کپسول آتش نشانی یکی از وسایل ضروری برای مقاله با آتش سوزی محسوب می‌شود. این خاموش کننده قابل حمل بوده و با در نظر گرفتن انواع مختلف آتش سوزی، ترکیبات مختلفی برای خاموش کردن آتش دارد. حال می‌خواهیم یک اطلاعات کامل به شما از تاریخچه کپسول آتش نشانی، ترکیبات مختلف آن، قیمت آن و ... به شما بدهیم. پس اگر می‌خواهید اطلاعات دقیقی از خاموش کننده‌ها داشته باشید و بدانید با آن‌ها چگونه استفاده کنید این مقاله را تا انتها دنبال کنید.
کپسول‌های آتش نشانی دارای قسمت‌های زیر است:
- کپسول‌های آتش نشانی دارای یک بدنه استوانه‌ای شکل که داخل آن با توجه به نوع کپسول پودر، آب و یا گاز CO2 قرار دارد.
- یک دسته نگه دارنده برای جا به جایی کپسول
- یک پین که به سوزن شباهت دارد و میان اهرام و دسته وجود دارد و جلوی خارج شدن محتویات داخل سیلندر قبل از پلمپ را می‌گیرد.
- اهرم یا ضامنی که اگر آن را فشار دهید، بعد از بیرون کشیدن پین محتویات کپسول خارج می‌شود.
- یک شیلنگ هدایت کننده که سرعت مواد و هدایت دقیق آن روی آتش را افزایش می‌دهد. این شیلنگ در کپسول‌های CO2 به شکل شیپور است.
کپسول‌های آتش نشانی به چه رنگ هستند؟
در قدیم‌الایام کپسول‌های آتش نشانی رنگ‌های مختلفی داشتند و دلیل این تفاوت رنگ سرعت بخشیدن در انتخاب آن‌ها بود. برای مثال کپسول‌هایی که محتوای آن‌ها آب بود به رنگ قرمز، خاموش کننده‌های CO2 سیاه، کپسول‌های پودر به رنگ آبی و در آخر کپسول‌های بیوورسال سبز رنگ بودند. در حالی که در کشور ما بیشتر کپسول‌ها قرمز رنگ بوده و برای تشخیص آن‌ها یک نوار رنگی روی بدن کپسول‌ها درج شده است.
کاربرد انواع مختلف کپسول‌های آتش نشانی
هنگامی که می‌خواهید از خاموش کننده‌ها استفاده کنید، حتماً به نوع آن دقت کنید. کاربرد کپسول‌های آتش نشانی با هم تفاوت دارند. از این رو کاربرد هر کدام از انواع کپسول‌های آتش نشانی به شرح زیر است:
کپسول آتش نشانی CO2
این نوع کپسول در اماکن سربسته و برای آتش سوزی‌های الکتریکی و تجهیزات الکترونیکی کاربرد دارد. زیرا هادی الکتریسیته نبوده و روی اینگونه وسایل تأثیری ندارد. تا جایی که می‌توانید این نوع کپسول را در فضا‌های بازی استفاده نکنید. در صورت استفاده آن در فضای باز، باعث پراکندگی گاز و کاهش اثربخشی آن می‌شود. هنگامی که می‌خواهید با این کپسول آتش را مهار کنید، تا حد امکان آن نزدیک شوید زیرا قدرت پرتاب کپسول آتش نشانی CO2 بین 2 الی 4 متر است. این نوع خاموش کننده 16 ثانیه طول می‌کشد تا کاملاً تخلیه شود. کپسول آتش نشانی CO2 تنها زمانی می‌تواند برای بار دوم استفاده شود که کمتر از 10 درصد آن استفاده شده باشد. این نوع خاموش کننده برای آتش سوزی‌های کلاس C و B مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کپسول آتش نشانی آب و گاز
برای تأمین فشار در کپسول آتش نشانی آب و گاز از گاز CO2 در داخل یک کارتریج به کار برده می‌شود. لازم به ذکر است که این نوع کپسول غیر‌قابل کنترل است. به این معنا که اگر گاز کارتریج از آن خارج شود دیگر قابل استفاده نخواهد بود. کپسول آتش نشانی آب و گاز حداقل 60 ثایه زمان نیاز دارد تا کاملاً تخلیه شود. این خاموش کننده برای اطفاء حریق لوازم چوبی، کارتن، مبلمان، فرش و ... کاربرد دارد و همچنین برای آتش سوزی کلاس A استفاده می‌شود.
کپسول آتش نشانی فوم
کپسول آتش نشانی فوم با یک نوار خردلی دور آن مشخص شده و برای آتش سوزی حاصل از مایعات استفاده می‌شود. فوم همچون آب روی برخی از وسایل مانند تجهیزات الکتریکی یا کاغذی اثر نامطلوب دارد و از استفاده آن اکیدا خودداری کنید. خاموش کننده فوم در مقایسه با خاموش کننده‌های دیگر کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد اما برای خاموش کردن آتش سوزی حاصل از مایعات بهترین گزینه است. فوم سریعاً روی مایع رو می‌پوشاند و مانع رسیدن اکسیژن به آن می‌شود. کپسول‌های آتش نشانی فوم برای اطفاء حریق نوع B مناسب هستند.
کپسول آتش نشانی پودر و گاز
خاموش کننده‌های پودری برای نوع آتش سوزی استفاده می‌شوند. اما اصلی‌ترین و مؤثر‌ترین کاربرد آن‌ها برای خاموش کردن آتش سوزی حاصل از مایعات و فلزات است. این نوع کپسول‌ها در نوع پودر آن‌ها تفاوت وجود دارد. این نوع خاموش کننده‌های برای حریق‌هایی که وسعت زیادی دارند، مایعات قابل اشتغال، منشاء الکتریکی و گاز‌های مشتعل استفاده می‌شود. حریق‌های نوع B، C، A و D با این نوع کپسول‌ها خاموش می‌شوند.
کپسول‌های آتش نشانی بیوورسال
خاموش کننده‌های بیوورسال برای آتش سوزی‌های حاصل از جامدات مانند کاغذ، پارچه، پلاستیک، چوب، روغن‌ها، گازوئیل و تینر استفاده می‌شوند و شامل ویژگی‌های زیر هستند:
1- عدم بازگشت شعله
2- عدم خورندگی
3- دوستدار محیط زیست
4- مؤثر در خاموش کردن آتش سوزی‌های وسیع
5- غیر‌فعال کننده هر 4 عامل اصلی انتشار حریق (اکسیژن، حرارت، سوخت و زنجیره آتش )
این نوع خاموش کننده برای کلاس‌های حریق A و B مناسب است.
استاندارد نصب کپسول آتش نشانی
همانطور که می‌دانید برای نصب خاموش کننده‌ها استاندارد‌هایی در نظر گرفته شده است. به عنوان مثال برای نصب کپسول‌های آتش نشانی با وزن 18 کمتر از کیلوگرم باید در ارتفاع 100 سانتی‌متری نصب شود. در صورتی که وزن کپسول آتش نشانی شما بیشتر از 18 کیلوگرم است باید در ارتفاع 150 متری نصب شوند.
قیمت کپسول‌های آتش نشانی
قیمت کپسول‌های آتش نشانی مشخصاً به حجم آن‌ها بستگی دارد اما به طور کلی برای کپسول‌های آتش نشانی 6 کیلویی حدود 300 هزار تومان باید هزینه کنید و برای خاموش کننده‌های 12 لیتری یک میلیون، یک کیلوگرمی حدود 100 هزار تومان، کپسول آتش نشانی CO2 6 کیلوگرمی نیز تقریباً یک میلیون تومان باید هزینه بپردازید.
کپسول جعبه آتش نشانی
کپسول آتش نشانی و جعبه آتش نشانی از مهمترین تجهیزات خاموش کننده آتش قبل از رسیدن آتش نشانان است.