دوران بارداری، دورانی نشاط‌‌آور و سرشار از هیجان و دلهره برای مادر است. مراقبت از دندان‌ها در این دوران، اغلب ممکن است آخرین چیزی باشد که به ذهن زنان خطور می‌کند، اما واقعیت این است که حفظ سلامت دندان‌ها هم برای مادر و هم برای جنین، بسیار ضروری است. اگرچه بسیاری از زنان، نه ماه بارداری را بدون مشکلات دندان می‌گذرانند، اما بارداری می‌تواند برای دندان‌ها شرایط جدیدی ایجاد کند و یا زمینه پوسیدگی جدید را به‌وجود آورد. اکثر خدمات و روش‌های دندانپزشکی، از جمله عکس‌برداری با اشعه ایکس، کشیدن دندان و ترمیم دندان در بارداری را می‌توان بدون خطر انجام داد. کلینیک دندانپزشکی دکتر آیت یکی از بهترین و مجهزترین کلینیک‌های دندانپزشکی است که زنان باردار می‌توانند با مراجعه به آن، از خدمات دندانپزشکان حرفه‌ای برخوردار شوند. در این کلینیک، از بهترین تکنولوژی‌های روز دنیا برای درمان بیماران و مادران باردار کمک گرفته می‌شود.

ترمیم دندان چیست؟

در هنگام ترمیم دندان، دندانپزشک بخش پوسیده دندان را برمی‌دارد و آن بخش را با مواد پرکننده، پر می‌کند. از این روش معمولا برای ترمیم دندان‌های ترک‌خورده یا شکسته و دندان‌هایی که در اثر استفاده نادرست (مانند جویدن ناخن یا دندان قروچه) فرسوده شده‌اند، استفاده می‌شود. اما در دوران بارداری، مراحل ترمیم دندان چیست؟

برای ترمیم دندان در بارداری، ابتدا دندانپزشک از یک بی‌حس‌کننده موضعی برای بی‌حس کردن ناحیه اطراف دندانی که قرار است پر شود، استفاده می‌کند. در مرحله بعد از یک مته، ابزار سایشی یا لیزر برای حذف ناحیه پوسیده استفاده می‌شود. انتخاب ابزار به نظر دندانپزشک و سرمایه‌گذاری کلینیک روی ابزار و قطعات خاص و همچنین محل و میزان پوسیدگی، بستگی دارد. در کلینیک دندانپزشکی دکتر آیت، هموار سعی بر این است که از بهترین و به‌روزترین قطعات و دستگاه‌ها برای درمان بیماران استفاده شود.

در مرحله بعد، دندانپزشک ناحیه موردنظر را بررسی یا آزمایش می‌کند تا تشخیص دهد که آیا تمام پوسیدگی‌ها برداشته شده است یا خیر!؟ هنگامی که پوسیدگی به‌طور کامل از بین رفت، دندانپزشک فضای خالی را برای پرکردن آماده می‌کند. اگر پوسیدگی نزدیک ریشه باشد، دندانپزشک ممکن است ابتدا یک آستر ساخته‌شده از گلاس آینومر، رزین کامپوزیت یا مواد دیگر را برای محافظت از عصب قرار دهد و پس از پرکردن، آن را تکمیل و پولیش کند. مراحل اضافی پرکردن همرنگ دندان به شرح زیر هستند:

• پس از این‌که دندانپزشک پوسیدگی را از بین برد و ناحیه را تمیز کرد، مواد همرنگ دندان را به‌صورت لایه لایه روی دندان قرار می‌دهد.
• در مرحله بعد، یک نور مخصوص که مواد را در جای خود، سفت و محکم می‌کند، روی هر لایه تابانده می‌شود.
• هنگامی که فرآیند تکمیل شد، دندانپزشک مواد کامپوزیت را مطابق با فرم دندان، شکل داده و مواد اضافی را برش می‌دهد.
• نهایتا دندان صیقل می‌خورد تا هم‌تراز با سایر دندان‌ها شده و جویدن بدون مشکل انجام شود.

انواع مواد برای ترمیم دندان در بارداری

دندان‌ها را می‌توان با طلا، پورسلین، آمالگام نقره، پلاستیک و موادی به‌نام رزین کامپوزیت پر کرد. همچنین، ماده‌ای وجود دارد که حاوی ذرات شیشه است و به گلاس آینومر معروف است و مشابه پرکننده‌های رزین کامپوزیت برای ترمیم دندان در بارداری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

پرکردن با آمالگام

آمالگام مخلوطی از جیوه مایع (عنصری) و آلیاژ پودری متشکل از نقره، قلع و مس است. جیوه از نظر وزنی، تقریباً نیمی (50%) از آمالگام را تشکیل می‌دهد و این توانایی را دارد که با ذرات آلیاژ نقره، مس و قلع واکنش داده و پیوند ایجاد کند. دندانپزشک، آلیاژ پودری کپسول‌شده را با جیوه مایع مخلوط می‌کند تا یک بتونه آمالگام تشکیل دهد. بتونه آمالگام نرم‌شده، در حفره آماده قرار می‌گیرد و به‌سرعت سفت و جامد می‌شود.

پرکردن با کامپوزیت

رزین‌های کامپوزیتی (سفید)، نسبت به آمالگام، مواد جدیدتری هستند که برای پرکردن دندان استفاده می‌شوند. آن‌ها همرنگ دندان‌ها هستند و برخلاف پرکننده‌های فلزی آمالگام، منبسط و منقبض نمی‌شوند و به دندان‌ها آسیب نمی‌رسانند. اما بااین‌حال، نسبت به آمالگام استقامت کمتری دارند.

ترمیم دندان در بارداری با گلاس آینومر

این ماده نسبت به رزین‌های کامپوزیت، درزگیری بهتری انجام می‌دهد و مات است. گلاس آینومر اصلاح شده با رزین نیز شبیه گلاس آینومر است، اما رنگ آن به رنگ طبیعی مینای دندان شبیه‌تر و با سایر دندان‌ها هماهنگ‌تر است. برای انتخاب بهترین نوع ترمیم دندان در بارداری بهتر است با دندانپزشک خود صحبت کنید.

انواع بیماری‌های دهان و دندان در دوران بارداری

در دوران بارداری ممکن است برخی مخاطرات و بیماری‌های دهان و دندان، مادر و جنین را تهدید کند که برای درمان آن‌ها حتما باید به کلینیک یا مطب دندانپزشکی مراجعه شود.

ژنژیویت بارداری

دهان زنان باردار ممکن است تحت تأثیر تغییرات هورمونی دوران بارداری قرار بگیرد. به‌عنوان مثال، برخی از زنان به شرایطی مبتلا می‌شوند که به نام «بیماری لثه بارداری» شناخته می‌شود. در این بیماری، التهاب لثه‌ها می‌تواند باعث تورم و حساسیت شود. همچنین ممکن است هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن، لثه‌ها کمی خونریزی کند. درصورت عدم درمان، التهاب لثه می‌تواند منجر به اشکال جدی‌تر بیماری لثه شود.

افزایش خطر پوسیدگی دندان

زنان باردار اگر بیشتر از حد معمول کربوهیدرات و قند مصرف کنند، ممکن است بیشتر در معرض خطر پوسیدگی قرار گیرند. تهوع صبحگاهی می‌تواند میزان اسید دهان را  افزایش دهد و باعث پوسیدگی پوشش خارجی دندان (مینای دندان) شود. دو بار مسواک و یک‌بار نخ دندان در روز در دوران بارداری ضروری است. تهوع صبحگاهی، رفلاکس معده، حساسیت لثه‌ها و خستگی مفرط باعث احتمال پوسیدگی دندان می‌شود.

تومورهای بارداری

در سه ماهه دوم بارداری گاهی رشد بیش از حد بافتی به‌نام «تومور بارداری» روی لثه مشاهده می‌شود که سرطان نیست، بلکه فقط تورم بین دندان‌هاست. این تومورها ممکن است مربوط به پلاک اضافی روی دندان باشند. آن‌ها به‌راحتی خونریزی می‌کنند و ظاهری شبیه به تمشک قرمز و خام دارند. این تومورها معمولاً پس از تولد نوزاد ناپدید می‌شوند.

آیا کشیدن دندان در بارداری خطرناک است؟

کشیدن دندان در دوران بارداری بی‌خطر است اما بهتر است اگر در دوران بارداری نیاز به کشیدن دندان دارید، آن را در سه ماهه دوم یا بعد از زایمان انجام دهید. در سه ماهه اول، اندام‌های حیاتی جنین، در حال رشد هستند و با مصرف داروها و آنتی بیوتیک‌ها ممکن است دچار مخاطره شوند. سه ماهه سوم نیز برای کشیدن دندان مناسب است، اما مساله این است که در این ماه‌ها دراز کشیدن به پشت برای مدت طولانی می‌تواند برای مادر سخت باشد. در هرصورت، اگر مجبور به کشیدن دندان هستید، با دندانپزشک و متخصص زنان و زایمان در مورد مصرف داروهای مسکن و آنتی بیوتیک‌های بی‌خطر مشورت کنید.

آیا بی‌حسی برای ترمیم دندان در بارداری بی‌خطر است؟

مطالعه‌ای در سال 2015 نشان داد که درمان دندان با بی‌حس‌کننده‌های موضعی، از جمله درمان در سه ماهه اول بارداری، بی‌خطر است. محققان هیچ تاثیر و پیامدی بر بارداری  زنانی که در این دوران، بی‌حس‌کننده‌های موضعی دریافت کرده بودند، پیدا نکردند. آن‌ها ادعا می‌کنند که بسیاری از زنان در دوران بارداری حتی در صورت بروز مشکلات دندانی، مراجعه به دندانپزشک را به تاخیر می‌اندازند، درحالی‌که حفظ سلامت دهان و دندان در این دوران، ارتباط مستقیمی با سلامت کلی بدن دارد.

دندانپزشکان و پزشکان باید زنان باردار را تشویق به حفظ سلامت دهان و دندان و تصمیم به درمان، در صورت بروز مشکلات کنند. اگر درمورد بی‌حسی دندان در دوران بارداری نگران هستید، در مورد بی‌خطر بودن هرگونه درمان دندانپزشکی با دندانپزشک خود مشورت کنید و از او بخواهید تا حد امکان از بی‌حسی کمتری استفاده کند اما اگر درد داشته باشید، هم شما و هم جنین دچار استرس می‌شوید، بنابراین در صورت لزوم، درخواست بی‌حسی بیشتر کنید.

آیا عکس‌برداری از دندان با اشعه ایکس در دوران بارداری خطرناک است؟

خیر. گرفتن عکس اشعه ایکس در دوران بارداری خطری ندارد. اگرچه تابش اشعه ایکس برای دندان بسیار کم است، اما رادیولوژیست، بدن مادر را با یک پیش‌بند سربی، کاملا می‌پوشاند و قرار گرفتن شکم در معرض اشعه را به حداقل می‌رساند. رادیولوژیست همچنین گلوی مادر را با یک گردن‌بند سربی می‌بندد تا از غده تیروئید در برابر اشعه محافظت کند.

آیا می‌توان در دوران بارداری دندان را ترمیم کرد؟

زنان در دوران بارداری ممکن است به‌دلیل تهوع صبحگاهی و افزایش اسیدیته در دهان، هوس خوردن میان‌وعده‌های شیرین را داشته باشند و اگر به سلامت دهان و دندان نیز کم توجه باشند، خطر پوسیدگی دندان افزایش می‌یابد. به‌همین دلیل، بسیاری از مادران نگران ترمیم دندان در بارداری هستند. بااین‌حال، کالج آمریکایی متخصصان زنان و زایمان و انجمن دندانپزشکی آمریکا توافق دارند که پوسیدگی دندان را می‌توان در هر زمانی در طول بارداری به‌طور ایمن درمان کرد. اما در صورت امکان، بهتر است زمانی که حالت تهوع بارداری از بین رفته است، ترمیم را انجام دهید.

باید توجه داشت که آمالگام های دندانی مورد استفاده در پرکردن دندان، حاوی جیوه هستند و می‌توانند خطر کمی برای جنین ایجاد کنند. در صورت نیاز به پر کردن، از دندانپزشک بخواهید که از کامپوزیت یا رزین برای پر کردن دندان استفاده کند. بااین‌وجود، باز هم درمان مشکلات دندانی در دوران بارداری، امن‌تر از صبر کردن تا زمان تولد نوزاد است. هنگام بارداری با دندانپزشک خود مشورت کنید تا مطمئن‌ترین درمان ها را به‌کار بگیرد. در کلینیک دندانپزشکی دکتر آیت سعی می‌شود تا بهترین و ایمن‌ترین نوع ترمیم دندان در بارداری برای مادران تجویز و اجرا شود و توصیه‌ها و مراقبت‌های پس از درمان نیز برای بیمار کاملا شرح داده شود. 

کلینیک دندانپزشکی دکتر آیت یکی از بهترین و مجهزترین کلینیک‌های دندانپزشکی است. در این کلینیک، طیف گسترده‌ای از بیماران، هر روزه تحت درمان‌های مختلف قرار می‌گیرند. ازجمله مراجعان به کلینیک، زنان بارداری هستند که درباره ترمیم دندان در بارداری، حساسیت‌ها و نگرانی‌های خاص خود را دارند. در این موارد، دندانپزشکان و پرسنل حرفه‌ای کلینیک دندانپزشکی دکتر آیت با کمک به کاهش اضطراب بیمار، مشکلات دندانی او را بر اساس آخرین متد و روش‌های روز دنیا رفع و درمان می‌کنند.