به منظور بررسی اثر کشت مخلوط افزایشی لگوم و غله (جو رقم آبیدر و ماشک برگ درشت) بر شاخص های اکولوژیک تنوع گونه ای و غالبیت علف های هرز، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان، در دو سال زراعی 95-1393، به-صورت فاکتوریل چهار در پنج و با سه تکرار، در یک مکان و به صورت دیم اجرا شد. تیمارهای کشت مخلوط، تعداد و وزن خشک کل علف های هرز را به طور معنی داری نسبت به تک کشتی کاهش دادند. بهترین تیمارها در سال اول و دوم از جهت کنترل علف های هرز به ترتیب یک بار وجین و نسبت های بذری 70: 100 (جو: ماشک) و 100: 100 و دوبار وجین × 70: 100 بود. همچنین اثر متقابل سه فاکتور مورد مطالعه (سال، علف هرز و کشت مخلوط)، بیانگر سهم به سزای ترکیب 40: 100 و 70: 100 به همراه یک بار وجین در کاهش وزن خشک علف های هرز بود (در سال اول به ترتیب برابر 98/17 و 16/17 گرم در متر مربع). این اثر متقابل در سال دوم نیز کم ترین وزن خشک علف هرز را داشت (82/20 و 20 گرم). کم ترین غنای گونه ای نیز به تیمارهای یک بار و دوبار وجین و عدم وجین با نسبت بذری 100: 100 تعلق داشت. همچنین تیمارهای بالا در سال اول، بیش از سال دوم غالبیت علف های هرز را نشان دادند.

هدف بررسی تأثیر کشت مخلوط درهم بر عملکرد و اجزای عملکرد جو و ماشک گل خوشه ای آزمایشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی میاندوآب انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل نه تیمار کشت مخلوط با تراکم های200 بوته ماشک + 300 بوته جو، 200بوته ماشک + 500 بوته جو، 200بوته ماشک + 700 بوته جو، 400بوته ماشک + 300 بوته جو، 400 بوته ماشک + 500 بوته جو، 400 بوته ماشک + 700 بوته جو، 600 بوته ماشک + 300 بوته جو، 600 بوته ماشک + 500 بوته جو و 600 بوته ماشک + 700 بوته جو و دو تیمار کشت خالص ماشک و جو بودند که در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. در این مطالعه بالاترین تعداد سنبله در متر مربع، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه در جو به کشت خالص این این محصول اختصاص داشت، همچنین بالاترین ارتفاع بوته، تعداد دانه در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه در گیاه ماشک نیز برای کشت خالص این محصول ثبت شد. بالاترین نسبت برابری زمین بر اساس عملکرد دانه (49/1) در نسبت کشت کشت 200 بوته ماشک + 500 بوته در متر مربع جو بدست آمد.

اهداف: از آنجایی که بهبود استفاده از منابع محیطی در کشت مخلوط یکی از راهکارهای اساسی برای رسیدن به کشاورزی پایدار است، بر این اساس به منظور بررسی برخی خصوصیات اکو فیزیولوژیک ذرت S. C 704 در کشت مخلوط افزایشی با گیاه ماش این آزمایش انجام گردید. مواد و روش ها: آزمایش بر مبنای طرح بلوک های کامل تصادفی با شش تیمار و چهار تکرار طی تابستان سال 1397 به صورت مزرعه ای در منطقه دزفول اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل نسبت های مختلف کشت مخلوط افزایشی ذرت-ماش (افزودن 10، 20، 30، 40 و 50 درصد از تراکم مطلوب گیاه ماش به تراکم مطلوب ذرت) و کشت خالص ذرت (شاهد) بود. یافته ها: نتایج نشان داد که اثر تیمارهای مختلف کشت مخلوط افزایشی ذرت-ماش بر شاخص سطح برگ، دوام سطح برگ، میزان جذب تشعشع، سرعت رشد محصول، تجمع ماده خشک و کارایی مصرف تشعشع معنی دار بود. اما سرعت رشد نسبی تحت تأثیر معنی دار تیمارهای آزمایش قرار نگرفت. در این تحقیق، با افزایش تراکم ماش مقادیر صفات مورد ارزیابی در کلیه تیمارهای کشت مخلوط نسبت به کشت خالص ذرت بیشتر شد. در این میان، تیمار کشت مخلوط افزایشی ذرت+40% ماش با بهره گیری از مقادیر بیشتر شاخص سطح برگ (28/5)، دوام سطح برگ (217 LAI-روز)، جذب تشعشع فعال فتوسنتزی (12/18 مگاژول بر مترمربع در روز)، سرعت رشد محصول (14/30 گرم بر مترمربع در روز) و سرعت رشد نسبی (0838/0 گرم بر گرم در روز) نسبت به دیگر تیمارهای آزمایش بیشترین میزان تجمع ماده خشک (50/1996 گرم بر مترمربع) و به تبع آن بالاترین میزان کارایی مصرف تشعشع (91/2 گرم بر مگاژول) را به خود اختصاص داد. نتیجه گیری: به طور کلی می توان تیمار ذرت+40% ماش را به عنوان بهترین سیستم کشت مخلوط افزایشی ذرت-ماش از نظر بهره برداری از منابع محیطی و تولید ماده خشک معرفی نمود.

به منظور بررسی اثر کشت مخلوط افزایشی سورگوم و لوبیا چشم بلبلی بر جمعیت و زیست توده علف های هرز در شرایط کم آبیاری آزمایشی در سال زراعی 1385 در مزرعه آموزشی-پژوهشی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران واقع در کرج اجرا شد. با توجه به اهداف، این آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار انجام شد. کرت های اصلی دربرگیرنده سطوح مختلف آبیاری (تنش خشکی در مراحل مختلف رشد) در چهار سطح، IR1: شاهد (آبیاری کامل)، IR2: تنش ملایم در دو مرحله رویشی و زایشی، IR3: تنش ملایم در مرحله رویشی و شدید زایشی، IR4: تنش شدید در مرحله رویشی و ملایم زایشی و کرت های فرعی دربرگیرنده آرایش های مختلف کشت در پنج سطح، S1: سورگوم خالص با وجین کامل، S2: سورگوم + 15% لوبیا چشم بلبلی، S3: سورگوم + 30% لوبیا چشم بلبلی، S4: سورگوم + 45% لوبیا چشم بلبلی، S5: سورگوم خالص بدون وجین بود. در این آزمایش زیست توده علف های هرز تحت تاثیر سطوح آبیاری و الگوهای کشت قرار گرفت به طوری که کمترین زیست توده علف های هرز در تیمار آبیاری شاهد بدست آمد و با افزایش نسبت لوبیا چشم بلبلی در مخلوط با سورگوم زیست توده علف های هرز به طور معنی داری نسبت به سورگوم خالص (بدون وجین) کاهش یافت. تراکم علف های هرز نیز در سطوح کشت مخلوط و خالص تفاوت های معنی داری نشان داد و کمترین تراکم علف های هرز را تیمار4 S داشت. جمعیت علف های هرز غالب نیز به طور معنی داری تحت تاثیر الگوهای مختلف کشت قرار گرفتند. عملکرد کل سورگوم (معادل) در تیمارهای کشت مخلوط بیشتر از سورگوم خالص بدون وجین و برابر با با تیمار سورگوم خالص با وجین بود. با توجه به نتایج می توان گفت که کشت مخلوط افزایشی به خصوص در تراکم های بالاتر گیاه همراه علاوه بر کنترل موثر علف های هرز، عملکرد قابل قبولی را نیز تولید کرد.

به منظور ارزیابی ویژگی های کمی و کیفی گلرنگ و نخود در سریهای افزایشی و جایگزینی کشت مخلوط، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 11 تیمار و سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کردستان، طی سال زراعی 95-1394 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل الگوهای مختلف کشت از جمله کشت خالص گلرنگ و نخود، سریهای جایگزینی با الگوهای 4: 4، 2: 2، 1: 1، 3: 1 و 1: 3 و سریهای افزایشی 20 و 40 درصد نخود، هرکدام در دو حالت بین (I) و اطراف (II) ردیفهای گلرنگ بودند. نتایج نشان داد که بیشترین و کمترین عملکرد دانه، زیستی و روغن گلرنگ، به ترتیب از الگوهای I40درصد و 4: 4 بهدستآمد. بالاترین عملکرد دانه و زیستی نخود نیز از کشت خالص نخود به دست آمد اما تعداد و وزن گرههای ریشه در این تیمار، کمترین مقدار را به خود اختصاص دادند. بیشترین LER نیز به سری افزایشی I40درصد تعلق داشت. به نظر می رسد که سری افزایشی مذکور، موجب بهبود عملکرد و کیفیت گلرنگ شد. بنابراین انتخاب الگوی کشت مناسب می تواند تاثیر مثبتی بر عملکرد کمی و کیفی گیاهان داشته باشد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

به منظور مطالعه خصوصیات زراعی ذرت و لوبیا چشم بلبلی به مصرف قارچ میکوریزا و باکتری مزوریزوبیوم در کشت مخلوط، آزمایشی در سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود به اجرا در آمد. آزمایش به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی به صورت خالص و مخلوط بر اساس سری های افزایشی در 10 تیمار شامل: Z = کشت خالص ذرت، B= کشت خالص لوبیا، I = کشت مخلوط ذرت و لوبیا، ZM= ذرت + قارچ مایکوریزا، BM= لوبیا + قارچ مایکوریزا، BB= لوبیا+ باکتری مزوریزوبیوم، BMB= لوبیا + قارچ مایکوریزا + باکتری مزوریزوبیوم، IM= کشت مخلوط + قارچ مایکوریزا، IB= کشت مخلوط + باکتری مزوریزوبیوم، IMB= کشت مخلوط + قارچ مایکوریزا + باکتری مزوریزوبیوم بود ند. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که اثر تیمار بر عملکرد دانه در بوته، محتوی کلروفیل برگ، وزن خشک غلاف لوبیا، وزن خشک بلال، تعداد دانه در بلال و نسبت برابری زمین جزیی هر دو گیاه معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه در بوته لوبیا چشم بلبلی و ذرت با میانگین های 10 و 108 گرم در بوته به ترتیب در تیمارهای کشت خالص به همراه باکتری مزوریزوبیوم و کشت خالص ذرت به همراه قارچ میکوریزا مشاهده شد. همچنین، بیشترین میزان نسبت برابری زمین جزیی ذرت و لوبیا چشم بلبلی به ترتیب با میانگین های 1.7 و 1.47 در تیمارهای کشت مخلوط و کشت مخلوط توام با قارچ میکوریزا و باکتری مزوریزوبیوم مشاهده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که نسبت برابری زمین بیشتر از یک برای ذرت و لوبیا چشم بلبلی، نشان دهنده روابط متقابل مثبت بین اعضای گیاهی مخلوط نسبت به خالص بوده و بیان کننده برتری کشت مخلوط ذرت و لوبیا چشم بلبلی نسبت به کشت خالص می باشد.

به منظور بررسی اثر نیتروژن و نسبت های کشت مخلوط نخود زراعی و کینوا بر برخی ویژگی های نخود زراعی و کینوا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه دانشگاه گنبدکاووس در سال زراعی 1400- 1399 اجرا گردید. عامل نیتروژن در سه سطح شامل عدم مصرف و مصرف 25 و 50 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و عامل الگوی کاشت در نه سطح شامل کشت خالص نخود زراعی و کینوا، کشت مخلوط جایگزین 33، 50 و 67 درصد کینوا به جای نخود زراعی، کشت مخلوط افزایش 33، 50، 67 و 100 کینوا به نخود زراعی بودند. الگوی کاشت و نیتروژن اثر معنی داری بر ارتفاع بوته، تعداد غلاف و دانه در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن 100 دانه و عملکرد بوته نخود زراعی و همچنین بر ارتفاع بوته، تعداد دانه در بوته، وزن هزار دانه و عملکرد بوته کینوا داشت. ارتفاع بوته نخود زراعی در تیمارهای افزایشی بیش از جایگزین و کشت خالص نخود زراعی بود، امّا تعداد غلاف و دانه در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن 100 دانه و وزن خشک بوته نخود زراعی در تیمارهای خالص و جایگزین بیش تر از افزایشی بود. مصرف نیتروژن، همه ویژگی های نخود زراعی و کینوا را افزایش داد. عملکرد بوته نخود زراعی در تیمار کشت خالص و تیمارهای جایگزین بیش از افزایشی بود. با توجه به بالا بودن تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، تعداد دانه در بوته و وزن 100 دانه در تیمارهای خالص و جایگزین، این تیمارها عملکرد بوته بالاتری نسبت به تیمارهای افزایشی داشتند. زیادبودن تعداد دانه بوته و وزن دانه کینوا در تیمار کشت مخلوط جایگزین 33 درصد کینوا به‎جای نخود زراعی باعث افزایش عملکرد بوته شد. کم بودن تراکم در تیمار کشت خالص و تیمارهای کشت مخلوط جایگزین باعث شد، بوته ها رقابت کمتری برای جذب آب، موادغذایی و نور داشته باشند که این موضوع باعث افزایش عملکرد بوته شد.

این مطالعه با هدف بررسی اثرات کشت مخلوط ارقام جدید و قدیم گندم با کلزا به صورت سری های افزایشی بر عملکرد، کارایی مصرف نور و نسبت برابری زمین به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در دو سال زراعی 94-1393 و 95-1394 اجرا شد. عامل اول شامل ارقام گندم (قدیمی: روشن و طبسی) و (جدید: سیروان و پارسی) و عامل دوم نسبت های کشت مخلوط افزایشی گندم با کلزا (100: 0، 100: 25، 100: 50، 100: 75، 100: 100 و0: 100 درصد) بود. تراکم دو گیاه گندم و کلزا به ترتیب 400 و 20 بوته در متر مربع بود. نتایج نشان داد بیشترین عملکرد و اجزای عملکرد گندم بجز وزن هزار دانه در کشت خالص بود و با افزایش نسبت کلزا به 75 درصد کاهش معنی داری در عملکرد دانه و بیولوژیک گندم مشاهده شد. عملکرد دانه ارقام جدید گندم در مقایسه با رقم قدیمی طبسی افزایش معنی داری نشان داد؛ در حالی که عملکرد بیولوژیک تحت تاثیر رقم قرار نگرفت. در حضور رقم جدید سیروان عملکرد دانه و بیولوژیک و کارایی مصرف نور کلزا افزایش معنی داری با سایر ارقام داشت. بیشترین نسبت برابری زمین کل در نسبت کشت 25 درصد کلزا با 41/1 محاسبه گردید که با سایر نسبت ها تفاوت معنی داری داشت. به طور کلی، با توجه به این آزمایش بنظر می رسد که ارقام جدید نسبت به ارقام قدیم گندم قابلیت ترکیب پذیری بیشتری با کلزا داشته و عملکرد در ارقام جدید بیشتر بوده اما کارایی مصرف نور و نسبت برابری زمین تفاوت معنی داری را نشان نداد.

در راستای تحقق کشاورزی پایدار آزمایشی به صورت کشت مخلوط آفتابگردان و لوبیا چیتی به روش افزایشی در سال زراعی 1387 در منطقه چاوشقلی واقع در 10 کیلومتری جنوب غربی شهرستان خوی اجرا گردید. آزمایش به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با 10 تیمار و سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل 8 تیمار کشت مخلوط افزایشی (آفتابگردان با تراکم 4 بوته در مترمربع + لوبیا چیتی به ترتیب با تراکم های چهار، هشت، 12، 16، 20، 24، 28 و  32بوته در مترمربع)، همراه با یک تیمار کشت خالص آفتابگردان با تراکم چهار بوته در مترمربع و یک تیمار کشت خالص لوبیا چیتی با تراکم 40 بوته در مترمربع بودند. نتایج نشان دادند که در آفتابگردان اثر کشت مخلوط روی ارتفاع بوته، قطر طبق، تعداد دانه در طبق و عملکرد دانه در واحد سطح کشت معنی دار بود. بیشترین قطر طبق، تعداد دانه در طبق و عملکرد دانه در واحد سطح کشت در تیمار کشت خالص آفتابگردان مشاهده شد. در لوبیا چیتی نیز بیشترین ارتفاع بوته، تعداد برگ در بوته، تعداد انشعاب در بوته، تعداد نیام در بوته، عملکرد دانه در بوته در حالت کشت مخلوط و در تیمار S3=کشت مخلوط 100 درصد آفتابگردان (چهار بوته در مترمربع) + 10 درصد لوبیا چیتی (چهار بوته در مترمربع) و بیشترین عملکرد دانه در واحد سطح کشت نیز در تیمار کشت خالص لوبیا چیتی مشاهده شد. بالاترین LER به مقدار1.353  به تیمار S7، کشت مخلوط 100 درصد آفتابگردان (چهار بوته در مترمربع) + 50 درصد لوبیا چیتی (20 بوته در مترمربع) تعلق داشت در نتیجه این ترکیب مخلوط با کارایی بیشتری از منابع محیطی استفاده کرده و جهت کشت قابل توصیه است.