-1 اهمیت زنبور عسلبطور کلی زنبورداری در تمام نقاط دنیا به استثنای مناطق قطبی و بیابانهای بسیار خشک و کویری وجود دارد که با توجه به شرایط آب و هوایی نقاط مختلف در حال حاضر نژادهای مختلفی از زنبور عسل پرورش داده می شود. اهمیت زنبور عسل در ازدیاد کمی و کیفی بسیاری از محصولات کشاورزی بر همگان روشن است. بسیاری از محصولات کشاورزی بطور مستقیم و یا غیرمستقیم در ارتباط با حشرات گرده افشان بخصوص زنبور عسل هستند. مطالعات علمی مبین آن است که حدود 1/3 موادی که در رژیم غذایی انسان بکار برده می شود، وابسته به عمل گرده افشانی حشرات می باشد که در بین آنها زنبور عسل رتبه اول را حایز است (2).زنبور عسل علاوه بر عمل گرده افشانی منبع سرشار درآمد اقتصادی از نقطه نظر تولید عسل، موم، بره موم، ژله رویال و گرده می باشد، که معاش گروهی از جمعیت دنیا از این طریق تامین می گردد، بهمین لحاظ بهره برداری از زنبور عسل از دیرباز در بین مردم جهان متداول بوده و در سالهای اخیر اهمیت بسزایی یافته است، بطوری که آمار و ارقام نشان می دهد امروزه پرورش زنبور عسل نقش مهمی در اقتصاد کشورهای مختلف بازی می کند (2).سازمان ملل تولید جهانی عسل را در سال 1983 بالغ بر 887000 تن گزارش نموده است.

-1-1مقدمهدانشمندان گیاه شناس عقیده دارند که جو یکی از قدیمی ترین گیاهان زراعی است و مبدا آن را برخی از دانشمندان آفریقا و عده ای آسیا، بخصوص سوریه می دانند. قدیمی ترین جو از ارقام دو ردیفه وحشی است که در حفاری های جنوب اروپا بدست آمده و معلوم شده که در عصر حجر کشت می شده. این گیاه از شمال سوئد، خاورمیانه تا مصر، همچنین از سطح دریا تا ارتفاع 4000 متری کشت می شده است.نام جو در ایران از کلمه "جاو" که از زبان پهلوی و از کلمه "جو" که از زبان هندی است، منشا گرفته است. در حال حاضر چهارمین غله مهم دنیا محسوب می شود.ایران یکی از کشورهایی است که اکثر نقاط آن از نظر اقلیم شناسی جزء مناطق خشک محسوب شده و در نقاط کم باران واقع شده و بخش عظیمی از اراضی آن شور و یا شور و قلیایی است و بدین لحاظ می توان در آن جو را کشت و زرع نمود.-2-1 موارد مصرف جوزراعت جو در اکثر نقاط دنیا، سابقه ای طولانی دارد. از زمانهای گذشته دانه آن علاوه بر آنکه در تغذیه انسان مورد مصرف داشته، در قنادی ها نیز از آن استفاده می شده و از مالت آن نیز در صنعت و داروسازی استفاده بعمل می آمده و در کارخانجات نشاسته سازی نیز استفاده می شود.

الف- پیشگفتار:استفاده از گیاهان به منظور درمان بیماریها، با تاریخ زندگی بشر همزمان بوده است. یعنی از زمانی که انسان پس از ابتلای به یک بیماری به جستجوی وسیله ای برای بهبود در محیط خود می پرداخت، جز توسل به گیاهان راه دیگری پیش پای خود نمی یافت.مردم دورانهای ماقبل، ضمن جستجوی وسیله ای برای درمان بیماریها و یا ضمن استفاده از گیاهان برای تغذیه و غیره، به انواعی از آنها برخورد می نمودند که مصرف آنها، ایجاد تسکین درد یا دفع کرم می نمود و یا خاصیت لینت و مسهلی ظاهر می کرد و این خود باعث می شد که در طی زمانی طولانی، بطور تصادفی گیاهانی با اثر مقوی، مقوی معده، مخدر، قی آور و غیره توسط مردم دورانهای قدیم کشف گردد و از آنها جهت درمان بیماریها، استفاده به عمل آید.در حال حاضر بهره برداری و استفاده از گیاهان دارویی به نحوی که در ممالک مترقی معمول است، در کشور ما مورد توجه قرار نگرفته بطوری که غالب مردم، از گیاهان مفید و فراوانی که در ایران پراکندگی دارند، بی اطلاع اند و یا اصولا به خواص درمانی آنها واقف نیستند و چه بسا گیاهان خوراکی، در عین حالیکه اثرات درمانی دارند ولی به صورت مصرف می گردند که اثر مفید در بدن ظاهر نمی کنند.در حال حاضر حتی برای بعضی مراکز علمی نیز اینگونه گیاهان از کشورهای خارج تقاضا می گردد. بدون آنکه توجه شود، در داخل ایران به سهولت می تواند بدانها دسترسی پیدا کرد، زیرا عدم اطلاع از وجود آنها در ایران و یا عدم شناسایی دقیق این گیاهان است که هنوز هم بزرگترین مانع برای استفاده از آنها به حساب می آید.

این مجموعه گزارش دوم یا نهایی طرح تحقیقاتی «طراحی پایلوت گیاهان دارویی» کد (11-433) می باشد. در گزارش اول این طرح لیست تجهیزات مورد نیاز واحد چند منظوره تهیه شد. از میان آن لیست، دستگاههای جداسازی مواد موثره یا تقطیر، استخراج مواد موثره با حلال، تبخیر کننده و واحد تقطیر جزبجز در دیگ همزن دار به عنوان تجهیزات اصلی شناخته شد. طراحی دقیق هر یک از این تجهیزات در بخش های یک یا چند این گزارش ارایه شده است. در بخش پنجم هزینه های احداث این واحد که شامل خرید و یا ساخت تجهیزات، هزینه های نصب لوله کشی برق کشی، رنگ آمیزی، عایق کاری و خدمات مهندسی است برآورد شده است این هزینه ها بصورت ذیل است:- جمع هزینه های خرید یا ساخت تجهیزات                                    426500000 ریال- جمع هزینه های نصب، لوله کشی، برق کشی (35%)                   149275000 ریال- جمع هزینه های خدمات مهندسی (20%)                                   115155000 ریال- جمع هزینه های احداث واحد                                                   690930000 ریال

با توجه به نیاز روزافزون بشر به تامین مواد غذایی، فعالیت های متعددی در جهت افزایش عملکرد محصولات کشاورزی در واحد سطح بعمل آمده که از آنجمله تحقیقات به نژادی، به زراعی و بیوتکنولوژی می باشد.یونجه اولین و مهمترین گیاه علوفه ای است که اهلی شده و از نظر تامین علوفه مورد نیاز جهت تولید پروتئین و مواد لبنی نقش بسیار مهمی را ایفا می نماید و تاکنون اقدامات موثری جهت اصلاح این گیاه بعمل آمده که اهداف اصلی آن تهیه رقم یا ارقامی است که عملکرد علوفه سبز و خشک بالا و درصد پروتئین بالاتری هستند و عوامل دیگر نظیر فرم رشد، قدرت پنجه زدن، نازک و ظریف بودن ساقه، مقاومت به آفات و بیماریها، مقاومت به خشکی و شوری و... می باشد.از سالها پیش تحقیقات وسیعی در زمینه های فوق در سراسر دنیا مورد گیاهان مختلف و خصوصا یونجه انجام گرفته که دستاوردهای قابل توجهی نیز به ارمغان آورده است ولی با توجه به اینکه روند پیشرفت تحقیقات کلاسیک کند بوده و پاسخگوی نیاز دنیای فعلی نمی باشد، بدیهی است با بهره گیری از تکنولوژی جدید کشت بافت و مهندسی ژنتیک، می توان امیدوار بود که به اهداف مورد نیاز دست یافت. این اهداف به شرح زیر می باشد:1- تکثیر سریع گیاهان جهت استفاده در تحقیقات اصلاحی و ژنتیکی.2- تولید گیاهان هاپلوئید و دی هاپلوئید3- ایجاد هیبریداسیون سوماتیکی بین گونه های و بین جنسی4- ایجاد موتاسیون های القایی5- حفظ و نگهداری منابع گیاهی از طریق کشت بافت.6- انتقال ژنهای خارجی مطلوب به سلولهای مورد نظر از طریق کشت بافت و مهندسی ژنتیک.7- تولید گیاهان عاری از ویروس8- ایجاد لاین های مقاوم بر امراض و بیماریها9- ایجاد لاین های مقاوم به شوری و خشکی10- تهیه لاین های مقاوم به علف کش هاکشت بافت گیاهی پیش نیاز دست ورزی ژنتیکی است. زیرا سلول تغییریافته و دستکاری شده بایستی بتواند یک گیاه سالم و کامل به وجود آورد. از طرفی کشت بافت بعنوان مکمل روشهای کلاسیک متداول در اصلاح نباتات به کار می رود.

پایه GF677 دو رگ بین هلو و بادام بوده می باشد. این پایه برای باغات تحاری بادام و یا هلو استفاده می شود. در بین پایه های متفاوت هلو بادام، در اروپا بیشترین علاقه به پایه GF677 می باشد. این پایه از یک نهال به طور تصادفی در دهه 1940 در فرانسه به دست آمده است. پایه GF677 در خاکهای آهکی فرانسه جایی که هلو پرورش داده می شد، شناسایی شده است. با تکامل روشهای تکثیر غیر جنسی و رویشی، این پایه به صورت پایه غالب برای بادام و هلو در فرانسه در آمده است. پایه GF677 پایه ای قوی، کاملا تنومند، دارای تاج از هم باز و کمی آویزان، برگها روشن، بلند و نسبتا باریک، گلها به رنگ صورتی رنگ پریده، میوه ها حد واسط هلو و بادام با هسته ای درشت و گرد با جداری بسیار سخت و دارای مغزی تلخ می باشند. زمان شکوفایی گلها زودتر از هلو و ریشه های آن ظاهری شبیه ریشه های بادام دارند. این پایه در خاکهای آهکی و ضعیف برای هلو توصیه می شود. در خاکهای قوی و حاصلخیز، میوه دهی هلو کمی رنگ پریده بوده و با کاهش محصول روبرو خواهند شد. این پایه کاملا مناسب درختان بادام بوده و درختان قوی و یکنواخت تولید می کند. نهالهای جوان بادام بر روی این پایه نسبت به شرایط خفگی خاک مقاومتی در حد هلو دارند. سازگاری این پایه برای پیوند زرد آلو و الو بر روی آن بستگی به رقم آنها دارد و برای کلیه ارقام مناسب نیست. به طور کلی هر رقمی را که بتوان بر روی هلو پیوند زد ،بر روی این پایه نیز سازگاری دارد و با پیوندک آلوهای ژاپنی تطابق کامل دارد. هلوهای پیوند شده بر روی این پایه قوی و پر رشد بوده و پس از انتقال به زمین اصلی درصد بقای آنها با لاست و نسبتا زود به بار می نشینند. در حقیقت درختان پیوند شده بر روی این پایه قدرت رشدی پایه هیبرید را نشان داده و از هر دو والد بادام یا هلوی خود قوی تر می شوند و به دلیل افزایش قدرت رشد و اندازه، درخت پیوندی بر روی این پایه محصول بیشتری نسبت به والدین خود در شرایط یکسان تولید می کند. رسیدن میوه نسبت به پایه هلو یا بادام چند روز تا یک هفته و یا حتی کمی بیشتر به تاخیر می افتد که علت آن قدرت رشدی گیاه می باشد. خزان گیاهان در پاییز نیز با تاخیر انجام می شود. بنابراین در مناطق سرد ممکن است درخت برای مقابله با سرمای زمستان در اوایل پاییز به حد کافی مقاوم نشده باشد. درختان بادام پیوند شده بر روی این پایه در تحت شرایط آبیاری و خاک خوب ممکن است خیلی بزرگ شوند. تربیت نهال در سالهای اول شامل انتخاب بازوها برای جلوگیری از تراکم شاخه ها و شکستن در مراحل بعدی مفید واقع می شود. پایه دورگ جدید هلو X بادام بنام Adarcias از گرده افشانی باز بین هلو و بادام در اسپانیا بدست آمده است. این پایه ریشه زایی خوب و رشد کمتر داشته و از پایه های دو رگ دیگر بدست آمده در این کار اصلاحی پربارتر بوده است. شاخه های جدید در بهار و تابستان سبز، و در زمستان بشدت قرمز رنگ هستند. برگها بیشتر شبیه برگ هلو بوده و گلها بزرگ، صورتی کم رنگ و نمایشی هستند. میوه ها بین هلو و بادام بوده و وزن آنها 27 گرم و طول آنها 39 میلی متر و عرض آنها 35 میلی متر می باشد. این پایه دارای رشد متوسط و عادت رشدی عمودی می باشد که از این جهت متفاوت با پایه GF677 می باشد چراکه پایه اخیر دارای تاج گسترده و باز می باشد. درختان پیوندی هلو بر روی این پایه کم رشدتر از درختان پیوندی مشابه بر روی GF677 هستند. باردهی بر روی این پایه بیشتر یا مشابه GF677 است. سازگاری این پایه با پیوندکهای هلو و شلیل بسیار خوب است. این پایه همچنین سازگاری خوبی با پیوندکهای ارقام آلوی ژاپنی (Prunus salicina) داشته ولی با برخی ارقام آلوی (Prunus domestica) سازگار است. این پایه به عوامل بیماریزای stigmina carpophila و Tranzschelia pruni-spinosae مقاوم است  (Moreno & Cambra, 1995)