زمینه و هدف: کیفیت زندگی میلیونها زن در دنیا به علت عوارض یائسگی مختل است. هورمون درمانی جایگزینی می‏تواند سبب رهایی از عوارض وازوموتور، کاهش LDL کلسترول، تری‏گلیسرید و کاهش برخی عوامل خطرزای بیماریهای کرونر قلب شود و از استئوپروز جلوگیری نماید. مطالعه حاضر با هدف بررسی آگاهی، اعتقاد و عملکرد زنان یائسه بیرجندی نسبت به هورمون درمانی جایگزینی انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی از 295 زن یائسه از نقاط نه‏گانه شهر بیرجند پرسشنامه‏ای مشتمل بر سؤالات دموگرافیک و اختصاصی درباره آگاهی، اعتقاد و عملکرد آنها نسبت به هورمون درمانی پس از یائسگی توسط پرسشگران آموزش‏دیده تکمیل شد. اطلاعات به دست آمده با استفاده از آزمونهای t مستقل و آنالیز واریانس یک طرفه تحلیل گردید. یافته ها: میانگین سن افراد مورد مطالعه 6/58 سال بود؛ 4/5% از آنان شاغل و 2/72% بی‏سواد بودند. 7/62% معتقد بودند که یائسگی عارضه ایجاد می‏کند. 7/60% از یائسه شدن ناراحت بودند. 9/34% مهمترین عارضه را گرگرفتگی می‏دانستند. 8/65% افراد از یائسگی راضی بودند که در 7/57% علت رضایت رسیدگی به عبادات بود. در 5/88% هورمون‏درمانی انجام نمی‏شد که شایعترین آن (1/70%) به علت عدم آگاهی بود. میانگین نمره آگاهی 43/2±63/3 (از 12) و متوسط نمره نگرش 11/1±29/2 (از 9) که هر دو نشانه آگاهی و نگرش پایین بود. رابطه معنی‏داری بین سواد و آگاهی و نیز بین نگرش و آگاهی رابطه معنی داری از نظر آماری وجود داشت (05/P<0). نتیجه‏گیری: طبق یافته های مطالعه حاضر دانش، اعتقاد و عملکرد زنان یائسه بیرجندی نسبت به هورمون‏درمانی جایگزینی ضعیف است و نیاز به آموزش دارند.

سابقه و هدف: کاهش هورمونهای جنسی در دوران منوپوز سبب بروز تظاهرات سندرم یائسگی می شود. عوارض مهم روش جایگزین هورمونی (HRT) باعث گردیده که استفاده از روشهای دیگری همچون فیتواستروژنها مورد توجه باشد. هدف از این مطالعه مقایسه اثرات گیاه سویا با هورمون درمانی در کاهش علایم سندرم یائسگی می باشد.مواد و روشها: 73 خانم با یائسگی اخیر در 3 گروه به مدت 4 ماه مورد مطالعه قرار گرفتند. 20 نفر در گروه اول تحت درمان HRT) ) معمولی و گروههای دوم و سوم نیز بترتیب 24 و 29 نفر یکی تحت رژیم 60 و دیگری 100 گرم سویا روزانه بودند. پاره ای موارد مرتبط با سندرم یائسگی شامل اختلالات خواب، گرگرفتگی، اختلالات حافظه نزدیک، اندکس رشد نسجی واژن، دیس پارونی و فشار متوسط شریانی قبل و بعد از درمان در بیماران ارزیابی شد.یافته ها: 4 نفر از گروه دوم و 9 نفر از گروه سوم بدلیل عدم ادامه درمان از مطالعه حذف شدند. پس از درمان بهبودی مشکل گرگرفتگی گروه اول، دوم و سوم به ترتیب: 55%، 60% و 65%، مشکل خواب گروه اول 40%، دوم 50% و سوم 60% بوده است. ارتقا حافظه گروه اول 60%، دوم 40% و سوم 65% بعد از درمان بوده است. اندیس رشد نسجی واژن گروه اول تا سوم به ترتیب: 90%، 80% و 55% با درمان بهتر شده است. دیس پارونی بعد از درمان در گروه اول 45%، دوم 25% و سوم 50% و فشار متوسط شریانی در گروه اول 5.6، دوم 1.3 و سوم 2.4 میلی متر جیوه کاهش یافته است. نیایج موارد بالا با هر سه نوع درمان اختلاف معنی داری با قبل درمان داشته است (P<0.05). اما نوع درمانها با هم اختلاف معنی داری در بهبود علایم نداشته اند.نتیجه گیری: سویا با کمی اختلاف توانسته همانند HRT سبب بهبود علایم سندرم یائسگی شود که با افزایش دوز مصرفی آن نتایج هم بهتر شده است. لذا با توجه به خطرات HRT استفاده از سویا جایگزین مناسبی برای تخفیف علایم یائسگی است.

مقدمه و هدف: مشکلات ادراری یکی از اختلالات شایع دوران یائسگی است که بر روی سلامت و کیفیت زندگی زنان یائسه تاثیر بسزایی دارد. هدف از انجام این پژوهش بررسی مقایسه ای اثرات درمانی تیبولون و هورمون درمانی کلاسیک بر میزان مشکلات ادراری زنان یائسه بود.مواد و روش ها: این کارآزمایی بالینی طی سال های 1386-1387 بر روی 100 زن یائسه انجام شد. افراد مورد مطالعه به طور تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. گروه اول 2.5 میلی گرم تیبولون همرا با مکمل کلسیم و گروه دوم 0.625 میلی گرم استروژن کونژوگه و2.5  میلی گرم مدروکسی پروژسترون استات همراه با مکمل کلسیم را به مدت 6 ماه دریافت کردند. تعداد دفعات تکرر ادرار، احساس فوریت، ادرار شبانه، بی اختیاری استرسی و فوریتی قبل و بعد از درمان در دو گروه ثبت گردید. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون های آماری تی مستقل، فیشر، ویلکاکسون و من ویتنی تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: نتایج نشان داد دو گروه از لحاظ سن، سن منارک و یائسگی، تعداد دفعات بارداری، سطح تحصیلات، وضعیت شغلی و سطح اقتصادی اجتماعی همسان بودند (P>0.05). کلیه مشکلات ادراری مورد بررسی در هر دو گروه پس از شش ماه درمان کاهش یافت، اما نتایج بیانگر اختلاف معنی داری در دفع ادرار شبانه در دو گروه بود (P>0.05). همچنین مقایسه مشکلات ادراری مورد بررسی بین دو گروه با وجود کاهش بیشتر این متغیرها در گروه هورمون درمانی نشان دهنده عدم اختلاف معنی داری بین دو گروه بود (P>0.05).نتیجه گیری: با توجه به کاهش بیشتر مشکلات ادراری زنان یائسه در گروه هورمون درمانی کلاسیک نسبت به تیبولون انتخاب روش درمانی مناسب در اتخاذ تصمیم از سوی تیم پزشکی و ارایه دهندگان مراقبت های بهداشتی - درمانی ضروری می باشد.

سابقه و هدف: امروزه نوزادان دختر متولد شده در طول زندگی با احتمال 5/12 درصد (حدود 1 در 8 نفر) مبتلا به سرطان پستان می شوند. به علاوه، درمان جایگزینی با هورمون یک جزو مهم از مراقبت های پیشگیری جهت تامین سلامت در زنان یائسه است. تحقیقات نشان داده است که ماموگرافی غربالگری با سن، دانسیته ماموگرافی و سابقه خانوادگی سرطان پستان تغییر می کند. این مطالعه جهت بررسی تغییرات پارانشیمال پستان و همچنین بررسی حساسیت و ویژگی ماموگرافی در تشخیص سرطان پستان انجام شده است.مواد و روش ها: افراد مورد مطالعه شامل 516 نفر زن بودند که در طی سال های 1372 تا 1379 به درمانگاه پستان مراجعه کرده بودند و بر حسب استفاده از درمان جایگزینی با هورمون به دو گروه HRT مثبت و HRT منفی و چهار زیر گروه منفی حقیقی، مثبت کاذب، مثبت حقیقی و منفی کاذب تقسیم شدند. این مطالعه به صورت دو سوکور انجام شد و حساسیت و ویژگی با کمک فرمول های آماری به دست آمد. کلیه افراد مورد مطالعه دارای یک ماموگرافی پایه بودند و ماموگرافی غربالگری پی گیری، جهت تغییرات دانسیته با ماموگرافی پایه مقایسه می شد.یافته ها: حساسیت ماموگرافی غربالگری در مورد درمان جایگزینی با هورمون، کم تر بود (67 درصد در مقابل 79 درصد(P<0.008 - . همچنین اختصاصی بودن آن نیز در مورد درمان جایگزینی با هورمون، کم تر بود (32 درصد در مقابل 84 درصد (P<0.002 -. دانسیته ماموگرافی پستان در موارد HRT مثبت در مقایسه با HRT منفی نیز افزایش نشان می دهد.استنتاج: درمان جایگزینی با هورمون در خانم های یائسه، دانسیته پستان را افزایش می دهد و حساسیت و ویژگی ماموگرافی غربالگری را کاهش می دهد. این کاهش حساسیت در زنان یائسه ای که از هورمون درمانی استفاده می کنند، منافع بالقوه ماموگرافی غربالگری را در ارتباط با مرگ و میر کاهش می دهد.

زمینه و هدف: با توجه به وجود درمان های دارویی متعدد برای پوکی استخوان و تعداد محدود مطالعات آینده نگر در مورد تاثیر رژیم های مختلف درمانی بر تراکم استخوان به خصوص در کشور ما، مطالعه حاضر به منظور مقایسه سه روش درمانی مختلف شامل کلسیم و ویتامین D، آلندرونات + کلسیم + ویتامینD  و درمان جایگزینی با هورمون های جنسی در زنان یائسه شهر زنجان انجام شد.روش بررسی: در این مطالعه که به روش کوهورت تاریخی انجام شد، تعداد 115 زن یائسه که از سال 1380 به دنبال تشخیص پوکی استخوان تحت درمان قرار گرفته بودند و حداقل دارای دو نوبت تراکم سنجی استخوان به فاصله حداقل 15 ماه بودند، مورد بررسی قرار گرفتند و به مدت 18 تا 44 ماه پیگیری شدند. بیماران بر اساس نوع درمان های دریافتی به سه گروه تقسیم شدند: گروه اول: کلسیم 1000 میلی گرم در روز به همراه 400 واحد در روز ویتامین D. گروه دوم: آلندرونات 10 میلی گرم در روز به همراه 500 میلی گرم کلسیم و 200 میلی گرم ویتامین D در روز. گروه سوم: استروژن کنژوگه 0.625 میلی گرم 25 روز در ماه به همراه 5 میلی گرم پروژسترون 10 روز در ماه (به صورت سیکلیک) و 500 میلی گرم کلسیم به همراه 200 واحد ویتامین D در روز. کلیه افراد با علل ثانویه پوکی استخوان و یا عدم مصرف کامل دارو از مطالعه حذف شدند. کلیه موارد تراکم سنجی استخوان در یک مرکز انجام شد. برای بررسی اطلاعات از روش آماری Paired T-Test و T-Test و کای دو استفاده شد.یافته ها: در کل بیماران تحت درمان، میانگین تراکم استخوان در مهره های کمری به طور معنی داری و حدود 4.8 درصد افزایش داشت (P=0.002)، ولی میانگین تراکم استخوان در ناحیه هیپ 6 درصد کاهش نشان داد. در بیماران تحت درمان با کلسیم و ویتامین D در نواحی مهره ها و ساعد تغییر معنی داری دیده نشد، ولی در ناحیه هیپ کاهش معنی دار تراکم استخوان دیده شد (0.004=P). در افراد تحت درمان با بیس فسفونات + کلسیم و ویتامین D افزایش 11 درصدی در تراکم مهره های کمری (0.00=P) دیده شد ولی در نواحی دیگر تغییر معنی داری دیده نشد. در افراد تحت درمان با HRT هیچ گونه کاهش تراکم استخوان مشهود نبود ولی افزایش معنی داری نیز مشاهده نشد.نتیجه گیری: بهترین نوع درمان برای پوکی استخوان زنان یائسه استفاده از بیس فسفونات + کلسیم و ویتامین D می باشد ولی تنها نوع درمان که می تواند در هر سه ناحیه مهره ها، هیپ و ساعد مانع از افت تراکم استخوان شود، HRT است. لذا استفاده از آلندرونات به عنوان خط اول درمان در زنان یائسه ای که به خصوص در مهره های کمری دچار پوکی استخوان هستند، توصیه می شود.

زمینه و هدف: هورمون های استروئیدی در درمان عوارض یائسگی نقش مهمی دارند و امروزه ترکیبات جدیدی با اثرات حفاظتی بر روی اندومتر پیشنهاد می شوند. هدف از انجام این پژوهش مقایسه میزان خونریزی و لکه بینی ناشی از مصرف تیبولون و هورمون درمانی کلاسیک بود.مواد و روش کار: این کارآزمایی بالینی بر روی 150 زن یائسه در سه گروه درمانی انجام گرفت. هر گروه به مدت شش ماه یکی از سه رژیم دارویی تیبولون، هورمون درمانی کلاسیک و مکمل کلسیم (گروه کنترل) را دریافت نمودند. تعداد دفعات و مدت خونریزی و لکه بینی رحمی در پایان سه ماهه اول و دوم درمان در هر سه گروه ثبت گردید.یافته ها: آزمون ویلکاکسون اختلاف معناداری بین دو گروه تیبولون و کلسیم ازنظر متغیرهای فوق در دو مقطع زمانی مذکور نشان نداد، اما در گروه هورمون درمانی مدت لکه بینی در سه ماهه دوم نسبت به اول کاهش معناداری (P=0.04) داشت. آزمون کروسکال والیس بیانگر اختلاف معنادار کلیه متغیرها طی سه ماهه اول بود و آزمون من ویتنی که برای تعیین اختلاف میان گروه ها استفاده شد، نشان داد میانگین تعداد دفعات (P=0.03) و مدت لکه بینی (P=0.008) در گروه هورمون درمانی نسبت به تیبولون و نیز میانگین تعداد دفعات (P=0.02) و مدت خونریزی (P=0.003) درگروه هورمون درمانی نسبت به کلسیم بیشتر بود. هم چنین میانگین مدت لکه بینی در گروه تیبولون بیشتر (P=0.001) و تعداد دفعات لکه بینی کمتر (P=0.001) از گروه کلسیم بود.نتیجه گیری: یافته ها نشان دهنده کاهش تعداد دفعات و مدت زمان خونریزی و لکه بینی در گروه درمانی تیبولون در مقایسه با هورمون درمانی کلاسیک بود.

یائسگی به معنی قطع قاعدگی می باشد خانمها حدود 3/1 عمر خود را در دوران منوپوز می گذرانند تغییرات هورمونی در این دوره موجب برخی عوارض زودرس مثل گرگرفتگی - بی خوابی و عوارض دیررس مثل استئوپروز و بیماریهای قلبی عروقی در این افراد می گردد. استفاده از درمان هورمونی جهت جلوگیری از عوارض پیشنهاد می گردد. با توجه به مسائل مطرح شده در این بررسی سن متوسط یائسگی در زنان شهر یزد مورد مطالعه قرار گرفت که 49.25 سالگی بود. 7.2% خانمها دچار یائسگی زودرس می شوند. میزان استفاده از HRT 3.48%  بوده است. علت عدم استفاده از این درمان بی اطلاعی - بی اثر بودن دارو - ترس از سرطان و عدم آگاهی است.

مقدمه و هدف: از شایع ترین مشکلات دوران یائسگی استئوپروز است. در پژوهش حاضر برآن شدیم که به بررسی مقایسه ای اثر تیبولون و هورمون درمانی کلاسیک بر پیشگیری از استئوپروز در زنان یائسه سالم بپردازیم. تیبولون یک استرویید صناعی، دارای آثار استروژنیک، پروژستوژنیک و آندروژنیک است.مواد و روش کار: در این مطالعه 107 نفر خانم یائسه حایز شرایط مطالعه به دو گروه تقسیم شدند: گروه اول، روزانه 2.5 میلی گرم تیبولون، همراه با کلسیم دی و گروه دوم، روزانه 0.625 میلی گرم استروژن کنژوکه و 2.5 میلی گرم مدروکسی پروژسترون استات، همراه کلسیم دی دریافت کردند. در ابتدای مطالعه و بعد از شش ماه درمان فاکتورهای بیوشیمیایی بازگردش استخوان (آلکالان فسفاتاز و Ca/Cr ادرار) اندازه گیری شد؛ سنجش تراکم استخوان مهره های کمری و گردن فمور نیز در ابتدا و بعد از نه ماه درمان با روش جذب سنجی با انرژی دوگانه (DEXA) اندازه گیری گردید.نتایج: در گروه تیبولون وHRT کاهش آلکالان فسفاتاز سرم وCa/Cr  ادرار معنی دار بود. Tscore, Zscore و BMD مهره های کمری و گردن فمور نیز در گروه تیبولون و HRT به صورتی معنادار افزایش یافتند. در مقایسه بین گروهی، مقایسه میانگین تغییرهای معیارهای سنجش تراکم استخوان مهره های کمری و گردن فمور و فاکتورهای بیوشیمیایی بازگردش استخوان بین دوگروه درمان شده با HRT و تیبولون در مرحله قبل و بعد از درمان از نظر آماری، معنی دار نبود.نتیجه گیری: تیبولون، آثاری مفید بر مارکرها و دانسیته استخوان دارد و مانع ازدست دادن استخوان و استئوپروز در زنان یائسه می شود؛ این دارو می تواند برای HRT در زنانی که خون ریزی و لکه بینی واژینال و حساسیت سینه را تحمل نمی کنند، جایگزینی مناسب باشد.