لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

نظرات و پیشنهادهای مجامع حرفه ای و نیز ناظران حرفه حسابداری و حسابرسی در مورد تغییر حسابرس، جایگاه ویژه در مباحث مرتبط باکیفیت حسابرسی و حق الزحمه حسابرس در چند سال اخیر به خود اختصاص داده است. لذا بر پایه این استدلال، پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین سیاست چرخش موسسات حسابرسی و حق الزحمه حسابرس و کیفیت حسابرسی با رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری می پردازد. بدین منظور، نمونه ای متشکل از 86 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1389 تا 1396 انتخاب گردید. کیفیت حسابرسی توسط متغیرهای مشاهده پذیر اندازه موسسه حسابرسی، تخصص در صنعت حسابرس، دوره تصدی حسابرس، نوع اظهارنظر حسابرس، درصد سهامداران نهادی (متغیر پنهان) اندازه گیری شد. پس از اطمینان یافتن از برازش قابل قبول الگوهای اندازه گیری و ساختاری پژوهش، نتایج حاکی از آن است که کیفیت حسابرسی با سیاست چرخش حسابرس رابطه معناداری دارد. همچنین نتایج بیانگر آن بود که کیفیت حسابرسی منجر به افزایش حق الزحمه حسابرس خواهد شد.

هدف اولیه پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین تغییر اظهارنظر حسابرسی با چرخش شریک موسسه حسابرسی در بورس اوراق بهادار تهران است. سپس تأثیر تعدیل کننده اهمیت صاحب کار بر رابطه مذکور سنجش می شود؛ در پژوهش حاضر تعداد 143 شرکت بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از روش حذف سامانمند به عنوان نمونه آماری در بازه زمانی سال های 1392 تا 1399 (در مجموع 1143 مشاهده) با توجه به ویژگی های پژوهش انتخاب شده است. روش انجام پژوهش حاضر، از دیدگاه نظری، توصیفی-اسنادی و از نظر آماری، کاربردی-پس رویدادی است و با استفاده از رگرسیون لجستیک و داده های ترکیبی به تبیین و سنجش مدل های مفروض پرداخته شده است. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد تغییر اظهارنظر حسابرسی با چرخش شریک موسسه حسابرسی رابطه حداقلی (با اطمینان 90 درصد) و معناداری دارد و بدین وسیله ادبیات ابتدایی تغییر اظهارنظر حسابرسی را در ایران غنی می سازد. هم چنین اهمیت صاحب کار نمی تواند رابطه مذکور را تعدیل نماید. از مهم ترین دلایل عدم تعدیل این رابطه می توان به افشای نامناسب متغیر حق الزحمه حسابرسی در برخی شرکت ها اشاره نمود که در محاسبه متغیر اهمیت صاحب کار نقش بسزایی دارد.

هدف: عملکرد واحد حسابرسی داخلی، در بهبود کیفیت کنترل های داخلی حاکم بر گزارشگری مالی و در نتیجه بهبود کیفیت گزارشگری مالی، نقش چشمگیری دارد. با توجه به این موضوع و با عنایت به نقش کلیدی مدیر حسابرسی داخلی در کیفیت عملکرد واحد حسابرسی داخلی، هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین چرخش مدیر واحد حسابرسی داخلی با کیفیت گزارشگری مالی و تأخیر در زمان صدور گزارش حسابرس مستقل است. روش: جامعه آماری این پژوهش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، طی سال های 1392 تا 1400 بود که با روش حذف سیستماتیک، داده های مربوط به 183 شرکت با استفاده از روش رگرسیون چندگانه بررسی و تجزیه وتحلیل شد. یافته ها: نتایج حاصل از تجزیه وتحلیل های انجام شده نشان می دهد که بین چرخش مدیر واحد حسابرسی داخلی با کیفیت گزارشگری مالی و نیز، تأخیر در زمان صدور گزارش حسابرس مستقل، به ترتیب روابط مثبت و منفی معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده، می توان گفت که تعویض ادواری مدیر حسابرس داخلی، از طریق حفظ استقلال نسبی مدیر حسابرس داخلی، منصوب کردن فرد جدید و با انگیزه، به عنوان مدیر حسابرسی داخلی و استفاده از دانش، تخصص و دیدگاه های جدید وی و اثرهای مثبت آن بر عملکرد واحد حسابرسی داخلی، می تواند کیفیت گزارشگری مالی را افزایش دهد. از سوی دیگر، با ورود مدیر واحد حسابرسی داخلی جدید به شرکت که به صورت نسبی مستقل است و مسئولیت نوآوری لازم برای انجام شغل و وظیفه سازمانی خود را برعهده دارد، عملکرد واحد حسابرسی داخلی بهبود یافته و مدت زمان مورد نیاز برای انجام حسابرسی مستقل شرکت و در نتیجه، تأخیر در صدور گزارش حسابرس مستقل کاهش می یابد.

هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی ارتباط توان رقابتی صاحبکار و انتخاب حسابرس بر پایه نظریه رقابت است. تعداد شرکت های نمونه تحقیق بالغ بر 120 شرکت و دوره زمانی تحقیق یک دوره 6 ساله از سال 1393 الی 1398 می باشد. آزمون فرضیه ها بر اساس روش همبستگی و با استفاده از رگرسیون لاجستیک باینری انجام شده است. نتایج نشان می دهد توان رقابتی صاحبکار تاثیر معنی دار و مثبت بر انتخاب موسسات حسابرسی بخش خصوصی دارد. هم چنین نتایج بیانگر آن است که نسبت بدهی و حق الزحمه حسابرس ، تاثیر منفی و معنی دار در انتخاب موسسات حسابرسی بخش خصوصی دارد. شواهد نشان می دهد هرگاه ، تعداد بندهای حسابرسی در گزارش سال قبل، افزایش یابد در آن صورت احتمال انتخاب موسسات حسابرسی بخش خصوصی نیز تقویت می گردد. در تحقیق حاضر اندازه شرکت ، نسبت سودآوری و درصد سهام متعلق به سهام دار عمده تاثیر معنی داری بر انتخاب موسسات حسابرسی بخش خصوصی ندارند.

هدف: چرخش اجباری مؤسسات حسابرسی از جمله مقرراتی است که برای حفظ استقلال و ارتقای کیفیت حسابرسی وضع شده است. اما اقدامات مدیریتی منجر به تردید حرفه ای در حسابرسان و درک ریسک چرخش در حسابرسان می شود که این می تواند بر کیفیت حسابرسی آنان اثرگذار باشد با توجه به اهمیت موضوع تردید حرفه ای حسابرسی، این پژوهش به بررسی رابطه بین چرخش اجباری مؤسسات حسابرسی و ویژگی های تردید حرفه ای حسابرس می پردازد. روش: بدین منظور براساس پژوهش هرت و همکاران (2013) برای تردید حرفه ای حسابرس شش بعد ذهن پرسشگر، تعلیق در قضاوت، جستجوی دانش، درک میان فردی، اعتمادبه نفس و خودرأیی مطرح شد و تأثیر چرخش مؤسسات حسابرسی براین مؤلفه ها موردبررسی قرار گرفت. از طریق پرسشنامه ای که در بین 119 نفر از حسابرسان سازمان حسابرسی و مؤسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران شامل کلیه شرکا، مدیران و سرپرستان حسابرسی توزیع شد، این موضوع بررسی شد. یافته ها: براساس یافته های تجربی نتایج پژوهش نشان داد که چرخش اجباری مؤسسات حسابرسی بر شش ویژگی تردید حرفه ای حسابرس تأثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین از بین شش مؤلفه تردید حرفه ای حسابرس، مؤلفه جستجوی دانش بیشتر تحت تأثیر چرخش اجباری مؤسسات حسابرسی قرار می گیرد. نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن می باشد که رابطه بلندمدت حسابرس و صاحبکار ممکن است تردید حرفه ای و در نهایت قضاوت حسابرس را محدود کند. به همین دلیل با کاهش مدت این رابطه یا به عبارتی افزایش چرخش اجباری مؤسسات حسابرسی می تواند منجر به به کارگیری دانش بیشتر و تردید حرفه ای حسابرس شود.

طبق قوانین و مقررات جامعه حسابداران رسمی ایران، گزارش های حسابرسی صورت های مالی با دو امضا صادر می شود. طبق ضوابط یادشده، بررسی مدیر دوم در حکم بخشی از نظام کنترل کیفیت در ایران مدنظر قرارگرفته است. تاکنون وضعیت تعامل و مذاکره میان مدیرمسئول کار (مدیر اول) و مدیر دوم که نقش اساسی در کیفیت حسابرسی دارند، در ایران مورد پژوهش قرار نگرفته است و جنبه های مختلف این رابطه تبیین نشده است. برای تبیین دقیق این ارتباطات، در این پژوهش از مدل مذاکره میان حسابرس- مدیران اجرایی صاحبکار که توسط گیبنز و همکاران (2001) توسعه یافته، استفاده شده است. برای این منظور با انجام مصاحبه عمیق و نیم ساختاریافته با 24 نفر از شرکای مؤسسات حسابرسی ایرانی که به عنوان مدیر اول یا دوم حسابرسی فعالیت دارند و همچنین متن مصاحبه چاپ شده 7 نفر از حسابداران رسمی باسابقه در نشریات حرفه، داده های پژوهشی گردآوری و پس از تجزیه وتحلیل آن، مدل مفهومی تعامل و گفتگو میان مدیر اول و دوم برجسته شده است. یافته ها تصویر جامعی از این فرایند تعاملی را نشان می دهد که شامل آن است که گفتگو پیرامون مسائل پیچیده صورت می گیرد (حسابداری، حسابرسی، قوانین و مقررات) و بیشتر به صورت چهره به چهره است، مذاکره امری عادی در اجرای حسابرسی است، مذاکره وابسته به بستر آن است، فرایند مذاکره مشارکتی و غیرخصمانه است، تجارب همکاری گذشته بر مذاکرات جاری مؤثر است و همچنین شیوه تعامل و گفتگوی جاری نیز می تواند تعامل های آتی را تحت شعاع قرار دهد. دیگر یافته ها نشان می دهد که بررسی کننده کنترل کیفیت در ایران شکلی است، فرایند تعامل ...

مطابق با مقررات و ضوابط موجود، به نظر می رسد حسابرسان مستقل شرکت می توانند نقش قابل ملاحظه ای در کشف و افشای نقاط ضعف بااهمیت کنترل های داخلی داشته باشند. هدف از تحقیق حاضر، بررسی دوره تصدی و چرخش حسابرسان مستقل (در سطح موسسه و شریک) و با نقاط ضعف بااهمیت کنترل های داخلی حاکم بر گزارشگری مالی می باشد. جامعه آماری این تحقیق شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1391 تا 1398 می باشد و روش تجزیه و تحلیل داده ها رگرسیون لجستیک می باشد. نتایج نشان می دهد بین دوره تصدی حسابرس مستقل (در سطح موسسه و شریک) باافشای نقاط ضعف بااهمیت کنترل های داخلی حاکم بر گزارشگری مالی در گزارش حسابرس مستقل، رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. همچنین بین چرخش موسسه حسابرسی با افشای نقاط ضعف بااهمیت جدید کنترل های داخلی حاکم بر گزارشگری مالی در گزارش حسابرس مستقل، رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. اما بین چرخش شریک موسسه حسابرسی با افشای نقاط ضعف بااهمیت جدید کنترل های داخلی حاکم بر گزارشگری مالی در گزارش حسابرس مستقل، رابطه معنی داری مشاهده نگردید.