با عنایت به افزایش مداوم جمعیت جهانی در دهه های اخیر یکی از مهم ترین راهکارها در جهت جوابگویی به نیاز روز افزون مواد غذایی تولید محصولات تراریخته است. این مهم در دهه های اخیر در پاسخ به کمبود مواد غذایی در سطح جهانی پس از انقلاب سبز مطرح شد. به جهت اینکه گیاهان دستکاری شده پدیدهای جدید به شمار میرود استفاده از این محصولات و گسترش آن با وجود منافعش چالش ها و مسائلی را با خود به همراه دارد. با این وجود همانند هر فناوری در حال تکامل نگرانی، ترس و جنبه های اخلاقی در استفاده از آن مطرح است. در پژوهش حاضر قصد بر آن است تا در نمایی کلی به بررسی ابعاد قانونی این پدیده و استلزامات آن با عطف نظر به کشورهای گوناگون از جهات گوناگون پرداخته شود.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

امنیت غذایی به عنوان جزء لاینفک امنیت ملی در صدر توجهات سیاستمداران و متولیان کشورها قرار دارد. امنیت غذایی به مفهوم کلی دسترسی آحاد یک جامعه به غذای " سالم " و " کافی " به نحوی که متضمن کلیه فعالیت های موردنیاز یک زندگی شاداب و سالم باشد است. ...

انسان از هزاران سال پیش برای تامین نیازهای خود با استفاده از روش های سنتی به تغییر اشکال مختلف حیاتی اقدام کرده است. پیشرفت زیست فناوری و بخصوص مهندسی ژنتیک امکانات نوینی در دسترس بشر قرار داده است. فناوری های تغییر ژنتیکی در دهه ی 1980 ابداع گردید که تولید گیاهان تراریخته یکی از برجسته ترین دستاوردهای آن بوده است. در مورد جنبه های اخلاقی استفاده از محصولات تراریخته ملاحظاتی از سوی برخی دانشمندان مطرح شده است که جواز تغییر ماهیت یک موجود زنده توسط انسان از مهم ترین آن می باشد. هدف از این مقاله آشنایی با محصولات تراریخته و بررسی مزایا و معایب این محصولات با توجه به ملاحظات اخلاق زیستی می باشد روش این تحقیق کتابخانه ای بوده است و نتایج این تحقیق بیان داشت که فناوری های جدید با استفاده از مهندسی ژنتیک سعی بر این داشتند که تولید محصولات را افزایش و خسارات وارده بر محیط زیست را کاهش دهند.

درحالیکه زمین های قابل کشت و منابع آبی، سوخت های زیستی و شرایط محیطی مناسب و کافی نیستند جمعیت کره زمین در حال افزایش می باشد. بیوتکنولوژی کشاورزی و بویژه مهندسی ژنتیک با تولید محصولات تراریخته فرصتی برای کاهش فقر، ایجاد امنیت غذایی، رفع سوء تغذیه و جلوگیری از تخریب منابع طبیعی و افزایش توانایی در اصلاح نباتات ایجاد نموده است بدین منظور، استفاده ازمحصولات تراریخته به عنوان یکی از این راهکارها در حال توسعه است.گیاهان تراریخته، گیاهانی شبیه همتای طبیعی خود هستند، با این تفاوت که در مقایسه با گیاهان طبیعی خود از مزیت های نسبی مانندمقاوم بودن دربرابر آفات و حشرات، بالابودن عملکرد، ارزش تغذیه ای بهتر و ویژگی های مطلوب متعددی برخوردارند که باتغییر در ژن های نامطلوب گیاهان طبیعی به وجود آمده اند. علیرغم اینکه فناوری و تولید گیاهان تراریخته در رفع معضلات کشاورزی جهان افق های جدید گشوده، با این وجود ملاحظات در رابطه با این محصولات مطرح است. این ملاحظات در قالب مفهوم " ایمنی زیستی " و با ارزیابی های ایمنی زیستی پاسخ داده می شود تا از مزایای این محصولات با اطمینان خاطر بهرهمند شویم. مقاله حاضر که به روش مروری و با استفاده از منابع مکتوب و اینترنتی تهیه شده، درصدد است که با تشریح مفاهیم بیوتکنولوژی وتراریخته و ذکرفواید و مضرات محصولات اصلاح شده ژنتیکی مساله را بررسی نماید.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

بشر از دیرباز در جستجوی غذای سالم و یا در آرزوی ارتقای کیفیت غذاهای در دسترس خود بوده است. مهندسی ژنتیک یکی از جمله ابزارهای ارزشمند کشف شده بشر در دهه 80 میلادی بوده که توانست رویای مهندسی ژنی و متابولیت های فرآورده های غذایی را جامه عمل بپوشاند و در دهه 90 میلادی محصولات تغییریافته ژنتیکی (GM) و هم اکنون با عنوان مهندسی شده ژنتیکی (GE) را به بازار عرضه کند. دستیابی و حضور این محصولات در بازار منجر به بحث و تحقیق در زمینه ایمنی و ملاحظات احتمالی برای سلامت انسان شده است. ...

آفات یکی از اصلی ترین عواملی هستند که باعث کاهش محصولات کشاورزی می شوند. رایج ترین راه حل برای رفع این مشکل کاربرد سموم کشاورزی است. سموم کشاورزی علاوه بر هزینه های گزافی که بر قیمت تمام شده محصولات کشاورزی تحمیل می کنند خسارت های بیشماری را برای سلامت انسان (بیماری سرطان) و محیط زیست به همراه دارند. تا کنون 50 نوع سرطان ریه مرتبط با مصرف سموم کشاورزی شناسایی شده است. از طرفی، بقایای این سموم در خاک نیز قادرند مدتها فعال باقی مانده و علاوه بر تهدید جاندران خاکزی از طریق جذب توسط گیاه وارد زنجیره غذایی انسان شوند. باوجود ترویج راهکارهایی مانند کشاورزی ارگانیک و یا مدیریت تلفیقی آفات، استفاده صحیح از سموم کشاورزی تحت کنترل قرار نگرفته است.یکی از فناوری هایی که با تکیه بر آن می توان ضمن رفع خسارات کاهش محصول ناشی از آفت، محصولات سالم عاری از بقایای سموم کشاورزی تولید کرد، فناوری مهندسی ژنتیک است که منجر به تولید محصولات تراریخته می شود. از اولین کشت محصولات تراریخته بیش از 18 سال می گذرد و این محصولات از پذیرش عمومی نسبی خوبی بین کشاورزان و مصرف کنندگان برخوردار هستند. این مقاله با مروری بر صدمات ناشی از مصرف سموم کشاورزی بر سلامت انسان و محیط زیست به ارایه راه حل جایگزین یعنی فواید کشت محصولات تراریخته می پردازد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

موجودات تراریخته به ارگانیسم هایی گفته می شود که توسط علم بیوتکنولوژی و دستکاری های انسانی ایجاد شده اند.در جهان امروزی بشر برای تامین منابع غذایی و مصرفی خویش دچار مشکلات عدیده ای است. در این شرایط بشر برای رهایی از فقر و گرسنگی و بوسیله فناوری های ژنتیکی و علم بیوتکنولوژی سعی در حل این مشکلات داشته اند. علی رغم سودهایی که تولید این موجودات می تواند برای انسان داشته باشد، این تغییرات ممکن است خطراتی نیز برای انسان و محیط زیست ایجاد کند. از طرفی، نگرانی های اخلاقی در ارتباط با کاربرد این تکنولوژی و نقض حقوق انسان و حیوانات وجود دارد. در این مطالعه سعی شده است که مباحث اخلاقی پیرامون استفاده از این فناوری، مزایا و معایب این محصولات، تاثیر آن بر سلامت و بهداشت جامعه و نگرانی های اخلاقی و نوع برچسب گذاری این محصولات وسیر قانونی این محصولات در ایران می پردازد. دیده گاه های اخلاقی در مورد محصولات تراریخته مبتنی بر قضاوت های ارزشی بوده و مبنای علمی ندارد ولی باید یک نظام مدیریتی به منظور ارزیابی خطرات محصولات تراریخته و آزادسازی این گونه گیاهان وجود داشته باشد.