به گزارش روابط‌عمومی مرکز اطلاعات علمی جهاددانشگاهی ، به نقل از روابط‌عمومی جهاد دانشگاهی دکتر حمیدرضا طیبی رئیس جهاددانشگاهی در گفتگویی با خبرنگار ایسنا در خصوص بیانات اخیر مقام معظم رهبری که تحت عنوان"بیانیه گام دوم انقلاب" منتشر است توضیحاتی ارائه کرده‌اند که در زیر مشروح این گفتگو را می‌خوانیم.
دکتر طیبی با بیان این‌که، این بیانیه اتمام حجت و تاکید مجددی بر ضرورت اجرایی شدن کلیه مطالبی است که مقام معظم رهبری در بیست سال اخیر بارها و بارها در صحبت‌هایشان مکرر به آنها اشاره کرده‌اند به خبرنگار ایسنا گفت: اتکاء به توان داخل در برنامه پیشرفت کشور، عدم چشم دوختن و امیدوار بودن به غرب برای حل مشکلات کشور و اعتماد به توان نیروی انسانی تحصیل کرده به ویژه جوانان متخصص و دانشمند ایرانی یک ضرورت است.
وی در پاسخ به این سوال که آیا فکر نمی‌کنید سرنوشت این بیانیه علیرغم مهم بودن آن به سرنوشت صحبت‌ها و توصیه‌های قبلی دچار شود، گفت: پیشرفت و رسیدن به توسعه پایدار حاصل توسعه در فرهنگ، علم و فناوری، حوزه اجتماعی و سیاسی است. بخشی از این توسعه باید با کمک برنامه‌ریزی هوشمندانه و عامرانه توسط نظام و دولت صورت پذیرد و بخشی هم به صورت طبیعی و در گذر زمان و اصلاح مسیرهای اشتباه به وجود بیاید.
رییس جهاددانشگاهی ادامه داد: ما ظاهراً دولت و ملتی هستیم که مسیر دوم را انتخاب کرده‌ایم و ظاهراً باید چند بار باید سرمان به سنگ بخورد تا یک مسیر غلط را نرویم. بدیهی است جمهوری اسلامی ایران مدعی نه شرقی و نه غربی بودن، باید دارای اقتدار اقتصادی و دفاعی دانش‌بنیان متکی بر توان ملی باشد، حالا چرا برنامه‌ریزی در جهت تحقق این اهداف نمی‌کنیم. ظاهراً تجربه‌های تاریخی برای ما مفید نبوده و حتماً باید رفتن به راه غلط را هم تجربه کنیم و هزینه‌های زیادی تحمل کنیم تا متوجه ضرورت رفتن در راه درست شویم، البته اگر فرصت داشته باشیم.
دکترطیبی در ادامه به عوامل عدم برنامه‌ریزی درست برای رسیدن به پیشرفت اشاره کرد و افزود: عوامل متعددی هستند. البته نه بر اساس اولویت و اهمیت به چند مورد اشاره می‌کنم. یک مساله عدم حاکمیت شایسته‌سالاری در انتخاب مسئولان و میدان ندادن به بروز استعدادها و شناسایی آنها به ویژه در حوزه سیاسی و اجرایی و هیأتی و گعده‌ای عمل کردن است. رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم چندین بار بر لزوم به میدان آمدن جوان‌های با استعداد و سپردن کار به آنها صحبت کرده‌اند.
وی ادامه داد: روش مرسوم و موفق جواب داده در دنیا تشکیل احزاب قوی و عضوگیری احزاب از جوان‌های علاقه‌مند از دوران دبیرستان و دانشگاه در این احزاب و شناخته شدن استعدادها و با تجربه شدن و کار بلد شدن آنها در دل همین احزاب است. خوب، اگر اجازه به تشکیل حزب را نمی‌دهیم راه جایگزین را چرا معرفی نمی‌کنیم؟! روش انتخاب هیأتی، فامیلی و گعده‌ای هم که جوابش را نداده و هر دو جناح اصلی سیاسی کشور هم آن را امتحان کرده‌اند. گاهی مواقع در انتخاب مسئولان و حتی نمایندگی مجلس شورای اسلامی آدم انگشت به دهان می‌ماند که کشور اینقدر دچار قحط الرجال است یا ما فرصت بروز استعدادها و اجازه ورود به مدیریت‌ها را به آنها نمی‌دهیم؟ چه به لحاظ سیاسی و چه به لحاظ منافع اقتصادی و حزبی و گروهی، فساد حاکم بر کشور که مدام هم سعی می‌کنیم پنهانش کنیم آیا از همین انتصاب‌ها حاصل نشده است؟!
رییس جهاد دانشگاهی افزود: مساله دیگر سیاسی شدن بیش از حد و غیر ضرور کشور، یکی به واسطه برداشت‌های متفاوت دینی و دیگری تشدید آن توسط کاسبان قدرت و ثروت است که خود را به جناح‌های سیاسی چسبانده‌اند، البته از عناصر نفوذی دشمن در لباس‌های مختلف هم نباید غافل شد. گاهی آدم از تعجب به قول معروف شاخ در میاورد که آیا اینقدر در مصالح ملی می‌شود در کشور متفاوت عمل کرد. عده‌ای به دنبال برجام هستیم و آن را مصلحت کشور میدانیم و عده‌ای در وقت نتیجه‌گیری از آن تمام تلاش خود را انجام می‌دهیم تا برجام را هوا کنیم. اگر سیاسیون ما روی مصالح ملی کشور در رسیدن به پیشرفت و الزامات آن به توافق برسند و اسباب سپردن کار به کاردان‌ها با تشکیل احزاب قوی را فراهم نمایند، بقیه موانع با برنامه‌ریزی حل می‌شود. پتانسیل کشور در صورت هم جهت شدن بردارها برای پیشرفت بی‌نظیر است.
دکتر طیبی در پاسخ به این سوال که مباحثی که مطرح کردید در صورت تحقق در دراز مدت نتیجه می‌دهند، توصیه شما برای حل مشکلات در کوتاه مدت چیست؟ تصریح کرد: یک اراده در بدنه دولت برای رفع وابستگی‌های فناورانه باید شکل بگیرد. این‌که اسم اجرای پروژه‌ها به روش معمول گذشته را اقتصاد مقاومتی بگذاریم این درست نیست. اقتصاد مقاومتی یعنی اجرای پروژه‌ها با دانش و فناوری ایرانی چه خودمان فناوری را کسب کنیم یا از خارج انتقال دهیم.
وی افزود: همه وزارتخانه‌ها در حوزه‌های خود به راحتی می‌توانند نیازها را با دقت بالا احصاء کنند یا احصاء کرده‌اند، باید با تأمین منابع و با شناسایی مجموعه‌های توانمند در تولید فناوری‌های مورد نیاز و بر اساس اولویت‌ها مأموریت تولید فناوری را به آنها محول نمائیم. تأمین منابع مالی چه برای تولید فناوری‌ها و چه فعال شدن پروژه‌ها حتی با سوبسید باید از محل نقدینگی مردم صورت پذیرد یا تولید فناوری‌های بومی واردات ما کمتر و کمتر می‌شود و این به معنای نیاز ارزی کمتر است و اگر با تزریق منابع مالی به پروژه‌ها سرعت اجرای آنها بیشتر شود و به موقع تولیدات و خدمات آنها به بازار داخل و صادرات وارد شوند و اشتغال در کشور رونق بگیرد، اگر هزینه‌های تأخیر و تحقیر در تأمین فاینانس مالی از خارج و آن‌هم با پول نفت خودمان به علاوه هزینه‌ها و صدمات وارده به کشور از محل بیکاری و عدم استقبال جوانان و مردم را محاسبه کنیم خواهیم دید که مقرون به صرفه است که با هزینه بیشتر سرمایه‌ها یا نقدینگی سرگردانی را به سمت تولید هدایت کنیم.
رییس جهاد دانشگاهی همچنین تصریح کرد: این کار نیاز به یک تحول مدیریتی در برخی از حوزه‌های اجرایی کشور دارد. ما نیاز به مدیرانی داریم که هم وظایف رسمی خود را به خوبی انجام دهند و هم به روش درست از تولید فناوری‌های مورد نیاز حوزه خودشان حمایت کنند. به علاوه نیاز به یک فرماندهی واحد در توسعه فناوری داریم. وقتی هزینه‌های زیادی برای توسعه فناوری کرده‌ایم و به خاطر بی‌برنامگی از آنها نتیجه نگرفته‌ایم، فناوری‌های زیادی تولید کرده‌ایم از آنها استفاده نمی‌کنیم و موازی کاری در توسعه فناوری هم بسیار زیاد و غیرمنطقی است. به نظر من باید به معاونت علم و فناوری رئیس جمهور مأموریت، اختیار و اقتدار خوبی داد که در تعامل با معاونین پژوهش و فناوری وزارتخانه‌ها و سازمان‌های اصلی کشور، مدیریت توسعه فناورانه کشور را برنامه‌ریزی و اجرایی نمایند. مجدداً تاکید می‌کنیم که در اجرای این مهم باید کار را به کاردان‌ها بسپاریم. این نکته را هم یادآوری می‌کنم که ما در برنامه توسعه فناورانه کشور و رسیدن به پیشرفت پایدار نیاز به دسترسی آسان به قطعات و مواد اولیه و تجهیزات پیشرفته آزمایشگاهی داریم که در کوتاه مدت کسب فناوری ساخت آنها نه میسر و نه مقرون به صرفه و اقتصادی است و لذا حتماً با حفظ اصول عزت، حکمت و مصلحت باید با کشورهای دیگر به غیر از دشمنان قسم خورده‌مان ارتباط داشته باشیم.
دکترطیبی در پاسخ به این سوال که جهاد دانشگاهی چه نقشی می‌تواند در تحقق گام دوم انقلاب ایفا کند نیز توضیح داد: ما برنامه‌ریزی بسیار جامعی برای داشتن نقش پررنگ در برنامه پیشرفت کشور و به ویژه توسعه علمی و فناورانه و رفع وابستگی‌های کشور انجام داده‌ایم. به شدت هم در حال پیگیری هستیم که چه در قالب مأموریت از طرف وزارتخانه‌ها یا سازمان‌ها، چه در قالب انعقاد قراردادهای حرفه‌ای با کارفرمایان و چه با تأمین منابع ملی از طریق بودجه جهاد یا سایر منابع برنامه‌های خود را اجرا کنیم.
وی ادامه داد: در سال 1393 مقام معظم رهبری از جهاد دانشگاهی خواستند نقش خودش را در اجرای نقشه جامع علمی مشخص و با دولت مذاکره کند که این نقش را به او بدهد. ما با تدوین و تصویب سندی در شورای راهبری نقشه جامع علمی هفت مأموریت برای خودمان تعریف کردیم و اجرای این مأموریت‌ها را هم در برنامه ششم توسعه عمرانی کشور با کمک مجلس شورای اسلامی گنجانده‌ایم، ولی تا به حال هیچ‌گونه حرکتی از سمت دولت و به ویژه سازمان برنامه و بودجه برای اجرا شدن آن دیده نشده است.
دکتر طیبی در پایان افزود: البته همیشه هم این سوال برای ما مطرح بوده چرا سازمانی مثل جهاد دانشگاهی که با هدف کمک به برنامه پیشرفت دانش‌بنیان کشور طراحی و راه‌اندازی شده است خودش همیشه به دنبال گرفتن مأموریت و مسئولیت بوده و خوش‌نامی نهاد هم به خاطر انتخاب درست زمینه‌های کاری بر اساس نیازهای کشور توسط خودش بوده است و هرگز مأموریت مشخص از طرف دولت‌ها به ویژه در توسعه علمی و فناورانه به او داده نشده است. البته جواب را میدانیم چون فاقد برنامه برای پیشرفت دانش‌بنیان کشور هستیم و برنامه نداریم، چون همیشه در کشور ما حاشیه بر متن و نیازهای واقعی جامعه غلبه داشته است.