امروزه تجزیه و تحلیل بازارهای مالی به عنوان بخشی از بازار سرمایه و تاثیر آن در توسعه و طراحی پرتفوی و استراتژی سرمایه گذاری هر کشور، به موضوعی مهم و بسیار حیاتی تبدیل گشته است. هدف از این پژوهش، بررسی چگونگی ارتباط و توزیع سهم های مربوط به شاخص 30 شرکت بزرگ بورس اوراق بهادار تهران و اثرات ارتباطی بین خوشه های حاصل از سهم های مرتبط با هر صنعت است. در این پژوهش با استفاده از انواع روش های خوشه بندی سلسله مراتبی، ساختار، طبقه بندی و سلسله مراتب این سهم ها در سال 1393 موردبررسی قرارگرفته است. نتایج نشان داد که با تمرکز بر هر یک از روش های خوشه بندی سلسله مراتبی و پیاده سازی آن ها بر روی سهم های موردنظر، خوشه های مختلفی از سهام با توجه به شباهت و روابط اقتصادی و حوزه صنعت مربوط به هر سهم شناسایی گردید و همچنین خوشه های کلیدی و سهم های حیاتی در مجموعه موردنظر به دست آمد. در مجموع نتایج حاکی از آن است که انتخاب بهترین روش خوشه بندی سلسله مراتبی برای خوشه بندی سهم ها، به هدف موردنظر از تجزیه و تحلیل خوشه ای و در نظر گرفتن مزایا و معایب هر روش بستگی دارد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

سابقه و هدف: سنجد در سطح وسیعی در ایران کاشته می­ شوند و در عین حال رویشگاه­ های طبیعی محدودی نیز از گونه های آن دیده می­ شود. درخت سنجد در انواع مختلف خاک ­ها و شرایط رطوبتی یافت می­ شود اما ترجیحاً در دشت­ های سیلابی و مناطق ساحلی مرطوب رشد بهتری دارد. سنجد به عنوان یکی از محصولات مهم استان کرمان از جایگاه ویژه ای برخوردار است. سطح زیر کشت و میزان تولید سنجد در استان کرمان به ترتیب 309 هکتار و 1100 تن می­ باشد. در این استان، درختان بومی به ­دلیل خوش خوراکی میوه­ هایشان، عمدتاً در امتداد نهرها و حاشیه مزارع کاشته می­ شوند. با وجود چنین تنوع گسترده و با وجود پتانسیل زیاد برای تولید و صادرات این محصول داروئی و غذایی با ارزش به بازارهای جهانی، اطلاعات کمتری از تعداد گونه ­ها و تنوع ژنتیکی ژنوتیپ­ های بومی در دسترس است. این مطالعه به ­عنوان یک بررسی مقدماتی، بیانگر وجود میزان تنوع مورفولوژیکی بالایی در ژنوتیپ­ های سنجد بومی استان بود که اهمیت استفاده از آن­ها را در برنامه­ های به­ نژادی بعدی آشکار می ­سازد. مواد و روش­ ها: در این تحقیق، شش صفت کیفی شامل شکل میوه، عطر و طعم میوه، رنگ پوست میوه، تاریخ رسیدن میوه، تاریخ گل­دهی و شکل برگ و چهارده صفت کمی شامل طول پهنک، عرض پهنک، طول دمبرگ، عرض دمبرگ، طول خار، عرض خار، طول میوه، عرض میوه، طول بذر، عرض بذر، طول دم میوه، عرض دم میوه، وزن میوه و وزن بذر بین 22 ژنوتیپ بومی سنجد از مناطق سیرجان، بردسیر و کرمان مطالعه گردید. نتایج و بحث: نتایج وجود تنوع زیادی بین صفات ژنوتیپ­ ها را نشان داد. میانگین طول میوه 87/1 سانتی­متر، قطر میوه 12/1 سانتی­متر، وزن میوه 49/1 گرم، وزن بذر 52/0 گرم، طول برگ 27/4 سانتی­متر و عرض برگ 48/2 سانتی­متر مشاهده شد. بیشترین وزن میوه و کیفیت و عطر و طعم میوه در ژنوتیپ شماره (4) محمودآباد سیرجان گزارش گردید. بیشترین ضریب همبستگی مثبت در سطح احتمالی (p<0.01) به­ترتیب بین طول دمبرگ و طول خار (669/0= r)، طول دمبرگ و طول دم ­میوه (601/0= r) و طول میوه و قطر میوه (584/0= r) مشاهده گردید. تجزیه به مؤلفه ­های اصلی در صفات کیفی نشان داد که دو مؤلفه اول در برگیرنده 62% کل تغییرات بودند. در صفات کمی، 5 مؤلفه اول 74/77 % کل تغییرات را شامل شدند. بر اساس دندروگرام اسکتر­پلات صفات کمی و کیفی، کل ژنوتیپ­ ها به 3 گروه مجزا تقسیم شدند. در تحقیق حاضر، دسته بندی توده ­ها بر مبنی صفات کمی از پراکنش جغرافیائی آن­ ها تبعیت نمی­ کرد. نتیجه ­گیری: بیشترین وزن میوه در ژنوتیپ محمودآباد سیرجان که یک منطقه گرمسیری است، تعلق داشت و دارای طعم شیرین و عطر خوبی بود. بیشترین مقادیر همبستگی صفات در مؤلفه اول بین صفات تاریخ گل­دهی، شکل برگ، ابعاد برگ، میوه و بذر و همچنین وزن بذر مشاهده گردید. وجود صفات برگی برتر و برنامه های اصلاحی بعدی بر روی آن­ها می تواند دامنه استفاده از سنجد را از حالت صرفاً میوه­ای گسترش دهد. شرایط محیطی و قرار گرفتن در ارتفاع مختلف از سطح دریا، نقش چندانی در خوشه­ بندی ژنوتیپ­ ها نداشت.

از روش های مهم در داده کاوی نظارت نشده داده های ژئوشیمیایی، انواع روش های خوشه بندی است که چنانچه روی متغیرها انجام شوند منجر به کاهش ابعاد داده ها می شوند. در میان انواع روش های خوشه بندی، نوع فازی آن به دلیل ویژگی های خاص منطق فازی و انعطاف بیشتر در تعیین گروه های داده مشابه، در سالیان اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در این پژوهش از الگوریتم فازی منعطف به نام FANNY به منظور خوشه بندی متغیرهای داده های ژئوشیمی رسوبات آبراهه ای که خاصیت ترکیبی دارند، استفاده شده است. با تحقیقات گسترده محققان علم آمار و ارائه روش های جدید بازکردن داده های ترکیبی، مشخص شده است که فاصله ها و روابط دیگری بر فضای این نوع داده ها حاکم است که برای درک بهتر آنها نیاز به انتقال ایزومتریک به فضای اقلیدسی است تا قابل استفاده و تفسیر با روابط کلاسیک آماری باشند. در پژوهش حاضر، پس از آماده سازی داده های ژئوشیمی رسوبات آبراهه ای منطقه انار کرمان (به عنوان مثالی از داده های ترکیبی با ابعاد زیاد) ابتدا دندروگرام اکتشافی روی متغیرها در فضای سیمپلکس و با استفاده از پارتیشن دودوئی ترتیبی (SBP) پیش فرض، محاسبه و ترسیم شد که با بکارگیری این روش، تعداد 4 خوشه با متغیرهای مشابه شناسایی شد. سپس دوباره با استفاده از الگوریتم fanny، همان متغیرهای داده های باز شده با تبدیل clr خوشه بندی شد. نتایج خوشه بندی متغیرها با الگوریتم fanny انطباق قابل قبولی با دندروگرام اکتشافی داده های ترکیبی نشان داد. در صورتی که SBP مورد نیاز برای بالانس های دندروگرام اکتشافی در مختصات ایزومتریک با شناخت کامل تر از متغیرها و نه بصورت پیش فرض تعیین شود نتایج دندروگرام دقت بسیار بهتری خواهد داشت.

به منظور بررسی خصوصیات و طبقه بندی صفات توده های خربزه استان های خراسان (رضوی، شمالی و جنوبی) آزمایشی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی انجام شد. 17 توده خربزه در قالب طرح آزمایشی بلوک های کامل تصادفی و با سه تکرار مقایسه شدند. در این آزمایش خربزه خاتونی که بیشترین سطح زیر کشت را نسبت به سایر توده ها در استان های خراسان شامل می شود عملکرد بیشتری را نسبت به اکثر توده ها نشان داد. عملکرد خربزه خاتونی برابر با 28.72 تن در هکتار بود. کمترین عملکرد مربوط به توده های قنات بشرویه (18.83 تن در هکتار)، چاه پالیز (17.04) و با خرمن سرخس (19.94 تن در هکتار) بود. تجزیه کلاستر بر اساس کل صفات مورد بررسی ارقام در چهار گروه قرار گرفتند و همچنین گروه بندی ارقام از نظر درصد قند، عملکرد و تعداد میوه در بوته نیز انجام شد و در همه این گروه بندی ها سه رقم زمستانی مشهد، چاه فالیز و جباری همیشه در یک گروه قرار داشتند که نشان از نزدیکی ژنتیکی این ارقام دارد. تجزیه فاکتور پنج عامل مهم را تعیین کننده 75 درصد از تغییرات مشخص نمود که عامل اول شامل صفات عملکرد، وزن میوه، تعداد بوته، طول میوه، عرض میوه، وزن گوشت و وزن تر و خشک دانه 27 درصد از تغییرات را پوشش می داد.

ژن های سوبتیلیزین که سرین پروتئازها را کد می کنند، نقش بسیار مهمی در بیماریزایی درماتوفیت ها دارند. هدف این مطالعه بررسی حضور و تشابه ژن سوبتیلیزین در 25 نمونه کلینیکی و غیر کلینیکی دو درماتوفیت ترایکوفایتون وروکوزوم (ت. وروکوزوم) و میکروسپوروم جیپسئوم (م. جیپسئوم) به روش مولکولی و رسم دندروگرام بود ( 25/16 ). %64 سویه ها، حضور ژن را به خوبی نشان دادند. تحلیل آماری داده ها نشان از ارتباط بین حضور ژن سوبتیلیزین و میزبان (انسان/حیوان/خاک)، نوع درماتوفیت را نشان داد(P< 0. 005). با به کار گیری نرم افزار NTsys، متد UPGMA و کات آف نامبر70%، سویه های مورد مطالعه از نظرمشابهت ژن سوبتیلیزین در آنها، در10 ژنوتایپ متفاوت دسته بندی شدند (ضریب سیمپسون برای پرایمرها 0. 88 بود). به دلیل وجود گزارشات متفاوت مبنی بر حضور/عدم حضور ژن سوبتیلیزین در نمونه های بالینی و غیر بالینی ت. وروکوزوم و م. جیپسئوم، در این بررسی، پرایمرهای جدید برای تایید حضور ژن در نمونه ها (64%) طراحی و سنتز شد. گرچه نیاز به مطالعات کامل تر برای تاییدات بیشتر وجود دارد.

گل نرگس شهلا (Narcissus tazetta) از تیره Amaryllidaceae، ازنظر ویژگی ­های زینتی و دارویی اهمیت فراوانی در دنیا دارد. هدف از این پژوهش بررسی تنوع 13 جمعیت نرگس از مناطق معتدل و گرمسیری کشور برای یافتن جمعیت­ های برتر از نظر کیفیت پس از برداشت، با توجه به شاخص ­های مورفولوژیک و بیوشیمیایی بود. این پژوهش به­ صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار در مزرعه انجام شد. در این تحقیق، شاخص­ های مؤثر بر کیفیت گل بریده شامل: تعداد ساقه گل دهنده، طول ساقه، وزن ساقه همراه گل، جذب محلول، کیفیت ظاهری، کلروفیل برگ، پرولین گلچه، کربوهیدرات­های محلول گلچه، فنول کل گلچه، محتوای مالون دی آلدئید گلچه، پروتئین گلچه، فعالیت آنزیم­های پراکسیداز و کاتالاز گلچه اندازه­ گیری شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تفاوت بین جمعیت­ ها برای کلیه صفات بجز کیفیت ظاهری معنی ­دار بود. بر اساس تجزیه خوشه­ای داده­ های بیوشیمیایی، جمعیت ­ها در دو گروه اصلی تقسیم شدند. گروه اول شامل جمعیت ­های کازرون، بهبهان، جهرم، ایلام، شیراز و کرمان بود. در این گروه؛ صفات مهمی هم چون کلروفیل کل، جذب محلول و فنول کل بیش­ترین مقدار را داشتند. گروه دوم به دو زیر گروه تقسیم گردید. در زیر گروه الف جمعیت ­های خوسف، قائم­شهر و خرم آباد قرار داشتند و در زیر گروه ب اهواز، آبدانان، گچساران و مهران قرار گرفتنتد. زیر گروه الف صفاتی چون محتوای پرولین، مالون­دی آلدئید، آنزیم­های آنتی ­اکسیدانی پراکسیداز و کاتالاز عوامل مؤثر در این گروه بودند. در زیر گروه ب ویژگی­ های پروتئین کل و کربوهیدرات­های محلول بیش­ترین مقدار را داشتند. از لحاظ عمرگلجایی جمعیت­های اهواز، آبدانان، گچساران و مهران که بیش­ترین مقدار پروتئین کل و کربوهیدرات ­های محلول را در پایان آزمایش داشتند و محتوای پرولین، مالون­دی آلدئید، آنزیم­ های آنتی اکسیدانی پراکسیداز و کاتالاز آنها پس از گذشت 10 روز در سطح پایینی بود به­ عنوان جمعیت­های برتر معرفی شدند. به­ طور کلی این ارزیابی نشان داد تنوع مورفولوژیک و بیوشیمیایی بالایی در جمعیت­های بومی نرگس وجود دارد که می­تواند در نتیجه تنوع اقلیمی بسیار متفاوت در ایران و هم چنین جهش در این گیاه باشد. در مجموع درک چنین تنوع بالایی در مدیریت و حفاظت ژرم­پلاسم این گیاه مفید می باشد و بهنژادگر را در تعیین راهبردهای بهره­برداری، اصلاح و اهلی ­سازی و کشت و کار این گیاه یاری می­کند.

جنس سروکوهی (Juniperus sp.) یا ارس (از خانواده Cupressaceae) یکی از پر انتشارترین گیاهان رده مخروطیان در جهان بوده که بومی نواحی معتدل اوراسیا و آمریکای شمالی میباشد. در این مطالعه از نشانگرهای مولکولیRAPD  برای بررسی تنوع ژنتیکی 21 نمونه سروکوهی پارک ملی تندوره (جمع آوری شده از 6 رویشگاه که هر رویشگاه حاوی 3 یا 4 نمونه بود) استفاده شد. با استفاده از 7 آغازگر تصادفی، 58 باند قابل امتیازدهی ایجاد شد که 33 عدد از آنها (57%) چند شکل بودند. فاصله ژنتیکی جفت نمونه ها بین 129/0 تا 788/0 متغیر بود. میانگین هتروزیگوسیتی (Hs) محاسبه شده برای نمونه های درون رویشگاه ها 213/0 و تنوع ژنتیکی کل (HT) در بین تمامی نمونه ها 326/0 بود. شاخص Fst برابر با 346/0 و میزان جریان ژنی برابر با 944/0 بود. دندروگرام ترسیم شده با استفاده از روش UPGMA، دو گروه اصلی را در بین شش رویشگاه سروکوهی مشخص کرد که با نقشه جغرافیایی پارک سازگاری خوبی داشته و نمودار دو بعدی حاصل از  PCoA نیز آن را تایید کرد. با توجه به اینکه در مطالعه حاضر تنوع ژنتیکی درون هر رویشگاه خیلی بیشتر از تنوع ژنتیکی بین رویشگاه ها بود و آنالیز  AMOVA نیز معنی دار بودن این تفاوت را تایید کرد، و نیز به دلیل اینکه جریان ژنی بین رویشگاه ها به میزان نسبتا خوبی بود، بنابراین، تبادلات ژنی بین این رویشگاه ها را می توان به سهولت انتقال دانه گرده از منطقه ای به منطقه دیگر با کمک باد، پرندگان، حشرات و ... نسبت داد.

 جنس بادرنجبویه (Dracocephalum) متعلق به نعنائیان دارای 10 گونه در فلور ایران است. در این تحقیق، مطالعه مورفومتری براساس داده های ریخت شناسی به منظور تعیین حدود گونه های کمپلکس بادرنجبویه دنایی (D. kotschyi) انجام شد. ویژگی های ریخت شناختی 13 جمعیت از گونه D. kotschyi، سه جمعیت از گونه  oligadenium.D، دو جمعیت از گونه های D. ghahremanii و D. lindbergii و یک جمعیت از گونه های D. moldavica و D. subcapitatum براساس تفاوت در 35 صفت از لحاظ کمّی و کیفی بررسی شد. برای شناسایی متغیرترین صفات در بین گونه ها، تجزیه به عامل ها انجام شد و صفاتی همچون نسبت طول به عرض برگ قاعده ای، شکل برگ راسی و میانی، وجود کرک در برگ و براکته و رنگ جام بیشترین تاثیر مثبت را در جداسازی گونه ها داشتند. با استفاده از تجزیه خوشه ای به روش Ward، سه خوشه اصلی در دندروگرام مشخص شد. خوشه اول شامل D. moldavica بود که به وضوح از سایر گونه ها جدا گردید. خوشه دوم شامل جمعیت های مختلف D. kotschyi (زیرخوشه a2) و گونه های نزدیک آن یعنی D. subcapitatum و D. ghahremanii (زیرخوشه b2) بود که در این خوشه تفاوت D. ghahremanii  از دیگر جمعیت های D. kotschyi و نزدیک آن به D. subcapitatum تایید شد. خوشه سوم شامل جمعیت های گونه D. lindbergii  (زیرخوشه a3) و جمعیت های گونه D. oligadenium بود که با توجه به تجزیه و تحلیل خوشه ای صفات ریخت شناسی، جمعیت های این گونه از D. kotschyi متمایز و به عنوان گونه مستقل D. oligadenium شناخته شد. در نتیجه بررسی حاضر، تعداد گونه های جنس Dracocephalum در ایران به 11 گونه افزایش یافت.

جنس Anemone متعلق به تیره آلاله ییان دارای 150 گونه با پراکنش در سرتاسر دنیا می باشد. ویژگی های ریخت شناسی همواره برای تشخیص و تمایز مرز گونه ها مورد استفاده قرار گرفته است. در این مطالعه، گونه های ایرانی Anemone L. و یک گونه Pulsatilla تحت بررسی های ریخت شناسی، ریزریخت شناسی و تشریحی فندقه قرار گرفته اند. بررسی های ریزریخت شناسی و تشریحی با استفاده از میکروسکوپ الکترونی نگاره (SEM) انجام شد. صفات متعدد کمی و کیفی تعریف و در نمونه های مورد مطالعه اندازه گیری شدند. براساس شکل کلی فندقه و ویژگی های تشریحی، چهار تیپ برای فندقه ها تشخیص داده شد. تفاوت های آشکار در الگوی بدنه فندقه (achene body)، تعداد لایه های اندوکارپ و مزوکارپ و همچنین طول و شکل خامه نشان داد که این صفات دارای ارزش تشخیصی بوده و صفاتی نظیر تعداد لایه های اپی کارپ و سطح حاشیه فندقه، فاقد تفاوت های شاخص در بین آرایه های مورد مطالعه می باشند. آنالیزهای آماری با استفاده از نرم افزار SPSS به دو روش Ward و Average linkageبر پایه کلیه صفات کمی و کیفی انجام شد که در هر دو دندروگرام جدایی Stev. P. albana از آرایه های Anemone و جدایی آرایه های Anemone از یکدیگر کاملا مشهود است. به علاوه در این مطالعه، گونهSchott & Kotschy A. blanda به عنوان یک گونه بازکشف شده گزارش می شود.متن کامل این مقاله به زبان انگلیسی می باشد. لطفا برای مشاهده متن کامل مقاله به بخش انگلیسی مراجعه فرمایید.لطفا برای مشاهده متن کامل این مقاله اینجا را کلیک کنید.