هدف از این پژوهش بررسی واج آرایی گویش بلوچی سیستانی در چارچوب واجشناسی زایشی است. یک پیکره زبانی از گفتار تعدادی از گویشوران بلوچ سیستانی جمع آوری شد. یافته ها نشان میدهد که هم در آغازه و هم در پایانه هجا خوشه همخوانی وجود دارد. همخوانهایی که دارای مشخصه [-رسا] هستند نمی توانند بعنوان عضو دوم خوشه آغازه هجا در واژه های بسیط و مرکب قرار گیرند. همچنین دو همخوان با جایگاه تولید یکسان در آغازه هجا تشکیل خوشه نمیدهند. ضمنا، همخوانهای /r/ و /w/ بیشترین بسامد را بعنوان عضو دوم خوشه آغازه هجا و همخوانهای /n/ و /r/ بعنوان عضو اول خوشه پایانه هجا بترتیب بیشترین بسامد را دارند. واکه افتاده پیشین /a/، پربسامدترین واکه در هسته هجاهایی که دارای خوشه همخوانی آغازه و پایانه هستند بشمار میرود. اما پربسامدترین عضو دوم خوشه همخوانی در پایانه هجا، بترتیب همخوانهای گرفته، خیشومی و روان هستند. اصل توالی رسایی در خوشه همخوانی آغازه هجا و همچنین در خوشه همخوانی پایانه هجا با واکه های کشیدهe: , o: , u/, i, ɑ / رعایت میشود ولی این اصل با واکه های کوتاه /a, ɩ , ʊ / نقض میگردد.

هدف: هدف از این مقاله، معرفی و توصیف آگاهی واج شناختی است. آگاهی واج شناختی که عبارتست از آگاهی از ساختمان آوایی کلمات، مهارتی است فرا زبانی و دارای سه سطح واجی، هجایی و درون هجایی.نتیجه گیری: چون مهارت آگاهی واج شناختی، عاملی است موثر بر یادگیری خواندن و نوشتن، لذا با استفاده از برنامه های آموزشی مبتنی بر آگاهی واج شناختی، می توان پیشرفت خوانداری و نوشتاری کودکان را تسهیل کرد.

یکی از مراحل زیربنایی در بازشناسی خودکار گفتار، بازشناسی واج ها و از موانع جدی برای بازشناسی واج ها، هم تولیدی است. یک روش برای جبران تأثیر هم تولیدی، استفاده از مدل های وابسته به بافت در بازشناسی واج هاست. در این پژوهش، از یک روش زبان شناختی برای مدل سازی واج گونه ها استفاده شده است. بدین منظور ابتدا قواعد وقوع واج گونه ها در زبان فارسی استخراج و مشخص شده است که هر واج چه واج گونه هایی دارد. برای مدل سازی و شناسایی واج گونه ها، یک پیکره واج گونه ای لازم است که به منظور تولید آن، از پیکره فارس دات کوچک استفاده و برچسب گذاری واج گونه ای آن انجام و از این پیکره، برای مدل سازی و سپس شناسایی واج گونه های مختلف گفتار ورودی استفاده شده است. درنهایت، با قرار گرفتن هر یک از واج گونه های شناسایی شده در دسته واجی مربوط به خود، بازشناسی واج ها از مسیر واج گونه ها انجام شده است. با این روش، دقت بازشناسی واج ها در زبان فارسی در مقایسه با بهترین نتایج گزارش شده تاکنون، بهبود قابل ملاحظه ای نشان داده است.

در این مقاله تلفظ کلمات قرآنی در جایگاه وقف بررسی، توصیف و تبیین می شود. تعمیم توصیفی داده ها نشان می دهد که در تلفظ کلمات نکره فاعلی و اضافی، تکواژ نکره و واکه های افراشته کوتاه نشانگر حالت فاعلی (/u/) و اضافی (/i/) حذف می شوند، و آغازه هجای محذوف به هجای پیشین منضم و یک مورا به پایانه آن افزوده می شود و آن را سنگین یا فوق سنگین می کند. اما در تلفظ کلمات نکره مفعولی پس از حذف تکواژ نکره، مورای شناور آن به واکه افتاده نشانگر حالت مفعولی (/a/) گسترده و واکه افتاده کشیده می شود. رسایی بالای این واکه در مقایسه با سایر واکه های افراشته می تواند دلیل مقاومت آن در برابر حذف باشد. در تلفظ اسم های مونث، تکواژهای سه گانه حالت و تکواژ نکره حذف می شوند. سپس به دنبال حذف مشخصه های فوق حنجره ای و ابقای مشخصه حنجره ای، واج /t/ به [h] تبدیل می شود. هدف اصلی این مقاله، صورت بندی الگوی واجی کلمات قرآنی در محل وقف است. روش تحقیق از نوع توصیفی و تبیینی است. بر این اساس، قواعد واجی قرآنی اجازه ظهور هجای سبک در جایگاه وقف را نمی دهند و به جای آن، هجای سنگین و فوق سنگین از طریق فرایندهای حذف و کشش جبرانی در جایگاه وقف ظاهر می شوند.

پژوهش حاضر با استفاده از یک پیکره زبانی وسیع، الگوهای واج آرایی نظام آوایی زبان ترکی را بررسی کرده است. برای این منظور، در یک مطالعه آماری توزیع طبقات مختلف همخوان های ترکی در جایگاه های آغازه و پایانه هجا و همچنین آرایش این طبقات در خوشه های همخوانی واقع در پایانه هجا در cvcc و مرز هجا در c. c بررسی شد. نتایج نشان داده است که همخوان های انفجاری و سایشی در جایگاه آغازه تمامی واکه ها فراوانی بیشینه دارند که این الگوی توزیعی با سلسله مراتب محدودیت های *ONSET/X براساس مقیاس رسایی سلکرک هماهنگ است. درمقابل، نتایج مربوط به واج آرایی هجا برحسب عناصر ساختی پایانه در هجاهای cvc و cvcc نشان داد که همخوا ن های رسا نسبت به همخوان های انفجاری به هسته نزدیک تر هستند که این با پیش بینی های نظام سلسله مراتبی خانواده محدودیت های CODA/X* مغایر است؛ یافته های آماری مربوط به خوشه های همخوانی واقع در پایانه هجا در cvcc نشان داد که خوشه روان-انفجاری فعال ترین خوشه همخوانی پایانی است؛ بنابراین، توزیع واج ها براساس عناصر ساختی پایانی در cvcc توزیعی مطابق با اصل توالی رسایی با حداقل نشان داری واج آرایی است؛ اما خوشه های همخوانی واقع در مرز هجا، برخلاف خوشه های پایانی، انواع مختلف همنشینی های واجی شامل دو عضو با طبقه طبیعی یکسان و یا دو عضو همانند را در بر می گیرد.

متن کامل این مقاله به زبان انگلیسی می باشد. لطفا برای مشاهده متن کامل مقاله به بخش انگلیسی مراجعه فرمایید.لطفا برای مشاهده متن کامل این مقاله اینجا را کلیک کنید.

واج شناسی(Фонология) بخشی از زبانشناسی است،که به مطالعه ویژگی های نظا م آوایی زبان می پردازد، نظریه پردازی های ارایه شده در این بخش از زبانشناسی در چارچوب مکاتب مختلف واج شناسی دارای جنبه های همگانی و اختصاصی است . در واج شناسی اختصاصی یک زبان خاص، اصوات آن زبان، از نظر نحوه ایجاد معنا، بررسی جنبه های ذهنی   و مجرد آن، چگونگی و امکان قرار گرفتن واج ها کنار هم(фонемы) و امور مربوط به وضوح و غیر وضوح بودن صوت از جنبه های درک معنایی  و شنیداری بررسی می شود. روش های بررسی واج در مکاتب مختلف یکسان نیست. در مکتب واج شناسی مسکو آوانگاری کاملا از واج نگاری متمایز است . از جمله مطالبی که مکتب واج شناسی مسکو را از دیگر مکاتب و حتی مکتب واج شناسی پترزبورگ متمایز می سازد، بحث در مورد حالت بالقوه و پایه ای هر واج در ریشه کلمات و در حالت های صرفی آن است، موضوعی که در آو اشناسی فقط امکان بالفعل آن بررسی می شود. تعیین واج و مشخصه های آن در مکتب واج شناسی مسکو و پترزبورگ در حالت اصلی و واضح خود مشابه اند، اما در فرایندهای واجی و واج آرایی اختلاف سبک در بررسی و نظرپردازی ها به چشم می خورد. در این مقاله با الهام از نظریه پردازی های مکتب واج شناسی مسکو به ماهیت واج و عملکرد آن در زبان روسی پرداخته ایم و برخی نقطه نظرات زبانشناسان داخلی را که درباره واج مطالبی ارائه کرده اند، مورد بررسی قرار داده ایم.

در رده شناسی ریتم، زبان ها در دو ردۀ ریتمی تکیه ـ زمان و هجا ـ زمان جای می گیرند. پژوهش های نخستین وجه ممیز این دو رده را یکسان بودن فواصل بین تکیه ای در زبان های تکیه ـ زمان در برابر یکسان بودن دیرش هجاها در زبان های هجا ـ زمان می دانستند. پژوهش های متأخرتر نشان داده اند که ادراک ریتم متفاوت در این رده های زبانی برآیند ویژگی های کل نظام واجی این زبان هاست. بررسی زبان های این دو رده نشان داده است که در زبان های تکیه ـ زمان، تکیه در واژگان قید می شود، همبسته های صوت شناختی تکیه قوی هستند، فرایندهای واجی حساس به تکیه در آن ها مشاهده می شوند و ساختارهای هجایی آن ها نسبتاً پیچیده است. در مقابل، در زبان های هجا ـ زمان، تکیه در واژگان قید نمی شود، همبسته های صوت شناختی تکیه بسیار ضعیف هستند، فرایند واجی حساس به تکیه در آن ها مشاهده نمی شود و ساختار هجایی به نسبت ساده است. در پژوهش حاضر به بررسی این ویژگی ها در زبان فارسی پرداخته ایم. این بررسی نشان می دهد که زبان فارسی ویژگی های یک زبان هجا ـ زمان را نشان می دهد. این فرضیه مطرح شد که که ردۀ ریتمی در این زبان متأثر از ویژگی های واجی است. یافته های پژوهش حاضر شاهدی است مبنی بر اینکه تکیه نقش اندکی در نظام واجی زبان فارسی ایفا می کند؛ از این رو، این زبان به ردۀ زبان های هجا ـ زمان تعلق دارد.