دانش فنی تولید بسیاری از نسوزهای بی شکل پیشرفته در کشور وجود دارد. از سویی پژوهشگران کشور به تحقیق در این زمینه علاقه مند هستند، اما متاسفانه در مورد جایگاه مصرف آنها کلی گویی شده و حتی صنایع نیز از مزایای نسوزهای بی شکل و پتانسیل های استفاده از آنها به جای آجرنسوز آگاه نیستند. آجرهای نسوز در زمان تولید و مصرف و تخریب، آلودگی های زیست محیطی در آب و خاک و هوا ایجاد می کنند و این مشکل در صورت استفاده از نسوزهای بی شکل رفع می گردد. همچنین با توجه به خواص ویژه نسوزهای بی شکل نظیر ضریب انبساط حرارتی پایین و مقاومت خوب در برابر شوک حرارتی و قدرت تعمیر عالی در مقایسه با آجرها، استفاده از آنها منجر به بهینه سازی تولید فولاد می شود. افزایش طول عمر لایه نسوز به واسطه استفاده از مواد نسوز بی شکل، منجر به کاهش هزینه تامین و جایگزینی نسوز و نسوزچینی شده، صرفه جویی در مصرف سوخت به دلیل جلوگیری از خنک شدن کوره و یا پاتیل و کاهش هزینه های مربوط به توقف تولید را در پی دارد.

در این پروژه فعالیت های ذیل صورت گرفت: - بررسی شرایط موجود در مجتمع پتروشیمی اراک از نظر مطابقت با مفاد مدیریت نظام ایمنی و بهداشت و شناسایی موارد عدم تطابق - بررسی واحدهای مختلف فرآیندی و تهیه فهرست پتانسیل های خطر در هر کدام و شناسایی معضلات موجود در هر واحد و ارائه راهکارهای حذف و یا کاهش آن در حد استاندارد - تنظیم دستورالعمل ها و روش هایی برای استقرار نظام مدیریت ایمنی و بهداشت - آموزش ممیزین و نظارت بر آموزش مورد نیاز کارکنان به ویژه نیروهای ایمنی و آتش نشانی - انجام ممیزی به منظور رفع نواقص ارائه شده در گزارش های ممیزین - بازنگری مستندات و سوابق و مدارک و آماده سازی برای ممیزی خارجی

در این طرح، اطلاعات جامعی در زمینه صنایع شیمیایی گردآوری شد و بررسی آماری و وضعیت هر شاخه از صنایع شیمیایی در ایران و جهان صورت گرفت. برای اخذ نظر کارشناسان خبره در هر شاخه صنعتی، پرسشنامه هایی برای آنان ارسال گردید و با برخی از ایشان مذاکرات فنی صورت گرفت و در نهایت گزارش های استراتژی توسعه در پنج شاخه زیر ارائه گردید: - صنایع شوینده و بهداشتی - صنایع لاستیک و پلاستیک - صنایع دارویی و آرایشی - صنایع رنگ، رزین و چسب - صنایع سموم دفع آفات نباتی

در این طرح، تدوین استانداردها با عناوین زیر انجام شده است: 1- اندازه گیری نیکوتین در دود تغلیظ شده (کندانزات دود) سیگارت به روش کروماتوگرافی گازی 2- واژه و اصطلاحات توتون 3- روش اندازه گیری بقایای سموم ارگانوکلرین در توتون با استفاده از روش کروماتوگرافی گازی 4- توتون خام اندازه گیری باقیمانده کلروفیل (شاخص سبزی) 5- توتون اندازه گیری میزان نشاسته روش آنزیمی 6- آزمون سنگدانه روش تعیین نمک های کلریدی محلول در آب 7- روش های آزمون مقاومت در برابر نفوذ بخار آب در مصالح ورقه ای مورد استفاده در ساختمان 8- تترااستیل اتیلن دی آمین مصرفی در پودرهای شوینده کم کف ویژگی ها و روش های آزمون 9- درخشان کننده های نوری مصرفی در فرآیندهای شوینده ویژگی ها و روش های آزمون

در حال حاضر تامین آب آشامیدنی یکی از مشکلات کشورهای جهان است و روز به روز جدی تر می شود. یکی از مهمترین راه کارهای حل این مساله نمک زدایی از آب های شور موجود می باشد. روش های متداول مانند MSF، MED و VC بیشتر در مقیاس های متوسط و بزرگ اقتصادی بوده و کاربرد دارند. اما بسیاری از مناطق دور افتاده و کویری که در کشور ایران هم کم نیستند نیاز به آب شیرین در مقیاس های خیلی پایین دارند. از طرفی در این مناطق انرژی خورشیدی هم به نحو مطلوبی در دسترس است. روش رطوبت زنی و رطوبت زدایی هوا یک گزینه مناسب برای تولید غیرمتمرکز آب شیرین می باشد که به دلیل نیاز نداشتن به کارکرد در دمای بالا، کل انرژی حرارتی مورد نیاز آن می تواند از خورشید تامین گردد. مراحل و روش های اجرایی عبارتند از: -بررسی روش های حرارتی تولید آب شیرین و راه های بهره گیری از انرژی خورشیدی در آنها -مطالعه جامع روش رطوبت زنی و رطوبت زدایی هوا (HD) -شبیه سازی کامپیوتری فرایند (HD) -بهینه سازی سیستم (HD) به روش برنامه ریزی ریاضی -طراحی، ساخت و راه اندازی آب شیرین کن خورشیدی (HD) به ظرفیت10Lit/h -اعتبارسنجی شبیه سازی و بهینه سازی با استفاده از نتایج تجربی

در مرحله اول طرح، مطالعات گسترده ای در خصوص علایق و منافع ملی، کشورهای اسلامی، منطقه ای و بین المللی در خصوص فناوری صنعت چسب صورت گرفت و مقاصد و اهداف در رابطه با این فناوری در سطوح مزبور بررسی گردید. همچنین سیاست های بین المللی، کشورهای اسلامی و منطقه ای در خصوص فناوری و سیاست های ملی پژوهش و فناوری اخذ و ارائه گردید. در مرحله دوم، مطالعه و بررسی فناوری صنعت چسب از دیدگاه علمی و فنی و فرهنگی صورت گرفت و با بررسی ابعاد اقتصادی، اجتماعی، نظامی و سیاسی فناوری، ضمن شناخت شرایط محیطی داخلی و خارجی فناوری، جایگاه آن و آثار فناوری در حال حاضر و در صورت توسعه، امکان یا ضرورت اصلاح، ایجاد و توسعه فناوری تحلیل گردید و در نهایت تجزیه و تحلیلی براساس SWOT صورت گرفت و نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدها در تعامل با یکدیگر بررسی شده و استراتژی ها در چهار گروه توسعه ای (تهاجمی)، محافظه کارانه، رقابتی و تدافعی استخراج شدند. در مرحله سوم، وضعیت موجود و مطلوب کشور و راهبرد کشورهای رشد یافته شاخص در فناوری صنعت چسب بررسی شد و اولویت های ایجاد و یا توسعه فناوری در شاخه های مختلف مشخص گردید و ضمن ارائه برنامه پژوهشی 5 ساله، عناوین برخی از طرح های پژوهشی کاربردی برای بهبود و اصلاح فناوری صنعت چسب پیشنهاد گردید.

سولوی فرآیندی برای تولید سوداش (Na2CO3) و جوش شیرین (NaHCO) است. در این فرآیند نمک طعام به همراه گاز کربنیک در مجاورت آمونیاک واکنش داده و محصول تولید می شود. به همراه تولید محصول ماده نامطلوب کلرید کلسیم نیز به دست می آید که در پتروشیمی شیراز محلول کلرید کلسیم در داخل حوضچه هایی ریخته شده و پس از خشک شدن در محل جمع آوری می شود. این امر مشکلات زیست محیطی زیادی برای منطقه به وجود آورده است. از جمله در آب های زیرزمینی نفوذ کرده و باعث تلخی آنها شده است. لذا برای رفع این مشکل، پروژه اصلاح فرآیند سولوی تعریف گردیده است. از طریق نتایج این پروژه، فرآیند به نحوی تغییر می کند که محصول جانبی کلرور آمونیم به وسیله کریستالیزاسیون به جای کلروکلسیم تولید شود. کلرور آمونیم تولیدی نیز می تواند در فرآیند دیگری به صورت کاتالیستی تجزیه شود و یا به سولفات کلسیم تبدیل شود.نتیجه این فرآیند تولید دو محصول با ارزش اسید کلریدریک و آمونیاک می باشد.

سیمان های نسوز انواع مختلفی دارند که دماهای کاری متفاوتی را از 1000 تا 1700 درجه سانتی گراد تحت پوشش قرار می دهند. این تفاوت نشان از ترکیب و فرمولاسیون اولیه این سیمان ها دارد که در نهایت شکل تولید آن ها را نیز تحت الشعاع قرار می دهد. در این پروژه تمرکز بر سیمانی است با دمای کاری تا 1500 درجه سانتی گراد که معادل سیمان Secar 51 از شرکت Lafarge فرانسه (قدیمی ترین تولید کننده این نوع سیمان ها در جهان) است. مطالعات انجام شده نشان می دهد تنظیم ترکیب از نظر مقادیر Al2O3 و CaO اگر چه یکی از مهمترین پارامترهای ساخت این سیمان ها است، اما اعمال رژیم حرارتی مناسب و مهمتر از آن سرمایش مناسب بر تشکیل فازهای مطلوب سیمانی اثر دارند. از طرف دیگر، مشخص شد ریزی مواد اولیه بر واکنش پذیری آن ها در تشکیل فازهای مطلوب تاثیر داشته، اما دارای محدودیت است. بدین معنی که اگر چه درشت بودن مواد اولیه باعث تاثیر در ایجاد فازهای مطلوب می شود، اما ریزی بیش از حد مواد اولیه نیز تنها باعث افزایش مصرف انرژی در سایش مواد اولیه گردیده و درنتیجه اثر محسوس نخواهد داشت.

سیمان های نسوز انواع مختلفی دارند که دماهای کاری متفاوتی را از 1000 تا 1700 درجه سانتی گراد تحت پوشش قرار می دهند. این تفاوت ها ناشی از ترکیب و فرمولاسیون اولیه این سیمان ها می باشد که درنهایت شکل تولید آنها را نیز تحت الشعاع قرار می دهد. درحال حاضر تمرکز برروی سیمانی است که با دمای کاری تا 1500 درجه سانتی گراد باشد. این سیمان معادل سیمان Secar51 از شرکت Lafarge فرانسه به عنوان قدیمی ترین تولیدکننده این سیمان ها در جهان می باشد. مطالعات انجام شده نشان می دهد که تنظیم ترکیب از نقطه نظر مقادیر AL2O3، CaO اگرچه یکی از مهمترین پارامترهای ساخت این سیمان ها می باشد، اما اعمال رژیم حرارتی مناسب و مهمتر از آن سرمایش مناسب برروی تشکیل فازهای مطلوب سیمانی اثر دارند. ازطرف دیگر، مشخص گردید که ریزی مواد اولیه برروی واکنش پذیری آنها در تشکیل فازهای مطلوب تاثیر داشته اما دارای یک محدودیت می باشد. بدین معنی که اگرچه درشت بودن مواد اولیه باعث تاخیر در ایجاد فازهای مطلوب می گردد، اما ریزی بیش از حد مواد اولیه نیز تنها باعث افزایش مصرف انرژی در سایش مواد اولیه گردیده و اثرمحسوس در نتیجه خواهد داشت.

صرفه جویی در مصرف انرژی یکی از مهمترین معضلات در تمامی کشورهای صنعتی است. این موضوع در کشور ما به دلیل ارزان بودن قیمت سوخت و طراحی صنایع مختلف کمتر موردتوجه قرار گرفته است و لذا اتلاف انرژی در این صنایع بسیار زیاد است. هدف این طرح بهینه سازی مصرف انرژی در صنایع و به خصوص صنعت قند بود. برای نیل به این منظور از روش های انتگراسیون فرآیند و به خصوص تکنولوژی پینچ استفاده شده است. با بهره برداری از نتایج آن با استفاده از روش های انتگراسیون فرآیند و به خصوص تکنولوژی پینچ حدود 28 درصد انرژی مصرفی در مبدل های کارخانه قند کاهش داده شده است. درضمن تنگناهای موجود در فرآیند نیز بر طرف شده است.