بعضی از کریستال ها چنانچه در جهت معینی تحت فشار قرار گیرند بارهای منفی و مثبت در قسمت هایی از سطح کریستال ها القا می شود. این بارها متناسب با اندازه فشار هستند و هنگامی که فشار حذف شود از بین می روند. این پدیده به نام اثر «پیزوالکتریک» نام گذاری شده و موادی که این اثر را از خود نشان می دهند مواد «پیزوالکتریک» نام دارند و اغلب سرامیک ها جزء این مواد هستند. سرامیک های پیزوالکتریک کاربردهای وسیع و متنوعی در صنایع نظامی، پزشکی، صنعتی و … دارند. در سال 1367 به دلیل نیاز جنگ تحمیلی، طرح ساخت سرامیک های پیزوالکتریک در مقیاس آزمایشگاهی توسط «جهاددانشگاهی واحد مشهد» مطرح و پس از تصویب در دفترمرکزی به مرحله اجرا درآمد و با تعیین شرایط بهینه ساخت، چندین نمونه آزمایشگاهی از آن ساخته شد. هم اکنون نیز در رابطه با یکی از کاربردهای این نوع سرامیک، تولید صنعتی آن در دست مطالعه و بررسی است.

متابولیت های ثانویه نقش مهمی در سازگاری گیاهان با محیط اطراف برعهده دارند و یک منبع مهمی از مواد دارویی فعال نظیر آلکالوئیدها هستند. سال هاست که از سنتز شیمیایی برای تولید گستره وسیعی از این ترکیبات استفاده می شود ولی هنوز بیشتر مواد شیمیایی گیاهی از منابع طبیعی به دست می آیند؛ زیرا سنتز ساختار ترکیبات پیچیده مشکل است و از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نیست و از طرفی میزان تولید آن ها در وضعیت طبیعی کم بوده و هزینه استخراج بالایی دارند. یکی از مهم ترین روش ها برای افزایش تولید چنین ترکیباتی استفاده از انواع روش های کشت بافت است. مزیت های تولید متابولیت های ثانویه از طریق کشت بافت، کنترل بهینه وضعیت کشت، افزودن پیش سازهای مورد نیاز برای افزایش راندمان و تولید متابولیت های ثانویه خاص است. متابولیت های ثانویه بیشتر در ریشه گیاهان ساخته شده و به برگ ها منتقل می شوند، بنابراین با استفاده از کشت ریشه موئین به صورت مصنوعی می توان به تولید تجاری آن ها پرداخت. بدین منظور جدا کشت های برگ و ساقهD.stramonium  در محیط کشت A4 توسط A.rhizogenes سویه a3 تلقیح و ریشه های موئین تراریخت به دست آمدند. ریشه های حاصل به محیط کشت مایع A4 جهت رشد منتقل گردیدند. نتایج حاصله نشان داد که رشد ریشه های مویین تراریخت تقریبا سه برابر بیشتر از رشد ریشه های نرمال بود. ریشه های موئین تراریخت همچنین از ثبات رشد بیشتری در مقایسه با ریشه های نرمال برخوردار بودند. نتایج مقایسه میزان آلکالوئیدهای هیوسیامین و اسکوپولامین در ریشه های موئین تراریخت و نرمال با استفاده از GOKB نشان داد که میزان این مواد تغییر معنی داری نکرده است. بنابراین حضور بخشی از پلاسمید Qh آگروباکتریوم باعث افزایش سه برابر تولید و در نتیجه سه برابر شدن مقدار تولید آلکالوئید در ریشه های موئین تراریخت شده است.

هدف از این پژوهش، مطالعه مواد مغناطیس دائم و چگونگی ساخت آلیاژهای «آلنیکو» بود. سیر تاریخی پیدایش موادمغناطیسی، تئوری موادمغناطیسی، پارامترهای مهم در آلیاژهای مغناطیسی، عناصر تشکیل دهنده آلنیکو و درصدهای مربوط، روش های کمی ساخت و چگونگی اندازه گیری پارامترهای مربوط مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت مشخصات به دست آمده از نمونه ساخته شده با مشخصات نمونه های استاندارد مورد مقایسه قرار گرفت. به طور کلی در زمینه های ذیل می توان آزمایش های بیشتری روی این آلیاژها انجام داد: 1- تغییر درصد عناصر آلیاژ 2- عملیات حرارتی 3- ایجاد میدان مغناطیسی در حین عملیات حرارتی.

1- منشا تاریخی: هندوانه ابوجهل نام گیاهی است از خانواده کدوئیان که از نظر ساختمانی شبیه هندوانه است ولی از نظر شکل میوه و برخی خصایص دیگر با آن اختلاف دارد این گیاه در انگلیس (کلوستیت و خیار تلخ) -1 در فرانسه و آلمانی (کولوکینت) -2 در ایتالیایی (پوپن، آمار و کولوکینیتکا) -3 در عربی حنظل یا حدج یا مراره الحصاری نامیده می شود.2- مشخصات عمومی گیاه: گیاهی است علفی، چندساله، دارای ساقه خوابیده یا بالارونده و پوشیده از تار است و با آنکه در نواحی مختلف کویری و بایر پراکندگی وجود دارد معهذا در نواحی مدیترانه، هند، سیلان، و شمال آفریقا، در بین تپه های ماسه ای می روید.برگهای آن متناوب، منقسم به لوپ های متعدد دندانه دار، پوشیده از تار و دارای ظاهری به رنگ مایل به سفید در سطح تحتانی پهنک است. از کناره برگهای آن پیچک هایی خارجی میشود که موجبات اتصال گیاه به تکیه گاه را فراهم می سازد. گلهای آن دارای وضع منفرد و هر دو نوع نر و ماده بر روی یک پایه است. گل نر آن دارای جامی به رنگ زرد نارنجی و متصل از راه قاعده به کاسه گل است. پنج پرچم بنحوی که میله چهار عدد آنها دو به دو به یکدیگر پیوسته بوده فقط یکی از آنها آزاد است. گلهای ماده آن شباهت کامل به گلهای نر داشته و فقط به جای پرچم، مادگی با تخمکهای متعدد در آن دیده می شود.میوه اش کروی برنگ زرد به بزرگی یک نارنج کوچک، پوشیده از یک پوست نسبتا نازک ولی سخت و دارای میان بر سفیدرنگ و اسفنجی است. در داخل میوه آن نیز دانه های بسیاری برنگ سفید با ظاهر بیضوی و مسطح جای دارد.

پژوهشی که بخش اول گزارش آن ارایه میگردد، در تاریخ 67/12/27 توسط دفتر مرکزی جهاد دانشگاهی تصویب و انجام آن به این جهاد محول گردیده است.موضوع پژوهش: تهیه اسید سولفوریک خالص (Pure)خلاصه گزارش: با توجه به اهداف طرح و برنامه زمانبدی آن، سعی شده است در این گزارش با توجه به اینکه مشاهده گردید در داخل کشور هیچگونه منبع علمی بفارسی در زمینه اسید سولفوریک وجود ندارد، صرفا نتایج حاصل از بررسی و مطالعه کتب و منابع مختلف علمی، آخرین اطلاعات و تکنیکهای موجود درباره اسید سولفوریک و صنعت وابسته به آن جمع بندی و ارایه گردد.لذا تلاش گردید بترتیب در:قسمت اول: به بیان تاریخچه، خصوصیات فیزیکی - شیمیایی و سیمای اقتصادی اسید سولفوریک پرداخته شود.قسمت دوم: درباره مواد اولیه مورد استفاده در تولید اسید بطور مختصر و با توجه بیشتر به گوگرد بعنوان عمده ترین منبع اولیه بحث شود.قسمت سوم: عمده ترین روشهای تولید اسید در مقیاس صنعتی، تئوریهای مربوط به SO2، SO3، جذب SO3 کاتالیزورها و روشهای تهیه و شرح دستگاهها ارایه گردد.قسمت چهارم: تغلیظ اسید و دستگاههای مربوطه مورد بحث قرار گیرد.قسمت پنجم: تصفیه و تکنیکهای تجزیه و شناسایی اسید ارایه شود.و در مجموع طی 5 قسمت، اطلاعات جامعی، لکن نسبتا مختصر درباره اسید تدوین شود.

توجه به مغناطیس به زمان باستان بر می گردد، زمانی که مغناطیس به شکل آهنربائی که شامل سنگ آهک مغناطیسی بود شناخته میشد. نام سنگ آهن و بنابراین کلیه علوم مربوط به مغناطیس از استان گرگ از ناحیه مگنزیا در تسالی ناشی شده است که در آنجا اولین بار مغناطیس به صورت طبیعی کشف شده است، به زودی نیروهای جاذبه و دافعه بین آهنرباها مشاهده شد و اولین اخباری که در این مورد وجود دارد مربوط به تالس از میلتوس است 547-624) قبل از میلاد) که اندرکنش بین مغناطیسها را به حدود سال 800 قبل از میلاد نسبت داده است.از این زمان به بعد علم مغناطیس شروع به رشد کرد، چگونگی این رشد در شکل (1) نمایش داده شده است، ستون اصلی مواد مغناطیسی را بصورت یک فلز، آلیاژ و یا اکسید نشان میدهد، زیرا تاریخ نشان داده است که استفاده از مواد و مطالعه آنها سرچشمه اصلی کشف های بعدی بوده است. اولین کاربرد مغناطیسها در قطب نما بود که از یک میله آهنربا که بر روی یک دیسک چوب پنبه ای قرار داشت ساخته شده بود. اختراع اصلی قطب نما احتمالا به ایتالیایی ها یا عرب ها و یا چینی ها مربوط می شود، ولی در اروپا توسط دانشجوی انگلیسی بنام الکساندرنکام (وفات در (1217 این وسیله اختراع شده است. تاثیر این اختراع ساده زیاد بود، یکی از استفاده های آن در کشتی ها بعنوان جهت نما بوده است.

سرامیکهای پیزوالکتریک که دسته مهمی از مواد فرو الکتریک را تشکیل می دهند، امروزه کاربرد وسیعی در صنایع پزشکی، نظامی و خانگی دارند.ایده طرح " ساخت سرامیکهای پیزوالکتریک در مقیاس آزمایشگاهی" در سال 1367 بدلیل نیاز بسیار اساسی جنگ تحمیلی، توسط برادران جهادگر در جهاد دانشگاهی مشهد مطرح شد و پس از بررسیهای اولیه و اطمینان از توانایی های برادران در این زمینه، جهت تصویب به دفتر مرکزی جهاد دانشگاهی پیشنهاد گشت. این طرح در جریان تصویب فراز و نشیب های فراوانی را طی کرده و نهایتا در تاریخ 67/9/19 فاز مطالعاتی آن به تصویب رسید. همچنین پس از اتمام فاز مطالعاتی و ارایه گزارش آن در تاریخ 68/5/26، فاز عملی طرح بمدت 18 ماه و با بودجه 9273900 ریال در تاریخ 68/12/19 به تصویب رسید.انجام موفقیت آمیز این طرح مستلزم فراهم آمدن امکانات و وسایل متعددی بود که متاسفانه علیرغم کوشش ها و پیگیری های زیاد، هنوز هم موفق به تهیه آنها از طریق بودجه طرح نشده ایم. ولیکن علیرغم کمبود شدید امکانات، با تلاشهای خستگی ناپذیر همکاران طرح و استفاده از امکانات مراکز مختلف، موفق به اتمام طرح حتی زودتر از موعد مقرر شدیم.همانطور که ملاحظه خواهید کرد، نتایج طرح بسیار رضایتبخش و امیدوار کننده است و بار دیگر بیانگر این واقعیت است که اگر محققین داخلی به خود متکی بوده و اعتماد بنفس داشته باشند، استقلال و خودکفایی صنعتی، امری دست یافتنی است.

سیلیس یکی از بیشمار مواد معدنی است که بشر امروزی را به خود محتاج و در جستجوی خویش روانه ساخته است. کاربردهای گوناگون در صنایع و تهیه مواد مختلف می تواند دلیلی باشد بر ارزش این ماده معدنی.بر طبق آمارهای موجود در کتاب سالنامه آماری تا سال 1365 تعداد 12 معدن سیلیس در استانهای تهران، کرمان، همدان، زنجان، و یزد فعال بوده اند و طبق بررسیهای بعمل آمده تاکنون در استان خراسان معدنی بعنوان معدن سیلیس فعال نگشته است.با نگاهی به آمار صادرات و واردات می توان آشکارا گفت ایران و بخصوص استان خراسان کاری گسترده در زمینه مذکور را طلب می کند. بعنوان نمونه به آمار صادرات و واردات ماده معدنی سیلیس در سال 1365 اشاره ای می کنیم.در این سال ایران هزینه ای معادل 4787175 ریال جهت وارد کردن کوارتز و هزینه ای معادل 138568973 ریال را جهت وارد کردن خاکهای سیلیسی اختصاص داده که این ارقام می تواند بیانگر نیاز کشور به سیلیس باشد. لذا بر آن شدیم تا با استفاده از اطلاعات زمین شناسی، منابع مطالعاتی، نظر متخصصین، روشهای مناسب کاری و با اجرای مراحل ذیل ذخایر سیلیس استان خراسان را مورد پی جویی قرار دهیم.

ضمن سپاسگزاری از خداوند منان، بخاطر الطاف بیکرانش در آغاز بهار سال 1368 هجری شمسی به شهیدانی بیندیشیم که خونشان چون سیل خروشان به حرکت درآمد و ریشه نفاق و الحاد و سرسپردگی را برای همیشه از جا کند. امروز شاهد گسترش انقلابی هستیم که یاد و نام آن از سویی لرزه بر اندام جهان استکبار انداخته و کاخهای ظلم و استبداد و استثمار آنان را متزلزل ساخته است. و از سویی دیگر غبار از چهره نحیف و غم گرفته مستضعفین تحت ستم زدوده و به انوار مقدس خویش ایشان را مسرور و شادمان نموده است. انقلابی عظیم که در تداوم نهضت بزرگ پیامبر گرامی اسلام و ائمه اطهار(ع) آغاز گردید و به پیروزی رسید.با عنایت پروردگار بزرگوار و در سایه انقلاب شکوهمندمان، شاخه زمین شناسی جهاد دانشگاهی به عنوان اولین قدم در راه پیریزی صحیح روند فعالیت هایش در آینده، اقدام به اجرای طرحی مرسوم به تعیین اولویت های مطالعاتی در سطح استان خراسان نمود. بنا به نظر بسیاری از دست اندرکاران انجام این طرح جهت مسیریابی صحیح برای انجام فعالیت های بعدی شاخه زمین شناسی لازم و ضروری می نماید. به منظور اجرای طرح مذکور که در طی دو ماه به اجرا درآمد ضمن تماس با یک سری از ارگانهای دست اندر کار با رشته زمین شناسی در سطح استان و نیز نظرخواهی از اساتید مجرب بخصوص اساتید دانشگاهی سعی گردید که حتی المقدور نقطه نظرات افراد با تجربه و کارکشته در این زمینه مدنظر قرار گیرد.

هدف از اجرای این طرح سنتز ترکیبی با فرمول شیمیایی C11H2oN3O3ps و به نام شیمیایی O.6 dicethyl phosphoro thioate می باشد این ترکیب از خانواده عمومی O.6 Diethylamino-6-methylpyrimidin-4-Y) شناخته می گردد که به عنوان یک سم شیمیایی برای دفع آفات محصولات کشاورزی و هم چنین جلوگیری از بیماریهای گیاهان و کنترل برخی از ارگانیزم های زنده مضر طبیعت کاربرد شایع دارد.این سم می تواند بنا به موضوع مصرف به شکل مخلوط با سایر ترکیبات سمی و یا به شکل خالص تجویز گردد.در طی اجرای این طرح هدف ما این است که با توجه به فراوانی مواد طبیعی پایه که در کشور موجود است راهی را پیشنهاد نماییم که با بکارگیری مواد داخلی و بدون نیاز به سیستمهای پیچیده صنعتی، طرح قابل ارایه به بخش صنعت باشد و البته ضرورت نایل آمدن به این هدف بررسی دقیق تمامی روشهای سنتزی ارایه شده تا به حال برای این ترکیب می باشد و از آنجاییکه معمولا روشهای سنتزی بسیار مناسب جهت صنعتی شدن یک پروژه معمولا در مقالات علمی ارایه نمی گردد تلاش ما در مرحله دوم بکارگیری علم شیمی برای یافتن و درک چنین روشی میباشد.نکته بسیار ضروری قابل ذکر در اینجا این میباشد که چون در ساختار شیمیایی آکتلیک 2 قطب بسیار مهم پیریمیدینی و تیوفسفری قرار دارند که در ساختمان غالب ترکیبات سمی (حتی سموم شیمیایی جنگی) دیده می شوند، امید است که با مطالعات جامع و دقیقی که در طی این طرح انجام میگیرد، معمای سنتز ترکیبات با کاربرد مشابه و ساختمان شیمیایی مشابه به شکل ساده تری در آینده نه چندان دور قابل طرح و رسیدگی باشند.