به گزارش روابط عمومی مرکز اطلاعات علمی جهاددانشگاهی SID، پربازدیدترین مقالات علمی نمایه شده در این پایگاه به مناسبت روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه با موضوع "علم ، توسعه و ترویج علم" براساس میزان بازدید مخاطبان مشخص و معرفی شدند.
دهم نوامبر مصادف با 19 آبان هرسال، روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه نام‌گذاری شده است. روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه، به دلیل اهمیت نقش علم در جامعه و نیاز به بحث علم و اجتماعی‌سازی آن به‌خصوص در مورد مباحث علمی نوظهور به وجود آمده است. با پیوند میان علم با جامعه، تلاش می‌شود تا شهروندان از پیشرفت‌های علمی باخبر شوند.
روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه، به اهمیت و ارتباط علم در زندگی روزمره ما تأکید دارد. به‌همین دلیل بر نقش دانشمندان در گسترش درک ما از مواردی مانند سیاره زمین و پایدار کردن جامعه‌مان کمک می‌کند.
شعار روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه در سال 2022
شعار روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه در سال 2022، "علوم پایه برای توسعه پایدار" نام‌گذاری شده است. دلیل انتخاب این شعار این است که علوم پایه برای پیشرفت در حوزه‌های موضوعی مثل پزشکی، صنعت، کشاورزی، منابع آب، برنامه‌ریزی انرژی، محیط زیست، ارتباطات و فرهنگ ضروری است. هم‌چنین برای تحقق اهداف سند 2030 یونسکو، به توسعه‌ی علوم پایه تأکید بیشتری شده است. طبق گزارش یونسکو از آمار علم جهان، 86 کشور جهان کمتر از 10 درصد از هزینه‌های تحقیقاتی خود را به علوم پایه اختصاص داده‌اند.
در این گزارش به مناسبت روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه به بررسی مقالات فارسی مرتبط با علم ، توسعه و ترویج علم در حوزه‌های موضوعی مختلف خواهیم پرداخت.
معرفی مقالات پربازدید علمی با موضوع علم ، توسعه و ترویج علم
جدول 1، پربازدیدترین مقالات فارسی با موضوع علم ، توسعه و ترویج علم را نشان می‌دهد.
براین اساس، مقاله‌ی "نقش رسانه ها در عمومی سازی علم" پربازدیدترین مقاله با موضوع علم ، توسعه و ترویج علم است. این مقاله در سال 1395 توسط اکرم قدیمی منتشر شده و از نظر جدید بودن موضوع در دسته دوم قرار گرفته است. در این مقاله به ترویج علم پرداخته شده است که از قرن بیستم در غرب مطرح شد و در پنجاه سال اخیر نیز توجه زیادی به آن شده است. مقاله با هدف بررسی نقش رسانه‌ها در عمومی سازی علم انجام شده و به این نتیجه رسیده است که رسانه‌ها در عمومی کردن و ایجاد باور به علم نقش میانجی دارند.
جهت دسترسی به لینک مقالات پربازدید با موضوع علم ، توسعه و ترویج علم به پیوست 1 در انتهای گزارش مراجعه شود.
جدول 1. مقالات فارسی پربازدید با موضوع علم ، توسعه و ترویج علم
کلمات کلیدی مقالات فارسی با موضوع علم ، توسعه و ترویج علم
کلمات کلیدی عصاره هر مقاله است و نویسنده موضوعات مقاله خود را در کلمات کلیدی نشان می‌دهد.
شکل 1، کلمات کلیدی به کار رفته در مقالات فارسی با موضوع علم ، توسعه و ترویج علم را نشان می‌دهد.
براین اساس "ترویج علم"، "ساز و کار ملی" و "علم" پربسامدترین کلمات به کار رفته در مقالات فارسی با موضوع علم ، توسعه و ترویج علم هستند.
شکل 1. کلمات کلیدی در مقالات فارسی با موضوع علم ، توسعه و ترویج علم
روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه و خدمات مرکز اطلاعات علمی
ترویج علم به پذیرش، درک و مشارکت همه در علم گفته می‌شود. در قرن بیستم ترویج علم به یکی از عناصر اصلی و جدا نشدنی نهاد علم تبدیل شد. هدف از ترویج علم، کاهش فاصله بین علم و عموم مردم است.
بخشی از علم به صورت مقاله منتشر می‌شود. در این راستا، مرکز اطلاعات علمی جهاددانشگاهی، تنها پایگاه دانلود رایگان با دسترسی آزاد به مقالات کشور است که یکی از اهداف این پایگاه دسترس‌پذیر کردن و جامعه‌پذیر کردن علم است.
معرفی مجلات علمی پربازدید با موضوع علوم پایه
با توجه به شعار روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه در سال 2022، به معرفی پربازدیدترین مجلات علمی با موضوع علوم پایه در پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاددانشگاهی SID خواهیم پرداخت.
طبق دسته‌بندی موضوعی مجلات وزارت علوم، حوزه‌های موضوعی "علوم"، "هواشناسی"، "آمار"، "ریاضی"، "زمین شناسی"، "زیست شناسی"، "محیط زیست"، "شیمی" و "فیزیک" جزء موضوع علوم پایه محسوب می‌شوند.
براین اساس، 187 مجله با موضوع علوم پایه در مرکز اطلاعات علمی نمایه شده است، که پربازدیدترین این مجلات به‌ترتیب زیر است:
International Journal of Environmental Science and Technology (IJEST)، پربازدیدترین مجله‌ی نمایه شده در مرکز اطلاعات علمی در حوزه موضوعی علوم پایه است. این مجله با شاخص تأثیر 3.519 از سال 2004 تاکنون در مرکز اطلاعات علمی نمایه شده و جزء مجلات معتبر جهانی است. سردبیر این مجله دکتر مجید عباس‌پور است.
منابع:
قدیمی، ا.، و صفوی، ب. (1399). اهمیت ترویج علم در کاهش شبه علم در دوران کووید 19. رهیافت, 30(79 ), 25-36. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=582778
قدیمی، ا. (1395). نقش رسانه ها در عمومی سازی علم. مطالعات فرهنگی و ارتباطات, 12(42 ), 11-37. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=313472
*************************
پیوست 1. جهت ورود به صفحه مقالات پربازدید با موضوع علم ، توسعه و ترویج علم روی عنوان مقاله کلیک کنید.
* نقش رسانه ها در عمومی سازی علم
* ترویج علم در جامعه؛ یک ارزیابی فلسفی
* گفتمان علم و دین در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش
* راهکارهای ارتقاء وضعیت ترویج علم در ایران؛ با بررسی دیدگاه صاحب نظران و متولیان
* جهانی شدن و ضرورت آموزش های شهروندی جهانی