متاآنالیز چیست؟

متاآنالیز، تحلیل آماری است که نتایج چند مطالعه علمی متعدد را با هم ترکیب می‌کند.

مرورهای سیستماتیک[1] و متاآنالیزها ابزارهای ضروری برای ترکیب شواهد مورد نیاز در اطلاع رسانی تصمیم گیری بالینی و سیاست گذاری هستند. فرا تحلیل یا متاآنالیز یا meta-analysis یک مطالعه تحقیقاتی است که برای ترکیب سیستماتیک یا ادغام نتایج تک موردی، مطالعات مستقل، با استفاده از روش‌های آماری برای محاسبه یک اثر کلی یا مطلق به کار می‌رود. متاآنالیز به جمع آوری داده های مطالعات کوچکتر برای دستیابی به حجم نمونه بزرگتر نمی‌پردازد. مرورهای سیستماتیک به خلاصه سازی متون با استفاده از جستجو پارامترها به همراه ارزیابی انتقادی و ترکیب منطقی مطالعات اولیه چندگانه می‌پردازند.

متاآنالیز، تحلیل آماری است که نتایج چند مطالعه علمی متعدد را با هم ترکیب می‌کند. زمانی می‌توان مطالعه متاآنالیز را انجام داد که چند مطالعه علمی با سوال مشابه پرداخته شده باشد، که هر مطالعه جداگانه اندازه گیری‌هایی را گزارش کند که درجات مشابهی از خطا داشته باشند. سپس هدف استفاده از رویکردهای آماری برای استخراج تخمین تلفیقی نزدیک به حقیقت رایج ناشناخته بر اساس نحوه درک این خطا است. هدف استفاده از رویکردهای آماری برای استخراج تخمین تلفیقی نزدیک به حقیقت رایج ناشناخته بر اساس نحوه درک این خطا است.

نتایج متاآنالیز از معتبرترین روش‌های تحقیق در حوزه موضوعی پزشکی مبتنی بر شواهد است. متاآنالیز روشی به رسمیت شناخته شده است، تحلیلگران از روش‌های سیستماتیک برای محاسبه تفاوت در اندازه نمونه، تنوع (ناهمگونی) در مطالعه و یافته‌ها (اثرات درمان) استفاده می‌کند تا میزان حساسیت نتایج آنها را به پروتکل مرور سیستماتیک خودشان را آزمایش کند.

متاآنالیزها به تجزیه و تحلیل آماری داده‌های حاصل از مطالعات مستقل اولیه با تمرکز بر سوال مشابه اشاره دارد و هدف اولیه آن تولید تخمین کمی از پدیده مورد مطالعه است. در تحقیقات پزشکی، مرور سیستماتیک و متاآنالیز بخش اصلی از مطالعات پزشکی مبتنی بر شواهد است. بنابراین، در علوم پایه تلاش برای ارزیابی مقالات قبلی به روش دقیق و کمی نادر و مرور نقدهای روایی رایج است.

برای دریافت آخرین‌های بلاگ در خبرنامه عضو شوید.

نرم افزارهای متاآنالیز

متاآنالیز می‌تواند چالش‌برانگیز باشد که به غربالگری خسته کننده و درک آماری نیاز دارد. چندین راهنما وجود دارد که فهرستی از چگونگی انجام یک تحقیق متاآنالیز را در تحقیقات بالینی تشریح می‌کند. علاوه بر این، چند پکیج نرم افزاری وجود دارند که با استفاده از آنها می توان متاآنالیزها را انجام داد این نرم افزارها شامل MetaXL، Mix 2.0، Revman ،  Comprehensive Meta Analysis Software، JASP و کتابخانه MetaFOR در R. در حالی که این پکیج ها می توانند برای پروژه های علوم پایه به کار روند، مشکلات آنها ممکن است به دلیل ویژگی های خاص مطالعات علوم پایه، مانند مجموعه داده های بزرگ و پیچیده و ناهمگونی در روش شناسی تجربی افزایش یابد.

مراحل انجام متاآنالیز
برای نگارش پژوهش متاآنالیز شش مرحله باید انجام می‌گیرد: اول: تعریف دقیق موضوع و سوال پژوهش، دوم: جستجوی مطالعات مرتبط با تحقیق، سوم: سنجش کیفیت مطالعات، چهارم: استخراج نتایج، پنجم: آماده سازی اطلاعات برای متاآنالیز و ششم: تجزیه و تحلیل نتایج.

مراحل انتخاب تحقیقات برای متاآنالیز

نتیجه گیری

در مجموع می‌توان چنین گفت که پژوهشگر متاآنالیز با استفاده از نتایج متعدد، به مطالعه می‌پردازد تا به سوال پژوهشی خود پاسخ دهد. پژوهشگر در متاآنالیز به مطالعه چندین منبع می پردازد و سپس آنها را با هم ترکیب می‌کند ونتیجه جدید به دست می‌آورد. متاآنالیز به مرور نظام مند منابع و مدارک علمی که قبلا در مورد یک موضوع انجام شده است می پردازد. متاآنالیز با استفاده از روش‌های آماری به خلاصه کردن مطالعات مستقل برای پیدا کردن دقیق شکل ارتباط بین متغیرهای مورد بررسی انجام می شود. متاآنالیز کمک می‌کند تا جمع بندی از مدارک علمی مختلف و خلاصه کردن آنها به صورت عینی انجام شود و دور از نظرات شخصی فرد باشد و تحت تاثیر آن قرار نگیرد.

منبع:

سایه میری، ع.، و احمدی بهاروند، ک.، و امیدی، م. (1399). تاثیر تورم بر رشد اقتصادی: رهیافت متاآنالیز. توسعه و سرمایه, 5(2 (9 پیاپی) ), 137-151. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=576532