رتبه‌بندی موسسات سای‌مگو با استفاده از ابعاد عملکرد تحقیقاتی، خروجی نوآورانه و تاثیر اجتماعی به رتبه‌بندی دانشگاه‌ها و موسسات تحقیقاتی می‌پردازد. در این گزارش، به بررسی وضعیت ایران، دانشگاه علم و فرهنگ و جهاد دانشگاهی پرداخته خواهد شد.
برای دریافت آخرین‌های بلاگ و کارگاه‌های مرکز اطلاعات علمی در خبرنامه عضو شوید.
وضعیت ایران
157 موسسه، دانشگاه و مراکز تحقیقاتی از ایران در این رتبه‌بندی حضور دارند که نسبت به سال گذشته 15 واحد اضافه شده است، در حالی که این مقدار برای کشور ترکیه برابر با 120 است. میانه رتبه جهانی ایران 28 واحد افزایش یافته، به این معنا که رتبه جهانی موسسات ایرانی نسبت به سال قبل با افت بیشتری روبرو بوده است. 9 مرکز وابسته به دولت، 9 مرکز سلامت و 139 دانشگاه در این رتبه‌بندی حضور دارند.
وضعیت موسسات ایرانی در رتبه‌بندی SIR در سال 2019
دانشگاه علم و فرهنگ، دانشگاه علوم پزشکی البرز، مرکز تحقیقات نجوم و اخترفیزیک مراغه، دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، واحد علوم دارویی دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه بناب، مرکز قلب تهران، دانشگاه علوم پزشکی گناباد، دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل، دانشگاه بجنورد، دانشگاه علوم و فناوری مازندران، دانشگاه دامغان، دانشگاه صنعتی همدان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شرق تهران و دانشگاه هرمزگان مراکزی هستند که امسال به این رتبه‌بندی اضافه شده‌اند. بیمارستان سینا و دانشگاه علوم پایه دامغان مراکزی هستند که امسال بر خلاف سال گذشته در این رتبه‌بندی حضور ندارند.
جدول 1، ده مرکز برتر ایران بر اساس SIR را نشان می‌دهد. بر این اساس، همانند سال گذشته دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی در رتبه اول تا سوم کشور قرار دارند در حالی که رتبه جهانی آنها نسبت به سال گذشته افت داشته است. نکته مهم در خصوص دانشگاه علم و فرهنگ است که سال گذشته در این رتبه‌بندی حضور نداشته ولی اکنون در رتبه ده کشور و 660ام جهان قرار دارد.
جدول 1. ده مرکز برتر ایران بر اساس SIR
|
رتبه کشوری
|
رتبه جهانی
|
مرکز
|
تغییر در رتبه
|
|
1
|
428
|
دانشگاه علوم پزشکی تهران
|
-41
|
|
2
|
508
|
دانشگاه تهران
|
-32
|
|
3
|
593
|
دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی
|
-24
|
|
4
|
604
|
دانشگاه علوم پزشکی مشهد
|
-10
|
|
5
|
610
|
دانشگاه علوم پزشکی تبریز
|
-28
|
|
6
|
618
|
دانشگاه تربیت مدرس
|
-16
|
|
7
|
641
|
دانشگاه صنعتی امیرکبیر
|
-29
|
|
8
|
649
|
دانشگاه صنعتی شریف
|
-29
|
|
9
|
655
|
دانشگاه علوم پزشکی شیراز
|
-27
|
|
10
|
660
|
دانشگاه علم و فرهنگ
|
660
|
بررسی وضعیت دانشگاه علم و فرهنگ
این دانشگاه برای اولین بار در این رتبه‌بندی حضور دارد که شکل 1، مرور کلی از وضعیت آن را بر اساس شاخص‌های SIR نشان می‌دهد. بر این اساس، این دانشگاه در چارک اول کشور، دهک اول منطقه و صدک 37 ام جهان قرار دارد.
شکل 1. مروری بر وضعیت کلی دانشگاه علم و فرهنگ
محققان دانشگاه علم و فرهنگ مدارک علمی خود را در 67 مجله منتشر کرده‌اند، که شکل 2 آن را نشان می‌دهد. بر این اساس، بیش‌ترین مدارک علمی آن در حوزه شیمی و مهندسی است. اندازه دایره شاخص SJR را نشان می‌دهد، به نظر می‌رسد بزرگ‌ترین دایره مربوط به مجله journal of cellular physiology با SJR 1.44 است.
شکل 2. حوزه‌های موضوعی مجلاتی که مدارک علمی محققان دانشگاه علم و فرهنگ را منتشر کرده‌اند.
شکل 3، وضعیت دانشگاه علم و فرهنگ در مقایسه با دانشگاه‌های ایران، منطقه و جهان در شاخص‌هایSIR را نشان می‌دهد. بر این اساس، این دانشگاه در بعد نوآوری در سطح جهان، منطقه و ایران بهتر و در بعد اجتماعی ضعیف تر عمل کرده است.
شکل 3.وضعیت دانشگاه علم و فرهنگ در مقایسه با ایران، منطقه و جهان بر اساس شاخص‌هایSIR
وضعیت جهاد دانشگاهی
جدول 2، وضعیت جهاد دانشگاهی در رتبه‌بندیSIR را نشان می‌دهد. بر این اساس، جهاد دانشگاهی، بالاتر از دانشگاه شیراز و انستیتو پاستور ایران در رتبه 20ام کشور و 700ام جهان قرار دارد.
جدول 2. وضعیت جهاد دانشگاهی در رتبه‌بندیSIR
|
رتبه کشوری
|
رتبه جهانی
|
مراکز
|
نوع
|
|
19
|
699
|
دانشگاه تبریز
|
دانشگاه
|
|
20
|
700
|
جهاد دانشگاهی
|
مرکز دولتی
|
|
21
|
702
|
دانشگاه شیراز
|
دانشگاه
|
|
21
|
702
|
انستیتو پاستور ایران
|
مرکز سلامت
|
شکل 4، وضعیت کلی جهاد دانشگاهی درSIR را نشان می‌دهد. بر این اساس، جهاد دانشگاهی در چارک اول کشور، دهک دوم منطقه و صدک 48ام جهان قرار دارد. بهترین رتبه آن مربوط به شاخص نوآوری است.
شکل 4. وضعیت کلی جهاد دانشگاهی درSIR
شکل 5، روند رتبه کلی جهاد دانشگاهی از سال 2011 تا کنون را نشان می‌دهد. بر این اساس، بدترین رتبه جهاد دانشگاهی در 5 سال گذشته برای سال 2020 با مقدار 700 است. با توجه به افت کلی مراکز و موسسات ایرانی نرمال به نظر می‌رسد، به نظر می‌رسد یکی از دلایل افت کلی رتبه جهانی مراکز ایران، تحریم باشد.
شکل 5. روند رتبه کلی جهاد دانشگاهی از سال 2011 تا کنون
شکل 6، رتبه جهاد دانشگاهی در بعد تحقیقاتی را نشان می‌دهد. بر این اساس، در سال 2020 جهاد دانشگاهی در این بعد، 10 واحد سقوط داشته است. این بعد دارای بیش‌ترین امتیاز در این رتبه‌بندی است.
شکل 6. رتبه جهاد دانشگاهی در بعد تحقیقاتی
شکل 7، رتبه جهاد دانشگاهی در بعد نوآوری را نشان می‌دهد. بر این اساس، جهاد دانشگاهی در این بعد، 27 پله نسبت به سال قبل سقوط داشته است.
شکل 7. رتبه جهاد دانشگاهی در بعد نوآوری
شکل 8، رتبه جهاد دانشگاهی در بعد اجتماعی را نشان می‌دهد. بر این اساس، در این بعد نسبت به دو بعد قبلی، رتبه جهاد دانشگاهی 4 پله صعود کرده است. گفتنی است این بعد کم‌ترین تاثیر را در این رتبه‌بندی دارد.
شکل 8. رتبه جهاد دانشگاهی در بعد اجتماعی
شکل 9، حوزه‌های موضوعی مجلاتی که مدارک علمی محققان جهاد دانشگاهی در آنها منتشر شده است، را نشان می‌دهد. بر این اساس، مدارک علمی محققان جهاد دانشگاهی در 329 مجله منتشر شده است که بیش‌ترین آن مربوط به حوزه موضوعی پزشکی، بیولوژی و شیمی و کم‌ترین آن مربوط به حوزه‌های موضوعی علوم انسانی و روان‌شناسی است، که با توجه به ماهیت مراکز و پژوهشکده‌های جهاد دانشگاهی طبیعی به نظر می‌رسد.
اندازه دایره شاخص SJR مجله را نشان می‌دهد. براین اساس، به نظر می‌رسد بالاترین شاخص SJR، به ترتیب مربوط به مجلاتMolecular Therapy، ACS Sustainable Chemistry & Engineering و Sensors and Actuators, B: Chemical با مقدار 3.28، 1.66 و 1.38 است.
شکل 9. حوزه‌های موضوعی مجلاتی که مدارک علمی محققان جهاد دانشگاهی را منتشر کرده‌اند.
شکل 10، وضعیت جهاد دانشگاهی بر اساس شاخص‌هایSIR در مقایسه با مراکز دولتی ایران، خاورمیانه و جهان را نشان می‌دهد. براین اساس، به طور کلی، جهاد دانشگاهی در بعد تحقیقاتی نسب به سایر مراکز دولتی بهتر، و در بعد اجتماعی ضعیف‌تر عمل کرده است.
شکل 10. وضعیت جهاد دانشگاهی بر اساس شاخص‌هایSIR در مقایسه با مراکز دولتی ایران، خاورمیانه و جهان
برای مطالعه روش شناسی رتبه‌بندی SIR، کلیک کنید.