید گرافن توسط مدل هامر پرداخته شد. جاذب سنتز شده به دلیل دارا بودن گروه های عاملی اپوکسی و هیدروکسیل بر روی سطح خود موجب می شود که خاصیت آب دوست بودن آن افزایش یابد و منجر به ارتقاء کاربرد اکسید گرافن در محیط های آبی شود. اثر پارامترهای مختلف شامل مقدار جاذب، pH، غلظت اولیه، دما و زمان تماس بر روی میزان جذب بررسی شد. هم چنین در ادامه مطالعات سینتیکی بر روی داده ها انجام گردید. یافته ها: بیش ترین درصد جذب برابر با 75% بوده است که در 3= pH و بعد از سه ساعت تماس محلول با جاذب اتفاق افتاده است. هم چنین نتایج نشان می دهد که داده ها متناسب با مدل سنتیکی شبه مرتبه دوم بوده است. اطلاعات آزمایشگاهی با مدل لانگمیر تطبیق داده شد. بحث و نتیجه گیری: با ﺗ ﻮ ﺟ ﻪ ﺑ ﻪ ﻧ ﺘ ﺎ ﯾ ﺞ ﺑ ﻪ دﺳ ﺖ آﻣ ﺪ ه جاذب اکسید گرافن به عنوان جاذب سازگار با محیط زیست ﺗ ﻮ اﻧ ﺎ ﯾ ﯽ ﻣ ﻄ ﻠ ﻮ ﺑ ﯽ در حذف ﻓ ﺴ ﻔ ﺎ ت دارد.

زمینه و هدف: آزولا گیاهی است با داشتن قابلیت تثبیت نیتروژن، پتاسیم و فسفر که به عنوان کود سبز مورد استفاده قرار می گیرد و عناصر غذایی موجود در کمپوست آن می تواند به عنوان منبع تغذیه ای برای گیاهان مورد توجه قرار گیرد. این تحقیق به منظور بررسی اثرات تلفیق آزولا با کودهای آلی و غیرآلی بر شاخص های رویش صنوبر دلتوئیدس انجام گرفت. مواد و روش ها: ابتدا آزولا از تالاب های شهرستان جویبار واقع در استان مازندران جمع آوری گردید. کمپوست آزولا در ترکیب با مواد آلی و غیر آلی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار مورد استفاده قرار گرفت و میزان نیتروژن، پتاسیم و فسفر این ترکیبات و تاثیرات آن بر شاخص های رویش (ارتفاع، قطر ساقه و وزن تر برگ) بررسی شد. نتایج نشان داد کمپوست آزولا 100% و کاه 100% دارای بیشترین و کمترین میزان نیتروژن، پتاسیم و فسفر بود که منجر به افزایش معنی داری در شاخص های رویش صنوبر دلتوئیدس در مقایسه با تیمار شاهد شد. یافته ها: شاخص های رویش در کمپوست آزولا 100% نسبت به تیمارهای دیگر کودی (درصدهای مختلف آزولا، کاه) افزایش معنی داری را نشان داد. همچنین، کود تلفیقی کمپوست آزولا و مواد آلی (50% آزولا+ 50% کاه) (با میزان 32/0 درصد نیتروژن، 02/0 درصد فسفر و 24/0 درصد پتاسیم) در ترکیب با کود غیر آلی اوره، پارامترهای رویشی گیاه را نسبت به شاهد به طور معنی داری افزایش داد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج، ترکیب کودی 50% آزولا+50% کاه به همراه اوره و کمپوست آزولا 100%، بیشترین تاثیر را در بهبود خصوصیات شیمیایی خاک و در نهایت رشد گیاه داشتند. لذا، بکارگیری کود سبز و همچنین ترکیب تلفیقی کود سبز با کودهای آلی و غیرآلی، با توجه به اثراتی که بر خصوصیات شیمیایی خاک دارد منجر به بهبود حاصلخیزی و افزایش محصول می گردد و با کاهش مصرف کود شیمیایی در کشاورزی از آلودگی های زیست محیطی و هزینه های سرسام آور آن جلوگیری نموده و منجر به توسعه پایدار در کشاورزی می شود.

زمینه و هدف: رودخانه بالخلو به عنوان یکی از سرشاخه های اصلی رود قره سو اردبیل و تامین کننده آب سد یامچی می باشد و با توجه به وجود منابع آلاینده مختلف مانند پساب مناطق مسکونی، صنعتی و کشاورزی و آبگرم معدنی، بررسی کیفی این رودخانه برای حفظ حیات آن ضروری می باشد. امروزه در مطالعات تعیین کیفیت آب، بررسی حضور درشت بی مهرگان کفزی به عنوان شاخصی مکمل برای روش های شیمیایی در تشخیص وجود آلودگی ها شناخته شده است. روش بررسی: در این پژوهش به منظور بررسی کیفیت آب رودخانه بالخلو چای اردبیل بر اساس درشت بی مهرگان، نمونه برداری در 5 ایستگاه و دردو نوبت، فصول کم آبی و پرآبی در طول رودخانه صورت گرفت. همچنین برای تدقیق نتایج بدست آمده، اندازه گیری های برخی پارامترهای فیزیکی و شیمیایی در ایستگاه ها انجام شد. نمونه های بی مهرگان شناسایی شده و بااستفاده از شاخص تنوع شانون، شاخص زیستی مارگالف و شاخص تشابه پیلو سنجیده شدند. یافته ها: در این تحقیق ده راسته از بی مهرگان در 23رده شناسایی و شمارش گردیدند و پارامترهای فیزیکوشیمییایی مانند اکسیژن محلول، نیترات، دما، اسیدیته، دبی و سرعت جریان ثبت گردیدند. بحث و نتیجه گیری: نتایج بدست آمده ارتباط متناسبی را بین شرایط فیزیکی و شیمیایی و شاخص های زیستی نشان داد و شاخص زیستی مارگالف به دلیل اینکه بیشترین هماهنگی را با نتایج پارامترهای فیزیکو شیمیایی داشت عنوان بهترین شاخص برای ارزیابی زیستی رودخانه بالخلو شناخته شد. در نهایت با مقایسه پارامتر های فیزیکو شیمیایی و شاخص های زیستی کیفیت آب رودخانه بالخلو به سه ناحیه آلودگی کم، متوسط و بالا تقسیم بندی گردید.

زمینه و هدف: در این مطالعه، غلظت و میزان گسترش ابر آلودگی آلاینده های نفتی در آب زیرزمینی ناشی از نشت احتمالی مخازن بنزین موجود در انبار نفت خوی تحت سناریوهای مختلف مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: بدین منظور ابتدا مدل جریان آب زیرزمینی منطقه برای حالت پایدار و ناپایدار با استفاده از بسته مدل MODFLOW-2000 شبیه سازی و مدل جریان واسنجی و پارامترهای هیدرولیکی آبخوان برآورد گردید. به کمک مدل انتقال MT3DMS و با استفاده از داده های خروجی مدل جریان، گسترش ابرآلودگی بنزن، تولوئن، اتیل بنزن، زایلن و MTBE برای ورود احتمالی آن با غلظت حداکثر از طریق نشت از مخازن انبار نفت خوی شبیه سازی گردید. به منظور پیش بینی انتقال آلاینده ها تحت شرایط مختلف، سه سناریو در نظر گرفته شد. یافته ها: نتایج مدل نشان می دهد که ابر آلودگی MTBE در صورت تداوم نشت در طی بیست سال گسترشی برابر 774 متر و در صورت قطع شدن نشت پس از 3 سال در طی بیست سال حدود 108 متر از منبع نشت آلاینده فاصله خواهد گرفت. این در حالی است که ابر آلودگی ناشی از انتشار BTEXها در صورت تداوم نشت در طی بیست سال گسترشی کم تر از MTBE خواهند داشت. مقایسه رفتار ابر آلودگی آلاینده های بنزن و MTBE تحت شرایط سناریو دوم (نشت به مدت سه سال) نشان داد که گسترش ابر آلودگی بنزن بعد از ده سال به 126 متر برسد و 5/8 سال پس از قطع نشت، آلاینده به نزدیک ترین چاه بهره برداری برسد ولی گسترش ابر آلودگی MTBE در همین مدت بیش از شش برابر بوده و در طی 5/1 سال پس از قطع نشت، به نزدیک ترین چاه بهره برداری برسد که این ناشی از قابلیت انتقال بیش تر MTBE در آب نسبت به بنزن می باشد. بحث و نتیجه گیری: سرعت متوسط حرکت آلودگی 5 تا 6 سانتی متر در روز برآورد گردید و پیش بینی می شود که ابر آلودگی MTBE پس از شروع نشت با فاصله زمانی کم تر از BTEXها، به اولین چاه بهره برداری برسند. در صورتی که مقدار جذب سطحی صفر در نظر گرفته شود ابر آلودگی تمام آلاینده ها اعم از MTBE، بنزن، تولوئن، اتیل بنزن و زایلن با گذشت ده سال، مناطق شهری پایین دست منطقه مطالعاتی را آلوده خواهند کرد. بنابراین لزوم پایش مستمر نشت و حفاظت از مخازن که مهم ترین فرآورده نفتی از نظر داشتن آلاینده های نفتی است، ضروری می باشد.

زمینه و هدف: حضور فنل و مشتقات آن در آب و فاضلاب به دلیل خطراتی که بر روی سلامت انسان و محیط زیست دارد، به عنوان یک نگرانی عمده محسوب می شود. به دلیل سمی بودن فنل حتی در غلظت های کم و هم چنین به دلیل این که حضور آن در منابع طبیعی آب می تواند سبب شکل گیری ترکیبات جانبی فرآیندهای گندزدایی و اکسیداسیون شود، این ماده یکی از شایع ترین مواد آلی آلاینده آب می باشد. در مطالعه حاضر فرآیند جذب سطحی فنل از فاضلاب توسط جاذب خاک اره با استفاده از روش های هوش مند شبیه سازی شده است. روش بررسی: شیوه های هوش مند شبکه پرسپترون چندلایه، شبکه برپایه توابع شعاعی و ماشین بردار رگرسیونی جهت شبیه سازی استفاده شده است. جهت طراحی ساختار شبکه ها از 125 مجموعه داده تجربی استفاده شده است. معیارهای ارزیابی و توقف شبکه شامل %AARE و R2 می باشند که برای هر سه مدل محاسبه شده است. یافته ها: نتایج نشان داد که مدل ماشین بردار رگرسیونی با داشتن 5132/0 و 979/0 به ترتیب برای %AARE و R2 بهترین مدل می باشد. کلیه مدل ها نتیجه بهتری نسبت به مدل چند جمله ای درجه دوم از خود نشان دادند. مدل ها تطبیق خوبی با داده های تجربی داشتند. بحث و نتیجه گیری: نتایج مدل ها نشان داد که این مدل ها مقدار جذب فنل را با دقت بالا پیش بینی می نماید. هم چنین براساس نتاج مدل ها، پارامترهای بهینه فرآیند شامل، غلظت اولیه فنل 6/127 میلی گرم بر لیتر، مقدار جاذب 84/0 گرم بر لیتر، pH محلول 62/3، زمان جذب 9/146 دقیقه و درصد جذب فنل متناظر 23/91 % به دست آمد.