این طرح ضمن بررسی میزان آلودگی گاز «SO2» در شهر اراک به بررسی روش های نمونه برداری و آنالیز کمی و همچنین منابع آزادکننده آن می پردازد. این طرح سپس به تحقیق و بررسی روش های رفع آلودگی اعم از روش های فیزیکی و شیمیایی پرداخته و در پایان سیستمی را طراحی و به عنوان فیلتر مناسب برای حذف مواد آلوده کننده برای کارخانجات ارائه نموده است.

جذب سطحی در واقع کاربرد توانایی جامدات می باشد، یعنی همان ترجیح در جذب یک گاز و غلیظ نمودن آن گاز در سطح این جامدات است به این ترتیب، اجزا محلول های گازی و یا مایعات از همدیگر جدا می شوند.یک تعداد مثال، طبیعت کلی این فرآیند را نشان می دهد و هم زمان کاربردهای متفاوت را بیان می نماید، جذب سطحی در میدان های مختلف استفاده می شود.در میدان جداسازی گازی، جذب سطحی برای رطوبت زدایی از سایر گازها به کار برده می شود، در بوزدایی مواد شامل گازهای سمی و قابل اعتراض و ناخالصی هایی از مخلوط های رقیق با هوا و گازهای دیگر و شکستن مخلوط های هیدروکربنی، مثل گازهایی که شامل متان، اتیلن، اتان، پروپیلن و پروپان هستند.همینطور در مایعات جداسازی رطوبت حل شده در بنزین، کلرزدایی از محصولات نفتی و محلول آبی - شکر، برطرف نمودن مزه و بوی بد از آب آشامیدنی، و شکستن مخلوط های آروماتیک و هیدروکربن های پارافینی، مقیاس محدوده کاربرد این فرآیند از یک گرم جاذب که آزمایشگاهها تا طراحی با حدود 135000 کیلوگرم جاذب در صنعت می باشد.عملیات های جذب همه از جهتی به هم شبیه هستند، مانند برخورد جاذب و جذب شونده جاذب های جامد، توزیع غیر یکنواخت بین فاز جذب شونده و توده سیال در روی سطح جسم جاذب که در واقع همین عامل اجازه جداسازی را می دهد.

در سالهای اخیر تحقیق و پژوهش پیرامون موضوعاتی از قبیل طراحی، ساخت و بکارگیری مواد جدید با استفاده از ساختارهای نانو از اهمیت ویژه ای برخوردار گردیده است. بررسی خواص این ساختارها بخصوص ویژگیهای مغناطیسی و الکترونیکی آنها به واسطه کاربردهای فراوان آنها همواره مورد علاقه محققان و پژوهشگران بوده است. در این طرح، نتایج مربوط به تغییرات ساختاری و خواص مغناطیسی لایه های نازک آهن، سه لایه ای های Fe/x/Fe (x=Cu, Al, Cr) و چند لایه ای های Ni/Cu که به روش کندوپاش مغناطیسی و تبخیر حرارتی بر روی زیرلایه هایی از جنس سیلیسیوم نوع n و p رشد داده شده اند، گزارش شده است. در بخش مربوط به نتایج، برای بررسی سطح لایه ها، از میکروسکوپ نیروی اتمی، برای بررسی مشخصات حوزه های مغناطیسی از میکروسکوپ نیروی مغناطیسی و روش مغناطش سنج گرادیان میدان متناوب، استفاده شده است. در ادامه تاثیر ضخامت لایه ها و تعداد آنها بر روی خواص مغناطیسی لایه ها نیز مورد بررسی قرار گرفته اند. نانو ساختارهای بدست آمده بمنظور بررسی رفتار حرارتی در دماهای بالا در خلاء و در جا، به کمک دستگاه HT-XRD به منظور دستیابی به چند لایه ای هایی با ساختار و خواص مغناطیسی بهتر، مورد مطالعه قرار گرفته اند. همچنین در مورد سه لایه ای های مغناطیسی، بر روی ناهمسانگردی و اثر ضخامت آنها بر منحنی های پسماند تمرکز و تحقیق شده است. در ادامه این پژوهش با استفاده از روش شبیه سازی فازی به مدلسازی این ساختارها پرداخته شده و بعنوان نمونه در این طرح نتایج شبیه سازی ساختار چند لایه ای های مغناطیسی Ni/Cu بررسی و گزارش شده است.

آهوی گواتردار Goitred Gazelle از جمله پستاندران بزرگ جثه پراکنده در عربستان، پاکستان، شمال تبت، جنوب شرقی ترکیه، ناحیه قفقاز است و در ایران، در حال حاضر در بعضی از دشت ها زندگی می کند. دشت مغان در شمال غرب کشور در گذشته نه چندان دور زیستگاه این گونه با ارزش بوده، به طوری که زیبایی های آن با فرهنگ عامه مردم منطقه درهم آمیخته است. در سالیان اخیر به دنبال فعالیت های انسانی و تخریب زیستگاه ها نسل این جانور به طور کلی از عرصه زیستی منطقه حذف گردیده است. برای احیاء و بازگردانی این گونه به زیستگاه های طبیعی اش در دشت مغان، پژوهشی میدانی آغاز گردید تا ضمن بررسی وضعیت موجود نهاده های زیست محیطی در مناطق مختلف دشت مغان، احیاء و تکثیر آن بررسی شود. بررسی ها نشان می دهد که زیستگاه خروسلو به دلیل انزوای جغرافیایی و دور بودن از منابع آبی سطحی و فقدان آب های زیرزمینی قابل استفاده و عدم توسعه های مدنی تا حدود زیادی چهره و سیمای طبیعی خود را حفظ کرده است. در یک مقایسه مابین سیمای فیزیکی و آرایش فضایی بارگذاری های جمعیتی و فعالیت های انسانی و وضعیت اکولوژیک عرصه های طبیعی و زیستی در منطقه دشت سهرین، که بالغ بر دو هزار رأس آهو در آن زندگی می کند، با زیستگاه خروسلو، می توان به قابلیت های بی شمار زیستگاهی این منطقه برای احیای گونه آهو پی برد. با توجه به اوضاع فعلی می توان سهمی از اراضی مرتعی منطقه را به حریم های حفاظتی به عنوان پناهگاه های امن حیات وحش اختصاص داد و این گونه را از زیستگاه های نزدیک از جمله جمهوری آذربایجان و دشت سهرین زنجان به آن انتقال داد. انتخاب روش مناسب زنده گیری، حمل و رهاسازی در منطقه، ساخت آبشخور و سایر واحدهای خدمات رسانی به حیات وحش و تاسیسات حفاظتی به برنامه احیا، این گونه آهو در این منطقه کمک شایانی خواهد نمود. این روش در بسیاری از کشورهای دنیا معمول بوده و از جمله کارآمدترین روش ها برای احیاء و حفاظت نسل گونه های جانوری به شمار می آید.

امروزه آب به عنوان اساسی ترین و پرمصرف ترین ماده در طبیعت و متضمن حیات در تنها محیط مسکونی شناخته شده است. در استان اردبیل به عنوان بخشی از فلات مرتفع و کوهستانی آذربایجان و به برکت توده های کوهستانی عظیم باغرو، سبلان، صلوات، بزقوش، تالاب های متعدد طبیعی با منشا یخچالی یا زمین ساختی یا گسلی و دریاچه ها و آببندان های زیاد انسان ساخت وجود دارد. از 64 محیط آبی سطحی ساکن شناسایی شده در گسترش استان اردبیل 58 عرصه آبی در گروه محیط های آبی انسان ساخت قرار می گیرند که اهمیت آنها در ارتباط با حجم آب ذخیره شده و وسعت اراضی کشاورزی پایاب است. هشت محیط آبی باقیمانده منشا طبیعی دارند. اغلب این محیط های آبی به سبب بهره برداری از آب آن ها و قطع ورودی تنها در بهار دارای آب هستند و در فصول دیگر خشک می شوند به همین جهت بر اساس وسعت و دوام آنها 7 بوم سازگان آبی شامل 4 دریاچه مخزنی و 3 تالاب طبیعی انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته است. مطالعات انجام شده نشان می دهد: 7 بوم سازگان آبی مورد مطالعه دارای ارزش زیستگاهی برای پرندگان بومی و مهاجر آبزی و کنار آبزی هستند. 6 عرصه آبی در صورت رفع عوامل محدودکننده فعالیتهای شیلاتی از نظر پرورش ماهی حائز اهمیت اند. 2 عرصه آبی (دریاچه های نئور و شورابیل) از نظر گردشگری به ویژه اکوتوریسم اهمیت دارند. بوم سازگان آبی دریاچه نئور ارزش آموزشی پژوهشی ویژه ای دارد. وضعیت طبیعی 2 بوم سازگان آبی در اثر برنامه های توسعه ای دگرگونی و تغییر یافته است که عبارت اند از: - تالاب طبیعی آب شور دائمی شورابیل که به مخزن آب شیرین تبدیل شده است. - تالاب طبیعی با آب شور ملااحمد که به مخزن آب شیرین تبدیل شده است.

شرایط خاص توپوگرافی و زمین شناسی، شیب تند دامنه ها، بارندگی های شدید زمستان و بهار و همچنین نحوه کاری اراضی در توسعه شهری و روستایی سبب گردیده است تا جنوب استان اردبیل و به خصوص شهر گیوی از جمله مناطق مستعد وقوع زمین لغزه در کشور باشد. همچنین علاوه بر موارد فوق، در محدوده مورد مطالعه لغزش های کوچک و بزرگی اتفاق افتاده و حتی به ساختمان های دولتی نیز خسارت هایی وارد شده است. لذا در این مطالعه جهت جانمایی و گسترش طرح های عمرانی، پیشگیری و مدیریت صحیح پدیده زمین لغزش، پهنه بندی خطر لغزش شهر گیوی مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور ابتدا زمین لغزه های قبلی اتفاق افتاده در محدوده مورد مطالعه شناسایی شدند. سپس با یک روش آماری به نام ارزش اطلاعاتی، رابطه توزیع لغزش های قبلی با عوامل زمین شناسی، توپوگرافی و کاربری اراضی مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت نقشه پهنه بندی خطر لغزش با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) ترسیم گردید.

شهرک صنعتی 2 اردبیل به مساحت تقریبی 600 هکتار در مختصات جغرافیایی 20.9، 38، 16-12.3، 18، 38 عرض شمالی و 12.8، 27، 48-17.0، 26، 48 طول شرقی و با گنجایش حدود 678 واحد در 9 گروه صنعتی در 13 کیلومتری غرب اردبیل قرار گرفته است. در این مطالعه وضع موجود محیط زیست محدوده طرح از طریق جمع آوری اطلاعات و آزمایش های آب، هوا، صدا و خاک به دست آمد . پیش بینی آثار زیست محیطی بر اساس مستندات علمی و فنی و از طریق دانش، تجربیات و محاسبات عددی انجام گردید. آثار مستقیم و غیرمستقیم، کوتاه مدت و دراز مدت بررسی و معرفی گردیدند و در ارزیابی، دو گزینه نه و اجرایی بررسی شد. گزینه نه به این معنی که آثار زیست محیطی مترتب بر عدم اجرای پروژه چیست؟ در گزینه اجرائی آثار تمام فعالیت های پروژه بر محیط زیست بررسی شد. اهمیت و دامنه آثار در دو فاز ساختمانی و بهره برداری بررسی شد و شدت و اهمیت آثار بر فاکتورهای زیست محیطی در ماتریس لئوپولد وارد و تجزیه و تحلیل گردیدند. در چک لیست سنجشی نتایج حاصل از ماتریس آثار مثبت و منفی در فازهای ساختمانی و بهره برداری مورد سنجش کامل قرار گرفته و گزینه بهینه انتخاب گردید. معدل نهایی دو گزینه نه و اجرایی به نفع گزینه اجرایی مثبت بوده و نتیجه آنکه ایجاد شهرک صنعتی 2 اردبیل تایید می گردد. از مهم ترین پیامدهای مثبت طرح می توان به ایجاد اشتغال و رفاه نسبی، کاهش مهاجرت، کاهش مفاسد اجتماعی و سلامت روانی جامعه، اهمیت منطقه ای و ملی و کمک به افزایش طرح های توسعه آتی در منطقه، به ویژه در بخش صنعت و افزایش ارزش افزوده ناشی از نیروی کار، تبدیل مواد اولیه به محصولات قابل مصرف در تولیدات صنعتی اشاره کرد که موجب رونق اقتصادی در استان خواهد شد.

با توجه به اینکه به وجود آمدن ترکیبات فوران در روغن ترانسفورماتور های برق در حین کارکرد منجر به آتش سوزی شده و همچنین مشکلات زیست محیطی به همراه دارد، بایستی از نظر وجود این دسته از ترکیبات آنالیز شوند تا در موقع مناسب تعویض و تصفیه گردند. در طرح حاضر آنالیز این دسته از ترکیبات در روغن های مستعمل ترانسفورماتورهای برق شرکت توانیر آذربایجان غربی از سوی پژوهشگاه نیرو به جهاددانشگاهی واگذار شد. پس از بهینه سازی مراحل استخراج آنالیت ها از بافت روغن، اندازه گیری با روش کروماتوگرافی مایع با کارآیی بالا و آشکارساز ماوراء بنفش از نوع آرایه دیودی انجام پذیرفت.

با توجه به کشاورزی بودن منطقه و استفاده مداوم کشاورزان از سموم دفع آفات نباتی هر ساله آنالیز پنج آفت کش آلاکلر، پنتا کلروفنل، هگزاکلروبنزن، 4، -2 دی کلروفنوکسی استیک اسید و -2 متیل -4 کلروفنوکسی استیک اسید در بیش از 150 منبع آب آشامیدنی به جهاددانشگاهی واحد آذربایجان غربی واگذار می شود. در این کار با استفاده از روش های معمول استخراج مایع مایع آنالیت های مورد نظر در حلال دی کلرومتان استخراج شده، سپس تغلیظ گردیده و با روش کروماتوگرافی مایع با کارآیی بالا مجهز به آشکار ساز ماوراء بنفش از نوع آرایه دیودی آنالیز صورت پذیرفت. هم اکنون بهینه سازی روش برای استفاده از روش های میکرو استخراج جهت استفاده در آنالیز نمونه های سال جاری و انتشار مقاله از روش عرضه شده در حال جریان است.

تجزیه با تکنیک های کروماتوگرافی نیازمند استانداردهای مواد (موادی شناخته شده با خلوص بالا) جهت شناسائی و اندازه گیری کمی ترکیبات است. در این طرح پژوهشی برای تهیه مخلوط استاندارد اسیدهای چرب، گلیکولیپیدها از منابع گیاهی و یا جانوری با استفاده از محلول پتاسیم هیدروکسید در متانول یا روش استریفیکاسیون اسیدی به متیل استر اسیدهای چرب تبدیل می شوند. پس از جداسازی متیل استرها از مخلوط واکنشگرها (با استخراج مایع ـ مایع به وسیله هپتان نرمال) و خالص سازی (بر اساس تغییر حلال و عبور دادن از ستون سیلیکا)، محصول نهایی با دستگاه کروماتوگراف گازی مجهز به آشکارساز یونیزاسیون شعله ایGC) ـ(FID  مورد آنالیز قرار گرفت. مخلوط تهیه شده از متیل استر اسیدهای چرب می تواند در شناسایی پیک های اسیدهای چرب در نمونه های مختلف، جهت تحقیقات و یا کنترل کیفیت مورد استفاده قرار گیرد.