کاشت دندان یک روش شناخته شده جهت جایگزینی دندان آسیب دیده و از بین رفته است و یا برای جایگزینی دندان کشیده شده استفاده می‌شود. در این روش ابتدا پایه‌هایی فلزی به کمک جراحی، درون استخوان فک جایگذاری شده.
این سازه ظاهری شبیه به یک پیچ دارد که با استخوان طبیعی فک بیمار پیوند می‌خورد. این ساختار پیچی درواقع باعث ایجاد پایه‌ای می‌شود که تاج دندان (قسمت فوقانی دندان مصنوعی) بر روی آن سوار می‌شود.
در این شیوه ایمپلنت، یک ساختار تکی گاهی (با عنوان دندان پشتیبان) استفاده می‌شود که بین دو قسمت دندان مصنوعی قرار دارد و سبب اتصال کامل قسمت تحتانی پیچ مانند دندان با قسمت فوقانی تاج مانند دندان می‌شود. ساختار تکیه‌گاه همچنین سبب اتصال تاج دندان به پروتزهای متحرک دندانی و یا پروتزهای پل‌های دندانی (پروتز‌هایی که برای تعداد یک یا چند دندان از دست رفته ساخته شده‌اند) می‌شود.
ساختار ایمپلنت دندان: چگونگی عملکرد این ساختار
بدنه اصلی دندان مصنوعی از سه قسمت تشکیل شده است که هر جزء آن عملکردی متفاوت دارد:
- قسمت زیرین پیچ مانند ایمپلنت که به عنوان ریشه دندان مصنوعی عمل می‌کند.
- قسمت تکیه‌گاه ایمپلنت که بین قسمت ریشه دندان مصنوعی و تاج دندان قرار دارد.
- تاج دندان که یک ساختار مصنوعی و شبه دندان طبیعی است که بر روی ساختار تکیه‌گاه ایمپلنت سوار می‌شود که این قسمت از ماده‌ای به نام پرسلان (porcelain) (ماده سفید رنگ سرامیکی) درست شده است که به رنگ دندان طبیعی است و یه شکل و فرم طبیعی دندان درست شده است و باعث ایجاد ظاهر دندان طبیعی می‌شود.
ایمپلنت و کاشت یک دندان تک به چه صورت است؟
یکی از مهم‌ترین مزایای روش ایمپلنت، جایگزینی یک تک دندان از بین رفته است که نتیجه این روش شامل ایجاد ظاهری زیبا، راحتی و عملکرد مناسب دندان تازه کاشته شده است. قسمت تاج دندان در ایمپلنت یک تک دندان به قسمت فلزی کاشته شده در بافت لثه و یا استخوان فک متصل می‌شود. برخلاف پروتزهای دندانی که در دراز مدت استفاده از آنها سبب آسیب و سایش و تغییر شکل دندان‌های سالم اطراف پروتز می‌شود، این ایمپلنت جهت حفظ موقعیت و تثبیت مکانی از اتصال با فک استفاده می‌کنند و برخلاف پروتز‌ها بر روی دندان‌های مجاور سوار نمی‌شود، در نتیجه به دندان‌های مجاور هرگز آسیبی وارد نمی‌کند.
دندان پزشک در جلسه مشاوره پیش از شروع ایمپلنت به شما کمک می‌کند که سایز دندان مناسب و شکل و فرم دندان متناسب با فک خود را انتخاب کنید که این عمل با انجام اندازه‌گیری‌های دقیق از فرم و اندازه دندان طبیعی شما صورت می‌گیرد. علاوه بر این، دندان‌های به گونه‌ای طراحی می‌شوند که ظاهری شبیه به دندان طبیعی شما را داشته و کاملاً شرایط یک دندان طبیعی را ایجاد کنند. با رعایت یک رژیم حفظ بهداشت دهان و دندان می‌توانید مانند دندان‌های طبیعی از ایجاد پلاک و پوسیدگی و آسیب به دندان کاشته شده خود جلوگیری کنید. علاوه بر این، لازم به ذکر است که این روش ترمیمی 97 تا 98 درصد با موفقیت همراه بوده است.
اگر یک یا چند دندان از بین رفته باشد، می‌توان از پروتز تک دندان استفاده کرد و یا با پروتز پل‌های دندانی که با ساختارهایی قابل کاشت در بافت لثه و فک حمایت می‌شوند نیز به جایگزینی دندان‌های از دست رفته پرداخت. مزیت این دو روش ترمیمی ذکر شده این است که شرایط و مزایای آن شبیه شرایط و مزایای بیماری است که یک تک دندان را به صورت ایمپلنت کاشته است.
مینی ایمپلنت:
روش مینی ایمپلنت یک روش خاص جهت جایگزینی دندان های از بین رفته است. این روش درمانی نیز همانند روش ایمپلنت کامل دندان باعث جایگزینی دائمی دندان های از بین رفته می شود. اگرچه روش معمول ایمپلنت های دندانی به صورت موثری جایگزین شونده دندان های از بین رفته اند اما برای تمام بیماران مناسب نیستند. برای بیمارانی که دندان از بین رفته دارند و می خواهند ایمپلنت انجام بدهند روش مینی ایمپلنت می تواند یک راه حل مناسب و کاملی باشد.
همان‌طور که از نام این روش مشخص است، مینی ایمپلنت شامل کاشت ساختاری است در بافت فک و لثه بیمار با این تفاوت که ساختارهای معینی از دندان مصنوعی در ابعاد کوچک‌تری از دندان به کار رفته در ایمپلنت معمول استفاده می‌شود. اما علی‌رغم این تفاوت اندازه، قسمت تاج دندان در دو شیوه کاملاً مشابه‌اند در نتیجه دندان کاشته شده در مینی ایمپلنت از نظر ظاهر، حسی که در بیمار ایجاد می‌کند و عملکرد، کاملاً مشابه دندان طبیعی و یا مشابه دندان کاشته شده در شیوه معمول ایمپلنت دندان است به زبانی دیگر دندان نهایی کاشته شده در دو شیوه ایمپلنت کاملاً مشابه یکدیگر‌اند و به خوبی نقش یک دندان طبیعی و سالم را بازی می‌کنند .
کاشت پروتزهای پل دندانی
استفاده از پروتزهای پل دندانی به گونه‌ای که توسط ریشه‌هایی مصنوعی درون ساختار فک کاشته شوند معمولاً به بیمارانی که چندین دندان را از دست داده‌اند پیشنهاد می‌شود. این پل پروتز دندانی به دو دندان در طرفین قسمت لثه بدون دندان متصل می‌شوند که این اتصال باعث تثبیت و تقویت عملکرد پوتز دندانی می‌شود. به‌علاوه، این پروتز به گونه‌ای ساخته شده که کاملاً شبیه دندان طبیعی است.
این پروتز‌ها در اغلب موارد به نام پل‌های دندانی فیکس شده / تثبیت شده شناخته می‌شوند و البته همان‌طور که از نام آن قابل درک است که این پروتز به صورت روزانه از دهان خارج نمی‌شود که این ویژگی برخلاف پروتزهای دندانی است که فاقد مرحله کاشت در فک هستند.
روش مرسوم در این شیوه به این صورت است که دو عدد تاج دندان در دو سمت پل پروتز دندانی قرار دارد که این دو دندان از طرفین به دندان پونتیک (دندان مصنوعی در میانه پل پروتز) متصل می‌شوند. با این‌حال اگر بیمار طول پروتز بیمار بسته به شرایط و مکان دندان‌های از دست رفته بسیار بلند باشد و یا اگر بیمار هیچ دندان سالمی نداشته باشد تا از طرفین پل دندانی را حمایت کنند در این صورت روش کاشت دندان جایگزین ایمپلنت پروتز پل دندانی می‌شود. البته استفاده از ایمپلنت تک به تک دندان‌ها در فرمی غیر از پل‌های پروتزی به علت انکه از دندان‌های مجاور برای حمایت استفاده نمی‌شود ,باعث جلوگیری از اسیب و سایش دندان‌های مجاور می‌شود.
بنابراین دندان پزشکان می‌توانند از روش کاشت و ایمپلنت دندان به عنوان جایگزین پروتز پل‌های اتصالی دندانی که به صورت مرسوم قابل استفاده بوده است، استفاده کنند چراکه چسب این پروتزهای مرسوم پل دندانی می‌تواند تحلیل برود و یا اینکه ریشه‌های دندان تخریب شوند. البته دیگر مزیت ایمپلنت نسبت به پروتزهای مرسوم این است که در مقایسه با پروتزهای معمول پل دندانی، بسیار در برابر پوسیدگی مقاوم هستند.
ایمپلنت تک مرحله ای (یک مرحله جراحی) دندان
این شیوه از ایمپلنت شامل قرار دادن یک ساختار ایمپلنت طویل‌تر در بافت فک و لثه بیمار است در نتیجه قسمت فوقانی ایمپلنت در سطح لثه نمایان و مشخص خواهد بود که این آشکار بودن سبب می‌شود که یعد از چند ماه گذشتن از زمان قرار دادن ریشه ایمپلنت درون فک و ترمیم محل جراحی بتوانیم قسمت تکیه‌گاه (پارت میانی ساختار دندان مصنوعی که قسمت زیرین تاج دندان محسوب می‌شود) را به راحتی بر روی ریشه فلزی کاشته شده سوار کنیم و علی‌رغم سایر روش‌های ایمپلنت نیازی به ایجاد شکاف جراحی مجدد برای نمایان ساختن ریشه کاشته شده نیست (چراکه در سایر روش‌ها بعد از کاشت ریشه پیچ مانند در لثه و بعد از گذشت چندماه بهبودی بافت محل جراحی، دندان پزشک مجدداً مجبور به ایجاد برش جراحی می‌شود تا قسمت فوقانی ریشه نمایان و پارت تکیه‌گاه تاج دندان بر روی ریشه سوار شود.)
ایمپلنت یه شیوه کاشت 4 تایی ( به گونه‌ای که پروتز تنها با 4 ریشه درون فک تثبیت می‌شود):
این شیوه از ایمپلنت زمانی که بیمار تعداد زیادی از دندان‌های خود را از دست داده است به عنوان یک راه کار مؤثر و ایمن استفاده می‌شود به گونه‌ای که باعث حفظ و ترمیم کل دو فک بالا و پایین در بیمار می‌شود در حالی که این شیوه ترمیمی پایدار است و مانند پروتزهای متحرک مرسوم قابلیت تحرک و جابه‌جایی را ندارند اما قابلیت این را دارند که برای تمیز کردن آنها را از دهان خارج سازید.
مزایای کاشت دندان چیست؟
پروتزهای کاشته شده در فک در فرایند ایمپلنت به عنوان بهترین پروتز جایگزین دندان طبیعی شما هستند. این شیوه به گونه‌ای است که در طول زمان یک روز می‌توانید یک دست دندان کامل و جدید را بکارید. مزیت‌های متعدد و متفاوتی در ارتباط با کاشت دندان ذکر شده است. همان‌طور که در قسمت بالا بیان شد یکی از مزایای آن ایجاد اعتماد به نفس و حس اطمینان از این روش ترمیمی است. کاشت دندان یک فرایند ترمیمی با دوام، راحت و مفید برای سلامت دهان و دندان شما است .
ایمپلنت دندان می‌تواند شرایط مناسب را برای صحبت کردن و عمل جویدن فراهم آورد. با ایمپلنت دندان شما هرگز نمی‌توانید آنها را از دهان خود خارج سازید و مانند دندان طبیعی می‌توانید آنها را با مسواک بشویید و یا نخ دندان بکشید و به راحتی با آنها غذا بخورید و سایر فعالیت‌های معمول را انجام دهید. این مزیت ذکر شده در واقع تفاوت اصلی بین کاربرد ایمپلنت با کاربرد و مزیت و کاربرد پروتزهای متحرک مرسوم در گذشته است.
هزینه ایمپلنت دندان بسیار مقرون به صرفه است چرا که هزینه (کلی ) صرف شده در این شیوه ترمیمی از سایر شیوه‌ها بسیار کم‌تر خواهد بود در حالی که در این شیوه از اصولی پیروی می‌شود که از سلامت دندان شما به خوبی محافظت شده و این دندان ها کاشته شده در طول عمر شما برای همیشه باقی می‌مانند. اگر امروز هزینه و زمانی را برای انجام این روش ترمیمی صرف می‌کنید به ازای آن از ایجاد مشکلات قابل توجه و دیگر هزینه‌ها ممکن در آینده جلوگیری کرده‌اید چرا که این شیوه، ترمیمی است پایدار و همیشگی.
در صورت عدم انتخاب روش کاشت دندان، شرایط ترمیم چگونه خواهد بود؟
تعدادی از بیماران در مورد اهمیت انتخاب روش ایمپلنت برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته خود سؤالاتی را مطرح می‌کنند. تعدادی از بیماران نیز در مورد مدت زمانی که می‌توانند صبر کنند تا فرایند ترمیم را انجام دهند نیز سؤالاتی دارند. اغلب منشاء این سؤالات ترس و نگرانی بیماران از پروسه درمان و نگرانی در مورد میزان هزینه مالی این شیوه درمانی است.
اغلب بیماران نمی‌دانند که به تعوبق انداختن و یا امتناع از انجام به موقع ایمپلنت باعث ایجاد چه اثرات شدید نامطلوبی بر سلامت دهان و دندان آنها می‌شود. این عدم آگاهی سبب شده تا افراد تکمیل پروسه ایمپلنت را برای مدت زمان زیادی به تعویق بیاندازند.
زمانی که شما انجام جراحی ایمپلنت را به موقع انجام ندهید نتیجه به ضرر شما خواهد بود. نتایج گزارش شده بیان دارند که این تعویق سبب ایجاد مشکلات و عوارض نامطلوب شدیدی و قابل توجهی در حوزه سلامت دهان و سلامت عمومی بدن شما می‌شود و البته نیز متحمل خسارات مالی نیز خواهید شد. به طور معمول این تعویق سبب می‌شود که جهت انجام ترمیم مطلوب دندان‌ها نیازمند انجام فعالیت‌های ترمیمی و درمانی بیش‌تری باشیم.