فتق دیسک میتواند درد و التهاب با شدتهای مختلفی را ایجاد کند؛ اگرچه طب سوزنی نمیتواند بیماری دیسک دژنراتیو که معمولاً با این مشکل همراه است را درمان کند، اما حداقل میتواند به دردی که معمولاً با فتق دیسک همراه است کمک کرده و فرایند تحلیل رفتن دیسک را آهسته کند. بعلاوه طب سوزنی میتواند به بهبود سریعتر دیسک کمک کند. فتق دیسک بیشتر در پایین کمر رخ میدهد، اما در ناحیه گردن نیز دیده میشود.
آیا واقعاً طب سوزنی مفید است؟
بدبینی زیادی به طب سوزنی وجود دارد، چرا که ریشه طب سوزنی به چین باستان و نه روشهای درمانی غربی بر میگردد! در ظاهر به غیر از این موضوع که مدت زمان زیادی از پیدایش این روش میگذرد، تأییدیه دیگری بر سودمندی طب سوزنی وجود ندارد. و در حالیکه از این روش به عنوان یکی از بهترین گزینههای تکمیلی در کنار روشهای درمانی مختلف یاد میشود، خود فرایند طب سوزنی برای کسانی که با آن آشنایی ندارند میتواند بسیار ترسناک باشد.
با این وجود شواهدی بر پشتیبانی از کارآمدی طب سوزنی در درمان طیف وسیعی از مشکلات پزشکی وجود دارد. موفقیتهای محدودی در رفع مشکلاتی مانند استئوآرتریت، میگرن، درد سیاتیک و حتی مواردی مانند PMS و درد قاعدگی توسط طب سوزنی دیده شده است.
اما از شایعترین مشکلاتی که با بکارگیری طب سوزنی مرتفع شده میتوان به دردهای مزمن، بخصوص درد اطراف گردن، درد شانهها، درد بازوها، درد ران و کمردرد است. در حالیکه شاید فلسفه بنیادین طب سوزنی در ظاهر مربوط به توازن انرژی و "چی" باشد، اما پژوهشهای خوبی دربار مزایای پزشکی این روش انجام شده است.
عملکرد طب سوزنی در تسکین کمردرد مزمن و دیسک کمر چگونه است؟
طب سوزنی با هدفگیری نقاطی از کمر یا بدن که تحت فشار قرار گرفته به کاهش کمردرد کمک میکند. سوزنها به نقاط مختلفی که آنها را مراکز انرژی مینامند، وارد میشود و این موضوع عملکرد بدن را متأثر خواهد کرد. از مراکز انرژی که در طب سوزنی برای اثرگذاری روی دیسک کمر مورد استفاده قرار میگیرند عبارتند از موارد زیر، اما به همین نقاط محدود نمیشوند:
- کف دست
- باسن
- پایین کمر
- کف پا
- پشت زانو
سوزنها در گرههای عصبی بخصوصی در اطراف این نواحی، که به نظر میرسد بتواند به کاهش تنش، فشار و درد کلی پایین کمر کمک کند، زده میشود. شایان ذکر است که در طب سوزنی، مراکز مختلف انرژی برای درد در نقاط دیگر بدن وجود دارد. هر سوزن با دقت در ناحیه بخصوصی که برای درمان نقطه خاصی در نظر گرفته میشود، وارد میشود.
اما طب سوزنی چطور به کاهش درد پایین کمر کمک میکند؟ سه نظریه اصلی درباره عملکرد طب سوزنی در کاهش کمردرد مزمن و دیسک کمر وجود دارد:
آزادسازی انتقال دهندههای عصبی
یک روش که طب سوزنی به کاهش درد کمک میکند، تحریک هورمونهای مختلفی است که بدن با تشخیص ورود سوزن آنها را فعال میکند. متخصص طب سوزنی با وارد کردن سوزنها به نقاط درست میتواند تولید هورمونهای تنظیم کننده عملکرد انتهای عصب را تقویت میکند.
طب سوزنی با تحریک انتهای اعصاب و فریب بدن به شکلی مؤثر، باعث بسته شدن اعصاب آن ناحیه و حس نکردن درد از سوی بیمار میشود. باید گفت که این درمان موقتی است و وقتی انتقال دهندههای زمان کافی داشته باشند، مجدداً رشد میکنند. بااینحال انجام مرتب طب سوزنی میتواند به بدن کمک کند تا خود را به چشم پوشی از درد عادت دهد.
آثار طب سوزنی روی سیستم عصبی
بدن با شدتهای مختلفی در مقابل درد واکنش نشان میدهد. با توجه به آنکه سوزنهای استفاده شده در طب سوزنی به اندازهای نیست که بتواند پاسخ کامل سیستم عصبی بدن را به همراه داشته باشد، گمان میشود که به نحوی دیگر بر سیستم عصبی تأثیر میگذارد. یک نظریه آنست که تحریک مراکز انرژی که از آن در فلسفه طب سوزنی یاد شده، شاید واقعاً واکنش سیستم عصبی را در کمک به مدیریت درد را به همراه داشته باشد.
طب سوزنی با ایجاد واکنش از سوی بدنتان به نقاطی که سوزن به آن وارد میشود میتواند بر مغزتان اثر بگذارد، و بنابراین سیستم عصبی به جای تمرکز بر منبع درد اصلیتان بر نقاط ورود سوزن تمرکز خواهد کرد. باز هم باید گفت که این آثار موقتی هستند، اما امکان تسکین کوتاه مدت درد با تکرار فرایند وجود دارد.
ترشح مواد شیمیایی
در نهایت باید گفت که طب سوزنی میتواند مراکز انرژی بدنتان که در زمان آسیب دیدگی اقدام به ترشح مواد شیمیایی مسکن درد میکنند، را تحریک کند. معمولاً این مواد صرفاً در زمان آسیب شدید یا فعال ترشح میشود، بنابراین در زمان وجود درد مزمن ترشح نمیشوند. اما با توجه به آثار گسترده سوزنها در بخش بزرگی از بدن، امکان واکنش بدن با ترشح مواد شیمیایی طبیعی مسکن درد وجود دارد.
درحالیکه اثرگذاری این مواد قدرتی مشابه موادی مثل مورفین ندارد، اما سازگاری آنها با بدنتان به معنای آنست که میتوانید ترشح آنها را با انجام مرتب طب سوزنی تضمین کنید. اما در این مورد هم این مشکل وجود دارد که اگرچه شاید برای مدیریت درد عالی باشد اما در استفاده طولانی مدت به عنوان مسکن میتواند کارایی کمتری داشته باشد.
حتی اگر نتوانیم عملکرد طب سوزنی را به طور کلی درک کنیم، باز هم مطالعات انجام شده روی افراد دارای درد مزمن، بسیار امیدوارکننده است. در حالیکه شاید طب سوزنی به عنوان روش اصلی درمان مشکلات در نظر گرفته نشود، اما شواهد کافی برای آنکه بیماران آن را به عنوان گزینه کمکی مدیریت درد در نظر داشته باشند، در دسترس است.
ملاحظاتی که در زمان انجام طب سوزنی باید در نظر گرفت.
علیرغم تمامی مزایای طب سوزنی، بهتر است که اگر قصد انجام طب سوزنی دارید، مواردی را نیز در نظر داشته باشید.
درمان را برای دستیابی به بهترین نتایج، تکرار کنید.
طب سوزنی مانند تزریق یا مصرف بعضی داروها نیست که به تنهایی بتواند عامل درمان یک مشکل یاشد. بهترین راه برای آنکه به بهترین نحو از مزایای طب سوزنی بهرهمند شوید آنست که برنامه مرتبی برای انجام آن داشته باشید. این موضوع برای کسانی که وقت و پول کافی برای مراجعه مرتب برای انجام طب سوزنی را داشته باشند، مشکلی محسوب نمیشود اما برای همه صادق نیست.
مزایای انجام طب سوزنی دارای ماندگاری طولانی مدت نیست؛ با توجه به خاصیت ترمیمی بدن، تغییراتی که توسط سوزن در بدن ایجاد میشود، باید هر چند وقت یکبار تجدید شود. البته از طرفی هنوز آثار طولانی مدت طب سوزنی مورد مطالعه قرار نگرفته و بنابراین امکان بروز عوارض جانبی ناشی از استفاده طولانی مدت از طب سوزنی وجود دارد.
آیا تنها باید به یک متخصص طب سوزنی آموزش دیده مراجعه کنم؟
یکی از خطرات همیشگی در انجام طب سوزنی اینست که گیر متخصصهای قلابی بیافتید. متخصص قلابی یعنی هر کسی که برای انجام طب سوزنی آموزشی ندیده و مدرک انجام این کار را نیز ندارد. اگر قصد مراجعه برای انجام طب سوزنی را دارید، حتماً از قبل درباره اینکه آیا به فرد مطمئنی مراجعه میکنید اطمینان حاصل کنید.
مهمترین دلیل این کار آنست که اگر طب سوزنی را تحت نظر کسی انجام دهید که برای این کار آموزش ندیده باشد، میتواند خطراتی جدی به همراه داشته باشد. بعضی از مشکلاتی که ممکن است در نتیجه این موضوع ایجاد شود عبارت است از آسیب عصبی خونریزی شدید، برخورد سوزن به اندامهای داخلی و درد و ناراحتی. یک متخصص طب سوزنی آموزش دیده و مجرب به نقاطی که به صورت ایمن میتوان سوزن را به آنها وارد کرد، واقف است و همچنین میتواند بعد از انجام فرایند، اقدامات مراقبتی مورد نیاز را نیز انجام دهد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
یک راه برای آنکه خیالتان از جلسه طب سوزنی راحت شود، آنست که قبل از انجام آن با پزشکتان مشورت کنید. معمولاً پزشک میتواند نظرات بهتری از واکنش بدنتان به انجام فرایند مانند تحمل درد، نیاز به انجام (عدم انجام) طب سوزنی و مراقبتهای بعد از انجام فرایند به شما ارائه کند. آنها همچنین در مدیریت عوارض جانبی شایع مانند تورم، التهاب و خونریزی بعد از انجام طب سوزنی نیز میتوانند به شما کمک کنند. معمولاً باید درباره جلسات مراجعه برای انجام طب سوزنی و هر نوع تغییرات فیزیکی بعد از این جلسات به پزشکتان اطلاع دهید.
همچنین اگر در حال مصرف دارویی مانند داروی ضدانعقاد هستید، مشکلی مانند کم خونی دارید و یا باردار هستید، مراجعه به پزشک قبل از انجام طب سوزنی ضرورت پیدا میکند. اگرچه طب سوزنی سک روش کم تهاجمی است و خطرات فوری به همراه ندارد، مشکلات نامعلومی ممکن است در نتیجه واکنش بدن بیمار در مقابل این فرایند به وجود بیاید، بنابراین اگر هر یک از این موارد برای شما صادق است باید بسیار مراقب باشید.