کنفرانس ملی مدیریت، اقتصاد و علوم اسلامی
سال:1403 | دوره:7 |تعداد مقالات:11

تحریم های اقتصادی به عنوان ابزاری برای اعمال فشار بر کشورهای خاص، می توانند تأثیرات مخربی بر رشد اقتصادی و امنیت اقتصادی کشورها داشته باشند. با توجه به اهمیت روزافزون اقتصاد مقاومتی در مقابله با تحریم ها، نوسانات و شوک های اقتصادی، نقش بانک های تجاری و تخصصی در تحقق این نوع اقتصاد بیش ازپیش باید موردتوجه قرار گیرد. بانک ها به عنوان نهادهای مالی کلیدی، می توانند با ارائه منابع مالی مناسب، مدیریت ریسک های مالی، حمایت از صنایع داخلی و افزایش شفافیت و سلامت مالی، به مقاوم سازی اقتصاد کمک کنند؛ بنابراین اهمیت این موضوع باعث شده است تا مقاله حاضر به بررسی الزامات و وظایف بانک های تجاری و تخصصی در راستای تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی بردارد. سؤال اصلی این پژوهش این است که الزامات بانک های تجاری و تخصصی در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی چیست؟ برای بررسی تلاش شد تا ضمن بررسی رابطه بین اقتصاد مقاومتی و نقش بانک ها در این خصوص اهمیت ایجاد نظام اطلاعاتی و شیوه ارتباط نظام مند با بخش های مرتبط با اقتصاد موردبررسی قرار بگیرد. یافته های پژوهش درنهایت نشان می دهد که وجود نظام جامع آمایش اعتباری و ارزیابی طرح ها و پروژه ها جهت توزیع مناسب منابع، اجرای نظام جامع اطلاعاتی مشتریان جهت کنترل مطالبات معوق، وجود ارتباط نظام مند با بازار کالا و خدمات (بخش حقیقی اقتصاد)، وجود ارتباط نظام مند با بازار سرمایه، وجود ارتباط نظام مند با اقتصاد دانش محور، وجود ارتباط نظام مند با اقتصاد مردمی و مشارکتی و درنهایت وجود ارتباط نظام مند با سایر بخش های اقتصادی مرتبط با نظام بانکی پیشنهاد داده است این مقاله به روش توصیفی-تحلیلی و با اسناد کتابخانه ای گردآوری شده است.

عدالت یکی از مفهوم های کلیدی در تنظیم رفتارهای فردی و اجتماعی است. قران به عدالت به عنوان یک مفهوم رفتاری پرداخته است. در بیان اندیشه های اسلامی برداشت های گوناگونی از عدالت را به اسلام نسبت می دهند. در بعضی از آیات قرآن کریم واژه عدل یا مشتقات آن و در برخی از آیات واژه قسط یا مشتقات آن و در بعضی آیات هر دو واژه استفاده شده است. تقریبا در همه ترجمه ها این دو واژه مترادف هم و عدالت معنی شده اند. حال سوال این است که چرا در قرآن تنها از یک واژه استفاده نشده است. بر پایه اصول روشن در تعبیرهای دینی، هیچ چیز مغایر با قران را نمی توان به دین و اسلام نسبت داد. این مقاله می کوشد با روش های ریشه شناسی، معناشناسی و بررسی تطبیقی در قران به قران، مفهوم درست تری از عدالت و قسط را نشان دهد. . یافته های اصلی این بررسی گویای آن است که عدالت قرآنی به معنای دادن و رعایت حقوق افراد است و برداشت هایی مانند توزیع برابر درآمد، دارایی، مصرف و مانند آن یا گرفتن دارایی گروهی از مردم و توزیع آن میان دیگران نمی تواند با عدالت قرآنی سازگار باشد. قسط نیز در عین حال که مفهومی از عدالت را دارا است لیکن در مواردی قابل اطلاق به تمامی کاربردهای عدل نیست و تفاوت-هایی با آن دارد.

امروزه دامنه تحقیقات در حوزه کارآفرینی افزایش یافته است به طوری که متغیرهای زیادی زیرمجموعه آن شکل گرفته است و در رشته های دیگر نیز موردتوجه قرار گرفته است. بدین ترتیب کارآفرینی موضوعی میان رشته ای است. آنچه در این تحقیق به آن پرداخته شده است رفتار کارآفرینانه است که تأثیر آن را بر حسابداری مدیریت استراتژیک با تأکید بر نقش فرهنگ سازمانی مورد بررسی قرار دادیم. این تحقیق به روش توصیفی تحلیلی انجام شده است و جامعه آماری آن شامل مدیران خبره صنعت پتروشیمی کل کشور می باشد. حجم نمونه با استفاده از نرم افزار جی پاور 80 نفر محاسبه شد. پرسشنامه محقق ساخته ای با در نظر گرفتن متغیرهای تحقیق، رفتار کارآفرینانه با 9 گویه، فرهنگ سازمانی 8 گویه، حسابداری مدیریت استراتژیک 9 گویه به عنوان ابزار سنجش بین مدیران توزیع شد. تجزیه وتحلیل داده ها از طریق معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار Smart-PLS صورت گرفت. یافته های تحقیق نشان داد که نخست رفتار کارآفرینانه بر حسابداری مدیریت استراتژیک در سطح معناداری 99 درصد تأثیر معناداری دارد. دوما رفتار کارآفرینانه بر فرهنگ سازمانی در سطح معناداری 99 درصد تأثیر معناداری دارد. سوما فرهنگ سازمانی بر حسابداری مدیریت استراتژیک در سطح معناداری 95 درصد تأثیر معناداری دارد. درنهایت مشخص شد که نقش میانجی فرهنگ سازمانی در سطح معناداری 98 درصد تأثیر مثبت و معناداری در رابطه رفتار کارآفرینانه و حسابداری مدیریت استراتژیک دارد.

دین مبین اسلام وظیفه تأمین معیشت و اقتصاد خانواده برعهده مردان گذارده شده است ولی گاهی به دلایل مختلف اجتماعی مانند طلاق، فوت همسر و. . . این مسئولیت بر عهده زنان جامعه تحمیل می گردد. در این هنگام، مادران به علت انجام این وظیفه مهم و خطیر، به زنان سرپرست خانوار نامگذاری شده اند. همانگونه که دین مبین اسلام توجه ویژه ای به نقش تربیت مادران دارد، این مادران سرپرست خانوار معمولاً کودکانی را به جامعه تحویل می دهند که دارای قدرت خلاقیت و توانایی کار بسیار هستند که در آینده افراد کارآفرین جامعه را تشکیل می دهند. گاهی ممکن است درآمد ایشان کمتر از نیازهای خانواده باشد، در عین حال الگوهای مناسب، کامل و سالمی برای تربیت نوجوانان و جوانان در جهت استقلال اقتصاد سالم خانواده هستند که می توانند کودکان و نوجوانان را در ساحت های هفتگانه آموزش دهند. این مقاله در صدد است تا موضوع مادران، سرپرست خانوار و کارآفرینی جوانان با محوریت گام دوم انقلاب را از زوایای مختلف از جمله سبک زندگی اسلامی، ساحت تربیت اقتصادی و حرفه ای در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، ضرورت مدیریت اقتصادی خانواده، اهمیت نقش مادران در خانواده و کارآفرینی جوانان تبیین کند. نتایج نشان می دهد که مقام معظم رهبری (حفظه الله) اقتصاد نظام جمهوری اسلامی دارای یک ساخت مردمی می داند که با همراهی آنان دولت در این امر موفق می گردد، همانگونه که در پیام نوروزی سال 1403 نیز بر جهش تولید با مشارکت مردم، اشاره نمودند.

شبیه سازی انسان، موضوعی که نه تنها علم پزشکی را با چالش روبرو کرده است، بلکه فقه را نیز با مشکلاتی عدیده ای مواجه نموده و فقها را درگیر مسائل فقهی و احکام آن کرده است. با توجه به آنکه خداوند متعال هیچ موضوعی را بدون حکم نگذاشته است، معتقدیم که شارع حکیم، در این خصوص نیز حکم صادر نموده لیکن این حکم تاکنون برای مکلفین تشریع نشده و از طریق «حکم واقعی اولی»، دسترسی به آن ممکن نیست. بدین دلیل فقهای مذاهب مختلف اهل تسنن و شیعه در عصر کنونی با استفتائات مختلفی در بحث شبیه سازی انسان مواجه شده که اعتقاد فقهای اهل سنت، «حرمت» شبیه سازی انسان بوده، ولی فقهای شیعه در موضوع مورد بحث، با توجه به مفاسد و مصالح آن دارای نظرات مختلفی هستند که برخی معتقد به «اباحه» و برخی دیگر بر «حرمت» آن اعتقاد دارند؛ نکته قابل تأمل آنکه علم پزشکی در جهان هیچگاه منتظر احکام فقهی نمانده و با وصف آنکه در میان دولت ها نیز موافقان و مخالفان شبیه سازی انسانی وجود دارد، اما بسیاری از دانشمندان صرفنظر از حمایت و یا عدم حمایت دولت ها، ادیان و مذاهب، به این کشف بزرگ دست یافته و قادر به شبیه سازی انسان از بافت ها و سلول های وی شده اند. این پیشرفت غیرقابل انکار را نمی توان نادیده گرفت و الزاماً باید به احکام فقهی انسان شبیه سازی شده در احوال شخصیه و سایر ابهامات فقهی و قانونی دست یافت؛ در غیر این صورت در آینده ای نزدیک با انسان های بی هویتی روبرو خواهیم شد که نه فقه احوال شخصیه آنان را مشخص کرده است و نه قوانین موضوعه.

از دیدگاه شرع مقدّس و خردمندان هیچ تردیدی در اهمیّت آموزش برای آحاد بشر وجود ندارد. در این میان، نقشِ آموزش نسبت به کودکان از اهمیت ویژه ای برخوردار است چرا که از مولفه های موثر در تعالی جامعه، وجود اشخاص آموزش دیده و تربیت شده است؛ در حیطه حقِّ آموزش کودک گرچه بحث های از سوی فقها و خردمندان انجام گرفته است اما آنچه مهم است و سبب تمایزاز سایر نگاشته ها می شود پرداختن به مبانی حق انگاری آموزش و تعیین قلمروآن نسبت به کودکان است چنانکه شناختِ متولیان آموزش کودک از اهمیت ویژه ای برخوردار است؛ از این رو نوشتار پیش رو با روش توصیفی –, تحلیلی با تکیه بر آموزه های دینی در صدد پاسخ به این سوالات برآمده است؛ آیااساساً حقی برای کودک از جهت آموزش ثابت است و دیگران در مقابل این حقّ، ِ تکلیفی بر عهده دارند؟ آیا قلمروآموزش کودک فقط مربوط به امور عبادی است یا دامنه آموزش وسیع تر ترسیم می شود؟ آیا در کنار وظائف والدین، حاکمیت و در فرض نبودآن عدول از مومنین نیز وظیفه ای دراین باره دارند؟ گرچه در برخی نوشته ها به طور پراکنده به این مباحث پرداخته شده است اما نوشته حاضر به طور مستقلّ به موضوع مبانی حق انگاری حق آموزش کودک، قلمروآموزش و متولیان آن پرداخته است.

بررس نقش هنر در ارتقاء معنویت، موضوعی است که در این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است. انسان امروزی در عین پیشرفتهای علمی، تکنولوژیکی و اقتصادی، و رفاه و آسایش که به تبع این پیشرفت ها از آن برخوردار شده است، فاقد آرامش درونی است؛ این احساس خلاء منجر به بازگشت انسان به معنویت و دین شده است. یکی از راههای پر کردن خلاء معنوی و آرامش درونی، گرایش به سوی هنر است؛ البته هنری که دارای محتوای عقلانی، معنوی و اخلاقی است و هنر در چنین حالتی، میتواند احیا کننده فطرت پاک انسانی باشد. با نظر به اهمیت جایگاه هنر و کارکردهای آن و با تعمق در برخی از این آثار، میتوان اذعان کرد که هنر از طریق باورهای مذهبی، حرکت از حیات طبیعی محض به سمت حیات معقول، اعتلای اخلاقی و معنوی، بازگشت به خویشتن، تطهیر و تزکیه روان و پرورش منش آدمی، در ارتقاء معنویت در بعد فردی و اجتماعی موثر است.

ایران کشوری پهناور و تنوع محیطی و فضایی بسیار است با این حال عدم شناخت از ظرفیت ها و مزیت های مناطق کشور از جمله مناطق روستایی و محروم و عدم برنامه ریزی مناسب برای به فعلیت رسیدن این مزیت ها و عدم تکمیل و توسعه ظرفیت ها سبب شده است ایجاد اشتغال پایدار و توسعه متوازن این مناطق با چالش جدی مواجه شود. یکی از راهکارهای رفع فقر در مناطق محروم استفاده از نظریه مزیت نسبی و مطلق منطقه ای است به طوری که شناسایی و اولویت بندی مزیت های اقتصادی آن منطقه و برنامه ریزی برای توسعه یا به فعلیت رسیدن آن، در دستور کار قرار گیرد. در این مقاله سه ساحت کلی مسائل و مشکلات خلق مزیت اقتصادی در مناطق محروم بررسی شده و پس از شناخت تجربه سایر کشورها در این زمینه راهکارها و الزمات اجرایی جهت خلق مزیت های اقتصادی در مناطق محروم و توسعه مناطق کمتر توسعه یافته خصوصاً روستاها سراسر کشور توصیه شده است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی روش های مدیریت ریسک در بازار بورس و اوراق بهادار تهران تهیه شده است. این مقاله از تکنیک MCS در محاسبه VaR در مجموعه های مختلف پرتفوی سهام استفاده می کند، به طوری که ریسک ذاتی پرتفوی در هنگام تصمیم گیری در مورد سرمایه گذاری در بازار سهام می تواند برآورد شود. این مقاله مشخص می کند که کدام سهام در مجموعه پرتفوی بیشتر بر روی VaR تأثیر گذاشته اند و کدام سهام کمتر تحت تأثیر قرار می گیرند. علاوه بر این، نتیجه اصلی که توسط تحقیق به دست می آید نشان می دهد که اگر در آینده زیان وجود داشته باشد، حداکثر ضرر در سطح اطمینانی که می تواند توسط سرمایه گذاران تحمیل شود، چقدر است. بنابراین، این مقاله نشان می دهد که چگونه سرمایه گذاران می توانند سرمایه خود را سرمایه گذاری کنند تا زیان خود را به حداقل برسانند و سود خود را به حداکثر برسانند.

از ملزومات توسعه پایدار شهری، مشارکت آگاهانه و فعالانه شهروندان است. یکی از مقوله های مهمی که مشارکت شهروندان در آن بسیار تعیین کننده است، مقوله مدیریت فناوری اطلاعات است. بر همین اساس هدف این پژوهش، شناخت و بررسی تأثیر تعامل شهروندان و شهرداری بر مدیریت فناوری اطلاعات است. روش اجرای تحقیق از نوع پیمایشی، توصیفی-تبیینی است. جمعیت آماری این پژوهش را شهروندان هجده سال به بالای استان بوشهر در برمی گیرد و نمونه آماری نیز شامل 384 نفر می شود. شیوه نمونه گیری نیز از نوع تصادفی و خوشه ای چندمرحله ای است. اطلاعات موردنیاز به کمک پرسشنامه مشارکت شهروندی ملکشاهی، نیک پور و غلامی (1397) جمع آوری شد. چارچوب کلی مدل تحقیق دربرگیرنده سه گروه از متغیرهاست که شامل متغیرهای میزان توسعه ابتکارات آنلاین، بهبود و افزایش سازوکارهای مشارکت شهروندان، توسعه ابتکارات و سازوکارهای مرتبط با اطلاعات است. یافته ها نشان داد که فرض مربوط به متعهد بودن شهرداری ها به توسعه ابتکارات آنلاین برای مشارکت شهروندان رد می گردد و تفاوت های قابل توجهی در اجرای طرح های مشارکت شهروندان آنلاین بسته به اندازه جمعیت شهرداری وجود دارد. همچنین اندازه شهرداری ها تأثیر مثبت و قابل توجهی بر توسعه ابتکارات و سازوکارهای مرتبط با اطلاعات در دسترس شهروندان و جامعه دارد. درمجموع نتایج این پژوهش نشان داد که موقعیت های عمل، نقش مهمی در مشارکت در خدمات الکترونیک شهری ایفا می کند.

این مقاله به بررسی رویکردهای نوین در آموزش و یادگیری پرداخته و تاثیر آن ها بر کیفیت آموزش را تحلیل می کند. با تاکید بر استفاده از فناوری های نوین، روش های مشارکتی و یادگیری فعال، مقاله راهکارهایی برای بهبود فرآیند آموزش در مدارس و دانشگاه ها ارائه می دهد. نتایج نشان می دهند که پیاده سازی این رویکردها می تواند انگیزه و مشارکت دانش آموزان را افزایش داده و به بهبود نتایج تحصیلی منجر شود.